Επιστροφή στην αρχική σελίδα

Ζάππειο-Εθνικός Κήπος-Καλλιμάρμαρο (βλέπε και ΠΑΡΙΛΙΣΣΙΟΣ σύλλογος)

Συνεχίζονται οι αυθαίρετες κατασκευές στην ΑΙΓΛΗ. Έχουν μπει μπάρες και έχει διαμορφωθεί αυθαίρετος χώρος στάθμευσης που μάλιστα διαφημίζεται ως δωρεάν για τους πελάτες. Στο Ολυμπιείο ο Εθνικός Γυμναστικός Σύλλογος θέλει να χτίσει. (Συνεδρίαση Συντονιστικού Αθήνας, 11-1-2001)

Στις 21/2/01 το 2ο Διαμέρισμα του Δ. Αθηναίων αποφάσισε την απομάκρυνση των αυτοκινήτων από την Αίγλη. Το αίτημα διαβιβάστηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο. (Συντονιστικό Ελ. Χώρων Αθήνας, συνεδρίαση 15/3/01)

Στη χθεσινή ημερίδα για τα ολυμπιακά έργα και το μέλλον της πρωτεύουσας, που οργάνωσαν το Τεχνικό Επιμελητήριο, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων και η Διεθνής Ενωση Αρχιτεκτόνων, ο γενικός γραμματέας Ολυμπιακών Αγώνων Κ. Καρτάλης επισήμανε ότι το νομοσχέδιο-σκούπα που θα κατατεθεί εντός των ημερών στη Βουλή, επιλύει προβλήματα με τα ολυμπιακά έργα και δίνει τη δυνατότητα για ανάπλαση χώρων όπως το Ζάππειο, που σήμερα δεν μπορεί να γίνει γιατί είναι κληροδότημα. (Ελευθεροτυπία 3-4-2001)

Επιστροφή στην αρχή

Εργολάβοι στον Εθνικό Κήπο;

Το ότι ο Εθνικός Κήπος έχει όλα τα στοιχεία της πλήρους εγκατάλειψης κανένας από τους καθημερινούς επισκέπτες του δεν το αμφισβητεί. Αλλωστε, κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας σχετικές διαμαρτυρίες, χωρίς όμως “να ιδρώνει το αυτί” των διαφόρων υπευθύνων. Ξαφνικά όμως, ο αρμόδιος περιφερειάρχης ανακάλυψε ότι ο Εθνικός Κήπος δεν χρειάζεται απλώς περιποίηση αλλά, επειδή στη σημερινή του μορφή διαμορφώθηκε πριν από 150 χρόνια, χρειάζεται ανάπλαση με εμπλουτισμό νέων εγκαταστάσεων, φυτών και ζώων. Θα μπορούσε, ασφαλώς, να πει κανείς “καλοδεχούμενα” όλα αυτά. Μόνο που, όπως αναφέρει σε ερώτηση που κατέθεσε χθες στη Βουλή η βουλευτής της Ν.Δ., αντιπρόεδρος της Βουλής Αννα Ψαρούδα-Μπενάκη, “ο Εθνικός Κήπος κινδυνεύει να κατακλυσθεί από εργολαβίες και όλες τις παρενέργειες”. Και επειδή κάποιοι ίσως βλέπουν τα 158 στρέμματα του κήπου ως καλή ευκαιρία για μπετόν κ.λπ. που αποδίδουν κέρδη, θα έχει ενδιαφέρον να κατατεθούν γρήγορα στη Βουλή τα όποια σχέδια υπάρχουν για την ανάπλαση του κήπου. Μπας και προληφθεί το κακό. (Ελευθεροτυπία 4-5-01)

Δυο ενδιαφέροντα κείμενα του ICOMOS για τους Ιστορικούς Κήπους (στα αγγλικά) : Κείμενο 1, Κείμενο 2

Επιστροφή στην αρχή

Το από πολύ καιρό αναμενόμενο νομοσχέδιο-σκούπα του υπουργείου Πολιτισμού προβλέπει, μεταξύ άλλων, νέες διατάξεις για την κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης σε κοινόχρηστους χώρους, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται το Ζάππειο. (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 31/05/2001)

Επιστροφή στην αρχή

Το “πλέον απολαυστικόν κέντρον των Αθηνών”, όπως έλεγε η παλιά διαφήμιση, η “Αίγλη” του Ζαππείου θα επαναλειτουργήσει και ως μουσική σκηνή. Κάθε βράδυ στις 9.30 μ.μ. και με ένα εισιτήριο 2.000 δρχ. οι Αθηναίοι θα μπορούν να κάθονται και πάλι στα τραπεζάκια της “Αίγλης” για να ακούσουν τη μουσική που έχει συνδεθεί ιστορικά και κοινωνικά με αυτόν τον χώρο: ελαφρά κλασική μουσική, οπερέτα, ελαφρά και ελαφρολαϊκά σύγχρονα τραγούδια, δημοφιλή παραδοσιακά, λάτιν και διεθνείς επιτυχίες. Θα ξαναγίνει, με άλλα λόγια, η “Αίγλη” ένας κοινωνικός, δημόσιος χώρος με ακούσματα του “άστεως” και με διαστρωματική εμβέλεια. Η “Αίγλη” λειτουργούσε από τις αρχές του 20ού αιώνα και συνδέεται με τη μικρή Αθήνα της μπελ επόκ και των Βαλκανικών Πολέμων. Συνέχισε σε όλη τη διάρκεια του Μεσοπολέμου και στα μεταπολεμικά χρόνια ώς τα τέλη της δεκαετίας του '80, όταν η “Αίγλη” έκλεισε. (Καθημερινή 7-6-01)

Επιστροφή στην αρχή

Αναζητήσαμε την πρόεδρο του νέου ΔΣ του Εθνικού Κήπου (συστάθηκε στις αρχές του 2001) για να τη ρωτήσουμε για το μέλλον της εθνικής μας κληρονομιάς. Πρόκειται για την κυρία Βούλα Θανασούλια, η οποία υπομονετικά άκουσε όλες τις ερωτήσεις μας και τις απάντησε: “Εχουν ολοκληρωθεί τα έργα του γενικού καθαρισμού του Εθνικού Κήπου - λέει η πρόεδρος του ΔΣ - και είναι σε εφαρμογή ένα σχέδιο διαχείρισης του χώρου, το οποίο περιλαμβάνει δυο κατηγορίες έργων: α) Τα έργα της τρέχουσας συντήρησης των υποδομών του πρασίνου και των ζώων. Τι σημαίνει αυτό; Είναι έργα εποχιακά που πρέπει να γίνουν για το πράσινο, όπως καλλιέργεια εποχιακών ανθοφόρων φυτών, πότισμα, λίπανση, συντήρηση χλοοτάπητα (γκαζόν), κλαδέματα κλπ. Συντήρηση των κτιρίων όπως η παιδική βιβλιοθήκη που οργανώθηκε το 1984, το Βοτανικό Μουσείο, που τώρα έχει ανασταλεί η λειτουργία του ακριβώς γι' αυτόν το σκοπό, το καφενείο, τα γραφεία της επιτροπής, το δίκτυο δρόμων και πεζοδρόμων, πλατειών, λιμνών, θερμοκηπίων καθώς και το ηλεκτρικό δίκτυο άρδευσης κλπ. β) Εργα αποκατάστασης και αναβάθμισης με βάση ειδική μελέτη. Βρισκόμαστε στην πρώτη φάση της μελέτης όπου γίνεται καταγραφή, ανάλυση και αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης του Εθνικού Κήπου, δηλαδή, των υποδομών του Φυτικού και Ζωικού Κεφαλαίου, του εξοπλισμού κλπ. και σύνταξη ειδικών προδιαγραφών για τις επόμενες φάσεις της μελέτης αποκατάστασης - αναβάθμισης. Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης θα γίνουν τα απαιτούμενα έργα με βάση τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Και εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι τα έργα θα γίνουν με την προϋπόθεση ότι θα διατηρηθεί η υπάρχουσα φυσιογνωμία του Εθνικού Κήπου, ο οποίος αποτελεί μέρος της πολιτιστικής, ιστορικής και περιβαλλοντολογικής κληρονομιάς, όχι μόνον των Αθηναίων αλλά και ολόκληρου του ελληνικού λαού. Σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού θα συντηρηθούν και θα αναδειχτούν τα αρχαία, τα νεότερα, και, τα ρωμαϊκά μνημεία, που βρίσκονται εδώ” Και δύο ακόμη ερωτήσεις κάνουμε, έτσι στα γρήγορα. Ο χρόνος κυνηγά όχι μόνον την πρόεδρο αλλά και εμάς. Πότε όλα αυτά θα γίνουν πιο ορατά - διότι ήδη βλέπουμε έναν “ανοιξιάτικο άνεμο” ανενεωτικό και φρέσκο να “πνέει” μέσα στον κουρασμένο, στον αφυπνισμένο όμως, από τη βαθιά χειμερία νάρκη του, Κήπο. Και ακόμη: τι θα γίνει με τους φύλακες: θα τους ξεχωρίζουμε; Θα ξέρουμε δηλαδή ποιοι είναι εκείνοι που μας φυλάνε; Και αν θα ενισχυθεί ο αριθμός τους. “Τα έργα που αφορούν στις υποδομές, απαντά πρόθυμα η κυρία Βούλα Θανασούλια, θα γίνουν ορατά περίπου στο τέλος του χρόνου, ενώ η συντήρηση - αποκατάσταση του πρασίνου είναι έργο μεσο-μακροπρόθεσμο. Οσο για τον αριθμό των φυλάκων, αυτός πρόκειται σύντομα να ενισχυθεί αλλά και να εκπαιδευτεί ανάλογα. Και να είστε ήσυχοι ότι θα τους αναγνωρίζετε... Διότι ήδη άρχισαν να φορούν τις προβλεπόμενες στολές, όπως ανάλογες στολές θα φορούν και οι κηπουροί, οι καθαριστές και το υπόλοιπο εργατικό και εργατοτεχνικό προσωπικό. Επίσης, θα ήθελα να πω ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την πρόσληψη του απαιτούμενου προσωπικού που προβλέπεται από τον Οργανισμό του Νομικού Προσώπου” Ας ευχηθούμε λοιπόν ότι φέτος το καλοκαίρι θα μπορούμε να βρίσκουμε πράσινο ευχάριστο καταφύγιο, και που, κάτω από την πυκνή βλάστησή του θα δεχόμαστε τις ευεργετικές συνέπειες στην ψυχική και πνευματική μας υγεία. (Ριζοσπάστης 17-6-01)

Επιστροφή στην αρχή

Υπόγεια απειλή στο Ζάππειο.

“Στο Ζάππειο μια μέρα περιπατούσα”, έλεγε εκείνο το παλιό τραγουδάκι. Τότε που δεν υπήρχαν πολλά αυτοκίνητα στους δρόμους της Αθήνας ή τουλάχιστον δεν στάθμευαν για ώρες πάνω στο προαναφερόμενο πάρκο. Γύρω στα 150 στρέμματα ανήκουν στο Ζάππειο, αλλά οι συντονιστικές επιτροπές των κατοίκων ανησυχούν, καθώς υπάρχουν σχέδια για μείωση του πρασίνου. Ο Γεράσιμος Σκλαβούνος εξηγεί πως με το νόμο 2947/2001, άρθρο 15, ψηφίστηκε η κατασκευή υπόγειου γκαράζ. “Ετσι κάποια στρέμματα θα χαθούν”. Υπήρχε όμως και προηγούμενο. “Πριν από τρία χρόνια είχε γίνει επέκταση της Αίγλης, ενώ ήδη χώρος του πάρκου χρησιμοποιείται για υπαίθριο γκαράζ”. (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 12/11/2001)

Επιστροφή στην αρχή

Αθηναϊκό ξέσπασμα για τις φόλες

Ούτε στον ύπνο τους τα αδεσποτάκια της Αθήνας δεν θα μπορούσαν να φανταστούν ότι έχουν τόσους πολλούς φίλους: Χθες το μεσημέρι, περίπου 3-4.000 Αθηναίες και Αθηναίοι, κάθε ηλικίας (μεταξύ αυτών και ο Βρετανός πρέσβης στην Αθήνα με τη σύζυγό του), συγκεντρώθηκαν στο -αποκλεισμένο λόγω προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης- Ζάππειο. Και από εκεί διαδήλωσαν την οργή και την αγανάκτησή τους κατά των υπευθύνων της πρόσφατης, μαζικής δηλητηρίασης 18 σκύλων και περίπου 40 γατών, “θαμώνων” του Εθνικού Κήπου, του Ζαππείου και του Συντάγματος. Ποτέ η Ελλάδα δεν έχει δει τόσο εντυπωσιακή και τόσο “θυμωμένη” συγκέντρωση ζωοφίλων. Ισως διότι ποτέ το πράγμα δεν είχε φτάσει εκεί που έφτασε σήμερα. Και που, όπως ίσως έχουν ήδη αποφασίσει κάποια αρρωστημένα μυαλά θα φτάσει ακόμα παραπέρα:
Αν αυτές οι μαζικές δολοφονίες αδέσποτων ζώων, που έγιναν... παραμονές Πρωτοχρονιάς, οφείλονταν στο ότι “έπρεπε να καθαρίσει το Ζάππειο και ο Κήπος, διότι θα 'χουμε πολλούς επίσημους λόγω της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε.”, εύκολα μπορεί να φανταστεί κανείς το τι σχεδιάζεται για τις παραμονές της Ολυμπιάδας του 2004...
Μόνο που, τώρα, οι ζωόφιλοι φαίνεται ότι συνειδητοποίησαν τη δύναμή τους: Η δυναμική χθεσινή συγκέντρωσή τους και η πορεία τους στους δρόμους της Αθήνας είναι βέβαιο ότι εξέθεσε ανεπανόρθωτα τους εμπνευστές της σφαγής των αθώων αδέσποτων ζώων. Ασφαλώς, πάντως, πολύ περισσότερο απ' όσο θα τους... εξέθετε ένας αδεσποτάκος, που ίσως θα τολμούσε να περάσει μπροστά από τον κ. Πρόντι ή τον κ. Σιράκ...
Και τώρα ρεπορτάζ: Η πορεία έγινε μέσω της Αμαλίας και έφτασε στο Σύνταγμα. Εκεί, εντελώς αυθόρμητα, πολλοί από τους συγκεντρωμένους πήραν την “ντουντούκα” και είπαν πολλά: Για τη Βουλή, η οποία έλαμψε διά της απουσίας της (μόνο τον υφυπουργό Εξωτερικών, κ. Γιάννη Λοβέρδο και τον Γιώργο Καρατζαφέρη είδα) για τη δημοτική Αρχή, για τον “Αθήνα 2004”. Και βέβαια για την κυβέρνηση. Γενική επωδός, το “φτάνει πια!”
Κοίταζα όλον αυτό τον κόσμο, 3-4.000 εθελοντές πραγματικούς που έχασαν το ηλιόλουστο κυριακάτικο μεσημέρι τους για να υπερασπιστούν, όχι τα δικά τους σκυλιά και γατιά, αλλά τα αθώα, αδέσποτα και αναξιοπαθούντα ζωάκια της πόλης. Απ' τα οποία, βέβαια, τίποτα δεν έχουν να... κερδίσουν. Ανθρωποι νέοι και ηλικιωμένοι, πλούσιοι και φτωχοί, με μοναδικό κοινό σημείο τους την αγάπη και το νοιάξιμο για όσα τα ζωάκια αυτά υφίστανται στις μέρες μας - στο... κέντρο της Ευρώπης. Τρομάρα μας...
Μετά τη στάση στο Σύνταγμα, οι συγκεντρωμένοι πορεύτηκαν με προορισμό το σπίτι της Ντόρας Μπακογιάννη, πίσω απ' το Προεδρικό Μέγαρο. Τους επετράπη να κατηφορίσουν την Ηρώδου Αττικού, αλλά λίγο πιο κάτω συνάντησαν ένα “φράγμα” από άνδρες των... ΜΑΤ. Επρόκειτο για σουρεαλιστική εικόνα:
Νέοι, μεσόκοποι και ηλικιωμένοι, γυναίκες του μεροκάματου και άλλες με δερμάτινα παλτά, γραβατοφορεμένοι κύριοι, οι πιο πολλοί με τα σκυλιά τους (κάποια απ' τα οποία γάβγιζαν βλέποντας το νταβαντούρι), όλο αυτό το περίεργο πλήθος, λοιπόν, να 'χει απέναντί του βλοσυρούς ασπιδοφόρους και κρανοφόρους. Μόνο στην Ελλάδα γίνονται αυτά...
Τελικά επικράτησε η λογική, τα ΜΑΤ παραμέρισαν, η πορεία κατηφόρισε, αλλά τη σταμάτησαν και πάλι κοντά στο σπίτι των Μητσοτάκηδων. Μια αντιπροσωπεία “πετάχτηκε” στην Αραβαντινού, ζητώντας να πάει η Ντόρα να μιλήσει στους συγκεντρωμένους. Η Ντόρα αρνήθηκε. Και τότε, εντελώς αυθόρμητα, σκαρώθηκε το σύνθημα:
“Ντόρα - Ντόρα - τι θα κάνεις τώρα; Ασε τον Ισίδωρο - και σώσ' τα απ' τη φόλα”!
Α, να μην ξεχάσω και το άλλο -αυθόρμητο κι αυτό- σύνθημα που ακούστηκε συχνά:
“Φόλα - στον μπόγια - της Ολυμπιάδας”.
Δύο συμπεράσματα βγαίνουν από τη χθεσινή συγκέντρωση: Πρώτον ότι οι Αθηναίοι είναι πια αποφασισμένοι να υπερασπιστούν τα αδεσποτάκια της πόλης τους. Και δεύτερον ότι θα το σκεφτούν διπλά και τριπλά οι νοσηροί εκείνοι εγκέφαλοι που διατάζουν τέτοιες βάρβαρες και εγκληματικές ενέργειες πριν ξαναδώσουν τις ίδιες εντολές. Π.ΔΙΑΜ. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/01/2003

Επιστροφή στην αρχή

Ζάππειο: Το έγκλημα δεν ήταν στιγμιαίο:

Σκύλοι και γάτες, δυστυχώς, εξακολουθούν να πεθαίνουν, δηλητηριασμένα, στο Ζάππειο και τον Εθνικό Κήπο. Και επίσης, σκύλοι εξακολουθούν να εξαφανίζονται απ' το Σύνταγμα, την Ερμού και το Μοναστηράκι: Ανθρωποι που καθημερινά φροντίζουν τα ζωάκια αυτά τηλεφώνησαν στη στήλη τα θλιβερά μαντάτα. Και μας πληροφόρησαν ότι αποφάσισαν να βγάζουν “περίπολα”, σε βάρδιες, προκειμένου να “συλλάβουν επ' αυτοφώρω” τους δολοφόνους. Νύχτα - μέρα. Τελευταίο κατόρθωμα των δολοφόνων του Ζαππείου είναι ο θάνατος περίπου 10 γατιών, στην έξοδο προς Ηρώδου Αττικού και κοντά στον Φωκιανό. Υπολείμματα ύποπτων τροφών στάλθηκαν από τους φιλόζωους στο Χημείο, όπου αποδείχτηκε πως περιείχαν το ισχυρό εντομοκτόνο carbofuran. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/02/2003

Αργοπεθαίνουν τα ζώα στον Εθνικό Κήπο

Την τραγική κατάσταση των ζώων που "φιλοξενούνται" στον Εθνικό Κήπο παρουσιάζει, με επιστολή-ρεπορτάζ, η κυρία Εύα Φωτοπούλου, Αθήνα: Μια βόλτα στον Εθνικό Κήπο θα σας κάνει να διαπιστώσετε την άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκονται τα ζώα που φιλοξενεί.

Κλουβιά παμπάλαια, πρόχειρα αυτοσχέδια σκέπαστρα, από νάιλον κι ελενίτ, λάσπη και ακαθαρσίες.

Κρι -κρι, παγόνια, πάπιες, χήνες, πουλιά και κουνέλια ζουν μονίμως μέσα στα λασπωμένα βρόμικα νερά και στις ακαθαρσίες. Η μυρωδιά της βρόμας έρχεται και σε ζαλίζει καθώς πλησιάζεις. Ποντίκια παντού.

Κλουβιά σκουριασμένα, φτιαγμένα ποιος ξέρει πριν από πόσα χρόνια. Τα ζώα μονίμως βρεγμένα, αρρωσταίνουν συνέχεια και πεθαίνουν. Πάπιες και χήνες με πόδια παραμορφωμένα, που δεν μπορούν να περπατήσουν και σέρνονται με την κοιλιά προσπαθώντας να βρουν μια στεγνή γωνιά.

Ζώα που τρέφονται στοιχειωδώς και γι' αυτό είναι συνέχεια πεινασμένα και κυρίως χωρίς καμιά αποχέτευση και κτηνιατρική φροντίδα. Υπάρχει μία κτηνίατρος. Αλλά πού είναι; Ενας άνθρωπος που τα φροντίζει προσπαθεί να διατηρήσει κάποιους στοιχειώδεις κανόνες υγιεινής, ασβεστώνοντας και ρίχνοντας νερό με σωλήνα.

Δύο βήματα από το Ζάππειο Μέγαρο και του Μαξίμου, κανένας δεν έχει αντιληφθεί αυτή την κατάσταση; Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, κάποιος έξυπνος έφερε 2 στρουθοκάμηλους, που περιφέρονται σε άθλια φυσική κατάσταση, συνέχεια λασπωμένες και με μόνιμη διάρροια λόγω συνθηκών, που περιμένουν τα παιδιά που περνούν να τους δώσουν τσιπς και γαριδάκια (τόσο πολύ πεινάνε).

Δεν χρειάζονται εκατομμύρια για να χτιστούν λίγα σκέπαστρα, να υπάρχει ένας ευσυνείδητος κτηνίατρος, λίγα μπολ με καθαρό νερό και δυο-τρεις άνθρωποι να καθαρίζουν και να ταΐζουν.

Δεν μου κάνει εντύπωση που δεν έχει ενδιαφερθεί κανείς αρμόδιος (ενδιαφέρονται για κάτι;).

Βλέπω όμως συχνά νέους δασκάλους και δασκάλες που πάνε τα παιδιά των σχολείων τους για βόλτα στο χώρο αυτό. Ούτε αυτοί δεν βλέπουν τίποτα; Τουλάχιστον δεν ξέρουν ότι τα ζώα δεν κάνει να τρώνε τσιπς και γαριδάκια. Ούτε μια ταμπέλα δεν υπάρχει όπως αλλού: Μην ταΐζετε τα ζώα. (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/03/2003)

Επιστροφή στην αρχή

Ο Εθνικός Κήπος-Μια όαση στο κέντρο της Αθήνας.

Εθνικός Κήπος: μια πραγματική όαση στο Κέντρο της Αθήνας. Ιδιαίτερα μικρός σε έκταση σε σχέση με τους Κήπους και τα Πάρκα που υπάρχουν στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά από πλευράς βλάστησης και φυσικής ομορφιάς, δεν έχει τίποτα να ζηλέψει. Και φυσικά δεν έχει να ζηλέψει τίποτα όσον αφορά την ιστορία του.

Στην αρχαιότητα, όταν ο Κήπος ήταν μέρος της παραποτάμιας περιοχής του Ιλισού, συναντούσε κανείς τον Σωκράτη που επισκεπτόταν τον κήπο για περίπατο, φιλοσοφώντας με τους μαθητές του.

Πέτρινα καθίσματα με ιστορία

Αργότερα, όταν ο Βαυαρός αρχιτέκτονας Fr. Gartner άρχισε να σχεδιάζει τα ανάκτορα του βασιλιά Όθωνα, το σημερινό Κοινοβούλιο, καθόρισε ότι θα είναι ο κήπος που θα τα περιβάλλει. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1836 και το 1839 έφθασαν στην Αθήνα από τη Γένοβα 15.000 καλλωπιστικά φυτά, με τη φύτευση των οποίων δημιουργήθηκε το πρώτο κομμάτι του Κήπου, έκτασης 30 στρεμμάτων. Ο Κήπος επεκτάθηκε σταδιακά με τη βοήθεια και επίβλεψη ειδικών της αρχιτεκτονικής των Κήπων.

Το 1923 ο Κήπος χαρακτηρίσθηκε κρατικός-δημόσιος και από τότε καθιερώθηκε να μένει ανοικτός από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου.

