Νέφος-Ατμοσφαιρική ρύπανση στο Λεκανοπέδιο 2 Προηγούμενα 1
Οι Ελληνες
χάνουν 4.000.000 χρόνια από τη ζωή τους- Τα αιωρούμενα σωματίδια σκοτώνουν τους
κατοίκους των πόλεων
Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ
ρύπανση κλέβει χρόνια ζωής από τους Ελληνες. Τα αιωρούμενα σωματίδια (Ρarticulate Μatter-
ΡΜ), από τους πιο επικίνδυνους ρύπους για την υγεία, σκοτώνουν τους κατοίκους
των ελληνικών πόλεων. Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα», περισσότεροι
από 1.500.000 άνθρωποι στην Ελλάδα έχουν εκτεθεί σε ιδιαίτερα υψηλές
συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων (με
διάμετρο 10 μικρά- ΡΜ10- δηλαδή 10 εκατομμυριοστά του μέτρου), ενώ η απώλεια
περίπου 4 εκατομμυρίων ετών ζωής
στη χώρα μας οφείλεται στη ρύπανση από τα αιωρούμενα σωματίδια! Εδώ και
χρόνιαοι κάτοικοι των ελληνικών αστικών κέντρων είναι χωρίς ασπίδα προστασίας
καθώς τα μέτρα από την πολιτεία είναι
ανύπαρκτα. Οι συγκλονιστικές αυτές διαπιστώσεις περιλαμβάνονται σε
έγγραφο με ημερομηνία 29 Νοεμβρίου 2009
που υπογράφει ο μέχρι πρότινος επίτροπος για το Περιβάλλον κ. Στ. Δήμας, εκ
μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σχετικά με τις υψηλές συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων στην Ελλάδα.
Εξάλλου σε μελέτη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (Μάρτιος 2009)υπολογίστηκε ότι στη χώρα μας εξαιτίας
της έκθεσης σε ΡΜ10, περίπου
1.300 άτομα ανά εκατομμύριο κατοίκους χάνουν πρόωρα τη ζωή τους ετησίως.
Σε καμία από τις τέσσερις ζώνες ποιότητας
του αέρα (Βόρεια Ελλάδα, Νότια Ελλάδα, Αθήνα, Θεσσαλονίκη) στις οποίες καταγράφονται
συστηματικά τα επίπεδα των ρύπων από ειδικούς επιστήμονες δεν έχει επιτευχθεί
συμμόρφωση με τις οριακές τιμές για τα ΡΜ10. Παρ΄ όλα αυτά, όπως αναφέρεται στο
έγγραφο-απάντηση του κ. Δήμα (Νοέμβριος 2009) σε γραπτή ερώτηση του
ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ν.Χουντή, οι ελληνικές Αρχές ζήτησαν πριν από
έναν χρόνο απαλλαγή από την υποχρέωση να εφαρμόσουν τις ημερήσιες και ετήσιες
οριακές τιμές για τα ΡΜ10 σε όλη την Ελλάδα. Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
αξιολόγησε το αίτημα και στην απόφασή της (2 Ιουλίου 2009) προέβαλε αντιρρήσεις
θεωρώντας ότι «οι ελληνικές Αρχές δεν έδωσαν επαρκή στοιχεία που να
επιτρέπουν την αξιολόγηση τού κατά πόσον τα πρόσθετα μέτρα μείωσης
που αναφέρονται στην κοινοποίηση θα επαρκούσαν για να επιτευχθεί η
συμμόρφωση με τις οριακές τιμές από 11ης Ιουλίου του 2011». Με άλλα
λόγια η Επιτροπή αμφισβητεί την αποτελεσματικότητα των μέτρων που παρουσίασε η
Ελλάδα, επομένως θεωρεί ότι δεν θα πιάσει τους στόχους για τη μείωση των ρύπων
που έχουν τεθεί με όριο το 2011.
