Οι βάσεις για την ανάπτυξη της προσωπικότητας και τη
διανοητική εξέλιξη του νέου ανθρώπου μπαίνουν πριν ακόμη ξεκινήσει το σχολείο.
Ένα καθοριστικής σημασίας μέτρο για την
αντιμετώπιση των μορφωτικών ανισοτήτων, που αποτελούν την αντανάκλαση των
ταξικών ανισοτήτων της εκμεταλλευτικής κοινωνίας μας, είναι η συστηματική και
επιστημονικά οργανωμένη από το κράτος αγωγή να ξεκινά νωρίτερα, από την
προσχολική ηλικία, που σύμφωνα με την ψυχολογία αρχίζει από τον τρίτο χρόνο της
ζωής του παιδιού. Επομένως για να έχει νόημα η υποχρεωτική προσχολική διαπαιδαγώγηση δεν πρέπει να περιορίζεται στον ένα χρόνο πριν το
σχολείο, κι’ αυτό με αποκλειστικό σκοπό να ενσωματωθεί στη στοιχειώδη
εκπαίδευση, να προσαρτηθεί δηλαδή το νηπιαγωγείο στο δημοτικό και να αποτελέσει
τελικά υποβαθμίδα του (όπως προβλέπεται και σε σχέδιο επιτροπής του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας που προτείνει
μείωση του Δημοτικού στα 5 χρόνια και 1
χρόνο υποχρεωτική προσχολική «εκπαίδευση», Ιούνιος 2006). Αντίθετα
χρειάζεται να καλύπτει όλη την
προσχολική ηλικία των 3 μέχρι 6 χρόνων -οπότε τα παιδιά περνάνε στη δικαιοδοσία
του σχολείου βασικής εκπαίδευσης- μέσα σε ένα δίκτυο προσχολικών κέντρων, που
θα υπάγονται αποκλειστικά στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Παιδείας. Η καθιέρωση
δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής αγωγής αποτελεί ένα ελάχιστο άμεσο βήμα,
μέχρι να δημιουργηθούν οι συνθήκες για
την πλήρη τρίχρονη ανάπτυξη του αυτοτελούς συστήματος της προσχολικής διαπαιδαγώγησης.
Ο ρόλος του
νηπιαγωγείου δεν μπορεί να είναι η εκπαίδευση,
όπως προβλέπει το πλαίσιο
προγράμματος σπουδών για το νηπιαγωγείο, με σκοπό την εκγύμναση από πολύ νωρίς
των παιδιών στις απαιτούμενες από την αγορά δεξιότητες. Η κατηγορηματική αντίθεσή
μας στην κατεύθυνση για εισαγωγή του νηπιαγωγείου στο σχολικό σύστημα
(«σχολειοποίηση»), πηγάζει από το γεγονός ότι η πρόωρη εκπαίδευση αποτελεί ωμή
παραβίαση των ορίων του παιδικού ψυχισμού και των αναγκών της νηπιακής
ηλικίας. Η μάθηση πρέπει να υποτάσσεται στην κυρίαρχη για κάθε στάδιο
ψυχικής ανάπτυξης δραστηριότητα του παιδιού και για την προσχολική ηλικία
κυρίαρχη δραστηριότητα δεν είναι η εκμάθηση
γραφής, ανάγνωσης και αρίθμησης, αλλά το παιχνίδι και μάλιστα στην πιο
εξελιγμένη μορφή του, το θεματικό παιχνίδι, που κάθε άλλο παρά χαζολόγημα
είναι. Η εκπαίδευση γίνεται κυρίαρχη
δραστηριότητα μάθησης του παιδιού στο επόμενο
στάδιο ανάπτυξής του και μετά την ηλικία των 6 χρόνων. Ο ρόλος του νηπιαγωγείου