Το 1927, με Νομοθετικό Διάταγμα ο Κήπος ονομάσθηκε ''Εθνικός Κήπος'' και συγχρόνως δημιουργήθηκε η Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δενδροστοιχιών, η οποία έχει την εποπτεία του Κήπου ενώ από το 1997 όλος ο Κήπος ανήκει στην Περιφέρεια Αττικής.

Η μεγαλύτερη λίμνη του Εθνικού Κήπου πόλος έλξης για τους μικρούς επισκέπτες που ταΐζουν τις πάπιες και τους κύκνους.

Σήμερα η επίσκεψη στον Κήπο είναι δυνατή όλες τις ημέρες, από την ανατολή έως τη δύση του ηλίου. Η έκτασή του είναι 158 στρέμματα, ενώ τα δένδρα, οι θάμνοι, τα παρτέρια με τη χλόη και τα λουλούδια καλύπτουν συνολικά 120 στρέμματα. Τα δρομάκια του Εθνικού Κήπου έχουν συνολικό μήκος 7,5 χλμ. και καλύπτουν έκταση 22 στρεμμάτων, ενώ είναι στρωμένα απλώς με χαλίκι ώστε να δένουν όσο το δυνατόν περισσότερο με το περιβάλλον. Στον Κήπο κατασκευάστηκαν τα δύο πρώτα θερμοκήπια της χώρας.

Ο Εθνικός Κήπος-Μια όαση στο κέντρο της Αθήνας. (σελίδα 2)

Το 1978, στις 6 Ιανουαρίου μια ανεμοθύελλα με ταχύτητα 130 χλμ./ώρα έσπασε και ξερίζωσε δένδρα ηλικίας πάνω από 100 χρόνων, τα οποία με τη σειρά τους έπεσαν πάνω σε (περίπου 650) θάμνους, καταστρέφοντάς τους.

Θαυμασμό προκαλούν και τα παρακάτω μεγέθη: τα δένδρα του Κήπου ξεπερνούν τα 7.000 και οι θάμνοι τους 40.000. Ο Κήπος ποτίζεται από υπόγειες πηγές της περιοχής του Αγίου Θωμά στο Γουδί και το νερό φθάνει στον Κήπο μέσω σωληνώσεων μήκους 2,5 χιλιομέτρων, ενώ στο πότισμα συμβάλλουν μια γεώτρηση και πέντε δίκτυα της Εταιρείας Υδάτων.

Ο Εθνικός Κήπος κινδύνευσε πολλές φορές να καταστραφεί. Για παράδειγμα το 1850 κινδύνευσε από πολύ χαμηλές για την περιοχή θερμοκρασίες, -7,5 βαθμοί Κελσίου, με αποτέλεσμα να καταστραφούν πολλά δένδρα. Τον Οκτώβριο 1852 μια φοβερή καταιγίδα προκάλεσε πολλές καταστροφές στον Κήπο και έμεινε γνωστή ως η ''καταιγίδα της κολώνας'', διότι στη διάρκειά της έπεσε μία κολώνα του ναού του Ολυμπίου Διός.

Ο Εθνικός Κήπος είναι κατά βάση βοτανικός κήπος. Ωστόσο, έχει και κάποιους εκπρόσωπους της πανίδας. Εκτός από τις πολυάριθμες πάπιες, υπάρχουν γάτες, περιστέρια και άλλα πουλιά, χελώνες και ψάρια στις λιμνούλες.

Ακολούθησαν και άλλες πολλές περιπτώσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στις αρχές του 1978 μια ανεμοθύελλα με ταχύτητα ξερίζωσε δένδρα ηλικίας πάνω από 100 χρόνων, τα οποία έπεσαν πάνω σε θάμνους, καταστρέφοντάς τους.

Τι μπορεί όμως να δει ο επισκέπτης; Τις μικρές λίμνες του: συνολικά έξι μικρές και μεγάλες λίμνες, που χρησιμεύουν και ως υδαταποθήκες με μέσο βάθος ένα μέτρο και καταλαμβάνουν συνολικά έκταση δύο στρεμμάτων. Tο ρωμαϊκό μωσαϊκό δάπεδο που ανακαλύφθηκε σε βάθος ενός μέτρου από το αίθριο μιας ρωμαϊκής έπαυλης. Η συνολική του επιφάνεια είναι 400μ2 και μαρμάρινη σκάλα οδηγεί στο χώρο. Βρίσκεται προς την πλευρά της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας.

Το ηλιακό ρολόι μπροστά από τις ουασιγκτώνιες στην κεντρική είσοδο από την Λεωφόρο Αμαλίας.

Το περίφημο ηλιακό ρολόι που βρίσκεται στην κεντρική είσοδο από τη Λεωφόρο Αμαλίας: είναι ένας επικλινής μεταλλικός δείκτης στερεωμένος σε μαρμάρινη βάση στην οποία είναι χαραγμένες οι ώρες. Η σκιά του δείκτη, ανάλογα με τη θέση του ήλιου, δείχνει και τη σχετική ώρα. Το φυτώριο που είναι ένας χώρος όπου αναπτύσσονται τα φυτά που θα να μεταφυτευθούν στον Κήπο. Το θερμοκήπιο της βασίλισσας Αμαλίας που κτίσθηκε στα μέσα του 1800 και θεωρείται το πρώτο θερμοκήπιο που λειτούργησε στην χώρα. Οι διαστάσεις του είναι 5μx8μ, η στέγη του είναι φτιαγμένη με μεταλλικές υποδοχές και βρίσκεται κοντά στο Καφενείο.

Το 1984 ιδρύθηκε η βιβλιοθήκη που έχει δύο αναγνωστήρια, μία αίθουσα παραμυθιού και μία αίθουσα μουσικής και προβολών. Όταν ξεκίνησε, στα ράφια της είχε μόνο 1500 βιβλία, ενώ σήμερα ξεπερνούν τα 6000. Στον Εθνικό Κήπο λειτουργεί και Καφενείο, με παραδοσιακές ελληνικές ποικιλίες κλπ, η είσοδος του οποίου είναι από την οδό Ηρώδου του Αττικού. Η είσοδος στον Εθνική Κήπο είναι ελεύθερη. http://www.valentine.gr/Athens-2004_gr.htm

Επιστροφή στην αρχή

ΑΘΗΝΑ 25 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2005 Η ΔΗΩ υποστηρίζει την μετατροπή του Κήπου σε ΄΄βιολογικό΄΄

Ο κήπος του Ζαππείου μεταμορφώνεται, η επιθυμία του Δ.Σ. της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, να υιοθετηθούν στον κήπο πρακτικές βιολογικής καλλιέργειας, γίνεται πράξη.

Η ΔΗΩ – Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων, μετά από πρόταση της Επιτροπής ανέλαβε να στηρίξει το έργο της μετατροπής. Η παροχή συμβουλών, οδηγιών και η παρακολούθηση ανατέθηκε στο μέλος του Συμβουλίου της ΔΗΩ και σύμβουλο βιολογικής γεωργίας, κο Μάριο Δεσύλλα, ο οποίος σε συνεργασία με τους γεωπόνους του Ζαππείου θα φέρουν εις πέρας το εγχείρημα.

Ο κήπος του Ζαππείου αποτελείται από 83 στρέμματα μαλακές επιφάνειες, 2,4 στρ. αίθρια και εσωτερικές αυλές και 70 στρ. δασώδης έκταση στους λόφους Αρδηττού και Άγρας. Έχει χλοοτάπητα περίπου 14 στρ., 7.500 μέτρα θάμνους σε διάταξη μπορντούρας, 2 στρ. ανθώνες για εποχιακά ανθοφόρα φυτά, 610 πεύκα, 616 νερατζιές, 160 φοίνικες, 300 κυπαρίσσια, 40 ελιές, 43 δάφνες, 25 ευκάλυπτους, 598 θάμνους, 2690 διάφορα δένδρα.

Το να καλλιεργείται ο κήπος με βιολογικές μεθόδους σημαίνει κατ’ αρχήν τα εξής:

• Αξιοποίηση / ανακύκλωση των φυτικών υπολειμμάτων του χώρου,

• Ενίσχυση της ευρωστίας των φυτών και της γονιμότητας του εδάφους,

• Καθιέρωση μεθόδων φυτοπροστασίας (αντιμετώπιση ασθενειών και προσβολών στα φυτά).

Προκειμένου να παραγματοποιηθούν τα παραπάνω, τα προτεινόμενα βήματα και οι βασικοί άξονες για την καλλιέργεια του κήπου με μεθόδους βιολογικής γεωργίας είναι: η αγορά/ κατασκευή κάδων για οργανικά υπολείμματα (κομπόστ), καθώς και επεξηγηματικών πινακίδων για το κοινό (θα τοποθετηθούν σε κεντρικά σημεία του κήπου, που θα βοηθήσουν στη συλλογή οργανικών υπολειμμάτων), ενός θρυμματιστή κλαδιών, βιολογικών ενισχυτικών, κλπ.

Το Ζάππειο είναι ένας δημόσιος χώρος στην καρδιά της πόλης, με πλούσια ιστορία και σημείο αναφοράς για τους κατοίκους της, που τον διασχίζουν καθημερινά κατά χιλιάδες. Η επιχειρούμενη μετατροπή του στη βιολογική καλλιέργεια, δίνει και μια πρώτης τάξεως αφορμή για “συνοδευτικές ενέργειες ευαισθητοποίησης” του κοινού στα παραπάνω θέματα. Τμήμα επικοινωνίας ΔΗΩ Κώστας Παζαρακιώτης

Επιστροφή στην αρχή

Ο Εθνικός Κήπος αναγεννάται Για πρώτη φορά από τη δημιουργία του γίνονται εκτεταμένες δενδροφυτεύσεις

Της Εφης Χατζηϊωαννιδου

Kέδροι ξεριζωμένοι από αέρηδες, κυπαρίσσια, φοίνικες, που κάηκαν από τις βαρυχειμωνιές, νεραντζιές και πλατάνια που ξεράθηκαν πριν από πολλά χρόνια βρίσκουν ξανά τη θέση τους στον Eθνικό Kήπο. Tο μεγαλύτερο έργο ανάπλασης του Eνθικού Kήπου, που κοσμεί εδώ και 170 χρόνια την πόλη, βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη από τον Δήμο της Aθήνας και αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Aπρίλιο του 2006, όταν θα έχουν φυτευτεί περισσότερα από 1.000 δένδρα πολλών ποικιλιών.

O Kήπος, αυτή η όαση πρασίνου στην καρδιά της πόλης, που φτάνει τα 158 στρέμματα και φιλοξενεί περίπου 7.000 δένδρα και θαμνοειδή όλων των ειδών, αφού παραμελήθηκε για χρόνια (σε διαρκή εκκρεμότητα ήταν τα προβλήματα φύλαξης και καθαρισμού), αφού «δίψασε» (έμεινε χωρίς νερό από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο του 2004), «κάηκε» από τον χιονιά του 2002, τώρα αλλάζει όψη!

Hδη έχουν αρχίσει οι απαραίτητες προετοιμασίες για τον καθαρισμό όλων εκείνων των σημείων όπου θα τοποθετηθούν τα καινούργια δένδρα. Kλαδεύονται τα υπάρχοντα δέντρα, φεύγουν τα ξερά και τα καμένα και σε 10 ημέρες θα αρχίσει η φύτευση. Tην εποπτεία του έργου έχει ο δημοτικός σύμβουλος κ. Θεόδωρος Mπεχράκης και το έργο ολοκλήρωσαν οι γεωπόνοι του Eθνικού Kήπου κ. Kατερίνα Aγοραστού, Aγγελική Παρασκευοπούλου και Γιώργος Γκίνης.

Νέα όψη

Στόχος του προγράμματος», λέει στην «K» η κ. Aγοραστού, «είναι η ανανέωση στους υπάρχοντες νεραντζιώνες, που αποτελούν ιστορικές συστάδες του Kήπου. Αλλά και η συμπλήρωση των δενδροστοιχιών που είναι και αυτές χαρακτηριστικές για τον Kήπο (πρόκειται για τη δενδροστοιχία με φοίνικες στην είσοδο επί της οδού Aμαλίας και η δενδροστοιχία με κουτσουπιές από την κεντρική λίμνη έως την είσοδο της Bασ. Σοφίας).

Oλη η προετοιμασία για τη νέα όψη του Eθνικού Kήπου έχει αρχίσει εδώ και πολλούς μήνες.

H ομάδα των γεωπόνων κατέγραψε σπιθαμή προς σπιθαμή όλα τα δένδρα που είχαν φυτευτεί στον κήπο, στο αρχικό στάδιο δημιουργίας του. «Τα υπολείμματα δένδρων που είχαν μείνει, ακόμη και τα κούτσουρα», λέει η κ. Aγοραστού, «μας έδωσαν στοιχεία για τις ποικιλίες που είχε αυτός ο μοναδικός Kήπος τα πρώτα του χρόνια». Kέδροι, καζουαρίνες, πλατάνια, πεύκα, κυπαρίσσια, φοίνικες και άλλα θαμνοειδή και πόες κατεγράφησαν και όλα θα βρουν τους «αντικαταστάτες» τους.

Nα θυμίσουμε ότι ποτέ όλα αυτά τα χρόνια από το 1854 που ολοκληρώθηκε η βασική φύτευση του Kήπου δεν αναπλάστηκε εκ θεμελίων η βλάστηση. H μόνη προσπάθεια ήταν εκείνη του 2002, που έγινε με πρωτοβουλία του YΠEXΩΔE. Δεν αφορούσε όμως μεγάλα δένδρα αλλά μόνο πόες και θαμνοειδή.

Καθημερινή 19-2-06

Επιστροφή στην αρχή

Εκατόν εβδομήντα χρόνια ιστορίας

O Eθνικός Kήπος δημιουργήθηκε ως Bασιλικός Kήπος το 1836 επί Oθωνος σε αρχική έκταση 30 στρεμμάτων, πίσω από τα τότε Aνάκτορα. Oι εργασίες οριοθέτησης, επιχωμάτωσης και διαμόρφωσης κράτησαν μέχρι το 1839. Tότε ξεκίνησαν και οι εργασίες δενδροφύτευσης. Mε απόφαση των βασιλέων, 15.000 καλλωπιστικά φυτά έρχονται από τη Γένοβα της Iταλίας με πλοία στο λιμάνι του Πειραιά προκειμένου να διακοσμήσουν τους βασιλικούς κήπους και να ομορφύνουν τα μονοπάτια τους. Tο 1854 η βασική φύτευση έχει ολοκληρωθεί, αλλά κανείς εκτός από τους βασιλείς και τους εκλεκτούς καλεσμένους τους δεν μπορεί να απολαύσει το νέο απόκτημα των Aθηνών. O Kήπος σιγά σιγά επεκτείνεται για να φτάσει στη σημερινή του έκταση των 158 στρεμμάτων και μόλις το 1927 με Nομοθετικό Διάταγμα παύει να λέγεται Bασιλικός και ονομάζεται πλέον Eθνικός Kήπος και ανοίγει τις πόρτες του στο ευρύ κοινό. Tότε ιδρύεται η Eπιτροπή Δημόσιων Kήπων και Δενδροστοιχιών που είναι και η αρμόδια για τη λειτουργία του Kήπου.

Mέχρι το 2005, αρμόδια για τη λειτουργία του Kήπου ήταν η Περιφέρεια Aττικής. Aπό τότε περνά στα χέρια του Δήμου της Aθήνας.

«Μία από τις σοβαρότερες παρεμβάσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια», λέει η κ. Aγοραστού, «ήταν η διευθέτηση του μεγάλου προβλήματος της ύδρευσης. O Kήπος από την περίοδο της δημιουργίας του υδρευόταν από μία φυσική πηγή που βρισκόταν στο Γουδί. Aπό εκεί, με έναν κλειστό αγωγό, το νερό έφτανε στο κέντρο της πόλης και έτσι ποτίζονταν τα 158 στρέμματα. Oμως η κατασκευή πάρκινγκ δίπλα στο Nοσοκομείο Παίδων δημιούργησε μεγάλα προβλήματα στον αγωγό, με αποτέλεσμα να παύσει η κανονική ροή του. Mε πολλή προσπάθεια το πρόβλημα αποκαταστάθηκε το φθινόπωρο του 2004, ενώ τέσσερις γεωτρήσεις εξασφάλισαν 200 κυβικά νερού/24ωρο. Mαζί με τα 1.200 κυβικά νερού που έρχονται ανεμπόδιστα πλέον από το Γουδί, ο Kήπος δεν αντιμετωπίζει σήμερα κανένα πρόβλημα ύδρευσης». Καθημερινή 19-2-06

Επιστροφή στην αρχή

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ, που συζητείται σήμερα, ανατρέπει νομολογία από το 1920

Ολο το άλσος σε ιδιώτες για χρήση!

Σε ιδιώτες παραχωρείται με νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών ολόκληρος ο χώρος του Ζαππείου για κάθε είδους οικονομική χρήση!

Το νομοσχέδιο, που συζητείται σύμφωνα με πληροφορίες σήμερα το μεσημέρι στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής και υπογράφεται από τον Γ. Αλογοσκούφη, ανατρέπει τη μέχρι τώρα νομολογία για χρήση του κληροδοτήματος του Ζάππα που προβλέπεται από νόμο του 1920.
Στην αιτιολογική έκθεση αναφέρεται ότι:
«Την καταλειφθείσα στο Εθνος περιουσία του Ευάγγελου Ζάππα με την από 30.11.1860 διαθήκη, διοικεί και διαχειρίζεται η Επιτροπή Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του α.ν. 1920/1939 (ΦΕΚ 346 Α'). Με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 21 του α.ν. 1920/1939, προβλέπεται η παραχώρηση των αιθουσών του Ζαππείου Μεγάρου σε κρατικές υπηρεσίες και οργανισμούς και σε αναγνωρισμένα σωματεία και συλλόγους για την εκτέλεση εκθέσεων, εορτών, αγορών κ.λπ. με την καταβολή δικαιωμάτων, βάσει τιμολογίου όπου ορίζεται με τον κανονισμό λειτουργίας του φορέα.
* Η διάταξη όμως αυτή εμποδίζει την παραχώρηση των γύρω χώρων του Ζαππείου και αποκλείει τους ιδιωτικούς φορείς, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, με αποτέλεσμα ο φορέας να υφίσταται απώλεια σημαντικών πόρων, αναγκαίων για τη λειτουργία του και την εκπλήρωση του σκοπού του.
* Την ανάγκη αυτή έρχεται να καλύψει η παρούσα διάταξη με την οποία αφ' ενός ενισχύονται τα έσοδα του φορέα και αφ' ετέρου γίνεται παράλληλη νομοτεχνική προσαρμογή του κειμένου στις σημερινές συνθήκες».
Η διάταξη, που δίνει όλο τον κοινόχρηστο και δασικό χώρο -σχεδόν φωτογραφικά- σε ιδιωτικά κεφάλαια, προβλέπει:
«Η παρ. 1 του άρθρου 21 του ν. 1920/1939 (ΦΕΚ 348 Α') αντικαθίσταται ως εξής:
1. Επιτρέπεται η παραχώρηση των αιθουσών του Ζαππείου Μεγάρου και των εκτάσεων της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων σε κρατικές υπηρεσίες και οργανισμούς, σε αναγνωρισμένα σωματεία και συλλόγους, καθώς και σε ιδιωτικούς φορείς, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, ιδίως για τη διοργάνωση εκθέσεων, πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων προϊόντων της ελληνικής παραγωγής, συνεδρίων, εορτών, αγορών και άλλων συναφών εκδηλώσεων.
Με απόφαση του Δ.Σ. της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, που εγκρίνεται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις της παραχώρησης, καθώς και το τιμολόγιο κατά κατηγορία οργανωτών και ρυθμίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου αυτής».
Σύμφωνα με πληροφορίες, εισηγητές στη σημερινή συζήτηση είναι οι βουλευτές Αγοραστός και Γείτονας από Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ αντιστοίχως. ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 16/05/2006

Επιστροφή στην αρχή

Οργή για το ξεπούλημα: Το Ζάππειο Πάει περίπατο...

Του ΑΡΗ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ

Ενας από τους πολλούς μύθους που κυκλοφορούν ανάμεσα στις φυλλωσιές των δέντρων γύρω από το Ζάππειο λέει ότι ο ευεργέτης Ευάγγελος Ζάππας αποφάσισε να αποκτήσει τον χώρο από γινάτι. Διότι κάποτε θέλησε να περπατήσει στον τότε Βασιλικό (νυν Εθνικό) Κήπο και οι φύλακες του ζήτησαν να φύγει...

Στη σημερινή πραγματικότητα το γινάτι έχει πλέον να κάνει με άλλους ιδιώτες που θέλουν σώνει και καλά να εκμεταλλευτούν όσους ελεύθερους χώρους έχουν απομείνει στην Αθήνα. Χώρους που προηγουμένως εγκαταλείφθηκαν εν πολλοίς στην τύχη τους παρά τις Ολυμπιάδες και τη χρυσόσκονη των εορταστικών εκδηλώσεων. Εχασαν, έτσι, την παλιά τους αίγλη (αν και η «Αίγλη του Ζαππείου» μεγάλωσε σε έκταση και τιμές καταλόγου) ανάμεσα στους πολίτες που θέλουν απλώς να κάνουν έναν περίπατο, να καθήσουν σε ένα γερό, καθαρό παγκάκι και να πιάσουν κουβέντα με τον τυχαίο συμπολίτη. Τώρα, όλα αυτά πρέπει να γίνονται σε χώρους «οργανωμένους», «τρέντι» καφέ, με θέα τα ασφαλώς παρκαρισμένα τζιπ των θαμώνων. Τι το καλύτερο από το να βρίσκεται ένας τέτοιος χώρος στην καρδιά της Αθήνας δίπλα στην πλατεία Συντάγματος και το Κολωνάκι; Τι ευκολότερο από το να υπόσχονται οι αρμόδιοι ότι οι ιδιώτες θα φέρουν έσοδα και θα λύσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο χώρος;
Και οι γύρω λόφοι
Ζήτημα πρώτον: Το Ζάππειο δεν είναι μόνο το κλασικό κτίριο που γνωρίζουμε με τις αλέες και τα δασάκια που το περιβάλλουν. Είναι και ολόκληροι οι λόφοι Αρδηττού και Αγρας που βρίσκονται εκατέρωθεν του Παναθηναϊκού Σταδίου. Ολοι αυτοί οι χώροι ανήκουν στη δικαιοδοσία της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων.
Για όλες αυτές τις εκτάσεις επιτρέπεται η παραχώρηση «και σε ιδιωτικούς φορείς, επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα για τη διοργάνωση εκθέσεων, πολιτιστικών εκδηλώσεων, εκθέσεων προϊόντων της ελληνικής παραγωγής, συνεδρίων, εορτών, αγορών και άλλων συναφών (;) εκδηλώσεων» όπως αναφέρει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας που κατατέθηκε προχθές.