Στις 20 Νοεμβρίου 2009 η Επιτροπή κίνησε
διαδικασία επί παραβάσει κατά της Ελλάδας για παραβίαση των οριακών τιμών των
αιωρούμενων σωματιδίων. Οπως επισημαίνει ο κ. Δήμας, με βάση τα στοιχεία που
έδωσαν οι ελληνικές αρχές σχετικά με την έκθεση του πληθυσμού (έτος αναφοράς 2007)
«περισσότεροι από 1.500.000 άνθρωποι φαίνεται να έχουν εκτεθεί σε
συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων (ΑΣ10) άνω των οριακών τιμών για το
σύνολο της χώρας, ενώ δεν διατίθενται χωριστά στατιστικά στοιχεία για
τις ημερήσιες και ετήσιες οριακές τιμές για τα ΑΣ10».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκτιμήσει με βάση
τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του έτους 2000 ότι «η απώλεια περίπου 4
εκατομμυρίων ετών ζωής στην Ελλάδα θα μπορούσε να αποδοθεί στη ρύπανση από τα
σωματίδια (...). Λόγω της στασιμότητας των επιπέδων συγκέντρωσης των
σωματιδίων τα τελευταία εννέα χρόνια, η εκτίμηση αυτή κατά πάσα πιθανότητα εξακολουθεί
να ισχύει». Οπως εξηγεί η καθηγήτρια Ιατρικής Στατιστικής και
Επιδημιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών κυρία Κλέα
Κατσουγιάννη, εδώ και πολλά χρόνια υπάρχουν υπερβάσεις των αιωρούμενων
σωματιδίων στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, οι οποίες δεν μπορούν να
αιτιολογηθούν από τη μεταφορά ρύπων από μακρινές αποστάσεις. «Προκύπτουν
κυρίως από τοπικές πηγές και η ελληνική πολιτεία πρέπει να πάρει μέτρα
για τη μείωση των αιωρούμενων ατμοσφαιρικών σωματιδίων» τονίζει.
Οσο κι αν οι ελληνικές κυβερνήσεις
επιχείρησαν να ενοχοποιήσουν τα φυσικά φαινόμενα μεταφοράς σωματιδίων σε
μεγάλες αποστάσεις (π.χ. σκόνη από τη Σαχάρα), οι ειδικοί, όπως η αναπληρώτρια
καθηγήτρια στη Σχολή Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κυρία
Αρχοντούλα Χαλουλάκου, επιμένουν ότι σημαντικότατη είναι η επίδραση των
ανθρωπογενών πηγών (π.χ. βιομηχανία, κυκλοφορία οχημάτων, ιδίως
πετρελαιοκίνητων, κεντρική θέρμανση κ.ά.). Ετσι, σύμφωνα με μελέτη της ομάδας
του ΕΜΠ (δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Science of the Τotal
Εnvironment- 2008») για το πρόβλημα των ΡΜ10 στο λεκανοπέδιο της Αττικής, δεν
είναι δυνατή η επίτευξη των τιμώνστόχων που θέτει η ευρωπαϊκή νομοθεσία χωρίς
μέτρα για τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων που προέρχονται από καύσεις
πετρελαίου.
Σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού
Περιβάλλοντος (Μάρτιος 2009), μέσα σε έναν μόνο χρόνο (2005) καταγράφηκαν
περίπου 373.000 πρόωροι θάνατοι στην Ευρώπη εξαιτίας της έκθεσης σε αιωρούμενα
σωματίδια. Από αυτούς περίπου 1.300 θάνατοι ανά εκατομμύριο κατοίκους
αντιστοιχούν στη χώρα μας. Συνολικά στη Γηραιά Ηπειρο το 9% των πολιτών έχει
εκτεθεί σε μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων που ξεπερνούν την
οριακή τιμή που έχει οριστεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σε έξι χώρες όμως-
Ελλάδα, Αλβανία, Βουλγαρία, Κύπρος, πΓΔΜ και Ρουμανία- υπολογίζεται ότι το ένα
τέταρτο και πλέον του πληθυσμού εκτίθεται σε συγκεντρώσεις πάνω από τα όρια.