είναι η διαπαιδαγώγηση που στηρίζεται στην αυτενέργεια και την αυτόματη έκφραση
του παιδιού, το οποίο με την κατάλληλη οργανωμένη παρέμβαση της νηπιαγωγού ανακαλύπτει τον κόσμο, αναπτύσσει τις
αισθησιοκινητικές και τις ψυχοσωματικές ικανότητές του, αναγνωρίζει τις
συμβιωτικές σχέσεις και τα πρώτα σκιρτήματα κοινωνικής συνείδησης. Δε διδάσκεται τη γλώσσα με τους κανόνες και
τις τεχνικές της γραμματικής, αλλά πλουτίζει την επικοινωνιακή του ικανότητα
μέσα από τη συναναστροφή του με τους συνομήλικους και άλλους ανθρώπους. Δε «μαθαίνει» μαθηματικά, αποκτά όμως
συνείδηση των σχέσεων των πραγμάτων σε μεγέθη, χρώματα και άλλες ιδιότητές
τους. Ακριβώς επειδή ο βασικός ρόλος του
νηπιαγωγείου είναι η αγωγή και η διαμόρφωση κανόνων ζωής, όπως η επιμέλεια, η
εργατικότητα, η υπευθυνότητα, η σωστή διατροφή, η προσωπική φροντίδα και
υγιεινή, η καθαριότητα κλπ. απαιτείται η ημερήσια λειτουργία του. Όχι όμως με τις τρισάθλιες προδιαγραφές του
ολοήμερου σχολείου, όπου τα παιδιά στον ίδιο χώρο που παίζουν, μαθαίνουν, τρων
και αν χρειαστεί κοιμούνται. Η ημερήσια
λειτουργία του νηπιαγωγείου προϋποθέτει την εξασφάλιση κατάλληλου παιδαγωγικού
περιβάλλοντος, που και αυτό συνιστά φορέα αγωγής, με ανάλογο εξοπλισμό και
παιδαγωγικό υλικό και διακριτούς χώρους
ομοιόμορφης σίτισης και ξεκούρασης των νηπίων, στελεχωμένου με το αναγκαίο
παιδαγωγικό και βοηθητικό προσωπικό μέριμνας (νηπιαγωγούς, τραπεζοκόμο,
μάγειρο, νοσηλευτή, καθαρίστρια).
Με βάση τα παραπάνω
διεκδικούμε τη θεσμοθέτηση δίχρονης
υποχρεωτικής Προσχολικής Αγωγής για όλα τα παιδιά 4 έως 6 χρόνων, σε προσχολικά κέντρα που θα
ανήκουν στο ΥΠΕΠΘ, με ενιαίο
διαπαιδαγωγητικό πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις ανάγκες κάθε ηλικίας και
κατάλληλα σχεδιασμένους χώρους, στελεχωμένους με το απαραίτητο για την ημερήσια λειτουργία τους προσωπικό
(επιστημονικό, παιδαγωγικό, βοηθητικό). Το
κράτος να μεριμνήσει άμεσα για την
ίδρυση όσων ιδρυμάτων χρειάζονται για να καλύψουν όλα τα νήπια κάθε
περιοχής σε ολιγομελή τμήματα των 15 νηπίων ανά νηπιαγωγό. Παράλληλα απαιτούμε
την απόσυρση της τροπολογίας που αναθέτει στους δήμους και τους ιδιωτικούς
παιδικούς σταθμούς τη συμπλήρωση των κενών του δημόσιου εκπαιδευτικού
συστήματος, υποχρεώνοντας τους γονείς να αναλάβουν το κόστος της καθιέρωσης υποχρεωτικού νηπιαγωγείου και ανοίγοντας δρόμο στην αποκέντρωση της
υποχρεωτικής εκπαίδευσης με πρώτο θύμα το νηπιαγωγείο.
ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΣΟΥ
ΕΝΙΣΧΥΣΕ ΤΗΝ ΤΑΞΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ
ΨΗΦΙΣΕ- ΔΥΝΑΜΩΣΕ ΤΗΝ
ΕΣΑΚ-ΔΕΕ