«Νοικοκυρεμένα και σεμνά»...
Ζήτημα δεύτερον: Οι αρμόδιοι επιμένουν ότι η διάταξη για τη δυνατότητα παραχώρησης σε ιδιώτες έγινε μόνον για να αυξηθούν τα έσοδα. Μιλώντας χθες στο ραδιόφωνο της ΝΕΤ ο υφυπουργός Οικονομίας Πέτρος Δούκας είπε χαρακτηριστικά: «Νοικοκυρεμένα και σεμνά υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες αξιοποίησης με σοβαρές εκδηλώσεις. Δεν είπαμε να κατεβάσουμε τον πήχυ. Είπαμε να τον ανεβάσουμε γενικώς βρίσκοντας και τις σωστές πηγές εσόδων». Μα είναι τόσο σοβαρό το οικονομικό πρόβλημα του Ζαππείου;
Παραδόξως, ο πρόεδρος της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων, Ιωάννης Δομάγερ, μας λέει αρχικώς ότι το Ζάππειο δεν εισπράττει ευρώ από το κράτος. Αντιθέτως, πληρώνει φόρο 35% επί των εσόδων του (6 εκατ. ευρώ τα τελευταία 6 χρόνια), πληρώνει για τους μισθούς των 20 εργαζομένων του αλλά και για τις συντάξεις ακόμη 20 ατόμων. «Παρά ταύτα, έχει έσοδα άνω των 3 εκατομμυρίων ευρώ που αρκούν για να μείνει και ένα μικρό περίσσευμα». Τότε γιατί φωνάζει ο κ. Δούκας; «Προφανώς», λέει ο πρόεδρος, «αναφέρεται στις ανάγκες που δημιουργεί η συντήρηση των τεράστιων εγκαταστάσεων οι οποίες έγιναν μέσα στο Μέγαρο με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων, κόστισαν 12 εκατ. ευρώ και ολοκληρώνονται (!) μόλις τώρα. Μόνο μία αντλία ψύξης κοστίζει 1 εκατ. ευρώ, λέει. Ποιος θα πληρώσει όταν χρειαστεί η αντικατάστασή της;».
Δύο κηπουροί
Ο κ. Δομάγιερ επιμένει ότι ο ίδιος εισηγήθηκε προ τριών μηνών στο υπουργείο Οικονομίας τη διάταξη όπως ισχυρίστηκε στη Βουλή και ο Γ. Αλογοσκούφης. Ο ίδιος παραθέτει τα προβλήματα λειτουργίας που αντιμετωπίζει το κληροδότημα διότι:
- Είναι εκτός σχεδίου πόλης με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει και με κυριότερη συνέπεια να είναι πρακτικώς αδύνατη η επανεκμίσθωση χώρων τους οποίους ήδη εκμεταλλεύονται ιδιώτες. «Εφυγε μισθωτής από κιόσκι στην Αμαλίας και δεν μπορούμε να το νοικιάσουμε πάλι», λέει.
- Διαθέτει μόνο δύο κηπουρούς και προσπαθεί ανεπιτυχώς εδώ και δύο χρόνια να προσλάβει άλλους τέσσερις μέσω του ΑΣΕΠ.
- Διέπεται από έναν αναχρονιστικό κανονισμό που δεν του επιτρέπει να λειτουργήσει με ευελιξία.

Για έσοδα
Το παράδοξο είναι ότι αντί να ξεκινήσει ο εκσυγχρονισμός της λειτουργίας του κληροδοτήματος από τα θεμελιώδη (Πολεοδομία, προσωπικό, κανονισμός), η αρχή γίνεται με την παραχώρηση σε ιδιώτες προκειμένου να αυξηθούν τα έσοδα. «Ολες οι αναγκαίες αλλαγές θα γίνουν», επιμένει ο κ. Δομάγερ: «Εμείς είμαστε εδώ για να διαφυλάξουμε τη λειτουργία του Ζαππείου». Φαίνεται, ωστόσο, ότι την άποψή του δεν συμμερίζονται φορείς τους οποίους αφορά ευθέως η ποιότητα ζωής των Αθηναίων.
Ο Δήμος Αθηναίων
Ο Δήμος Αθηναίων θα πάρει οπωσδήποτε θέση αν και δεν έχει δικαιοδοσία επί του Ζαππείου, διότι το ζήτημα αφορά ζωτικό χώρο της πόλης, αναφέρουν κύκλοι του δημάρχου Θ. Μπεχράκη αλλά παραπέμπουν την επίσημη έκφραση θέσης στην ερχόμενη συνεδρίαση του δημοτικού συμβουλίου.
Ωστόσο, ο αντιδήμαρχος Αθηναίων Αγγελος Μοσχονάς, υπεύθυνος για το πράσινο, λαμβάνει σαφώς θέση: «Διαφωνώ και θεωρώ λάθος την απόφαση. Τα οικονομικά του κράτους δεν πρόκειται να σωθούν από το Ζάππειο. Είναι μεγάλος ο κίνδυνος εάν μετατραπεί ένας χώρος ψυχαγωγίας και περιπάτου των Αθηναίων σε χώρο εμπορικών δραστηριοτήτων».
Η υπερνομάρχης Φώφη Γεννηματά εκφράζει την απόλυτη διαφωνία της και καλεί όλους τους πολίτες της Αττικής να υψώσουν τη φωνή τους απέναντι στην υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής μας. Η υπερνομαρχία επαναφέρει την ομόφωνη απόφαση της 15/3/2005 για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Φορέα Διαχείρισης του Αττικού Πρασίνου που απειλείται σε πολλές περιοχές.
Η πρόεδρος του συλλόγου «Ο Παριλίσσιος» Δέσποινα Διαμαντούρου δήλωσε θορυβημένη για την εξέλιξη και πρόκειται να ζητήσει το συντομότερο συνάντηση με τη διοίκηση της Επιτροπής Ολυμπίων και Κληροδοτημάτων.
Θέση αναμένεται να πάρει και το Συντονιστικό για τους Ελεύθερους Χώρους που συνεδρίαζε χθες έως αργά.
Ο πολεοδόμος και μέλος του Συντονιστικού Γεράσιμος Σκλαβούνος ενέταξε την απόφαση της κυβέρνησης στο κύμα εμπορευματοποίησης των ελεύθερων χώρων που φούντωσε με αφορμή τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Κλείνοντας το τάβλι
Μακριά από τα υπουργικά γραφεία και τους χώρους όπου «σχεδιάζεται το μέλλον», ο άνεμος φυσά δροσερός στα άλση γύρω από το Ζάππειο Μέγαρο. Απόγευμα χθες και στην πλατιά αλέα που οδηγεί προς τη λεωφόρο Αμαλίας η κίνηση λιγοστή. Τα πρωινά ακόμη συνεδριάζει αλλά χωρίς τον παλιότερο δυναμισμό της η «μικρή βουλή»-πολίτες μιας κάποιας ηλικίας αλλά και νεότεροι, πολλοί συνταξιούχοι που συζητούν και λύνουν όλα τα προβλήματα. Τώρα, μια παρέα ανδρών έχει καθήσει στη σκιά σε πρόχειρα καρεκλάκια. Δύο ζευγάρια παίζουν τάβλι και καμιά δεκαριά άλλοι παρακολουθούν χαλαρά. Τους ρωτάμε εάν έμαθαν για τα κυβερνητικά σχέδια για παραχώρηση του Ζαππείου σε ιδιώτες. Χρειάζονται δύο λεπτά μέχρι να κλείσει το τάβλι και να ακουστούν αυτά που πρέπει να ακούσει ένας δημοσιογράφος (για την ανεργία, τους μετανάστες που παίρνουν τις δουλειές, τους πολιτικούς που ποτέ δεν πηγαίνουν φυλακή, τους δημοσιογράφους που τους καλύπτουν) και να βγει προβληματισμός ουσίας για το φιλόξενο αυτό χώρο.
«Τι να σου πω; Και τι θα γίνει που θα φωνάξουμε; Το πολύ-πολύ να φέρουν τα ΜΑΤ και να μας κάνουν τόπι στο ξύλο... Τουλάχιστον καταλάβαμε γιατί έχουν τόσο καιρό εγκαταλείψει αυτόν τον "πνεύμονα". Κάνε μια βόλτα, αλλά πρόσεχε αν καθήσεις σε κάποιο παγκάκι γιατί μπορεί να βρεθείς στο νοσοκομείο. Θα δεις πεταμένα σκουπίδια, νερά να λιμνάζουν και αλλού τα δέντρα να διψούν. Εργάτες δεν θα δεις ή μπορεί να δεις κάποιον να πίνει φραπέ. Φαντασθείτε να νοικιάσουν εδώ το χώρο και να γίνει ένα καφέ πολυτελείας; Θα μας αφήνει εμάς να καθόμαστε αυτόνομοι και να παίζουμε το τάβλι μας; Φαίνεται πως θέλουν να μας στείλουν όλους στην "Αίγλη" όπου η σαλάτα κάνει 14 ευρώ»...
Και πώς εμείς να μην υποψιαστούμε ότι οι ιδιώτες θα ενσκήψουν στο Ζάππειο στα πρότυπα της «Αίγλης»; Αρκεί να πούμε ότι ο κ. Δομάγερ μάς δήλωσε ότι όλες οι κατασκευές, τα βαριά πατώματα με τα οποία έχει κλείσει χώρους και το πάρκινγκ είναι νόμιμα και προβλέπονται στο μισθωτήριο που επικυρώθηκε με ειδική διάταξη νόμου το 1998. Ωστόσο, ο Δήμος Αθηναίων έχει επιβάλει πρόστιμα για πολεοδομικές παραβάσεις στην επιχείρηση που διαχειρίζεται την παλαιά «Αίγλη», είναι συμφερόντων Κοντομηνά και τελεί υπό τη γενική διεύθυνση της Ιβάνας Μητσοτάκη-συζύγου εξαδέλφου της Ντόρας Μπακογιάννη. Η αυτοψία έγινε προ οκταμήνου αλλά ακόμη εκκρεμούν οι ενστάσεις. Θα επιβάλλονται άραγε ταχύτερα οι νόμοι όταν οι μισθωτές γίνουν περισσότεροι; Ή μήπως δεν πρόκειται;... ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 18/05/2006

Επιστροφή στην αρχή

ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΝΗΚΟΥΝ ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΧΩΡΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ; Οι Οικολόγοι Πράσινοι διαμαρτύρονται για την εκχώρηση των 25,5 στρ. στο Γουδί και για το νομοσχέδιο που προβλέπει ιδιωτικές χρήσεις για τα άλση του Ζαππείου.

Με δεδομένο το έλλειμμα της Αθήνας σε ελεύθερους χώρους και τις πιέσεις που δέχεται και το λίγο πράσινο που υπάρχει, θα περίμενε κανείς ότι όλες οι προσπάθειες θα συγκεντρώνονταν στην προστασία και την επέκτασή του. Δυστυχώς όμως η απλή αυτή λογική δε φαίνεται να βρίσκει απήχηση στις επιλογές όσων αποφασίζουν για την πόλη μας. …

Αν στο Γουδή η δημιουργία του Μητροπολιτικού Πάρκου παραμένει σε εκκρεμότητα από το 1977, ο κήπος του Ζαππείου υπάρχει από το 19^ο αιώνα στα πλαίσια κληροδοτήματος που περιλαμβάνει επίσης τους λόφους Αρδηττού και Άγρας, γύρω από το Παναθηναϊκό Στάδιο. Με τροπολογία του υπουργείου Οικονομικών, που ψηφίστηκε ήδη στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής και προωθείται για ψήφιση και στην Ολομέλεια, όλοι αυτοί οι υπαίθριοι χώροι θα μπορούν να παραχωρούνται «σε ιδιωτικούς φορείς…για τη διοργάνωση εκθέσεων, πολιτιστικών εκδηλώσεων, συνεδρίων, εορτών, αγορών…».

Οι εμπορικές αυτές χρήσεις αντιστρατεύονται ανοικτά τη σημερινή δημόσια χρήση του πάρκου ως χώρου περιπάτου, αναψυχής και παιχνιδιού, ενώ είναι αμφίβολο κατά πόσο είναι συμβατές με το σκοπό του κληροδοτήματος, που απολαμβάνει μάλιστα αυξημένη συνταγματική προστασία. Όλα αυτά μάλιστα, τη στιγμή που οι σημερινές πηγές εισόδων του Ζαππείου καλύπτουν πλήρως τα έξοδα για τη λειτουργία και συντήρηση του πάρκου.

Παράλληλα παραμένει η απειλή κατασκευής υπόγειου γκαράζ μέσα στο πάρκο, που προβλεπόταν από παλαιότερο ολυμπιακό νομοσχέδιο, ενώ ήδη λειτουργεί επί πληρωμή και αυθαίρετο υπαίθριο πάρκινγκ της «Αίγλης».

Οι Οικολόγοι Πράσινοι της Αθήνας ζητούν να αποσυρθεί η επίμαχη τροπολογία, να καταργηθεί η πρόβλεψη για το υπόγειο γκαράζ και να αποδοθεί και πάλι στη δημόσια χρήση των πολιτών ο χώρος του πάρκου που χρησιμοποιείται αυθαίρετα για στάθμευση ΙΧ.

Παράλληλα, όμως, ζητάμε να υπάρξει μια ολοκληρωμένη πολιτική για τους δημόσιους χώρους της Αθήνας, με επίκεντρο τη συντήρηση, επέκταση και αναβάθμισή τους. Κριτήριο δε μπορεί να είναι η στενή ταμειακή λογική (ή, πολύ περισσότερο, οι πιέσεις ιδιωτικών συμφερόντων), αλλά οι ανάγκες των πολιτών και της πόλης. 30.5.2006

Η Πολιτική Κίνηση Αθήνας των Οικολόγων Πράσινων

www.ecogreens.gr - email: ecogreen@otenet.gr

Αθήνα: Κολοκοτρώνη 31, 10562, τηλ. 210.3241001, fax 210 3241825

Θεσσαλονίκη: Φιλίππου 51, 54631, τηλ. 2310.222503, fax 2310.421196

Επιστροφή στην αρχή

Και σε ιδιώτες το Ζάππειο

Ψηφίστηκε την Τετάρτη στη Βουλή η διάταξη με την οποία μπορεί να εκχωρείται ο περιβάλλων χώρος του Ζαππείου σε ιδιώτες. Η διάταξη, που προκάλεσε την αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης, ψηφίστηκε μόνο από τη Νέα Δημοκρατία.
«Δεν μπορεί να παραχωρείται έτσι το Ζάππειο. Δεν μπορείτε να στερείτε από τους πολίτες και τους επισκέπτες έναν σημαντικό χώρο πρασίνου και περιπάτου» σημείωσε από την πλευρά του ο εισηγητής του ΠΑΣOΚ Ανδρέας Μακρυπίδης.
«Δεν υπάρχει περίπτωση να εκμισθωθεί το πράσινο, παρά μόνον οι αίθουσες και οι ασφαλτόστρωτοι χώροι» υποστήριξε ο υφυπουργός Οικονομικών Αντώνης Μπέζας, απαντώντας στις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Υποστήριξε, μάλιστα, καθυστέρησε το Δημόσιο να προχωρήσει στη δυνατότητα ημερήσιας ενοικίασης των χώρων του Ζαππείου και σε ιδιώτες.
Σύμφωνα με την εφημερίδα "Τα Νέα", ο κ. Μπέζας τόνισε επίσης ότι η σχετική ρύθμιση προωθείται ύστερα από αίτημα της Επιτροπής Oλυμπιακών Κληροδοτημάτων, καθώς "πρέπει να καλυφθούν τα ετήσια λειτουργικά έξοδα του Ζαππείου που είναι τουλάχιστον δύο εκατομμύρια ευρώ, αλλά και όλες οι ανάγκες συντήρησης και αναβάθμισης του Μεγάρου". Έθνος 2-6-06

Επιστροφή στην αρχή

Ανθίζει και πάλι ο Εθνικός Κήπος

Η πρώτη ουσιαστική ανάπλαση μετά το 1854, με ανανέωση της χλωρίδας στο μεγαλύτερο καταφύγιο ανάσας του κέντρου της Αθήνας

Της Λινας Γιανναρου

Τον βρίσκουμε στην είσοδο του Εθνικού Κήπου να παρατηρεί το ηλιακό ρολόι. «Κάθε φορά που έρχομαι εδώ, το κοιτάω. Δεν παύει να με εκπλήσσει», λέει. Ο κ. Νίκος είναι συνταξιούχος και ανήκει στην ετερόκλητη ομάδα των «θαμώνων» του Εθνικού Κήπου. «Ζω στο Κουκάκι και αυτή είναι η καθημερινή μου βόλτα. Ειδικά τώρα που καλοκαιριάζει, είναι το καλύτερο καταφύγιο στην Αθήνα». Αγαπημένη του ασχολία, να προσπαθεί να ξεχωρίζει τα είδη των πτηνών από το κελάιδισμά τους. Ο σύντομος, αλλά πολύ μελωδικός ήχος του κότσυφα είναι ο πιο εύκολα αναγνωρίσιμος. «Πιο πολύ με ευχαριστεί πάντως που βλέπω και πάλι γεωπόνους να πιάνουν δουλειά εδώ. Είχα πολλά χρόνια να το δω αυτό», σημειώνει.

Εδώ και 170 χρόνια

Πράγματι, ο Εθνικός Κήπος εδώ και 170 χρόνια έχει περάσει από καταιγίδες και ξηρασίες μέχρι παγετούς και ανεμοθύελλες. Το μόνο όμως που κινδύνευσε να μην «αντέξει» ήταν η εγκατάλειψή του από την Πολιτεία. Για πολλά χρόνια, ο Κήπος παρουσίαζε εικόνα ερήμωσης. Τα φυτά και τα δένδρα ήταν απεριποίητα, ξερά, μεγάλο του τμήμα σταδιακά μετατράπηκε σε πάρκινγκ. Παρ' όλα αυτά, παρέμενε το καλύτερο δείγμα δημόσιου ελεύθερου χώρου στην Αθήνα, με κρυμμένα εντός του φυτά-μνημεία ηλικίας άνω των 150 ετών. Εδώ και δύο χρόνια περίπου, πάντως διανύει μια περίοδο νέας «άνθησης», καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη το πρώτο έργο ουσιαστικής ανάπλασης του χώρου μετά τη βασική φύτευσή του το... 1854! Το «κλειδί» αποτέλεσε η υπαγωγή της φροντίδας του από την Περιφέρεια στον Δήμο Αθηναίων και, στη συνέχεια, η σύσταση του ΝΠΔΔ «Δήμος Αθηναίων-Εθνικός Κήπος», με επικεφαλής τον πρόεδρο της Alpha Bank, κ. Γ. Κωστόπουλο.

«Ο Κήπος πράγματι κινδύνευσε», λέει ο κ. Κωστόπουλος στην «Κ». «Υπήρξε κακή συντήρηση. Αντί για κηπουρούς, φέρνανε... υλοτόμους. Το κλάδεμα που γινόταν ήταν φοβερό. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ωστόσο ήταν αυτό της υδροδότησης, το οποίο ευτυχώς αποκαταστάθηκε και το μέλημά μας τώρα είναι να μην ξανασυμβεί». Ως γνωστόν, το υδραγωγείο του Πεισίστρατου από το οποίο ανέκαθεν υδροδοτούνταν ο Κήπος υπέστη σοβαρή ζημιά εξαιτίας της κατασκευής ενός πάρκινγκ στου Γουδή, με αποτέλεσμα να διακοπεί για περίπου ένα χρόνο η λειτουργία του. Σήμερα, έχει επισκευαστεί παρέχοντας 1.000 κυβικά μέτρα νερού στον Κήπο και τις 6 λίμνες του (που λειτουργούν και ως υδαταποθήκες).

Παράλληλα, εκτελούνται κηποτεχνικά έργα σε κάθε γωνιά του με στόχο «να αποκατασταθεί η αρχική φύτευση». Πέρυσι, φυτεύθηκαν 1.042 καλλωπιστικά δένδρα, θάμνοι και αναρριχώμενα φυτά. Ειδικότερα, ανανεώθηκαν οι αποδεκατισμένοι παλιοί νεραντζιώνες, με τη φύτευση 550 νέων δένδρων. Φυτεύθηκαν σε «κενά» του Κήπου 98 δένδρα διαφόρων ειδών, όπως αριές, ήμερες βελανιδιές, κέδροι, πλατάνια, χαρουπιές κ.λπ. Τοποθετήθηκαν έξι δένδρα στην παλιά δενδροστοιχία με ουασιγκτώνιες ηλικίας 164 ετών και ύψους 20 μέτρων, συμπληρώθηκε η δενδροστοιχία με τις κουτσουπιές, οι τρεις πέργκολες «στολίστηκαν» με αναρριχώμενα φυτά, ενώ ανανεώθηκαν οι ροδώνες (320 νέα φυτά). «Εκτός από τα μεγάλα δένδρα που είναι εμφανή, το έργο θέλει χρόνο για να αποκαλυφθεί σε όλο του το μέγεθος. Οι πέργκολες για παράδειγμα μόλις καλυφθούν από τα αναρριχώμενα θα αποτελούν εξαιρετικό θέαμα», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Κωστόπουλος. «Συνεχίζουμε πάντως τις φυτεύσεις ώστε να συμπληρωθούν τα μεγάλα κενά στα τμήματα πρασίνου - τα επιπλέον δένδρα και καλλωπιστικοί θάμνοι που θα τοποθετηθούν υπολογίζονται σε μερικές χιλιάδες».

Ελλειψη προσωπικού

Σύμφωνα με τον ίδιο, πάντως, ο Κήπος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα, κυρίως λόγω έλλειψης προσωπικού. Η φύλαξη του χώρου διενεργείται από μόλις τέσσερις φύλακες σε συνεργασία με τη Δημοτική Αστυνομία, ενώ την καθαριότητα αναλαμβάνει ο Δήμος Αθηναίων. «Ενα ακόμη πρόβλημα αποτελεί ο καθαρισμός της λίμνης και η αποκατάσταση των στατικών ζημιών στο Βοτανικό Μουσείο. Ολα αυτά απαιτούν χρήματα - με προϋπολογισμό 360.000 ευρώ δεν λύνονται. Εμείς κάθε φορά ζητάμε 1,5 εκατ. ευρώ». Το σίγουρο είναι πάντως ότι οι Αθηναίοι έχουν «ξαναερωτευθεί» τον Κήπο τους -νέοι διαβάζουν στη χλόη, παιδιά παίζουν στα δρομάκια, ηλικιωμένοι απολαμβάνουν τη σκιά των δένδρων. Οπως λέει ο Γιώργος, φοιτητής της Νομικής, «εδώ μέσα «κρύβεται» η Αθήνα, μακάρι να 'ταν και τα άλλα μας πάρκα έτσι».

Καθημερινή 12-5-07

Επιστροφή στην αρχή

Ο Εθνικός Κήπος αποκτά ξανά ζωή

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΚΑΡΙΜΑΛΗ

Μια νέα εποχή φαίνεται να διανύει ο Εθνικός Κήπος, η μοναδική όαση πρασίνου του κέντρου της Αθήνας. Η όψη του αισθητά βελτιωμένη, καθώς το βασικό πρόβλημα που αντιμετώπιζε με την έλλειψη νερού αποκαταστάθηκε και το πάρκο δείχνει να ανακτά την παλιά του αίγλη.

Παράλληλα φυτεύτηκαν 650 δέντρα, για πρώτη φορά ύστερα από 25 χρόνια, σε μια προσπάθεια να αντισταθμιστούν οι απώλειες που είχε στον φυτικό του πλούτο. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο κήπος έχανε κάθε χρόνο περίπου 15 δέντρα, δηλαδή πάνω από 300 την τελευταία 20ετία, τα οποία είτε μαράθηκαν είτε κόπηκαν από τον αέρα.

Έτσι, κέδροι, φοίνικες, νεραντζιές και άλλα μεγάλα δέντρα που «κτυπήθηκαν» από βαρυχειμωνιές, βρήκαν τη θέση τους ξανά στον Εθνικό Κήπο. Σχεδιασμένος το 1839 από την βασίλισσα Αμαλία, ο Κήπος φτάνει τα 158 στρέμματα και φιλοξενεί περίπου 7.000 δένδρα και θαμνοειδή όλων των ειδών.

Στη μακραίωνη ιστορία του, πέρασε «δια πυρός και σιδήρου» αφού «έζησε» στην εγκατάλειψη για χρόνια, «κάηκε» από τον χιονιά του 2002 και «δίψασε» από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο του 2004.

Σήμερα, η πρώτη εικόνα που παρουσιάζει είναι θετική, ωστόσο οι δυσκολίες του παρελθόντος δεν έχουν ξεπεραστεί. Τα χρήματα που δίνει ο κρατικός προϋπολογισμός στον Δήμο Αθηναίων, στην αρμοδιότητα του οποίου έχει περάσει ο Κήπος, επαρκούν μόνο για τη συντήρηση και τη μισθοδοσία των υπαλλήλων. Οι στόχοι για να γίνει ένα πάρκο στα πρότυπα άλλων ευρωπαϊκών πόλεων προς το παρόν φαίνεται ότι «παγώνουν» και ο Εθνικός Κήπος συνεχίζει την πορεία του με τον υπάρχοντα εξοπλισμό του, που στην πλειοψηφία του είναι απαρχαιωμένος.

Ο δημοτικός σύμβουλος Θ. Μπεχράκης και μέλος του ΔΣ του Εθνικού Κήπου ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τις λίμνες του Κήπου, οι οποίες αν και βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση από το παρελθόν, δεν δείχνουν ποτέ καθαρές, αφού ακολουθούν αναχρονιστικές μεθόδους. Η τακτική να ανανεώνεται το νερό μία φορά την εβδομάδα και να ασβεστώνονται οι λίμνες είναι ξεπερασμένη και αναποτελεσματική.