Επιπλέον, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Οργανισμού, περίπου το 28% του
πληθυσμού της Ευρώπης εισπνέει για περισσότερες από 35 ημέρες τον χρόνο
συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων πάνω από το όριο των 50 μg/m3(μικρογραμμάρια ανά
κυβικό μέτρο αέρα). Την εξαιρετικά επικίνδυνη επίδραση των μικροσωματιδίων στον
ανθρώπινο οργανισμό επισημαίνει μιλώντας στο «Βήμα» ο καθηγητής Φυσιολογίας της
Αναπνοής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ κ. Παν. Μπεχράκης. «Τα
μικροσωματίδια έχουν μεγάλη διεισδυτικότητα στο αναπνευστικό σύστημα
και προκαλούν όχι μόνο τοπικά φαινόμενα που μπορεί να οδηγήσουν ως
και σε καρκίνο του πνεύμονος, αλλά γενικευμένη αντίδραση από το ενδοθήλιο των
αγγείων που οδηγεί σε υπέρταση, στεφανιαία νόσο, αγγειακά και
εγκεφαλικά επεισόδια, αρρυθμίες και εν γένει αρτηριακές
αποφράξεις» επισημαίνει ο καθηγητής.
Στην Ελλάδα πολλές μετρήσεις δείχνουν τιμές
σωματιδιακής ρύπανσης σταθερά αυξημένες, και αυτό, όπως λέει ο κ. Μπεχράκης, «οπωσδήποτε
αυξάνει τη νοσηρότητα και θνησιμότητα του πληθυσμού». Δεν είναι τυχαίο ότι
ο καθηγητής από το 1987 έχει ζητήσει τον επακριβή βιολογικό προσδιορισμό των
επιδράσεων που έχει το νέφος στην ελληνική πραγματικότητα. Και αυτό γιατί, όπως
εξηγεί, «μόνο έτσι θα προσδιοριστεί με πραγματικά στοιχεία το μέγεθος του
προβλήματος. Το νέφος σε κάθε περιοχή έχει τη δική του ταυτότητα, η οποία
προσδιορίζεται όχι μόνο από τους ρύπους που το αποτελούν, αλλά και από
το γονιδίωμα και τον τρόπο ζωής του εκτιθέμενου πληθυσμού, ακόμη
και από τις κλιματολογικές συνθήκες». Και συμπληρώνει: «Εχουν γίνει αξιόλογες
σποραδικές μετρήσεις, αλλά όχι συστηματική καταγραφή του
φαινομένου που θα απαντούσε σε όλα αυτά τα ερωτήματα».
Τι λέει το υπουργείο Περιβάλλοντος
Από τις μετρήσεις του υφισταμένου δικτύου παρακολούθησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης του ΥΠΕΚΑ (υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής), αν και διαφαίνεται κάποια τάση μείωσης ή σταθεροποίησης των ΡΜ10, συνεχίζονται οι υπερβάσεις των οριακών τιμών στις περισσότερες θέσεις μέτρησης ανά την Ελλάδα. Οπως επισημαίνουν οι αρμόδιοι του υπουργείου, μέτρα που κατά καιρούς έχουν ληφθεί, παρεμβαίνοντας στις βασικές ανθρωπογενείς πηγές (κυκλοφορία, βιομηχανία και κεντρική θέρμανση), αν και έχουν συμβάλει στον περιορισμό της ρύπανσης από σωματίδια, δεν επέλυσαν το πρόβλημα. Το νεοσύστατο ΥΠΕΚΑ επανεξετάζει δράσεις και προγράμματα. Ηδη έχουν δρομολογηθεί μέτρα που συμβάλλουν στον περιορισμό των εκπομπών ΡΜ10 από την παραγωγή και κατανάλωση ενέργειας. Ενδεικτικά το υπουργείο προβάλλει το νέο νομοσχέδιο για τις ΑΠΕ και τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων (βρίσκεται σε στάδιο διαβούλευσης).
Τι είναι τα αιωρούμενα σωματίδια
Τα αιωρούμενα σωματίδια λόγω του μικρού τους μεγέθους διαχέονται εύκολα στην ατμόσφαιρα, διεισδύουν ύπουλα στους πνεύμονες και προσβάλλουν τον ανθρώπινο οργανισμό. Τα μικροσωματίδια «κυκλοφορούν» σε διάφορα μεγέθη (ΡΜ10, ΡΜ2,5, ΡΜ1, ΡΜ0,1). Οσο πιο μικρή η διάμετρός τους τόσο πιο επικίνδυνα είναι. Προέρχονται κυρίως από την καύση πετρελαίου, όμως υπάρχουν και δευτερογενή σωματίδια αφού σε ΡΜ μπορούν να μετατραπούν το διοξείδιο του θείου και το διοξείδιο του αζώτου. Ακόμη τα ΡΜ μπορεί να προκύψουν ως προϊόντα του φωτοχημικού νέφους. Γι΄ αυτό δεν πρέπει να απενοχοποιούνται άλλες πηγές ρύπανσης, όπως η βιομηχανία. Οι οριακές τιμές τους (βάσει της Οδηγίας 50/2008/ΕΚ) είναι 40 μg/m 3(μέση ετήσια τιμή) και 50 μg/m3(μέση ημερήσια τιμήδεν επιτρέπονται υπερβάσεις της για περισσότερες από 35 φορές τον χρόνο).