Πάρκα του εξωτερικού χρησιμοποιούν άλλες μεθόδους πιο σύγχρονες, με ειδικά μηχανήματα που φιλτράρουν το νερό και είναι πάντα καθαρό.

Ξεπερασμένες επίσης είναι οι συνθήκες με τις οποίες φιλοξενούνται τα ζώα του Εθνικού Κήπου. «Απαιτείται ριζική ανακαίνιση ώστε τα ζώα που βρίσκονται στο πάρκο να ταιριάζουν με το περιβάλλον στο οποίο ζουν» τονίζει ο κ. Μπεχράκης, προσθέτοντας ότι ο χώρος που σήμερα βρίσκονται τα ζώα, αισθητικά, δεν είναι ο καλύτερος.

Σημαντικό επίσης είναι το πρόβλημα της έλλειψης εργατικού δυναμικού, με αποτέλεσμα οι ανάγκες να καλύπτονται από προσωπικό του δήμου.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι στα άμεσα σχέδια είναι η λειτουργία του βοτανολογικού μουσείου, το οποίο φιλοξενούσε μέχρι πρότινος τους αρχαιολόγους που εργάζονται για την ανάδειξη του ρωμαϊκού ψηφιδωτού που βρίσκεται στον Εθνικό Κήπο.

http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=5348&subid=2&pubid=133137 18-9-07

Επιστροφή στην αρχή

Το δασύλλιο Αρδηττού, έκτασης 18 στρεμμάτων, είναι περιφραγμένο και δεν είναι επισκέψιμο ούτε για τους πολύπαθους πολίτες αυτής της πόλης με το λιγοστό πράσινο, ούτε και για τους τουρίστες, παρ’ όλο που βρίσκεται στην καρδιά της αρχαιολογικής Αθήνας. Οι κύριες είσοδοι, της Βασιλέως Κων/νου, είναι κλειδωμένες.

Είναι ο πρώτος λόφος που αναδασώθηκε, αφού, σύμφωνα με τον πρόσφατα εκλιπόντα δασολόγο Γιώργο Ντούρο «στα 1877 το Τμήμα Δασών του Υπουργείου Οικονομικών επιχειρεί και επιτυγχάνει την πρώτη αναδάσωση στο λόφο του Αρδηττού, γύρω από το Στάδιο, με χαλέπιο πεύκη. Κοντά στο Ζάππειο λειτουργεί το πρώτο δασικό φυτώριο με νερό του Ιλισού». Αργότερα αναδασώθηκαν ο λόφος του Φιλοπάππου και η Ακρόπολη.

Ο Αρδηττός πρέπει να ανοίξει για τους πολίτες να είναι επισκέψιμος. Η δικαιολογία της έλλειψης έλεγχου, που καθιστά τα πάρκα και τα άλση καταφύγιο ναρκομανών, αστέγων, αλλοδαπών και φυτώρια εγκληματικότητας πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί. Ο λόφος πρέπει να γίνει χώρος περιπάτου, χωρίς όμως αναψυκτήρια, που να τον χαίρονται όλα τα κοινωνικά στρώματα και οι ηλικίες του πληθυσμού. Μάλιστα, τα πολιτιστικά στοιχεία και οι αρχαιότητες που υπάρχουν στο λόφο συνδυάζονται κάλλιστα με το στοιχείο του πρασίνου. Αν ο ιδιοκτήτης του δεν μπορεί να το διαχειριστεί, πρέπει να βρεθεί μια λύση δημόσιας διαχείρισης. Όπως σε όλο τον κόσμο, πρέπει και στην Ελλάδα να διατίθενται χρήματα για τη διαχείριση του αστικού πράσινου.

Ηλίας Γιαννίρης

Πολεοδόμος-Χωροτάκτης,

Υπεύθυνος του Παρατηρητηρίου Ελεύθερων Χώρων Αθήνας www.asda.gr/elxoroi

(Ζητήθηκε για δημοσίευση από τον Ελεύθερο Τύπο -Μάρτιος 2008)

Επιστροφή στην αρχή

Ο Κήπος της αδιαφορίας και της γραφειοκρατίας

ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΚΙΝΗΣΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ

Η χρηματοδότηση για τον Εθνικό Κήπο φτάνει τα 7,5 εκατομμύρια ευρώ. Αρκετά τα προβλήματα, καθώς οι υποδομές είναι ηλικίας 60 ετών

Του ΒΑΣΙΛΗ ΔΑΝΕΛΛΗ

«Θα σας κάνουμε να ερωτευτείτε ξανά τον Εθνικό μας Κήπο», είχε δηλώσει ο δήμαρχος Αθηναίων Νικήτας Κακλαμάνης τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ανακοίνωσε την ανάπλαση του Εθνικού Κήπου. Μόνο που πρέπει να περιμένουμε μέχρι το 2011. Από την εξαγγελία της ανάπλασης μέχρι σήμερα έχουν περάσει περισσότεροι από τρεις μήνες και οι εργασίες δεν έχουν ξεκινήσει ακόμα.Σύμφωνα μάλιστα με τον Κωνσταντίνο Μουτζούρη, πρύτανη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, «καθυστερούν αδικαιολόγητα και δεν έχει γίνει τίποτα». Οπως εξηγεί ο κ. Μουτζούρης, η ομάδα των 14 καθηγητών του ΕΜΠ, που έχει αναλάβει να καταρτίσει τη μελέτη της ανάπλασης, «είναι έτοιμη και περιμένει να ενημερωθεί από τη Νομαρχία για να ξεκινήσει τη μελέτη». Η αρμόδια αντινομάρχης Αθηνών σε θέματα Σχεδιασμού και Προγραμματισμού και Τεχνικών Υπηρεσιών, Χαρούλα Κεφαλίδου, έχει διαφορετική άποψη: «Δεν υπάρχει καθυστέρηση. Εχουμε καταθέσει από τις 31 Δεκεμβρίου την προγραμματική σύμβαση στο Ελεγκτικό Συνέδριο και περιμένουμε την απόφασή του». Σύμφωνα με την κυρία Κεφαλίδου, η διαδικασία είναι σχετικά αργή λόγω του μεγάλου ύψους της χρηματοδότησης από τη Νομαρχία, που φτάνει τα 7,5 εκατομμύρια ευρώ. Η απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναμένεται να εκδοθεί μέσα στο Φεβρουάριο, ενώ από τη στιγμή που το ΕΜΠ θα ξεκινήσει τη μελέτη, θα χρειαστεί τουλάχιστον πέντε μήνες για να την καταθέσει. «Υπάρχουν ορισμένες γραφειοκρατικές διαδικασίες που κυλούν αργά, αλλά το έργο θα πραγματοποιηθεί κανονικά», εξηγεί ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων, Θεόδωρος Μπεχράκης. Οπως λέει: «Μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα έχουμε οριστικοποιήσει το χρονοδιάγραμμα και σε δύο εβδομάδες θα έχουμε υπογράψει την προγραμματική σύμβαση. Υπολογίζουμε να ξεκινήσουν τα έργα το φθινόπωρο του 2009 και να ολοκληρωθούν προς το τέλος του 2010». Προς το παρόν, πάντως, ο Εθνικός Κήπος παρουσιάζει αρκετά προβλήματα, καθώς οι υποδομές του παραμένουν οι ίδιες τα τελευταία 60 χρόνια. Οπως λέει ο κ. Μπεχράκης: «Είναι σε κακή κατάσταση. Η ηλεκτρική εγκατάσταση έχει καταρρεύσει, οι λίμνες πρέπει να αποκτήσουν σύγχρονο εξοπλισμό αυτοκαθαρισμού, οι δρόμοι του Κήπου να αποκατασταθούν είτε με νέα πλακόστρωση είτε με ειδικό χώμα και να εκσυγχρονιστεί ο χώρος για τα ζώα». Πράγματι, μια βόλτα στον Εθνικό Κήπο αποκαλύπτει τα προβλήματα. Παρόλο που το συνεργείο του Δήμου εργάζεται αδιάκοπα για να διατηρεί τον Κήπο καθαρό, να κλαδεύει τη βλάστηση και να καθαρίζει τα κλουβιά των ζώων, οι ελαττωματικές υποδομές είναι φανερές. Το νερό στη λίμνη και τις πισίνες του Κήπου παραμένει στάσιμο ή ανανεώνεται με παλιούς εξωτερικούς σωλήνες. Οι πλάκες σε πολλά μονοπάτια είναι σπασμένες, όπως και οι ξύλινοι φράχτες σε κάποια σημεία, ενώ τα κλουβιά των ζώων είναι σκουριασμένα, σπασμένα ή με μπαλώματα. Ο Γιάννης Μπαλής επισκέπτεται συχνά τον Κήπο με την τρίχρονη κόρη του. «Κάνουμε βόλτα και βλέπουμε τα ζώα. Ο Κήπος δεν είναι άσχημος, αλλά η αλήθεια είναι πως τα κλουβιά με όλη αυτή τη σκουριά και τα σίδερα είναι λίγο επικίνδυνα για την μικρή», εξηγεί. Λίγα μέτρα παρακάτω, η παιδική χαρά του Κήπου είναι γεμάτη. Τα παιχνίδια της δεν είναι σπασμένα όπως σε άλλες παιδικές χαρές της πόλης, ενώ κάτω από αυτά υπάρχουν ειδικές προστατευτικές πλάκες από καουτσούκ ώστε να μη χτυπάνε τα παιδιά. Πολλές από αυτές ωστόσο έχουν ξεκολλήσει και μια παρέα παιδιών τις έχει στοιβάξει και πηδάει από πάνω τους. Η Θεανώ Γκιώνη έχει φέρει τον εγγονό της να παίξει. Οπως λέει: «Χρειάζονται καλύτερη συντήρηση και περισσότερα παιχνίδια». Ο κ. Μπεχράκης υπόσχεται πως τα συγκεκριμένα προβλήματα θα λυθούν: «Δεν θα κάνουμε καμία παρέμβαση στην αρχιτεκτονική του χώρου, γιατί θέλουμε να διατηρήσουμε τη φυσιογνωμία του Κήπου. Μόνο την παιδική χαρά θα επεκτείνουμε γιατί το ζητάνε πολλοί γονείς, ενώ θέλουμε να εκσυγχρονίσουμε το χώρο για τα ζώα χωρίς όμως να τον μεγαλώσουμε. Θα φτιαχτεί με τέτοιο τρόπο ώστε τα παιδιά να μπορούν να πλησιάσουν τα ζώα με

ασφάλεια». Η μελέτη των καθηγητών του ΕΜΠ, όταν αρχίσει, θα προβλέπει την ανανέωση όλων των υποδομών και τη δημιουργία εγκατάστασης ανακύκλωσης του νερού, ενώ, όπως λέει ο κ. Μουτζούρης: «Θα εξετάσουμε το ενδεχόμενο να συνδεθεί ο Κήπος με τη Βουλή. Ο Πρόεδρος, μάλιστα, κύριος Σιούφας, έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον προς αυτή την κατεύθυνση».

ΕΛ.ΤΥΠΟΣ, 26-1-2009

Επιστροφή στην αρχή

Εθνικός Κήπος: Πως θα γίνει μια «όαση» στο κέντρο της Αθήνας

Σε όαση στο κέντρο της Αθήνας επιχειρούν να μετατρέψουν τον Εθνικό Κήπο (φωτογραφία) η Νομαρχία Αθηνών, ο Δήμος Αθηναίων και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) το προσεχές εξάμηνο. Χθες υπεγράφη η προγραμματική σύμβαση που δίνει το πράσινο φως σε ένα «επικό πρόγραμμα»καθώς προβλέπεται η συμμετοχή των περισσοτέρων εκ των σχολών του ΕΜΠ, στο πλαίσιο του οποίου θα διερευνηθούν τρόποι αισθητικής αναβάθμισης του πάρκου, βελτίωσης του πρασίνου, εξοικονόμησης ενέργειας, ενδεχομένως και λειτουργίας του Κήπου ως εκπαιδευτικού μουσειακού χώρου. Μόλις ολοκληρωθεί η επιστημονική έρευνα η Νομαρχία Αθηνών θα δημοπρατήσει το έργο, συνολικής αξίας 7,5 εκατ. ευρώ, για την υλοποίηση εργασιών, όπως φωτισμός και περίφραξη, επέκταση της παιδικής χαράς, επιστρώσεις δρόμων και πλατειών, εγκαταστάσεις βιολογικών μεθόδων καθαρισμού του νερού κτλ.

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=270308&dt=28/05/2009

Επιστροφή στην αρχή

Τα μυστικά του Εθνικού Κήπου

Το «επικό πρόγραμμα» ανάπλασης που εκπόνησαν οι καθηγητές του ΕΜΠ, το «ατυχές» δελτίο Τύπου και τα σοβαρά ερωτήματα που εγείρονται για το μέλλον

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΟΛΛΙΑ

Κινδυνεύει από μπετόν και ακρότητεςο Εθνικός Κήπος; Πόσο... επικές θα είναι άραγε οι παρεμβάσεις που υπόσχεται το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο; Λίγες εβδομάδες μετά την υπογραφή της προγραμματικής σύμβασης για την ανάπλαση του μοναδικού αυτού158 στρεμμάτων- πνεύμονα πρασίνου, η ανησυχία έχει μάλλον πνίξει την προσδοκία. Αφορμή, ένα «ατυχές», όπως χαρακτηρίστηκε εκ των υστέρων, δελτίο Τύπου το οποίο παρουσίαζε τεχνοκρατικά, σχεδόν απειλητικά για την εικόνα του Κήπου, την προσπάθεια τουλάχιστον 20 καθηγητών του ΕΜΠ. Παρά το γεγονός ότι η έρευνα βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, με ορίζοντα κατάληξης το τέλος του έτους, «Το Βήμα» δημοσιεύει τις γενικές κατευθύνσεις της παρέμβασης, αλλά και τη φιλοσοφία του όλου εγχειρήματος για ένα πραγματικό αρχιτεκτόνημα, άρτια σχεδιασμένο από την πρώτη στιγμή της ύπαρξής του. Η σύμβαση φέρει τις υπογραφές του νομάρχη Αθηνών κ. Ι. Σγουρού, του δημάρχου Αθηναίων κ. Ν. Κακλαμάνη, του αντιπρύτανη του ΕΜΠ κ. Ι. Πολύζου και του προέδρου του ΔΣ του νομικού προσώπου «Δήμος Αθηναίων Εθνικός Κήπος» κ. Ι. Κωστόπουλου. Η υλοποίησή της θέλει τον Κήπο να μετατρέπεται σε όαση με δαπάνη 7,5 εκατ. ευρώ- από τη νομαρχία, με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το «επικό πρόγραμμα» που έχει εξαγγελθεί εγείρει ωστόσο σοβαρά ερωτήματα.
«Θα κινηθούμε μακριά από ακρότητες» δεσμεύεται ο κ. Πολύζος, καθιστώντας σαφές ότι ο Κήπος δεν θα κλείσει καθ΄ όλη τη διάρκεια των εργασιών, αλλά και ότι θα διατηρήσει μελλοντικά το ωράριο λειτουργίας του (ανατολή- δύση). Με άλλα λόγια, ο κ. Πολύζος διαλύει την έντονη φημολογία για νυχτερινή λειτουργία του χώρου. Οι ερευνητές δεν κρύβουν ότι προωθούν σχέδιο μετεγκατάστασης των Ευζώνων, το (αμφιλεγόμενο) συγκρότημα των οποίων υπό τη μορφή στρατοπέδου στη συμβολή των οδών Β. Σοφίας και Ηρώδου Αττικού χρονολογείται από τη δεκαετία του ΄70. Διευκρινίζουν ότι θεωρούν τους Ευζώνους συστατικό στοιχείο του Εθνικού Κήπου, χωρίς να κρίνουν σκόπιμη τη διαμονή τους εντός του. Στη φάση αυτή μάλιστα επεξεργάζονται εναλλακτικά σενάρια: κάποια από αυτά κάνουν λόγο για στρατοπέδευσή τους στο κτίριο της Πυροσβεστικής, επί της οδού Μουρούζη, ενώ άλλα στο Γυμναστήριο του Φωκιανού, στην ευρύτερη περιοχή του Ζαππείου. «Είναι ψέμα ότι θα χρησιμοποιηθούν σκληρά υλικά στους δρόμους και στις πλατείες» σημειώνει ο κ. Γ. Παρμενίδης, καθηγητής της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ. «Βασική πρόθεσή μας είναι να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο σύνολο, στο οποίο δεν θα διαχωρίζονται τα μονοπάτια από τα παρτέρια. Θα το επιτύχουμε με τη χρήση συμπιεσμένου χώματος, το χρώμα και η υφή του οποίου δεν έχουν καμία σχέση με το άσχημο, λευκό υλικό που υπάρχει σήμερα».

Σύμφωνα με τον κ. Παρμενίδη, ο Κήπος είναι αριστοτεχνικά οργανωμένος με γνώμονα τον έλεγχο του βλέμματος. Εχει χαραχθεί με διαδρομές και «κανάλια βλέμματος», τα οποία, π.χ., έχουν θέα τον Λυκαβηττό ή κοιτάζουν προς τα πάνω, όπως συμβαίνει με τα ξέφωτα. «Ο έλεγχος του βλέμματος μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και με την παρουσία ενός σπάνιου εξωτικού φυτού ή ενός γλυπτού» εξηγεί ο καθηγητής. «Στο πλαίσιο αυτό θεωρούμε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα την αναβίωση των “πράσινων σαλονιών”, που άλλοτε σαν ξέφωτα και άλλοτε ανάμεσα στα παρτέρια αποτελούν επινοήσεις του σχεδιαστή του Κήπου Φρανσουά Λουί Μπαρό».

Το σχέδιο δεν προβλέπει φυτεύσεις νέων δέντρων. Τα υφιστάμενα έχουν εξάλλου τοποθετηθεί κατόπιν μελέτης, καθοδηγούν τις διαδρομές, υποδύονται τις πόρτες και τους τοίχους του Κήπου, λειτουργούν ως άξονες. Προβλέπει όμως φυτεύσεις θάμνων τόσο γύρω από τα παρτέρια, στη λογική της οριοθέτησής τους, όσο και περιμετρικά του Κήπου. Σίγουρη θεωρείται, από την άλλη πλευρά, η διαμόρφωση περισσότερων ανοιχτών καναλιών, σε αντικατάσταση σωληνώσεων, για το πότισμα των φυτών και των δέντρων. «Το κελαρυστό νερό είναι εκ των ων ουκ άνευ για τον Κήπο» τονίζουν οι καθηγητές. Οι ίδιοι μιλούν για ασχήμιες την περίοδο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά είναι φειδωλοί στις λεπτομέρειες. «Οι σωλήνες που τοποθετήθηκαν είναι μία από αυτές» λένε. «Εγκληματική- για τα δικά μας δεδομένα- είναι επίσης η ανύψωση του δαπέδου κατά 20 εκατοστά, καθώς διακόπτει την οπτική αντίληψη του νερού από παρτέρι σε παρτέρι. Πρόκειται για μικρά έργα μεγάλης σημασίας, που θα προσπαθήσουμε να υλοποιήσουμε».

Τα οκτώ σημεία επαφής με την πόλη

O αντιπρύτανης του ΕΜΠ κ. Ι. Πολύζος αποκλείει την προοπτική διοργάνωσης εκδηλώσεων άλλης κλίμακας στο εσωτερικό του Κήπου, ενώ υπογραμμίζει ως μοναδικό στόχο το «άνοιγμά» του στην πόλη και στα 3,5 εκατ. των πολιτών της. Αναφέρεται στη σύνδεση του Κήπου με οκτώ σημεία της Αθήνας κατά τρόπον ώστε να διασφαλίζεται η πρόσβαση πεζή από όλες τις περιοχές που τον περιβάλλουν. «Μέλημά μας είναι να μην κινείται κανείς περιμετρικά του Κήπου αλλά μέσω αυτού» εξηγεί ο ίδιος.

Αντιμετωπίζοντας τον Εθνικό Κήπο ως αναπόσπαστο τμήμα του Ζαππείου, οι καθηγητές βρίσκονται μάλιστα σε διαβούλευση με την Γ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων για την αποκαθήλωση ή έστω τη μείωση της περίφραξης (κάγκελα), επί της Βασ. Ολγας. Οι ίδιοι διαβεβαιώνουν ότι θα διατηρήσουν όλες τις υφιστάμενες εισόδους του Κήπου, ενδεχομένως και θα τις αυξήσουν κατά μία ή δύο. Καθοριστικό βεβαίως για την όλη υπόθεση θα είναι το αν θα πεζοδρομηθεί η οδός Λυκείου (για την ανάδειξη και του Λυκείου του Αριστοτέλους) ή αν θα προτιμηθεί η διεύρυνση των πεζοδρομίων της οδού Γεωργίου Α΄. Απώτερος στόχος η σύνδεση με το «πολιτιστικό κέντρο της Αθήνας»- την περιοχή στην οποία βρίσκονται, μεταξύ άλλων, το Βυζαντινό και το Πολεμικό Μουσείο, η Εθνική Πινακοθήκη, το Ωδείο Αθηνών. Η γενικότερη λογική θέλει εξάλλου διαπλάτυνση όλων των μετώπων του Εθνικού Κήπου (τόσο επί της Αμαλίας όσο και επί της Βασ. Σοφίας), αλλά και διπλή δενδροστοιχία περιμετρικά του Κήπου, όπως ακριβώς ήταν στο αρχικό σχέδιο του Μπαρό. Το μοναδικό πρόβλημα είναι ότι τα σχέδια φαντάζουν σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας, καθώς υπόσχονται τη μετάλλαξη της Αθήνας σε μια πόλη που θα περπατιέται, θα έχει λιγότερα ΙΧ, μεγάλα πεζοδρόμια και πράσινο...

Το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας, η Ενοποίηση Χώρων Πρασίνου, όπως την ορίζει ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου της πρωτεύουσας, αλλά και τα σχέδια της Εταιρείας Ενοποίησης Αρχαιολογικών Χώρων, της ΕΑΧΑ, φέρουν τον Εθνικό Κήπο ως σημείο συνάντησης πολλών σημαντικών χώρων, πρασίνου αλλά και αρχαιολογικών. Υπάρχει όμως σοβαρή προοπτική οι αλλαγές εκτός Κήπου να έλθουν και να συμπληρώσουν τις όποιες εντός αυτού; Το γεγονός ότι πολλές από τις πρώτες έχουν χαρακτήρα οράματος από τις δεκαετίες του ΄50 και του ΄60 δεν μοιάζει και πολύ ενθαρρυντικό.

Η παιδική χαρά

Επεμβάσεις θα γίνουν στον χώρο της παιδικής χαράς, αλλά και σε αυτόν που σήμερα φιλοξενεί τον ζωολογικό κήπο. Στον πρώτο θα λυθούν τεχνικά προβλήματα, θα δοθεί ενιαίος χαρακτήρας στα παιχνίδια και ίσως προστεθεί σιντριβάνι. Στον δεύτερο όμως οι αλλαγές θα είναι πιο έντονες καθώς κυριαρχεί η σκέψη να απομακρυνθούν εντελώς τα κλουβιά. Οχι, η βασική φιλοσοφία δεν θέλει... λιοντάρια να κυκλοφορούν ελεύθερα πλάι στα παιδάκια. Αρνείται την ύπαρξη άγριων ζώων και ποντάρει στα οικόσιτα (σ.σ.: στο πνεύμα της εποχής της Αμαλίας), σε μια έκταση διαμορφωμένη κατά τέτοιον τρόπο ώστε να επιτρέπει την επαφή των επισκεπτών μαζί τους. Μελετάται επίσης το ενδεχόμενο να τοποθετηθεί και πάλι στέγαστρο στη ρωμαϊκή κατοικία (ένα μόνον από τα μνημεία που διαθέτει ο Κήπος)- όπως συνέβαινε αρχικώς, όταν η βασίλισσα έπαιρνε εκεί το πρωινό της. Προτίθεται να αναβαθμίσει τα θερμοκήπια (στην είσοδο από την Αμαλίας προς τη Βουλή), αλλά και να προσδώσει σύγχρονη μορφή στο κτίσμα του Βοτανικού Μουσείου.

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=275682&dt=28/06/2009

Επιστροφή στην αρχή

Τα 7 μυστικά του Παναθηναϊκού Σταδίου

Ø Τι κρύβεται κάτω από τα κατάλευκα μάρμαρα και τους γύρω λόφους.

Τα στοιχεία- κλειδιά για να καταλάβουμε το μεγαλοπρεπές έργο της αρχαιότητας

ΜΑΡΙΑ ΘΕΡΜΟΥ

Μια μνημειώδης κλίμακα άρχιζε από το Παναθηναϊκό Στάδιο και ανέβαινε στον Αρδηττό, όπου βρισκόταν ο ναός της θεάς Τύχης, που κυβερνούσε τους πάντες στην πόλη. Στην απέναντι πλευρά μια δεύτερη κλίμακα έφθανε στην κορυφή του λόφου της Αγρας. Εκεί φυλασσόταν το ιερό πλοίο των Παναθηναίων. Στη ρίζα τους το ίδιο το Στάδιο αποτελούσε θαύμα τελειότητας. Τότε όπωςκαι τώρα. Ελάχιστοι όμως σήμερα γνωρίζουν τι κρύβεται κάτω από τα κατάλευκα μάρμαρα, γύρω από το Στάδιο και στους διπλανούς λόφους. Τα μυστικά του είναι καλά κρυμμένα: το νεκροταφείο, ο λεγόμενος τάφος του Ηρώδη, η σαρκοφάγος που βρέθηκε δίπλα του, η αφετηρία των αγώνων δρόμου, η κρυπτή (στοά) εισόδου στο στάδιο, τα αρχαία αποδυτήρια... Νεότερες έρευνες που έχουν διεξαχθεί από την αρχαιολόγο κυρία Εφη Λυγκούρη, προϊσταμένη σήμερα της Εφορείας Πειραιά, αποκαλύπτουν στοιχεία-κλειδιά για την κατανόηση αυτού του μεγαλοπρεπούς έργου της αρχαιότητας. Είναι τα επτά μυστικά του Παναθηναϊκού Σταδίου. Από τον Λυκούργο στον Ηρώδη Αττικό και από εκεί στην εγκατάλειψη και στην καταστροφή, ακολούθως στην ανακατασκευή του για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 και, τέλος, στην αποκατάστασή του ώστε να υποδεχθεί τους Αγώνες του 2004, το Παναθηναϊκό Στάδιο μετρά 2.340 χρόνια ζωής ακριβώς! Οι γραπτές πηγές είναι σαφείς παραδίδοντας ό,τι χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για την τέλεση των γυμνικών αγώνων στα Μεγάλα Παναθήναια του 330-329 π.Χ.

Μια χαράδρα ανάμεσα σε δύο λόφους είχε επιλεγεί ως το ιδανικό σημείο κατασκευής του Σταδίου, που ήταν ευθύγραμμο αρχικώς, για να αλλάξει ριζικά από τον Ηρώδη Αττικό, που το έκανε πεταλόσχημο και του προσέθεσε λάμψη:

εδώλια από λευκό, πεντελικό μάρμαρο για 50.000 θεατές! (Αργότερα θα γινόταν ασβέστης ή άλλο οικοδομικό υλικό.) «Η λαμπρή κατασκευή του Σταδίου προκαλούσε τον γενικό θαυμασμό και εθεωρείτοαπό τους συγχρόνους του συγγραφείς ότι δεν υπήρχε εφάμιλλο έργο στον τότε κόσμο» λέει η κυρία Λυγκούρη.

Ο Ερνέστος Τσίλλερ έκανε την πρώτη ανασκαφή (1869-1870) αποκαλύπτοντας μεταξύ άλλων και ένα αμφιθέατρο της Ρωμαϊκής Εποχής όπου ελάμβαναν χώρα μονομαχίες, θηριομαχίες και άλλα θεάματα.

1. Η δίοδος

Επάνω από την είσοδο της αρχαίας υπόγειας διόδου (κρυπτή) την οποία χρησιμοποιούσαν οι αθλητές για να εισέλθουν στον στίβο βρίσκεται σήμερα το αποδυτήριο,το οποίο κατασκευάστηκε για τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες.Μια σκάλα οδηγεί από το εσωτερικό του στη δίοδο,ενώ η δεύτερη είσοδός της βρίσκεται στη σημερινή οδό Αρχιμήδους.Η στοά πρέπει να διανοίχθηκε την εποχή του Λυκούργου,έχει μήκος 57 μέτρα και πλάτος 4 μ.

2. Ο ναός της Τύχης

Μόνο τα ίχνη από την υποδομή της κλίμακας που οδηγούσε στον ναό της Τύχης έχουν απομείνει σήμερα στην ανατολική κλιτύ του Αρδηττού.Στην κορυφή του λόφου εξάλλου είναι ορατή μια εντυπωσιακή κατασκευή από λίθους και ισχυρό κονίαμα ως βραχώδες έξαρμα,ύψους περίπου 15 μέτρων,που ήταν το ανάλημμα του ανδήρου.Στον μικρό ιωνικό ναό υπήρχε το χρυσελεφάντινο άγαλμα της θεάς,πρώτη ιέρεια της οποίας ήταν η γυναίκα του Ηρώδη,η Ρήγιλλα.

3. Το ιερό πλοίο

Μια ιδιαίτερα επιμήκης κατασκευή στην κορυφή του λόφου της Αγρας σήμερα ελάχιστα ορατή ήταν το κτίσμα στο οποίο τοποθετούσαν οι Αθηναίοι το ιερό πλοίο,που μετέφερε το πέπλο της θεάς Αθηνάς κατά την Πομπή των Παναθηναίων.«Είχε κατασκευαστεί μάλιστα κρυφός μηχανισμός για την άνοδο του πλοίου στον λόφο»,λέει η κυρία Λυγκούρη,σε αντίθεση με την ισχύουσα άποψη ότι εκεί βρισκόταν ο τάφος του Ηρώδη Αττικού.

Σαρκοφάγοι

Μια μαρμάρινη σαρκοφάγος του 2ου αι.μ.Χ. που περιβάλλεται από κτιστό τοίχο και έχει εξαιρετική διακόσμηση αποκαλύφθηκε στον ανατολικό περιμετρικό διάδρομο του Σταδίου,πολύ κοντά στο σημείο όπου είχε εντοπισθεί από τον Α.Σκιά το 1904 η λεγόμενη σαρκοφάγος του Ηρώδη Αττικού.Από τις ανασκαφές αποκαλύφθηκαν επίσης τέσσερις κεραμοσκεπείς τάφοι και τρεις κτιστοί (τέλος του 3ου- αρχές του 4ου αι.μ.Χ.).

5. Νεκροταφείο

Ουδείς από τους επισκέπτες του Σταδίου μπορεί να φαντασθεί σήμερα ότι εκεί όπου βρίσκεται το νέο κτίριο των χώρων υγιεινής (υπώρειες του Αρδηττού) υπήρχε ένα αρχαίο νεκροταφείο.Το έφεραν στο φως οι εργασίες συντήρησης του Σταδίου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004,κατά τη διάρκεια των οποίων ανασκάφηκαν 31 τάφοι διαφόρων ειδών,οι οποίοι χρονολογούνται από τον 3ο-4ο αι.μ.Χ.

6. Η βαλβίδα

Μόνο το εξασκημένο μάτι ενός ειδικού μπορεί να παρατηρήσει ότι στο σημείο γένεσης της σφενδόνης του Σταδίου,όπου βρίσκεται ένας αρράβδωτος κιονίσκος,έχουν απομείνει τα κατάλοιπα της σειράς των μαρμάρινων πλακών των βαλβίδων.Στις πλάκες αυτές που έφεραν δύο παράλληλες αυλακώσεις πατούσαν οι δρομείς στην αφετηρία των αγώνων δρόμου.

7. Ηρώδης Αττικός

Στην εξωτερική ανατολική πλευρά του Σταδίου μπορεί και σήμερα να δει κανείς μια ιδιαίτερα επιμελημένη σαρκοφάγο που βρέθηκε πριν από έναν αιώνα.Στο εσωτερικό της υπήρχε σκελετός τοποθετημένος σε λάρνακα από μολύβι και αυτή σε δεύτερη από ξύλο,ενώ στον τοίχο που την περιέβαλλε ένα μαρμάρινο βάθρο φέρει την επιγραφή «ήρωι τω Μαραθωνίω».Στοιχεία αρκετά για ορισμένους μελετητές να θεωρήσουν ότι πρόκειται για το ταφικό μνημείο του Ηρώδη,αν και ο σκελετός ήταν πολύ μεταγενέστερος.

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=34&artId=322692&dt=28/03/2010

Επιστροφή στην αρχή

ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ

Παρέμβαση για τον Εθνικό Κήπο

Βάσιμους φόβους ότι η «εικόνα ενός παιδιού που παίζει ελεύθερα στον Εθνικό Κήπο, ή η εικόνα των συνταξιούχων, των μαμάδων και των ανέργων που βρίσκουν γαλήνη στο φιλόξενο πράσινο του Εθνικού Κήπου, ίσως αύριο θα ανήκουν πια στο παρελθόν», εκφράζει σε ανακοίνωσή του το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ), μετά την παραχώρηση της «ανάπλασης» αυτού του μοναδικού, για την Αθήνα, πάρκου στον πρόεδρο του ΣΕΒ!

«Είναι προκλητικό», αναφέρεται - ανάμεσα σε άλλα - σε σχετική ανακοίνωση του ΕΕΤΕ, «ο Δήμος Αθήνας να αναθέτει την υποτιθέμενη "ανάπλαση" του Κήπου στον πρόεδρο του ΣΕΒ, ο οποίος θα φέρει μάλιστα Γάλλο αρχιτέκτονα, χωρίς αρχιτεκτονικό διαγωνισμό καθώς και τη διευθύντρια λονδρέζικης γκαλερί, η οποία θα οργανώνει για τους Αθηναίους "ιθαγενείς" εκθέσεις και θα "αναθέτει" έργα (...)

Η τοποθέτηση έργων τέχνης θα πρέπει να γίνεται με ανοιχτή πρόσκληση στους καλλιτέχνες μέσα από δημόσιους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς, ώστε να διασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή πρόταση για το δημόσιο χώρο, αλλά και η ίση αντιμετώπιση των καλλιτεχνών από την πολιτεία, κρίνοντας το έργο και όχι το όνομα.

Οι επιλογές δεν μπορεί να γίνονται από ιδιώτες. Θα πρέπει να γίνονται από κριτικές επιτροπές στις οποίες μετέχουν και εκπρόσωποι των εικαστικών καλλιτεχνών (από το αιρετό Σώμα Κριτών του ΕΕΤΕ)».

«Οι εικαστικοί καλλιτέχνες του τόπου μας μένουν έξω από τη διαδικασία να δημιουργήσουν έργα για τον Εθνικό Κήπο της Αθήνας και να κριθούν οι προτάσεις τους με διαφάνεια και αξιοκρατία μέσα από ανοιχτές προσκλήσεις και διαγωνισμούς. Ακόμα μια φορά γίνεται φανερό ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να αγωνισθούν, να υπερασπισθούν τη δουλειά τους και τις κατακτήσεις αγώνων χρόνων. Βέβαια, είναι πλέον φανερό στο σύστημα που ζούμε, τίνος είναι το κράτος, τίνος είναι ο δήμος...

Είναι πλέον φανερό ότι οι αγώνες δεν μπορεί να περιορίζονται στα στενά "καλλιτεχνικά" ζητήματα, αλλά να παλεύουν και οι καλλιτέχνες, ταυτόχρονα, για ανατροπή της πολιτικής της εμπορευματοποίησης των κοινωνικών αγαθών και των ιδιωτικοποιήσεων συνολικότερα, να παλεύουν για την ανατροπή της εξουσίας του μεγάλου κεφαλαίου. Ανατροπή που θα τους φέρει στο προσκήνιο της Τέχνης και της ζωής», καταλήγει το Εικαστικό Επιμελητήριο.

(ελήφθη 22-11-2013)

Επιστροφή στην αρχή

Ο Εθνικός Κήπος "εκχωρείται" σε ιδιώτη

07.12.2013

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΠΟΡΤΑΛΙΟΥ

«Αξιοποίηση» σημαίνει απαξίωση του Εθνικού Κήπου ως ιστορικού μνημείου και μνημείου της φύσης, με στόχο την παραγωγή πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής υπεραξίας υπέρ του δημάρχου, του χορηγού Δ. Δασκαλόπουλου και λοιπών εμπλεκομένων, στο όνομα πάντα του πολιτισμού

Το δημοτικό συμβούλιο Δήμου Αθηναίων αποφάσισε κατά πλειοψηφία την παραχώρηση του Εθνικού Κήπου στον Πολιτιστικό Οργανισμό «Νέον» Δ. Δασκαλόπουλος για την υλοποίηση προγράμματος με τίτλο «Ανακαλύπτοντας τον Εθνικό Κήπο», που περιλαμβάνει 2 σκέλη: κηποτεχνική διαμόρφωση σε 8 σημεία του Κήπου με φυτοτεχνικές και αισθητικές παρεμβάσεις και Μπιενάλε έργων σύγχρονης τέχνης, η πρώτη εκ των οποίων θα πραγματοποιηθεί το δίμηνο Μαΐου - Ιουνίου 2014. Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας 20 υπέρ, 14 κατά, 1 λευκό αποτυπώνει τις σοβαρές και τεκμηριωμένες αρνήσεις των δημοτικών συμβούλων από τις παρατάξεις Αθήνα Πόλη της Ζωής μας, Λαϊκή Συσπείρωση, Ανοιχτή Πόλη, δύο ανεξάρτητες δημοτικές συμβούλους και 4 μέλη της παράταξης της πλειοψηφίας (3 κατά, 1 λευκό).

Ο Εθνικός Κήπος, όπως περιγράφεται στο ΦΕΚ 195Α' (19.10.2004), παραχωρήθηκε «δωρεάν κατά χρήση, για διάρκεια 90 ετών στον Δήμο Αθηναίων μαζί με την περίφραξη και τις υπάρχουσες σε αυτόν κάθε είδους εγκαταστάσεις». Το ΦΕΚ της παραχώρησης αναφέρει ρητά ότι «ο Δήμος Αθηναίων υποχρεούται, με ευθύνη του, να συντηρεί και να βελτιώνει τη βλάστηση, να διοικεί, διαχειρίζεται, εκμεταλλεύεται και φυλάσσει και γενικά να προστατεύει τον παραχωρούμενο Εθνικό Κήπο, ο οποίος θα διατηρεί στο ακέραιο τον δασικό του χαρακτήρα και προορισμό και θα εξακολουθεί να διέπεται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας».

Η παραχώρηση έγινε με τις επιπλέον υποχρεώσεις: απαγόρευση δημιουργίας εγκαταστάσεων, τυχόν εξωραϊστικά, λειτουργικά και λοιπά έργα οφείλουν να διατηρούν και ν' αναδεικνύουν τον υπάρχοντα κηποτεχνικό ρυθμό, διατήρηση και ανανέωση σταθερού φυτικού υλικού, λοιπές ανάλογες δεσμεύσεις. Οι κάθε είδους μελέτες παρεμβάσεων υποβάλλονται υποχρεωτικά προς έγκριση στις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και οι κάθε είδους εργασίες εκτελούνται ύστερα από έγκριση της αρμόδιας υπηρεσίας του υπουργείου Πολιτισμού (Γ' ΕΚΠΑ) και υπό την επίβλεψη εκπροσώπου της, επειδή ο Εθνικός Κήπος είναι, επίσης, κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος.

Στις 23.2.2012 η δημοτική πλειοψηφία Καμίνη ψήφισε με ονομαστική ψηφοφορία (20 ψήφοι υπέρ και 10 κατά) την κατάργηση του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου «Δήμος Αθηναίων - Εθνικός Κήπος» και ο Εθνικός Κήπος περιήλθε στη διεύθυνση Πρασίνου και Περιβάλλοντος του Δήμου Αθηναίων. Το διοικητικό συμβούλιο στο οποίο μετείχαν παρατάξεις και προσωπικότητες - φίλοι του Εθνικού Κήπου, με αποφασιστικές αρμοδιότητες, καταργήθηκε. Στη θέση του δημιουργήθηκε μια συμβουλευτική επιτροπή η οποία δεν λειτούργησε ποτέ ουσιαστικά. Η μεταφορά του Εθνικού Κήπου στις υπηρεσίες πρασίνου έγινε με επίκληση νομικών θεμάτων που, όμως, δεν προέκυπταν από το διάταγμα παραχώρησης. Να πούμε μόνο ότι η σχετική υπηρεσία είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένη - χαρακτηριστικός είναι ο ελάχιστος προϋπολογισμός της.

Αν στο προηγούμενο καθεστώς ο αποκλειστικός σκοπός λειτουργίας του διοικητικού συμβουλίου του ΝΠΔΔ «Δήμος Αθηναίων - Εθνικός Κήπος» ήταν η προστασία του χαρακτήρα του Εθνικού Κήπου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία -στο πλαίσιο αυτό προχώρησε προς εφαρμογή μελέτη του ΕΜΠ για έργα υποδομής, όπως δίκτυα ομβρίων- οι προθέσεις του δημάρχου, κ. Καμίνη, και της πλειοψηφίας, πλην των 4 δημοτικών συμβούλων που διαφώνησαν, είναι η «αξιοποίησή» του. «Αξιοποίηση» σημαίνει απαξίωση του Εθνικού Κήπου ως ιστορικού μνημείου και μνημείου της φύσης, με στόχο την παραγωγή πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής υπεραξίας υπέρ του δημάρχου, του χορηγού Δ. Δασκαλόπουλου και λοιπών εμπλεκομένων, στο όνομα πάντα του πολιτισμού.

Οι διαφωνίες που εκφράστηκαν για την παραχώρηση του Εθνικού Κήπου σε έναν μεγαλοεπιχειρηματία συλλέκτη ήταν ριζικές. Πρώτ' από όλα ο Εθνικός Κήπος αποτελεί μνημείο της φύσης με δασικό χαρακτήρα, που σημαίνει πραστατευόμενο οικοσύστημα, το οποίο περιλαμβάνει όχι μόνο εξαιρετική ποικιλία φυτών και δένδρων αλλά και έμβια όντα, μεταξύ αυτών πουλιά. Γι' αυτό, από την εποχή της δημιουργίας του μέχρι σήμερα, ο Κήπος κλείνει με τη δύση του ηλίου ώστε η φύση να ησυχάζει. Όπως είπε στο δημοτικό συμβούλιο η κ. Διαμαντούρου, παλαιά κάτοικος της περιοχής, που επισκέπτεται σε όλη τη διάρκεια της ζωής της πολύ συχνά τον Εθνικό Κήπο, για ένα φυσικό και ιστορικό μνημείο ισχύει ότι και για ένα αρχαιολογικό. Δεν γίνονται επεμβάσεις, μόνο συντήρηση: νερό, καθαριότητα, συντήρηση φυτών.

Αντίθετα με το ισχύον αυτό καθεστώς προστασίας, το πρώτο σκέλος του προγράμματος του Οργανισμού «Νέον» αφορά παρεμβάσεις σε 8 σημεία του Κήπου. Μεταξύ αυτών αφαιρούνται οι φοίνικες που ο δήμος είχε αναλάβει να διασώσει, στην περιοχή της λίμνης αφαιρούνται αυτοφυή δένδρα και η συκιά, στο δωμάτιο των γλυσινών προτείνονται νέες φυτεύσεις, αλλάζοντας τον χαρακτήρα του. Επισείοντας τη διασημότητα του Γάλλου αρχιτέκτονα τοπίων κ. Louis Benech και το ύψος της αμοιβής του των 270.000 ευρώ ως τεκμήριο αξιοπιστίας της μελέτης του, ο κ. Δασκαλόπουλος υποστήριξε, σε κοινή συνέντευξη με τον δήμαρχο Αθηναίων, τις κηποτεχνικές αυτές παρεμβάσεις. Αλλά ο αρχιτέκτων τοπίου, παίρνοντας τον λόγο, αποκαλούσε τον Εθνικό Κήπο πάρκο, λέγοντας χαρακτηριστικά «Πώς να αφήσω το πάρκο να συνεχίσει να είναι αυτό που είναι και να κάνει αυτό που κάνει για αιώνες, χωρίς να το αφήσω να καταστραφεί;».

Πρέπει να σημειώσουμε ότι η κοινή συνέντευξη του δημάρχου κ. Καμίνη και του ιδιοκτήτη της «Νέον» κ. Δασκαλόπουλου παραβίασε κατάφωρα την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, στο οποίο διατυπώθηκε ρητά από την αναπληρώτρια δήμαρχο κ. Σπυροπούλου ότι «προφανώς θα παρθούν όλες οι εγκρίσεις, δεν πρόκειται ποτέ να πειραχτεί ούτε ένα πετραδάκι αν δεν έχει την αντίστοιχη έγκριση που χρειάζεται, αυτό είναι απόλυτα σαφές. Ή από το Δασαρχείο ή από την Αρχαιολογία ή από οποιονδήποτε άλλο φορέα». Οι διαβεβαιώσεις αυτές αφορούν την αυτονόητη υποχρέωση του Δήμου Αθηναίων να μην παρακάμπτει τη νομιμότητα. Παρ' όλα αυτά καμία μελέτη δεν υποβλήθηκε σε καμία δημόσια αρχή, αντίθετα η συνέντευξη Τύπου παρουσίασε την παραχώρηση του Εθνικού Κήπου στον κ. Δασκαλόπουλο, τις παρεμβάσεις και την Μπιενάλε ως ειλημμένες οριστικές αποφάσεις προς υλοποίηση.

Να σταθούμε ειδικότερα στο θέμα της Μπιενάλε. Πρώτ' απ' όλα είναι αδιανόητο και μη συμβατό με τον χαρακτήρα του μνημείου της φύσης να εγκατασταθεί περιοδικά μεγάλη έκθεση έργων τέχνης, αναστατώνοντας το οικοσύστημα, ανατρέποντας την ισορροπία του και αλλοιώνοντας την ταυτότητά του. Άλλωστε, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα για το είδος των εγκαταστάσεων, καθώς ο Εθνικός Κήπος είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος στο υπέδαφος του οποίου και σε βάθος 1,5 μ. βρίσκονται, όπως ανέφερε στο δημοτικό συμβούλιο η δημοτική σύμβουλος κ. Χατζηγιαννάκη, «ίχνη του αρχαίου Λυκείου του Απόλλωνα, το αρχαίο υδραγωγείο του Πεισίστρατου (600 π.Χ.) και το υδραγωγείο του Υμηττού (4ος αιώνας π.Χ)». Είναι απαράδεκτο, λοιπόν, να εκχωρείται εν λευκώ σε ιδιώτη ένα ιστορικό μνημείο, μνημείο της φύσης και ταυτόχρονα αρχαιολογικός χώρος, για βάναυσες επεμβάσεις και χρήσεις που καταστρατηγούν τον χαρακτήρα και το πνεύμα του τόπου και παραβιάζουν το καθεστώς προστασίας του. Με ποια λογική, άλλωστε, ο δήμαρχος Αθηναίων παραχωρεί σε μια ΜΚΟ το κεντρικότερο σημείο της πόλης, για να καθορίζει μέσα από μια μεγάλη και κεντρική πολιτιστική διοργάνωση τα πολιτιστικά πράγματα της Αθήνας;

Είναι άλλο πράγμα η συνεργασία του Δήμου Αθηναίων με χορηγούς για μια συγκεκριμένη πολιτιστική δράση, όπως έγινε π.χ. με την έκθεση της Συλλογής Οικονόμου στην Πινακοθήκη του δήμου ή τη φιλοξενία συγκεκριμένης έκθεσης της Βάνας Ξένου στον Εθνικό Κήπο, έκθεση που υποβλήθηκε προς έγκριση, και άλλο η παραχώρηση ενός φυσικού και ιστορικού μνημείου, ενός κηρυγμένου αρχαιολογικού τόπου, σ' έναν ιδιώτη, ο οποίος παρεμβαίνει κατά την κρίση του και ανεξέλεγκτα τόσο στη βλάστηση του Εθνικού Κήπου όσο και στην εμφύτευση ενός μεγαλεπήβολου πολιτιστικού γεγονότος στο κεντρικότερο σημείο της Αθήνας.