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artId=311329&dt=24/01/2010
Της ΧΑΡΑΣ ΤΖΑΝΑΒΑΡΑ
Όζον και αιωρούμενα σωματίδια χτύπησαν «κόκκινο» και το 2009
στο λεκανοπέδιο, με βάση την ετήσια έκθεση για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού
αέρα που υπέβαλε πριν από λίγες ημέρες το υπουργείο Περιβάλλοντος στην
Κομισιόν.
Από τη νέα χρονιά μάλιστα, λόγω των αυστηρότερων ορίων που
ισχύουν στην Ε.Ε., η πρωτεύουσα θα έχει πρόβλημα και με δύο άλλους ρύπους, το
βενζόλιο και κυρίως το διοξείδιο του αζώτου, το οποίο και την προηγούμενη
χρονιά παρουσίαζε υπερβάσεις της μέσης ετήσιας τιμής.
122 ημέρες!
Τα αιωρούμενα σωματίδια, που πέρυσι είχαν εμφανίσει ελαφρά μείωση
σε σχέση με το 2008, έπληξαν περισσότερο την περιοχή της οδού Αριστοτέλους,
όπου κατά μέσο όρο καταγράφηκαν υπερβάσεις ορίων κάθε τρεις ημέρες! Από τα
επίσημα στοιχεία προκύπτει ότι επί 122 ημέρες οι τιμές στον συγκεκριμένο ρύπο
είχαν ξεπεράσει το επιτρεπτό όριο, όταν αυτό δεν γίνεται αποδεκτό για
περισσότερες από 35 ημέρες τον χρόνο. Σημειώνεται ότι για 36 ημέρες οι υψηλές
τιμές αποδίδονται σε φυσικά φαινόμενα, κυρίως λόγω μεταφοράς σκόνης από τη
Σαχάρα. Ακολουθούν η Λυκόβρυση, με 86 ημέρες, το Μαρούσι (68 ημέρες), ο
Πειραιάς (30 ημέρες), οι Θρακομακεδόνες και το Κορωπί
(από 22 ημέρες η κάθε περιοχή) και η Αγία Παρασκευή (17 ημέρες). Ο
συγκεκριμένος ρύπος στις αστικές περιοχές προέρχεται κυρίως από τα
πετρελαιοκίνητα οχήματα και τα μηχανάκια.
Αριστοτέλους
Στην περιοχή της οδού Αριστοτέλους, όλοι οι μήνες του
χρόνου, με εξαίρεση τον Αύγουστο, είναι προβληματικοί. Η εικόνα όμως δυσκολεύει
ιδιαίτερα τον Ιανουάριο και τον Νοέμβριο, οπότε οι τιμές αγγίζουν τα 70
μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα, με ανώτατο όριο τα 50. Σε σχέση με τις
ημέρες της εβδομάδας, η πιο προβληματική αποδεικνύεται η Παρασκευή.
Στη Λυκόβρυση
Το όζον την περασμένη χρονιά ταλαιπώρησε κυρίως τη
Λυκόβρυση, όπου για δύο ημέρες, στις 18 Ιουλίου και τις 4 Αυγούστου, οι τιμές
ξεπέρασαν τα όρια συναγερμού (240 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα) από μία
έως και πέντε ώρες. Στην ίδια κατάσταση, αλλά μόνον για μία ημέρα, βρέθηκαν τα
Λιόσια, η Ελευσίνα και το Περιστέρι, απορρίπτοντας την εικόνα προηγούμενων ετών
που εντόπιζαν το όζον κυρίως στα «ακριβά» προάστια, χαρίζοντάς του το
προσωνύμιο του «αριστοκράτη» ρύπου.
Το Περιστέρι
Οι υπερβάσεις των ορίων επιφυλακής (180 μικρογραμμάρια)
αποτελούν τη... συνήθη εικόνα σε εννέα από τους συνολικά 13 σταθμούς μέτρησης.