Ο Δήμος Αθηναίων πρέπει να έχει την πρωτοβουλία για την πολιτιστική πολιτική που ασκεί, μέσα από τους θεσμούς που διαθέτει, συμπράττοντας με έγκριτες επιτροπές και φορείς καλλιτεχνών, ώστε και η διαδικασία να είναι έγκυρη και δημοκρατική και το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα αποδεκτό και σεβαστό. Όμως, ο δήμαρχος κ. Καμίνης, υποτιμώντας βαθύτατα τον δημοτικό θεσμό και την αυτονομία του, αντιμετωπίζοντάς τον ως φτωχό συγγενή της ελίτ του πλούτου, θεωρεί ότι του περιποιεί τιμή η σύμπραξη με όρους υποτέλειας με τον πρόεδρο του ΣΕΒ, ο οποίος επένδυσε τα υπερκέρδη του σε έργα τέχνης, όπως μπορεί να τα επενδύει και σε άλλους προσοδοφόρους τομείς. Το ότι διαθέτει χρήμα δεν τον μετατρέπει αυτόχρημα σε μεγάλο φιλότεχνο, πολύ περισσότερο που η συνεργασία του με τον δήμο γίνεται με το αζημίωτο, δηλαδή με τη δωρεάν παραχώρηση ενός δημόσιου χώρου ανυπολόγιστης αξίας που δεν προσμετράται οικονομικά.

Τούτων δεδομένων, η προσφυγή της Εταιρείας Φίλων του Εθνικού Κήπου και 10 δημοτών του Δήμου Αθηναίων στο ΣτΕ, με αίτημα ν' ακυρωθεί η απόφαση της πλειοψηφίας του δημοτικού συμβουλίου, είναι ενέργεια απολύτως δικαιολογημένη και πρέπει να υποστηριχθεί.

* Η Ελένη Πορτάλιου είναι δημοτική σύμβουλός Δήμου Αθηναίων με την Ανοιχτή Πόλη

Πηγή: http://www.avgi.gr/article/1446619/o-ethnikos-kipos-ekxoreitai-se-idioti

Επιστροφή στην αρχή

Πώς και γιατί ο Καμίνης θα καταστρέψει τον Εθνικό Κήπο

19.12.2013

Ενα σοβαρό ατόπημα που θα «στιγματίσει» πιθανότατα και την θητεία του στο Δήμο Αθηναίων ετοιμάζεται να διαπράξει ο Γιώργος Καμίνης. Με μια απόφαση επιπόλαια και οπωσδήποτε επικίνδυνη ο δήμαρχος της Αθήνας ετοιμάζεται να μετατρέψει τον Εθνικό κήπο -ενα από τα σπανιότερα δείγματα αρχιτεκτονικής τοπίου του 19ου αιώνα και πολιτιστικού μνημείου της Ευρώπης, όπως τον έχει χαρακτηρίσει, η Διεθνής Επιτροπή Ιστορικών Κήπων και Πολιτιστικών Τοπίων (ICOMOS-ILFA)- σε εκθεσιακό χώρο μοντέρνας τέχνης εκχωρώντας ουσιαστικά την χρήση του στο πρόεδρο του ΣΕΒ και συλλέκτη έργων σύγχρονης τέχνης Δημήτρη Δασκαλόπουλο.

Η μετατροπή αυτή του Εθνικού Κήπου δεν θα αλλοιώσει μόνο τον χαραχτήρα ενός από τους ιστορικότερους κήπους της Ευρώπης, αλλά και θα επιβαρύνει καταλυτικά αν δεν καταστρέψει το οικοσύστημα του, αφού η μετατροπή αυτή προϋποθέτει αναπλάσεις που θα επιφέρουν ανυπολόγιστες ζημιές στην χλωρίδα του. Ο εθνικός κήπος κατασκευάστηκε από την Βασίλισσα Αμαλία στα μέσα του 18ου αιώνα και έχει ταυτιστεί με την ιστορία της πρωτεύουσας των Ελλήνων. Είναι απορίας άξιο το γιατί ο Γιώργος Καμίνης αντί να προστατεύσει αυτό το ιστορικό μνημείο να θέλει να αλλοιώσει τον χαραχτήρα του, όταν δίπλα ακριβώς στον Κήπο βρίσκεται το Ζάππειο το οποίο μπορεί χωρίς κόστος να φιλοξενήσει κάθε έκθεση έργων τέχνης. Το ακόμα πιο περίεργο είναι ότι ο Γιώργος Καμίνης επιχειρεί στο τέλος της θητείας του και η οποία όπως όπως όλα δείχνουν, δεν πρόκειται να ανανεωθεί από τους Αθηναίους, να καταστρέφει οικολογικά έναν από τους ελάχιστους πνεύμονες πρασίνου στην πρωτεύουσα.

Δεν είναι τυχαίο που ο καθηγητής Δέγλερης με γνωμοδότηση του ακυρώνει την αρμοδιότητα του Δήμου να αλλάξει τη χρήση του Κήπου.

Το iefimerida.gr με μια μεγάλη έρευνα καταγράφει όλους τους κινδύνους αυτής της ανυπολόγιστης οικολογικής καταστροφής ώστε να διασωθεί ο Εθνικός κήπος

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

 Ο Εθνικός Κήπος είναι ένα ιστορικό πάρκο 154 στρεμμάτων, το μοναδικό που διαθέτει η Ελλάδα. Δημιουργήθηκε τον 19ο αιώνα (1839-1852) και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογής των Ευρωπαικών Βασιλικών Κήπων και μοναδικό δείγμα δυτικοευρωπαικής κηποτεχνίας του 19ου αιώνα στη Μεσόγειο. Έχει το χαρακτήρα βοτανικού κήπου περιλαμβάνοντας περίπου 500 διαφορετικά είδη καλλωπιστικών δένδρων, θάμνων κλπ πολλά από τα οποία εισήχθησαν για πρώτη φορά και πρωτοκαλλιεργήθηκαν στον Κήπο.

Το 1927, με Νομοθετικό Διάταγμα, χαρακτηρίζεται από Βασιλικός σε Εθνικός, συστήνεται αρμόδια Υπηρεσία για την διαχείρισή του (Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δεντροστροιχιών) υπό την εποπτεία του Υπουργείου Γεωργίας, πάντα υπό την διοίκηση αυτόνομου Δ.Σ..

Στο τέλος της δεκαετίας του '90 περνάει στην εποπτεία της Περιφέρειας Αττικής.

Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Το 2002, στο όνομα "αναβαθμίσεων" έγιναν παρεμβάσεις και κοπές αιωνόβιων δέντρων οι οποίες αλλoίωσαν δραματικά τη φυσιογνωμία του Κήπου. Μεγαλοπρεπή δέντρα υλοτομήθηκαν ανελέητα,

μεγάλο μέρος της μεσαίας βλάστησης ξεριζώθηκε, μπορντούρες, χειροποίητα ρείθρα και παραδοσιακά παγκάκια καταστράφηκαν.

Στενά, σκιερά μονοπάτια μετατράπηκαν σε ξέφωτα και φαρδιές αλέες.

Στην συνέχεια, βίαια κλαδέματα από ακατάλληλα χέρια οδήγησαν σε περαιτέρω απώλειες αιωνόβιων δέντρων.

Εργα εξαερισμού του ΜΕΤΡΟ άφησαν κι αυτά πίσω τους ένα ξέφωτο, που δεν αποκαταστάθηκε ποτέ.

Η αναστάτωση και οι αντιδράσεις των κατοίκων ώθησαν την πολιτική ηγεσία να αναζητήσει πιο αξιόπιστο φορέα για να εγγυηθεί την προστασία του ΕΚ για να αποτρέψει στο μέλλον παρόμοιες καταστροφές.

Η Διεθνής Επιτροπή Ιστορικών Κήπων και Πολιτιστικών Τοπίων (ICOMOS-IFLA, International Council on Monuments and Sites και International Federation of Landscape Architects) έθεσε το θέμα κατευθείαν στον Πρωθυπουργό: "Η Διεθνής Επιτροπή Icomos-Ifla εκφράζει το αιτημα και αναμενει να προστατευτεί επειγόντως ο Εθνικός Κήπος μέσω της διακήρυξής του ως Πολιτιστικό Μνημείο. ΄Αυτο θα αποτελέσει το πρώτο και σημαντικό βήμα για την αποκατάστασή του. ...Αυτό το Ιστορικό Έργο Κηποτεχνίας και Μνημείο από κάθε άποψη, είναι ταυτόχρονα εύθραυστο και αναντικατάστατο. Δεν είναι σε καλή κατάσταση, ούτε διαχειριζεται σωστά. Πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα που θα εγγυηθούν ότι θα αποκατασταθεί με υπευθυνότητα, ώστε να παραμείνει ζωντανό μνημείο και στο μέλλον. Η διάσωση, διατήρηση και αποκατάστασή του πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές των Ιστορικών Κήπων και Πάρκων (Χάρτα της Βενετίας και της Φλωρεντίας και Ευρωπαική σύμβαση για το Τοπίο)".

Ακολούθησαν κι άλλες προτροπές για την αναγκη αποκατάσταση του ΕΚ, όπως αυτή της Ελληνικής Εταιρίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, που εστίαζε στην ορατή αλλαγή της φυσιογνωμίας του Κήπου λόγω της αποψίλωση και των πολλαπλών αυθαίρετων παρεμβάσεων, και υπενθύμιζε ότι η αποκατάσταση ενός Ιστορικού Κήπου μπορεί να συνεπάγεται ακόμα και περιορισμό της χρήσης του αν χρειαστεί, προκειμένου ο Κήπος να αποκατασταθεί.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες έγινε η υπαγωγή του ΕΚ στον Δήμο Αθηναίων, με ταυτόχρονη σύσταση Νομικού προσώπου "Δήμος Αθηναίων-Εθνικός Κήπος" και ανεξάρτητο διοικητικό συμβούλιο.

Όμως, τα 154 στρέμματα του ΕΚ δεν έπαψαν να αποτελούν ένα εκλεκτό οικόπεδο στην καρδιά της πρωτεύουσας, που πολλοί συνεχιζαν να εποφθαλμούν.

Στο σύντομο βίο του (2005-2011), το διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚ αντιστάθηκε στις περισσότερες απόπειρες εκμετάλλευσης του Κήπου. Έχασε στην πορεία μερικές μάχες (κομμάτια) όπως την "Ταράτσα της Αμαλίας" που, με την συγκατάθεση Δημοτικών Συμβούλων, περιφράχτηκε για την αποκλειστική χρήση του παιδικού σταθμού της Βουλής.

Κέρδισε όμως πολλές άλλες:

Επανέφερε σε λειτουργία το Πεισιστράτειο Υδραγωγείο που εξασφαλίζει την άρδευση του ΕΚ, και το οποίο είχε καταστραφεί στο Γουδή κατά την κατασκευή υπογείου πάρκινγκ.

Εξασφάλισε από την Περιφέρεια Αττικής τα αναγκαία κονδύλια για μελέτη ανανέωσης των υποδομών του Κήπου.

Εξασφάλισε την στήριξη του Μουσείου Γουλανδρή όταν θα επαναλειτουργούσεσε το Βοτανικό Μουσείο

Προχώρησε σε αποκατάσταση απωλεσθείσας χλωρίδας (δέντρα, θάμνοι, αναρριχώμενα, εποχιακά και πολυετή φυτα)

Κυρίως, για να βάλει οριστικό τέλος στις συνεχείς και επίμονες απόπειρες εκμετάλλευσης, πέτυχε την θεσμοθέτηση της προστασίας του Κήπου μέσω του χαρακτηρισμού του ως «Ιστορικού Τόπου» από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Το 2011 ο Δήμαρχος Γ. Καμίνης κατήργησε αιφνιδιαστικά το Νομικό Πρόσωπο και το Διοικητικό του Συμβούλιο και ο Εθνικός Κήπος έγινε απλό τμήμα της Διεύθυνσης Πρασίνου του Δήμου. Ο δρόμος ήταν πλέον ανοιχτός για τους υποψήφιους μνηστήρες.

«ΑΝΑΠΛΑΣΗ» ΚΑΙ ΜΠΙΕΝΑΛΕ

Η πρόσφατη ανακοίνωση σημειακών «καλλωπιστικών παρεμβάσεων» και διεξαγωγής μπιενάλε σύγχρονης Τέχνης για να «αναβαθμιστεί ο Κήπος και να αυξηθεί η επισκεψιμότητά του» ξάφνιασε όσους αγαπούν τον Κήπο και γνωρίζουν την κατάστασή του, καθώς τα προβλήματα του ΕΚ δεν είναι ούτε η έλλειψη επισκεψιμότητας, ούτε, σίγουρα, η μη-έκθεση των επισκεπτών του στη Σύγχρονη Τέχνη.

Όπως διέγνωσε επισήμως η Επιτροπή των Ιστορικων Κήπων, ο ΕΚ:

έχει γεράσει, υποφέρει από την αύξηση του θορύβου εξαιτίας της μείωσης της βλάστησης σε όλη του την περιφέρεια (Βασ.Σοφιας - Ηρ.Αττικού – Ζάππειο - Αμαλίας - Βουλή)

έχει υποστεί ζημιές όχι μόνο στην χλωρίδα του αλλά και στη δομή του

χρειάζεται άμεσα συντήρηση και αποκατάσταση στο σύνολό του, και αυτό δεν μπορεί να γίνεται με αυτοσχεδιασμούς, αλλά εφαρμόζοντας συγκεκριμένες πρακτικές που ισχύουν για τους Ιστορικούς Κήπους διεθνώς.

Δυστυχώς, η συνεχής απώλεια δέντρων στον Κήπο είναι γεγονός και επιδεινώθηκε δραματικά τα τελευταία χρόνια με τον αποδεκατισμό των φοινικοειδών εξαιτίας του κόκκινου σκαθαριού.

Αν και ετησίως φυτεύονται 50 με 100 δέντρα, η αποψίλωσή του υποβαθμίζει και αλλοιώνει συνεχώς το τοπίο, απομακρύνοντάς το από τη γνώριμη και ρομαντική πυκνόφυτη εικόνα του πρόσφατου παρελθόντος.

Ολόκληρες περιοχές όχι μόνο χάνουν τον χαρακτήρα τους και τη βλάστησή τους, αλλά αυξάνεται κάθε χρόνο ο κίνδυνος απώλειας περισσότερων δέντρων, με τον συνεχή κλωνισμό της ισορροπίας των φυτικών μαζών τους.
Έτσι χάνεται η δομή του Κήπου και μετατρέπεται σε κάτι άλλο ξένο προς τις μνήμες των κατοίκων και των περιπατητών του. Όσο αυτό γίνεται, τόσο διευκολύνονται οι συζητήσεις περί "ανάπλασης" και δράσεων πέρα και έξω από το χαρακτήρα του, που αυτές με τη σειρά τους, όταν πραγματοποιηθούν θα αλλοιώσουν περαιτέρω τον Κήπο, απομακρύνοντάς τον ακόμη περισσότερο από την ιστορική του μορφή, μνήμη και προορισμό.

Το πρόγραμμα "Ανακαλύπτοντας τον Εθνικό Κήπο" της εταιρίας ΝΕΟΝ έχει στόχο την μετάλλαξη του Εθνικού Κήπου σε εκθεσιακό χώρο. Παρεμβαινοντας στα πιο γνωστα σημεια του, αντιμετωπιζει τον Κηπο ως στατικό φόντο υποδοχής και ανάδειξης των μελλοντικών εκθεμάτων και όχι ως ένα ζωντανό και ευαίσθητο οικοσύστημα. Το οικοσύστημα αυτό δεν είναι σε θέση να αντέξει την αναστάτωση και κοσμοσυρροή που συνεπάγεται η εγκατάσταση και απεγκατάσταση μπιενάλε (φορτηγά, εκσκαφές, αντιστηρίξεις, γερανοί...), ούτε τα επακόλουθα performances και events.

Πέρα όμως από το θέμα της μπιενάλε, η συγκεκριμένη «ανάπλαση» είναι ανεπίτρεπτα επιπόλαιη. Στερείται γνώσης και εμπειρίας του χώρου και της συμπεριφοράς φυτών στο χρόνο, είναι ανιστόριτη και κυρίως δεν απαντά σε κανένα από τα σοβαρά προβλήματα του Κήπου (αποψίλωση, συρρίκνωση των φυτικών μαζών, γερασμένες υποδομές, αυθαιρεσίες της Βουλής εντός του Κήπου, έλλειψη μόνιμου προσωπικού) ακριβώς επειδή εκπονήθηκε με μόνο σκοπό να εγκριθεί η διεξαγωγή εκθέσεων.

ΟΠΤΙΚΗ ΑΠΑΤΗ

Η φανταχτερή και πολυτελής έκδοση όπου παρουσιάζεται η πρόταση ποντάρει στον εύκολο και γρήγορο εντυπωσιασμό. Όμως μια προσεκτικότερη ανάγνωση αποκαλύπτει τα τεχνάσματα που χρησιμοποιήθηκαν στα φωτομοντάζ. Τα περισσότερα από αυτά βασίζονται σε:

χρήση 2 κλιμάκων μέσα στην ίδια εικόνα (σμίκρυνση ορισμένων στοιχείων, μεγένθυση άλλων)

φωτογράφιση των στοιχείων που χρήζουν προβολής από διαφορετική, πιο αβανταδόρικη γωνία από τα υπόλοιπα στοιχεία του τοπίου

φωτογράφιση των ίδιων σημείων προ και μετά παρέμβασης σε διαφορετική εποχή του χρόνου: μουντές και ερημικές χειμωνιάτικες φωτογραφίες για την υπάρχουσα κατάσταση, λαμπερές ανοιξιάτικες φωτογραφίες με χαρούμενους επισκέπτες στο «μετά-παρέμβαση» φωτομοντάζ.

Πιο συγκεκριμένα:

1. το Δωμάτιο των Γλυσινών

Η φωτό της παρούσας κατάστασης δείχνει τα υπάρχοντα αναρρηχητικά φυτά (γλυσίνες) ξερά. Στην πραγματικότητα φωτογραφήθηκαν χειμώνα δηλαδή χωρίς ανθοφορία και φύλλα. Το μετά-παρέμβαση φωτομοντάζ δείχνει τα ίδια υπάρχοντα φυτά, άνοιξη, σε πλήρη ανθοφορία.

Η πρώτη φωτογραφία δείχνει την «υπάρχουσα κατάσταση» σύμφωνα με την πρόταση. Ακριβώς από κάτω η δεύτερη φωτογραφία είναι φωτομοντάζ της «παρέμβασης».

Η φωτογραφία που ακολουθεί είναι ηξ πραγματική εικόνα του τοπίου, χωρίς να έχει προηγηθεί παρέμβαση.

2. Οπτικός δίαυλος προς το Ζάππειο και την Ακρόπολη

Η διάνοιξη οπτικού δίαυλου προς την Ακρόπολη βασίζεται στην ιδέα της επαναφοράς της θέας που είχε η Αμαλία από τον Βράχο κατά τη δημιουργία του Κήπου. Όμως αυτό που αντίκριζε η Αμαλία περί τα 1840 ήταν ένα πολυσύνθετο βουκολικό τοπίο με το οποίο ο Κήπος βρισκόταν σε ανοιχτό διάλογο. Με την ανάπτυξη της πόλης διακόπηκε ο διάλογος και ο Κήπος έγινε εσωστρεφής (φυτεύτηκε με τροπο πιο πυκνο για να προστατευτεί). Άνοιγμα του Κήπου προς τα έξω την σημερινή εποχή δεν σημαίνει διάλογο με τα βουνά, τους ναούς και τη θάλασσα όπως τότε, αλλά με το τσιμέντο και τη βοή.

Το φωτομοντάζ της πρότασης δείχνει την Ακρόπολη πολύ μεγαλύτερη από ότι στην πραγματικότητα και από άλλη, πιο ενδιαφέρουσα γωνία.

Βλέποντας το πραγματικό της μέγεθος, κανείς δυσκολεύεται να πιστέψει ότι κάποιος σοβαρά προτείνει την καρατόμιση δεκάδων μεγάλων δέντρων και την ταπείνωση ενός μεγαλοπρεπούς κωνοφόρου (απογυμνώνοντάς το από το φύλλωμά του και διατηρώντας μια τούφα στην κορυφή), για μια μακρυνή θέα της Ακρόπολης ανάμεσα σε πολυκατοικίες.

Καταστρέφοντας το πλατύκλαδο κυπαρίσσι, αχρηστεύεται και η μικρή καθιστική πλατεία, πίσω απο την οποία έχουν χαθεί ήδη πολλά δέντρα αφήνωντας τον Κηπο εκτεθημένο. Σε πλήρη αντίθεση με την πρόταση, αυτό που επείγει είναι η αποκατάσταση της πυκνής φύτευσης για να προστατευτεί ο Κήπος από την βοή και τις δραστηριότητες του Ζαππείου (αυτοκίνητα, φορτηγά, εκθέσεις, συναυλίες, αθλητικά δρώμενα, κινηματογράφος κλπ).

3. Οπτικος δίαυλος προς την Βουλή

Οι παραμορφωτικές κλαδεύσεις που προτείνονται βάζουν σε κίνδυνο την επιβίωση και την μακροβιότητα των συγκεκριμένων δέντρων, μάλιστα των μοναδικών ειδών Taxus baccata που βρίσκονται στον Κήπο. Εδώ η αλλαζονία του κηποτέχνη συνδυάζει και την επιπολαιότητα, εφόσον οι προτεινόμενες κλαδέυσεις δεν θα αποκαλύψουν το κτίριο της Βουλής, αλλά τα συρματοπλέγματα τα οποία περιφράζουν την ταράτσα του προαυλίου και του κτιρίου.

Ο Κήπος στην παρούσα φάση "αμύνεται" από την ουσιαστική κατάληψη του χώρου της ταράτσας από τη Βουλή, κατάληψη η οποία επεκτείνεται περιφερειακά του κτιρίου, με την ανέγερση αυθαίρετων κτισμάτων, την τοποθέτηση κλιματιστικών και την ρίψη μπαζών.

Τέλος, τα συγκεκριμένα δέντρα είναι αυτά που προσφέρουν πολύτιμη σκιά στους χρήστες του Κήπου, επιτρέποντάς τους να απολαμβάνουν το γρασίδι.

4. Φύτευση φοινίκων (ουασινγκτονιών) στην είσοδο Βασ. Σοφίας

Η επιλογή φοινίκων, τη στιγμή που το κόκκινο σκαθάρι έχει αφανίσει τα φοινικοειδή της Αθήνας, είναι άξια απορίας. Ακόμη, η είσοδος της Βασ. Σοφίας είναι είσοδος διακριτική και δευτερεύουσα. Απουσιάζουν απ'αυτήν τα στοιχεία μεγαλοπρέπειας στον σχεδιασμό, που θα δικαιολογούσαν να τονιστεί με δεντροστοιχία φοινίκων, εκτός εάν ο στόχος είναι να κατευθύνονται τα βλέμματα στις πολυκατοικίες της οδού Σέκερη.

Για άλλη μια φορά η μακέτα είναι παραπλανητική, διότι στην πραγματικότητα ο χώρος των παρτεριών δεν είναι επαρκής για εγκατάσταση και ανάπτυξη ουασινγκτονιών γι αυτό και η μακέτα τις δείχνει σε διαφορετική κλίμακα.

Προκειμένου να φυτευτούν, θα πρέπει να θυσιαστούν υπάρχοντα δέντρα πίσω τους, κάτι που θα αποκαλύψει ακόμα περισσότερο τις απέναντι πολυκατοικίες, ενώ στη συγκεκριμένη περιοχή, ήδη έχουν χαθεί μεγάλα σκιερά δέντρα που πρέπει άμεσα να αντικατασταθούν.

5. Είσοδος Αμαλίας

Η μνημειώδης δενδροστοιχία των Ουασινγκτονιών της κεντρικής εισόδου, ηλικίας 171 ετών, είναι το "σήμα κατατεθέν" του Κήπου.

Αλλοίωση αυτής της όψης σημαίνει απώλεια της πιο χαρακτηριστικής, πανελληνίως γνωστής και διεθνώς αναγνωρίσιμης εικόνας του Εθνικού Κήπου. Επίσης, η φύτευση δύο δέντρων στη συγκεκριμένη τοποθεσία

θα σκιάσει το μόνο σημείο του Κήπου που δεν το χρειάζεται, το ηλιακό ρολόι.