Στις πρώτες θέσεις φιγουράρουν το Περιστέρι (42 ημέρες), η Λυκόβρυση (41
ημέρες) και ακολουθούν οι Θρακομακεδόνες (31 ημέρες),
το Μαρούσι (28 ημέρες), τα Λιόσια (19 ημέρες) και η Αγία Παρασκευή (17 ημέρες).
Και για τον συγκεκριμένο ρύπο η έκθεση αποδίδει τις υψηλές τιμές κυρίως στα
κλιματικά δεδομένα της Ελλάδας, την αυξημένη ηλιοφάνεια και τις υψηλές
θερμοκρασίες, που ευνοούν τον σχηματισμό του.
Στην επαρχία
Στην τελευταία έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά στοιχεία
από τις μετρήσεις στην υπόλοιπη Ελλάδα και συγκεκριμένα από τη Θεσσαλονίκη, την
Πάτρα, τον Βόλο, τη Λάρισα, το Ηράκλειο και τα Ιωάννινα. Η γενική αίσθηση είναι
ότι οι τιμές δεν παρουσιάζουν μεγάλες υπερβάσεις, αλλά τείνουν να θυμίζουν...
Αθήνα, παρά το γεγονός ότι στις περισσότερες πόλεις δεν υπάρχει πλήρες δίκτυο μετρήσεων
και δεν καταγράφονται όλοι οι ρύποι. Τα αιωρούμενα σωματίδια ταλαιπωρούν
ιδιαίτερα τη Θεσσαλονίκη, με έμφαση τις περιοχές Αγίας Σοφίας, Κορδελιού και Σίνδου, ενώ και οι δύο σταθμοί της Πάτρας ξεπερνούν τα όρια
πάνω από 35 ημέρες τον χρόνο. Στο όζον δεν καταγράφηκαν υπερβάσεις των ορίων
συναγερμού, αλλά τιμές πάνω από τα όρια επιφυλακής μετρήθηκαν στο Κορδελιό (10
ημέρες) και το Πανόραμα (9 ημέρες), στο πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης.
Στα Οινόφυτα
Στα Οινόφυτα, όπου ο σταθμός μέτρησης λειτουργεί από τον
Μάρτιο του 2008, η εικόνα δείχνει ότι δεν υπάρχουν υπερβάσεις, που σημαίνει ότι
οι κάτοικοι που υποφέρουν από τη ρύπανση των νερών και του υπεδάφους έχουν
καθαρή ατμόσφαιρα.
Σχολεία, χώροι διασκέδασης, ακόμη και χειρουργεία στοχοποιούνται από τους ειδικούς για κακή ποιότητα
ατμοσφαιρικού αέρα στο εσωτερικό τους.
Τα αποκαλυπτικά στοιχεία παρουσιάστηκαν από τους
πανεπιστημιακούς καθηγητές Μάνθο Σανταμούρη
και Κλέα Κουτσογιάννη στη
συνεδρίαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής.
Οι μετρήσεις που έχουν κάνει χωριστές επιστημονικές ομάδες
με επικεφαλής τους δύο καθηγητές αποκάλυψαν:
* Αύξηση της θνησιμότητας κατά 0,6% τις ημέρες που οι τιμές
στα αιωρούμενα σωματίδια ανεβαίνουν μόλις κατά 10 μικρογραμμάρια. Σε πάσχοντες
από καρδιακά και αναπνευστικά προβλήματα η αύξηση φθάνει το 0,8%. Αν η άνοδος
της τιμής διατηρηθεί για 40 ημέρες, τότε η θνησιμότητα αυξάνει κατά 1,6%.
* Επιδεινώνεται και η νοσηρότητα, ιδιαίτερα στα παιδιά και
άτομα άνω των 65 ετών. Στην Ελλάδα, το 60% περιστατικών άσθματος αποδίδεται στη
ρύπανση των εσωτερικών χώρων.
* Μετρήσεις που εκπονήθηκαν σε ευρωπαϊκή κλίμακα έδειξαν ότι
αν η αέρια ρύπανση διατηρηθεί στα σημερινά επίπεδα, το προσδόκιμο ζωής θα
μειωθεί κατά 6 μήνες έως το 2020.