Επικοινωνιακή πλάνη

Ο λόγος που προτείνεται «ανάπλαση» και όχι αποκατάσταση, έστω και μερική, του Κήπου, είναι απλός: Μέσω της αποδοχής των αυθαίρετων διανοίξεων και νεοτερισμών της συγκεκριμένης πρότασης, καθιερώνεται το δικαίωμα του ιδιώτη κηποτέχνη να παρεμβαινει στο τοπίο βασει των αναγκών του εργοδότη (αναδειξη εκθέματων, διευκόλυνση της διέλευση οχημάτων για την εγκατάσταση τους, εκδηλώσεις κλπ) και όχι σεβόμενος την αρχή της πιστής αποκατάστασης του Ιστορικού Τοπίου.

Το πρόγραμμα της ΝΕΟΝ δεν αποτελεί δωρεά στον Κήπο, ούτε πολιτιστική χορηγία στους Αθηναίους. Αντιθέτως, ο Κήπος είναι αυτός που δίνει και η ΝΕΟΝ αυτή που εισπράττει (αίγλη, προβολή και υπεραξία των εκτιθέμενων έργων και καλλιτεχνών). Παρουσιάζεται σαν μεγάλη ευεργεσία η φύτευση 24 δέντρων και 7068 φυτών (λουλούδια και μικρά χαμηλά φυτά), όταν κάθε χρόνο στον Κήπο, φυτεύονται 50 με 100 δέντρα και αυτά δεν είναι αρκετά για να αντιστρέψουν την ραγδαία αποψίλωσή του, κι όταν μόνο το παρτέρι στο ηλιακό ρολόι της Κεντρικής Εισόδου απαιτεί 3 με 4000 φυτά ετησίως.

Μέρος της επικοινωνιακής προπαγάνδας, η απαξίωση όσων αντιδρούν στην αλλαγή χρήσης του Εθνικού Κήπου και η δημόσια ταύτιση τους με «παλαιού τύπου μαρξιστές», «άνθρωπους αντιδραστικούς και εχθρικούς προς την Τέχνη», «που θεωρούν τον Κήπο κτήμα τους», που ακούστηκε επισήμως στην παρουσίαση του προγράμματος από τον Δήμο Αθηναίων.

Καταληγόντας, το κύριο πρόβλημα δεν είναι η πρόταση της ΝΕΟΝ. Το πρόβλημα είναι η αποδοχή αυτής της πρότασης από τον Δήμο Αθηναίων. Εάν αποκλειστεί η περίπτωση ιδιοτέλειας η προεκλογικης συμφωνίας, παραμένει η κραυγαλέα αδυναμία της Δημοτικής Αρχής να κατανοήσει την Εθνική σημασία του Εθνικόυ Κήπου και τι ευθύνη έχει αναλάβει για τα εναπομείναντα 81 χρόνια της διαχείρισής του, ώστε να παραδώσει τον Ιστορικό Κήπο ακέραιο στις επόμενες γενιές.

Δείτε το παραπάνω κείμενο με εικόνες:

Πηγή: Πώς και γιατί ο Καμίνης θα καταστρέψει τον Εθνικό Κήπο [εικόνες] | iefimerida.gr http://www.iefimerida.gr/node/135728#ixzz2ocHw1xFf

Επιστροφή στην αρχή

«Ο Δήμος Αθηναίων θέλει να καταστρέψει τον Εθνικό Κήπο;»

Tvxs Ρεπορτάζ

03 Μάιος. 2014

Νίκος Μίχος

Ο Εθνικός Κήπος στην Αθήνα είναι χαρακτηρισμένος ως Ιστορικός Τόπος με διατηρητέα αρχιτεκτονική τοπίου, ρυθμό και υποχρέωση διατήρησης του δασικού χαρακτήρα του. Παρόλα αυτά, το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων ενέκρινε κατά πλειοψηφία σχέδιο ανάπλασης του Κήπου, που θα αρχίσει το Μάιο του 2014, με σκοπό να διαμορφωθούν χώροι Έκθεσης Σύγχρονης Τέχνης και άλλων εκδηλώσεων.

Όπως καταγγέλλει όμως στο Tvxs η Εταιρία Φίλων Εθνικού Κήπου η ανάπλαση αφενός αντίκειται στην νομοθεσία αφετέρου θα καταστρέψει την χλωρίδα και θα απειλήσει την πανίδα. Μάλιστα δηλώνει ότι έχει προσφύγει κατά του σχεδίου ανάπλασης και θα κρατήσει την ίδια στάση σε κάθε επόμενο κάθε επόμενο σχέδιο.

Ο Εθνικός Κήπος είναι ένα ιστορικό πάρκο 154 στρεμμάτων. Έχει δημιουργηθεί τον 19^ο αιώνα και αποτελεί κομμάτι της συλλογής των Ευρωπαϊκών Βασιλικών Κήπων, όπως και δείγμα της δυτικοευρωπαϊκής κηποτεχνίας του αιώνα αυτού. Περιέχει 500 διαφορετικά είδη καλλωπιστικών δέντρων και θάμνων και για αυτό έχει και χαρακτήρα βοτανολογικού κήπου.

Διαχείριση και «χαμένα» οικονομικά
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 πέρασε στην εποπτεία της Περιφέρειας Αττικής, ενώ από το 2004 μεταβιβάστηκε η ευθύνη του στον Δήμο Αθηναίων, που θα ήταν μια «πλησιέστερη» σε αυτόν αρχή. Ο Δήμος για την διαχείριση του συνέστησε το νομικό πρόσωπο με την επωνυμία «Δήμος Αθηναίων – Εθνικός Κήπος» και όρισε ανεξάρτητο Διοικητικό Συμβούλιο. Το Διοικητικό Συμβούλιο καταργήθηκε το 2011 με απόφαση του Δημάρχου, Γιώργου Καμίνη.
Εκείνη την περίοδο είχε, σύμφωνα με την αντιπρόεδρο της Εταιρίας Φίλων του Εθνικού Κήπου, Ειρήνη Μολφέση, 650.000 ευρώ απόθεμα στο ταμείο του.«Είναι ένα μεγάλο ποσό που δεν ξέρουμε τι απέγινε», δηλώνει στο Tvxs και προσθέτει ότι έκτοτε ο Δήμαρχος δήλωνε ότι δεν υπάρχουν κονδύλια για τον κήπο. «Όμως η Διεύθυνση Πρασίνου του Δήμου, που ανέλαβε την διαχείριση έπαιρνε κανονικά την επιδότηση από το Υπουργείο Εσωτερικών για αυτό τον σκοπό», πρόσθεσε αναφέροντας ότι από τότε ο κήπος άρχισε να εμφανίζει μαρασμό.

Καμπανάκι από τους επιστήμονες
Τον Σεπτέμβριο του 2013 ψηφίστηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο και τον Δεκέμβριο του 2013 παρουσιάστηκε από τον Δήμο το «επενδυτικό σχέδιο για την ανάπλαση του Εθνικού Κήπου, που θα αποτελέσει μια ανάσα όπως μας είπαν», εξηγεί η κα Μολφέση. Όμως το σχέδιο έδειχνε ριζική αλλαγή του τοπίου μέσα στον Κήπο. Ασφαλτοστρώσεις, τσιμεντένια ρείθρα, φωτισμός και άλλες εργασίες θα λάμβαναν χώρα, ενώ για την ολοκλήρωσή τους εντός του ΕΚ θα κινούνταν φορτηγά, εκσκαφείς και γερανοί.

Όμως η Επιτροπή Ιστορικών Κήπων έχει αποφανθεί ότι ο Εθνικός Κήπος έχει γεράσει, έχει υποστεί ζημιές στην βλάστηση και στην δομή του και χρήζει άμεσης συντήρησης με την εφαρμογή συγκεκριμένων πρακτικών που ισχύουν για τους Ιστορικούς Κήπους διεθνώς και ορίζονται από την Χάρτα της Φλωρεντίας, που εγκρίθηκε από το ICOMOS το 1982, και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για το Τοπίο.
Η πρόταση πάντως που παρουσιάστηκε από τον Δήμο Αθηναίων κρίθηκε ακατάλληλη και ζημιογόνα από την επιστημονική κοινότητα. Το ICOMOS (Διεθνής Επιτροπή Μνημείων και Τοποθεσιών), το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, ο Σύλλογος Αποφοίτων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και η Εταιρία Φίλων του Εθνικού Κήπου έχουν εκφράσει τις ανησυχίες τους και την αντίθεσή τους στο πρόγραμμα.

Στην σχετική παρουσίαση αναφέρθηκε από τον Πρόεδρο της Επιτροπής για τον ΕΚ και από τον Αντιδήμαρχο Πρασίνου πως το κόστος της επενδυτικής πρότασης είναι 1,4 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 50.000€ εμπίπτουν στην κατηγορία των χορηγιών. «Τα χρήματα θα διατεθούν από την Νέον [σ.σ.: ο Πολιτιστικός και Αναπτυξιακός Οργανισμός κοινής ωφελείας που κατέθεσε την πρόταση] για το καλό του Κήπου με αντάλλαγμα την έκθεση έργων»,ανάφεραν.
Η ανάπλαση, όπως περιγράφεται στην σχετική πρόταση, ενός «από τους ελάχιστους χώρους πρασίνου της Αθήνας» έχει καταδικαστεί και από τηνΠανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων, που τονίζει ότι είναι απαραίτητη η συντήρηση και η αποκατάσταση του Κήπου.
Μάλιστα, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, σε επιστολή του προς τον Γιώργο Καμίνη με ημερομηνία 3/1/2014, επισημαίνει την φυσική, χωροταξική και ιστορική βαρύτητα του Κήπου για την Αθήνα και υπογραμμίζει ότι η οποιαδήποτε ανάπλαση θα πρέπει να εξασφαλίζει την διατήρηση του δασικού χαρακτήρα και την ανάδειξη του υφιστάμενου κηποτεχνικού ρυθμού.

Οδός Δικαιοσύνης
Η μελέτη είχε γίνει για ερευνητικούς σκοπούς από το Πολυτεχνείο, και κατόπιν υιοθετήθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο. Παρόλα αυτά μετά την κατακραυγή κατόπιν της παρουσίασής της, ανακοινώθηκε από τον Δήμο ότι επρόκειτο για «προμελέτη» και όχι για εκτελεστή απόφαση.
Όμως, η Εταιρία Φίλων του Εθνικού Κήπου, που ζητά την επανασύσταση ενός ανεξάρτητου διοικητικού οργάνου από την εκάστοτε ηγεσία του Δήμου, ακολούθησε την νομική οδό, και – όπως εξηγεί η αντιπρόεδρός της στο Tvxs – «έχουμε προσφύγει κατά του σχεδίου ανάπλασης και αναμένουμε την απόφαση. Δεν πιστεύουμε ότι ο δήμαρχος έχει τόσο κακούς συμβούλους που να του υποδεικνύουν την καταστροφή του Εθνικού Κήπου! Μετά την δικαστική απόφαση θα προσφύγουμε και κατά κάθε άλλου αντίστοιχου σχεδίου ανάπλασης του ιστορικού αυτού μνημείου πρασίνου».

Επιστροφή στην αρχή

Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ: Ειδυλλιακή όαση ή κέντρο δραστηριοτήτων;

Αθήνα, 6/3/2014

Η μορφή και η χρήση ενός κήπου είναι αλληλένδετες. Η μια υπαγορεύει την άλλη και

οι δύο αθροιστικά συνθέτουν το χαρακτήρα του, δηλαδή το Πνεύμα του Τόπου, γνωστό

διεθνώς ως genius loci. Οποιαδήποτε μεταβολή στη μια σημαίνει μεταβολή και στην άλλη.

Σύμφωνα με τη Χάρτα της Φλωρεντίας*, ενώ κάθε ιστορικός κήπος έχει σχεδιαστεί για την οπτική απόλαυση και την αξία της περιήγησης, η πρόσβαση σε αυτόν πρέπει να περιορίζεται στο βαθμό που το απαιτεί το μέγεθός του και η ευπάθειά του, έτσι ώστε να διατηρηθεί η φυσική του δομή και το πολιτισμικό του μήνυμα.

Όλες οι ρυθμίσεις για την επισκεψιμότητα των ιστορικών κήπων πρέπει να υπόκεινται σε κανονισμούς που να εξασφαλίζουν ότι προστατεύεται το πνεύμα του χώρου.

Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΥΠΑΘΗΣ

Γνωρίζοντας ότι ο Κήπος είναι πολύ εύθραυστος, βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση και χρειάζεται επειγόντως εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης στο σύνολό του και όχι επιβαρυντικές δραστηριότητες, η Εταιρεία Φίλων του Εθνικού Κήπου προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά της απόφασης του Δήμου Αθηναίων να εκχωρήσει τον Κήπο στον ιδιωτικό Οργανισμό ΝΕΟΝ, για διεξαγωγή μπιενάλε σύγχρονης τέχνης, συνοδευόμενη από αυθαίρετες κηποτεχνικές παρεμβάσεις. Πιστεύοντας ότι η απόφαση του Δήμου αντιτίθεται πλήρως στη βιώσιμη διαχείριση του Εθνικού Κήπου, απευθύνθηκε παράλληλα και στο Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, τα βασικά συμπεράσματα του οποίου είναι τα εξής:

-Η προτεινόμενη παρέμβαση παραβιάζει το άρθ. 24 του Συντάγματος, τις Διεθνείς Συμβάσεις για την προστασία των ιστορικών κήπων και του τοπίου και τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.

-Eπιχειρείται χωρίς να έχει προηγηθεί συνολική μελέτη του Εθνικού Κήπου ως ενιαίου συστήματος και χωρίς να έχει προηγηθεί συνολική και πλήρης αποκατάστασή του.

-Η λειτουργία του Κήπου ως εκθεσιακού χώρου έργων σύγχρονης τέχνης συνιστά μεταβολή της κατά προορισμόν χρήσης αυτού.

Η γεωτεχνική επιστημονική κοινότητα (Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Σύλλογος Αποφοίτων Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών) αντέδρασε άμεσα στις ανακοινώσεις του Δήμου Αθηναίων για τον Κήπο, διοργανώνοντας δύο ημερίδες. Εξέφρασε την απορία της πώς γίνεται, ενώ υπάρχει τόσο σαφές νομικό πλαίσιο για τον ΕΚ, ο φορέας διαχείρισής του (Δήμος Αθηναίων) να λειτουργεί εκτός αυτού. Επισήμανε επίσης ότι λάθη του παρελθόντος δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για λάθη του μέλλοντος: εκθέσεις έχουν μεν ξαναγίνει στον Κήπο αλλά προκάλεσαν δομικές ζημιές και αλλοιώσεις προκειμένου να διεξαχθούν. Τεκμηρίωσε

την πλήρη αντίθεσή της, τόσο με τη διοργάνωση εκθέσεων εντός του Κήπου, όσο και με παρεμβάσεις κηποτεχνικές. Τέτοιες παρεμβάσεις είναι απαγορευτικές διότι αφαιρώντας φυτά ή εισάγοντας νέα είδη σε παλαιό και εδραιωμένο οικοσύστημα όπως του ΕΚ, δημιουργείται ρήξη της ισορροπίας των φυτών και ρωγμές στο οικοσύστημα, με κίνδυνο να καταστραφεί ολόκληρος ο Κήπος.

Αλλαγή στη σύνθεση των φυτών σε ιστορικούς κήπους επιχειρείται μόνο όταν είναι αναγκαίο και ποτέ για λόγους υποκειμενικού γούστου.

Σε επιστολή του στο Δήμαρχο Αθηναίων, τo Ελληνικό ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών) προειδοποιεί ότι το πρόγραμμα που ενέκρινε ο Δήμος «δε συνάδει με ορθολογική διαχείριση του ΕΚ, θα αλλοιώσει την ιστορική μορφή, φυσιογνωμία και βοτανική σύνθεσή του, και θα επηρεάσει δυσμενώς τη βιοκλιματική συμπεριφορά του στον άμεσο περιβάλλοντα αστικό χώρο». Και καταλήγει ότι με τις προτεινόμενες χρήσεις «ο Κήπος δεν θα καταφέρει να ανταπεξέλθει στο πρόσθετο βάρος της επισκεψιμότητας που θα προκύψει».

EΝΑΣ ΚΗΠΟΣ ΣΑΝ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ;

Μεγάλοι δημόσιοι κήποι, 300 μέχρι 600 εκταρίων, που συναντάμε στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες (για παράδειγμα, Bois de Boulogne, Ηyde Park, Central Park, Αγγλικός Κήπος του Μονάχου…) δέχονται ποικίλες λειτουργίες και δρώμενα μεγάλων μαζών πληθυσμού. Σχεδιάστηκαν για το σκοπό αυτό.

Υπάρχουν άλλοι, ριζικά διαφορετικοί, που ειναι οι λεγόμενοι καλλωπιστικοί κήποι και είναι μικρής κλίμακας, 10 έως 30 εκταρίων, σαν τον Εθνικό Κήπο της Αθήνας που είναι μόλις 16 εκτάρια και βρίσκεται μέσα στον αστικό ιστό.

Πρόκειται για χώρο αναψυχής από την πίεση της ζωής μέσα στην πόλη. Είναι χώρος γαλήνιου περίπατου, περισυλλογής, αισθητικής χαράς. Καμιά άλλη χρήση παρά αυτή δεν του ταιριάζει, γιατί σκοπός της ύπαρξής του είναι η ψυχική και φυσική αναζωογόνηση, η ανάταση του ατόμου. Ένα έργο τέχνης που παρουσιάζει σπάνιες ιδιαιτερότητες, με στενά και λαβυρινθώδη μονοπάτια, ιστορικά, σπάνια δέντρα και φοίνικες, πυκνόφυτους χώρους βλάστησης που αρδεύονται μέσω επιφανειακού δικτύου υδραυλάκων από το νερό του Πεισιστράτειου υδραγωγείου, απαλλαγμένο από κίνηση οχημάτων και κλειστό μετά τη δύση του ηλίου.

Δεν αντέχει ούτε έντονες χρήσεις ούτε να φιλοξενήσει μεγάλες μάζες πληθυσμού, λόγω της μικρής του κλίμακας και της ευπάθειάς του.

Οι ανάγκες του διαφέρουν από αυτές ενός κλασικού αστικού πάρκου, η διαχείρισή του είναι λεπτή και σύνθετη, καθώς υπαγορεύεται από τις ιδιαιτερότητές του και τους δικούς του ρυθμούς.

Αποτελεί μνημείο-έργο τέχνης από μόνο του και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται. Δεν είναι θεμιτή η προσθήκη τέχνης πάνω στην τέχνη, εφόσον η δημιουργική διαδικασία έχει ήδη συντελεσθεί μία και μοναδική φορά, την στιγμή της δημιουργίας του Κήπου.

Εκτός των άλλων, μεταφορά έργων, εργασίες εγκατάστασης και απεγκατάστασης, διέλευση βαρέων τύπου οχημάτων στα στενά και λαβυρινθώδη μονοπάτια του, είναι αδύνατα χωρίς να προκαλέσουν ζημιές στα δομικά στοιχεία του Κήπου (δέντρα, θάμνοι, μπορντούρες, χλοοτάπητες, ρείθρα, κρουνοί, τοιχία, πέργολες κλπ) αλλά και στο υπόγειο και επίγειο αρδευτικό δίκτυο.

Τέτοια σοβαρή διατάραξη του οικοσυστήματος καταστρέφει τον βιότοπο και είναι απαγορευτική, πόσο μάλλον την άνοιξη που είναι η περίοδος αναγέννησης της φύσης και αναπαραγωγής και εκκόλαψης της ξεχωριστής πανίδας του Κήπου (πουλιά, χελώνες και βατράχια).

ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

Η έλλειψη σχεδίου διαχείρισης και αποκατάστασης του Κήπου είναι αυτό που επιτρέπει στο Δήμο Αθηναίων να μη δεσμεύεται ούτε χρονικά ούτε επιχειρησιακά για την αποκατάστασή του.

Για την εκπόνηση τέτοιου σχεδίου απαιτούνται:

-αναγνώριση και καταγραφή προβλημάτων

-ιεράρχηση προτεραιοτήτων

-σχεδιασμός ενεργειών βάσει χρονοδιαγράμματος

Οι πρωτοφανείς ελλείψεις του Κήπου σε προσωπικό και σε υλικοτεχνικό εξοπλισμό δεν είναι αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης, παρά αντικατοπτρίζουν την ελάχιστη σημασία που έχει ο Εθνικός Κήπος για τον Δήμο Αθηναίων. Η αδιαφάνεια σχετικά με τη χρήση ή μη των κονδυλίων που προορίζονται για την συντήρηση του ΕΚ και η εξαφάνιση του αποθεματικού μετά την κατάργηση του νομικού προσώπου είναι ενδεικτικές για τη στάση του Δήμου απέναντι στο χώρο.

Έτσι επικρατεί μια σύγχυση για το ποιες είναι οι προτεραιότητες για τον Κήπο, τόσο σε επίπεδο εργασιών όσο και συμβατών επιτρεπτών χρήσεων, σύγχυση η οποία διαχέεται από την κορυφή της πυραμίδας (Δήμος Αθηναίων) στο κοινό, ακόμη και για τις προτεραιότητες που αφορούν στην στοιχειώδη διαφύλαξη της ύπαρξης του Κήπου όπως:

-τη φύτευση δέντρων και θάμνων, στις αποψιλωμένες περιοχές, που προέχει της παραγωγής εποχιακών φυτών ή του συχνού κλαδέματος των φυτοφραχτών

-τις εργασίες προστασίας των φοινίκων και των ιστορικών δέντρων, που προέχουν της φύτευσης εφήμερων λουλουδιών

-τη συστηματική αφαίρεση του κισσού γιατί προκαλεί πτώσεις των μεγάλων δέντρων

-την καταγραφή, καταγγελία και άμεση κινητοποίηση της Υπηρεσίας για να αντιμετωπίζονται οι πάσης φύσεως αυθαιρεσίες (της Βουλής, του Μετρό, της Προεδρικής Φρουράς…).

Η έλλειψη σχεδίου διαχείρισης ευθύνεται και για την υποβάθμιση της αισθητικής του Κήπου, καθώς η επιλογή δέντρων, φυτών και θέσεων φύτευσης, ο τρόπος κλαδέματος, η αφαίρεση δέντρων και φυτών αλλά και η κίνηση και στάθμευση οχημάτων εντός του Κήπου, υπαγορεύονται από τα προσωπικά κριτήρια της εκάστοτε διοίκησης.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Ο Εθνικός Κήπος είναι ένα ιστορικό πάρκο 154 στρεμμάτων, το μοναδικό που διαθέτει η Ελλάδα. Δημιουργήθηκε τον 19ο αιώνα (1839-1852) και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της συλλογής των Ευρωπαϊκών Βασιλικών Κήπων και μοναδικό δείγμα δυτικοευρωπαϊκής κηποτεχνίας του 19ου αιώνα στη Μεσόγειο. Έχει το χαρακτήρα βοτανικού κήπου περιλαμβάνοντας περίπου 500 διαφορετικά είδη καλλωπιστικών δένδρων, θάμνων κλπ πολλά από τα οποία εισήχθησαν για πρώτη φορά και πρωτοκαλλιεργήθηκαν στον Κήπο.

Το 1927, με Νομοθετικό Διάταγμα, χαρακτηρίζεται από Βασιλικός σε Εθνικός, συστήνεται αρμόδια Υπηρεσία για την διαχείρισή του (Επιτροπή Δημοσίων Κήπων και Δεντροστροιχιών) υπό την εποπτεία του Υπουργείου Γεωργίας, πάντα υπό την διοίκηση αυτόνομου Δ.Σ..

Στο τέλος της δεκαετίας του ‘90 περνάει στην εποπτεία της Περιφέρειας Αττικής.

ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ

Το 2002, υπό διαχείρισης της Περιφέρειας και στο όνομα “αναβαθμίσεων”, έγιναν παρεμβάσεις και κοπές αιωνόβιων δέντρων οι οποίες αλλοίωσαν δραματικά τη φυσιογνωμία του Κήπου.

Μεγάλο μέρος της μεσαίας βλάστησης ξεριζώθηκε

Μπορντούρες, χειροποίητα ρείθρα, παραδοσιακά παγκάκια καταστράφηκαν

Στενά, σκιερά μονοπάτια, μετατράπηκαν σε ξέφωτα και φαρδιές αλέες.

Στην συνέχεια, βίαια κλαδέματα από ακατάλληλα χέρια οδήγησαν σε περαιτέρω απώλειες αιωνόβιων δέντρων.

Τα έργα εξαερισμού του ΜΕΤΡΟ άφησαν κι αυτά πίσω τους ενώ ξέφωτο, που δεν αποκαταστάθηκε ποτέ.

Η ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ

Η αναστάτωση και οι αντιδράσεις των κατοίκων ώθησαν την πολιτική ηγεσία να αναζητήσει πιο αξιόπιστο φορέα για να εγγυηθεί την προστασία του ΕΚ και να αποτρέψει στο μέλλον παρόμοιες καταστροφές.

Η Διεθνής Επιτροπή Ιστορικών Κήπων και Πολιτιστικών Τοπίων (ICOMOS-IFLA, International Council on Monuments and Sites και International Federation of Landscape Architects) έθεσε το θέμα κατευθείαν στον Πρωθυπουργό: “Η Διεθνής Επιτροπή Icomos-Ifla εκφράζει το αίτημα και αναμένει να προστατευτεί επειγόντως ο Εθνικός Κήπος μέσω της διακήρυξής του ως Πολιτιστικό Μνημείο. Αυτό θα αποτελέσει το πρώτο και σημαντικό βήμα για την αποκατάστασή του…. Αυτό το Ιστορικό Έργο Κηποτεχνίας και Μνημείο από κάθε άποψη, είναι ταυτόχρονα εύθραυστο και αναντικατάστατο. Δεν είναι σε καλή κατάσταση, ούτε διαχειρίζεται σωστά. Πρέπει να παρθούν άμεσα μέτρα που θα εγγυηθούν ότι θα αποκατασταθεί με υπευθυνότητα, ώστε να παραμείνει ζωντανό Μνημείο και στο μέλλον. Η διάσωση, διατήρηση και αποκατάστασή του πρέπει να γίνουν σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές των Ιστορικών Κήπων και Πάρκων (Χάρτα της Βενετίας και της Φλωρεντίας και Ευρωπαϊκή σύμβαση για το Τοπίο)”.

Ακολούθησαν κι άλλες προτροπές για την ανάγκη αποκατάστασης του ΕΚ, όπως αυτή της Ελληνικής Εταιρίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, που εστίαζε στην ορατή αλλαγή της φυσιογνωμίας του Κήπου λόγω της αποψίλωσης και των πολλαπλών αυθαίρετων παρεμβάσεων, και υπενθύμιζε ότι η αποκατάσταση ενός Ιστορικού Κήπου μπορεί να συνεπάγεται ακόμα και περιορισμό της χρήσης του αν χρειαστεί.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, έγινε η υπαγωγή του ΕΚ στον Δήμο Αθηναίων, με ταυτόχρονη σύσταση Νομικού προσώπου “Δήμος Αθηναίων-Εθνικός Κήπος” και ανεξάρτητο διοικητικό συμβούλιο.

Όμως, τα 154 στρέμματα του ΕΚ δεν έπαψαν να αποτελούν ένα εκλεκτό οικόπεδο στην καρδιά της πρωτεύουσας, που πολλοί συνέχιζαν να εποφθαλμιούν.

ΑΥΤΟΝΟΜΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Στο σύντομο βίο του (2005-2011), το Διοικητικό Συμβούλιο του ΕΚ αντιστάθηκε στις περισσότερες απόπειρες εκμετάλλευσης του Κήπου.

Έχασε στην πορεία μερικές μάχες (κομμάτια) όπως την “Ταράτσα της Αμαλίας” που,

με την συγκατάθεση Δημοτικών Συμβούλων, περιφράχτηκε για την αποκλειστική χρήση του παιδικού σταθμού της Βουλής.

Κέρδισε όμως πολλές άλλες:

-Επανέφερε σε λειτουργία το Πεισιστράτειο Υδραγωγείο που εξασφαλίζει την άρδευση του ΕΚ, και το οποίο είχε καταστραφεί στο Γουδή κατά την κατασκευή υπογείου πάρκινγκ με αποτέλεσμα να ξεραθούν ολόκληρες περιοχές του Κήπου.

-Εξασφάλισε από την Περιφέρεια Αττικής τα αναγκαία κονδύλια για μελέτη ανανέωσης των υποδομών του Κήπου.

-Εξασφάλισε την στήριξη του Μουσείου Γουλανδρή όταν θα επαναλειτουργούσε το Βοτανικό Μουσείο

-Προχώρησε σε αποκατάσταση απωλεσθείσας χλωρίδας (δέντρα, θάμνοι, αναρριχώμενα, εποχιακά και πολυετή φυτά).

-Κυρίως, για να βάλει οριστικό τέλος στις συνεχείς και επίμονες απόπειρες εκμετάλλευσης, πέτυχε την θεσμοθέτηση της προστασίας του Κήπου μέσω του χαρακτηρισμού του ως «Ιστορικού Τόπου» από το Υπουργείο Πολιτισμού.

Το 2011 ο Δήμαρχος Γ. Καμίνης κατήργησε αιφνιδιαστικά το Νομικό Πρόσωπο και το Διοικητικό του Συμβούλιο και ο Εθνικός Κήπος υποβιβάστηκε σε απλό τμήμα της Διεύθυνσης Πρασίνου του Δήμου.

Ο δρόμος ήταν πλέον ανοιχτός για τους υποψήφιους μνηστήρες.

«ΑΝΑΠΛΑΣΗ» ΚΑΙ ΜΠΙΕΝΑΛΕ

Η πρόσφατη ανακοίνωση σημειακών «καλλωπιστικών παρεμβάσεων» και διεξαγωγής μπιενάλε σύγχρονης Τέχνης «για να αναβαθμιστεί ο Κήπος και να αυξηθεί η επισκεψιμότητά του» ξάφνιασε όσους αγαπούν τον Κήπο και γνωρίζουν την κατάστασή του, καθώς τα προβλήματα του ΕΚ δεν είναι ούτε η έλλειψη επισκεψιμότητας ούτε η μη-έκθεση των επισκεπτών του στη Σύγχρονη Τέχνη.

Όπως διέγνωσε επισήμως η Επιτροπή των Ιστορικών Κήπων, ο ΕΚ:

-έχει γεράσει

-υποφέρει από την αύξηση του θορύβου εξαιτίας της μείωσης της βλάστησης σε όλη του την περιφέρεια (Βασ.Σοφίας-Ηρ.Αττικού-Ζάππειο-Αμαλίας-Βουλή)

-έχει υποστεί ζημιές όχι μόνο στην χλωρίδα του αλλά και στη δομή του

-χρειάζεται άμεσα συντήρηση και αποκατάσταση στο σύνολό του, και αυτό δεν μπορεί να γίνεται με αυτοσχεδιασμούς, αλλά εφαρμόζοντας συγκεκριμένες πρακτικές που ισχύουν για τους Ιστορικούς Κήπους διεθνώς.

Δυστυχώς, η συνεχής απώλεια δέντρων στον Κήπο είναι γεγονός και επιδεινώθηκε δραματικά τα τελευταία χρόνια με τον αποδεκατισμό των φοινικοειδών εξαιτίας του κόκκινου σκαθαριού.

Αν και ετησίως φυτεύονται 50 με 100 δέντρα, η αποψίλωσή του υποβαθμίζει και αλλοιώνει συνεχώς το τοπίο, απομακρύνοντάς το από τη γνώριμη και ρομαντική πυκνόφυτη εικόνα του πρόσφατου παρελθόντος.

Ολόκληρες περιοχές όχι μόνο έχουν χάσει τον χαρακτήρα τους και τη βλάστησή τους, αλλά αυξάνεται κάθε χρόνο ο κίνδυνος απώλειας περισσότερων δέντρων, με τον συνεχή κλωνισμό της ισορροπίας των φυτικών μαζών τους.

Έτσι χάνεται η δομή του Κήπου και μετατρέπεται σε κάτι άλλο ξένο προς τις μνήμες των κατοίκων και των περιπατητών του. Όσο αυτό γίνεται, τόσο διευκολύνονται οι συζητήσεις περί “ανάπλασης” (αλλαγή μορφής) και δράσεων πέρα και έξω από το χαρακτήρα του (αλλαγή χρήσης), που αυτές με τη σειρά τους, όταν πραγματοποιηθούν θα αλλοιώσουν περαιτέρω τον Κήπο, απομακρύνοντάς τον ακόμη περισσότερο από την ιστορική του μορφή, μνήμη και προορισμό.

ΑΛΛΑΓΗ ΧΡΗΣΗΣ

Το πρόγραμμα “Ανακαλύπτοντας τον Εθνικό Κήπο” της εταιρίας ΝΕΟΝ έχει στόχο

την μετάλλαξη του Εθνικού Κήπου σε εκθεσιακό χώρο. Παρεμβαίνοντας στα πιο γνωστά σημεία του, αντιμετωπίζει τον Κήπο ως στατικό φόντο υποδοχής και ανάδειξης των μελλοντικών εκθεμάτων και όχι ως ένα αναντικατάστατο έργο τέχνης και ούτε ως ένα ζωντανό, ευαίσθητο οικοσύστημα. Το οικοσύστημα αυτό δεν είναι σε θέση να αντέξει την αναστάτωση και κοσμοσυρροή που συνεπάγεται η εγκατάσταση και απεγκατάσταση μπιενάλε (διέλευση φορτηγών, εκσκαφές, αντιστηρίξεις, γερανοί…), ούτε τα επακόλουθα performances και events.

ΑΛΛΑΓΗ ΜΟΡΦΗΣ

Πέρα όμως από το θέμα της μπιενάλε, η συγκεκριμένη «ανάπλαση» είναι ανεπίτρεπτα επιπόλαιη. Στερείται γνώσης και εμπειρίας του χώρου και της συμπεριφοράς φυτών στο χρόνο, είναι ανιστόρητη και κυρίως δεν απαντά σε κανένα από τα σοβαρά προβλήματα του Κήπου (αποψίλωση, συρρίκνωση των φυτικών μαζών, γερασμένες υποδομές, αυθαιρεσίες της Βουλής εντός του Κήπου, έλλειψη μόνιμου και σταθερού προσωπικού) ακριβώς επειδή εκπονήθηκε με μόνο σκοπό να εγκριθεί η διεξαγωγή εκθέσεων.

ΟΠΤΙΚΗ ΑΠΑΤΗ

Η φανταχτερή και πολυτελής έκδοση όπου παρουσιάζεται η πρόταση της ΝΕΟΝ ποντάρει στον εύκολο και γρήγορο εντυπωσιασμό. Όμως μια προσεκτικότερη ανάγνωση αποκαλύπτει τα τεχνάσματα που χρησιμοποιήθηκαν στα φωτομοντάζ. Τα περισσότερα από αυτά βασίζονται σε:

• χρήση 2 κλιμάκων μέσα στην ίδια εικόνα (σμίκρυνση ορισμένων στοιχείων, μεγένθυση άλλων)

• φωτογράφιση των στοιχείων που χρήζουν προβολής από διαφορετική, πιο αβανταδόρικη γωνία από τα υπόλοιπα στοιχεία του τοπίου

• φωτογράφιση των ίδιων σημείων προ και μετά παρέμβασης σε διαφορετική εποχή του χρόνου: μουντές και ερημικές χειμωνιάτικες φωτογραφίες για την υπάρχουσα κατάσταση, λαμπερές ανοιξιάτικες φωτογραφίες με χαρούμενους επισκέπτες στο «μετά-παρέμβαση» φωτομοντάζ…

Πιο συγκεκριμένα:

1. Το Δωμάτιο των Γλυσινών

Η φωτογραφία της δήθεν παρούσας κατάστασης δείχνει τα υπάρχοντα αναρριχητικά φυτά (γλυσίνες) ξερά [φωτ. 1].

Απλώς φωτογραφήθηκαν χειμώνα, δηλαδή χωρίς ανθοφορία και φύλλα. Το “μετά-παρέμβαση” φωτομοντάζ δείχνει τα ίδια υπάρχοντα φυτά, άνοιξη, σε πλήρη ανθοφορία… [φωτ. 2]

2. Οπτικός δίαυλος προς το Ζάππειο και την Ακρόπολη

Η διάνοιξη οπτικού δίαυλου προς την Ακρόπολη βασίζεται στην ιδέα της επαναφοράς της θέας που είχε η Αμαλία από τον Βράχο κατά τη δημιουργία του Κήπου.

Όμως αυτό που αντίκριζε η Αμαλία περί τα 1840 ήταν ένα πολυσύνθετο βουκολικό τοπίο με το οποίο ο Κήπος βρισκόταν σε ανοιχτό διάλογο. Με την ανάπτυξη της πόλης διακόπηκε ο διάλογος και ο Κήπος έγινε εσωστρεφής (φυτεύτηκε με τρόπο πιο πυκνό για να προστατευτεί). Άνοιγμα του Κήπου προς τα έξω την σημερινή εποχή δεν σημαίνει διάλογο με τα βουνά, τους ναούς και τη θάλασσα όπως τότε, αλλά με το τσιμέντο και τη βοή.

Το φωτομοντάζ της πρότασης δείχνει την Ακρόπολη πολύ μεγαλύτερη απ’ ότι στην πραγματικότητα και από άλλη, πιο ενδιαφέρουσα γωνία.

Βλέποντας το πραγματικό της μέγεθος, κανείς δυσκολεύεται να πιστέψει ότι κάποιος σοβαρά προτείνει την καρατόμιση δεκάδων μεγάλων δέντρων, και την ταπείνωση ενός μεγαλοπρεπούς κωνοφόρου, απογυμνώνοντάς το από το φύλλωμά του και διατηρώντας μια τούφα στην κορυφή… για μια μακρινή θέα της Ακρόπολης ανάμεσα σε πολυκατοικίες.

Καταστρέφοντας το πλατύκλαδο κυπαρίσσι, αχρηστεύεται και η μικρή καθιστική πλατεία την οποία σκιάζει (βλ. φωτογραφία). Πίσω από την πλατεία έχουν καταστραφεί ήδη πολλά δέντρα, αφήνοντας τον Κήπο εκτεθειμένο. Σε πλήρη αντίθεση με την πρόταση, αυτό που επείγει είναι η αποκατάσταση της πυκνής φύτευσης για να προστατευτεί ο Κήπος από την βοή και τις δραστηριότητες του Ζαππείου (αυτοκίνητα, φορτηγά, εκθέσεις, συναυλίες, αθλητικά δρώμενα, κινηματογράφος κλπ).

3. Οπτικος δίαυλος προς την Βουλή

Οι παραμορφωτικές κλαδεύσεις που προτείνονται βάζουν σε κίνδυνο την επιβίωση και την μακροβιότητα των συγκεκριμένων δέντρων, μάλιστα των μοναδικών ειδών Taxus baccata που βρίσκονται στον Κήπο.

Εδώ η αλαζονεία του κηποτέχνη συνδυάζει και την επιπολαιότητα, εφόσον οι προτεινόμενες κλαδεύσεις δεν θα αποκαλύψουν το κτήριο της Βουλής, αλλά τα συρματοπλέγματα τα οποία περιφράζουν την ταράτσα του προαυλίου και του κτηρίου.

Ο Κήπος στην παρούσα φάση “αμύνεται” από την ουσιαστική κατάληψη του χώρου της ταράτσας από τη Βουλή, κατάληψη η οποία επεκτείνεται περιφερειακά του κτηρίου, με την ανέγερση αυθαίρετων κτισμάτων, την τοποθέτηση κλιματιστικών και την ρίψη μπαζών.

Τέλος, τα συγκεκριμένα δέντρα που προτείνεται να κλαδευτούν, είναι αυτά που προσφέρουν πολύτιμη σκιά στους χρήστες του Κήπου, επιτρέποντάς τους να απολαμβάνουν το γρασίδι.

4. Φύτευση φοινίκων (ουασινγκτονιών) στην είσοδο Βασ. Σοφίας

Η επιλογή φοινίκων, τη στιγμή που το κόκκινο σκαθάρι έχει αφανίσει τα φοινικοειδή της Αθήνας, είναι άξια απορίας. Ακόμη, η είσοδος της Βασ. Σοφίας είναι είσοδος διακριτική και δευτερεύουσα. Απουσιάζουν απ’αυτήν τα στοιχεία μεγαλοπρέπειας στον σχεδιασμό, που θα δικαιολογούσαν να τονιστεί με δεντροστοιχία φοινίκων, εκτός εάν ο στόχος είναι να κατευθύνονται τα βλέμματα στις πολυκατοικίες της οδού Σέκερη.

Για άλλη μια φορά η μακέτα είναι παραπλανητική, διότι στην πραγματικότητα ο χώρος των παρτεριών δεν είναι επαρκής για εγκατάσταση και ανάπτυξη ουασινγκτονιών γι’ αυτό και η μακέτα τις δείχνει σε διαφορετική κλίμακα.

Προκειμένου να φυτευτούν, θα θυσιαστούν υπάρχοντα δέντρα πίσω τους, κάτι που θα αποκαλύψει ακόμα περισσότερο τις απέναντι πολυκατοικίες, ενώ στη συγκεκριμένη περιοχή, ήδη έχουν χαθεί μεγάλα σκιερά δέντρα που πρέπει άμεσα να αντικατασταθούν.

5. Είσοδος Αμαλίας

Η μνημειώδης δενδροστοιχία των Ουασινγκτονιών της κεντρικής εισόδου, ηλικίας 171 ετών, είναι το “σήμα κατατεθέν” του Κήπου.

Αλλοίωση αυτής της όψης σημαίνει απώλεια της πιο χαρακτηριστικής, πανελληνίως γνωστής και διεθνώς αναγνωρίσιμης εικόνας του Εθνικού Κήπου.

Επιπλέον, η φύτευση δύο δέντρων στη συγκεκριμένη τοποθεσία θα σκιάσει το μόνο σημείο του Κήπου που δεν το χρειάζεται, το ηλιακό ρολόι.

Επικοινωνιακή πλάνη

Ο λόγος που προτείνεται «ανάπλαση» και όχι αποκατάσταση έστω και μερική, του Κήπου, είναι απλός: Μέσω της αποδοχής των αυθαίρετων διανοίξεων και νεοτερισμών της συγκεκριμένης πρότασης, καθιερώνεται το δικαίωμα του ιδιώτη κηποτέχνη να παρεμβαίνει στο τοπίο βάσει των αναγκών του εργοδότη (ανάδειξη εκθέματων, διευκόλυνση της διέλευσης οχημάτων για την εγκατάστασή τους, εκδηλώσεις κλπ) και όχι σεβόμενος την αρχή της πιστής αποκατάστασης του Ιστορικού Τοπίου.

Το πρόγραμμα της ΝΕΟΝ δεν αποτελεί δωρεά στον Κήπο, ούτε πολιτιστική χορηγία στους Αθηναίους.

Αντιθέτως, ο Κήπος είναι αυτός που δίνει και η ΝΕΟΝ αυτή που εισπράττει (αίγλη, προβολή και υπεραξία των εκτιθέμενων έργων και καλλιτεχνών). Παρουσιάζεται σαν μεγάλη ευεργεσία η φύτευση 24 δέντρων και 7068 φυτών (λουλούδια και μικρά χαμηλά φυτά), όταν κάθε χρόνο στον Κήπο, φυτεύονται 50 με 100 δέντρα και αυτά

δεν είναι αρκετά για να αντιστρέψουν την ραγδαία αποψίλωσή του, κι όταν μόνο το παρτέρι στο ηλιακό ρολόι της Κεντρικής Εισόδου απαιτεί 3 με 4000 φυτά ετησίως.

Μέρος της επικοινωνιακής προπαγάνδας, η απαξίωση όσων αντιδρούν στην αλλαγή χρήσης του Εθνικού Κήπου και η δημόσια ταύτισή τους με «παλαιού τύπου μαρξιστές», «ανθρώπους αντιδραστικούς και εχθρικούς προς την Τέχνη», «που θεωρούν τον Κήπο κτήμα τους», που ακούστηκε επισήμως στην παρουσίαση του προγράμματος από τον Δήμο Αθηναίων.

Καταλήγοντας, το κύριο πρόβλημα δεν είναι η πρόταση της ΝΕΟΝ. Το πρόβλημα είναι η αποδοχή αυτής της πρότασης από τον Δήμο Αθηναίων.

Εάν αποκλειστεί η περίπτωση ιδιοτέλειας ή προεκλογικής συμφωνίας, παραμένει η κραυγαλέα αδυναμία της Δημοτικής Αρχής να κατανοήσει την Εθνική σημασία του Εθνικού Κήπου και τι ευθύνη έχει αναλάβει για τα εναπομείναντα 81 χρόνια της διαχείρισής του, ώστε να παραδώσει τον Ιστορικό Κήπο ακέραιο στις επόμενες γενιές.

Αθήνα, 6/3/2014

Η Εταιρεία Φίλων του Εθνικού Κήπου

www.friendsofthenationalgarden.blogspot.gr

Πηγές:

Αρχείο της Εταιρείας Φίλων του Εθνικού Κήπου

Γνωμοδότηση Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, Αθήνα 3-12-2013

Ο Κήπος Της Αμαλίας, Α. Παπαγεωργίου-Βενετάς, εκδόσεις Ίκαρος, 2008

Ομιλία Συλλόγου Αποφοίτων ΓΠΑ “Ο Εθνικός Kήπος της Αθήνας”, ομιλία Ν. Ταμβάκη, ομιλία Δ. Παπαδήμα και ανοιχτή συζήτηση, Τετάρτη, 18-12-2013, ΓΠΑ, Αθήνα

Ημερίδα ΓΕΩΤΕΕ-παρ/μα Αν. Στερεάς Ελλάδας, “O Εθνικός Κήπος στον 21ο αιώνα”, Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013, Hilton Athens, Αθήνα.

Επαπειλούμενες “αποκαταστάσεις” και καταστροφικές “ήπιες παρεμβάσεις”, Αλέξανδρος Παπαγεωργίου-Βενετάς, Εφ. Η Καθημερινή, 23-11-2013, (http://news.kathimerini. gr/4Dcgi/4Dcgi/_w_articles_columns_2_23/11/2013_540779)

Πώς και γιατί ο Καμίνης θα καταστρέψει τον Εθνικό Κήπο, iefimerida.gr, 19-12-2013 (http://www.iefimerida. gr/node/135728#ixzz2o3p61LXN)

Εθνικός Κήπος, Σταυρούλα Κατσογιάννη, http://urbanpoints.blogspot.gr, 21-11-2013

Δελτίο Τύπου Συλλόγου Αποφοίτων ΓΠΑ, 29-11-2013

Δελτίο Τύπου ΓΕΩΤΕΕ, 3 Ιανουαρίου 2014

Πρακτικά Ημερίδας Συλλόγου Αποφοίτων ΓΠΑ, 18-12-2013

Ο Εθνικός Κήπος “εκχωρείται” σε ιδιώτη, Ελένη Πορτάλιου, Εφ. Η Αυγή, 7-12-2013 (www.avgi.gr/article/1446619/o-ethnikos-kiposekxoreitai-se-idioti)

Ερώτηση στη Βουλή κ. Φ. Πιπιλή, 11-11-2013

Ερώτηση στη Βουλή κ. Β. Κικίλια, 4-12-2013

Ξαφνικά «αγάπησε» το… πράσινο, Εφ. Το Ποντίκι, τεύχος 1795, 16-1-2014

«Αγκάθια στο πρόγραμμα για τονΕθνικό Κήπο», Νάντια Βασιλειάδου, Εφ. Ελευθεροτυπία, 22-12-2013

Ο Κήπος είναι μια χαρά έτσι, Ανδρέας Πετρουλάκης, www.protagon.gr, 7-11-2013 (www.protagon.gr/?i=protagon.el.ellada&id=29040)

Επιστολή ICOMOS-IFLA προς τον Πρωθυπουργό και την Δήμαρχο Αθηναίων, 25-7-2004

Επιστολή Ελληνικής Εταιρίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού προς τον Εθνικό Κήπο, 27-4-2006

Επιστολή Ελληνικής Επιτροπής του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS) προς το Δήμαρχο Αθηναίων, 5-3-2014

Χάρτα της Φλωρεντίας, 1982

Επιστροφή στην αρχή

Επιστροφή στην αρχή