Σχολικές αίθουσες
* Οι συγκεντρώσεις διοξειδίου του άνθρακα στο 75% των
σχολικών αιθουσών που ελέγχθηκαν, διαμορφώθηκαν έως και τα 3.000 ppm, με όριο τα 700, που σημαίνει ότι οι τιμές τους είναι
έως και σε τετραπλάσιες σε σχέση με τα επιτρεπτά όρια. Πάνω από τα
θεσμοθετημένα όρια βρέθηκαν και οι συγκεντρώσεις οργανικών πτητικών ενώσεων.
Στη συγκεκριμένη επιβάρυνση συμβάλλουν ακόμη και οι μαρκαδόροι! Οι επιπτώσεις
από αυτές τις διαπιστώσεις είναι η αδυναμία συγκέντρωσης των μαθητών και η
μείωση της μαθησιακής τους ικανότητας.
Σε νυχτερινά
κέντρα
* Οι έρευνες που έγιναν σε 10 νυχτερινά κέντρα έδειξαν ότι
τα αιωρούμενα σωματίδια φθάνουν και τα 1.600 μικρογραμμάρια, με όρια τα 40!
Αυτό σημαίνει ότι ένα άτομο που παραμένει σε ένα μπαρ για μερικές ώρες
επιβαρύνει τον οργανισμό του σαν να έχει καπνίσει 100 τσιγάρα, ακόμη και αν δεν
είναι καπνιστής!
Σε 17 χειρουργεία
* Οι μετρήσεις σε 17 χειρουργεία νοσοκομείων στην Αττική
έδειξαν υψηλά επίπεδα οργανικών πτητικών ενώσεων, που σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζουν
τα όρια της τοξικής έκθεσης. Μάλιστα οι υψηλότερες τιμές εντοπίστηκαν σε
αίθουσα του Νοσοκομείου Παίδων.
Μεγάλη συμβολή στην ποιότητα του εσωτερικού αέρα στα κτίρια
έχουν τα χρώματα βαφής και τα υλικά καθαριότητας που πωλούνται από
πολυκαταστήματα χωρίς να πληρούν τις προδιαγραφές. Σε πολλές χώρες της Ε.Ε. τα
συγκεκριμένα προϊόντα συνοδεύονται από ειδικά σήματα ποιότητας, ενώ ειδικά στη
Γαλλία από 1/1/2010 για να δοθεί άδεια κυκλοφορίας πρέπει να έχουν ελεγχθεί οι
επιπτώσεις τους επί 28 ημέρες.
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=14/05/2010&id=162179
Η Αθήνα εκπέμπει περισσότερα «αέρια
του θερμοκηπίου» από το Λονδίνο
Κυρ 30/01/2011
Περισσότερα «αέρια του θερμοκηπίου» από το Παρίσι, το
Λονδίνο και το Πεκίνο εκπέμπει η κατά πολύ μικρότερη σε πληθυσμό ελληνική
πρωτεύουσα. Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο για το Περιβάλλον και την
Ανάπτυξης (IIED) η Αθήνα «ανταγωνίζεται» σε ρύπους τη Νέα Υόρκη, έχοντας έτσι
αναλογικά μεγαλύτερες ευθύνες για την κλιματική αλλαγή.
Πιο συγκεκριμένα, η Αθήνα εκπέμπει ακριβώς διπλάσιους ρύπους
(10,4 τόνους ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα) από το Παρίσι (5,2 τόνοι),
περισσότερους από το Πεκίνο (10,1 τόνοι) και οριακά λιγότερους σε σχέση με τη
Νέα Υόρκη (10,5) και τη Σαγκάη (11,2 τόνοι). Την ίδια ώρα, οι εκπομπές ρύπων
συνολικά στην Ελλάδα είναι ελάχιστα μεγαλύτερες από αυτές της Αθήνας και
συγκεκριμένα 11,78 τόνοι ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα με στοιχεία
του 2007.
Η Αθήνα εκπέμπει περισσότερους τόνους «αέριων του
θερμοκηπίου» ανά κεφαλή σε σχέση με άλλες μεγαλουπόλεις και μητροπόλεις, όπως
το Λονδίνο (9,6), το Μπουένος Άιρες (3,83), οι Βρυξέλλες (7,5), το Ρίο ντε
Τζανέιρο (2,1), η Πράγα (9,4), το Ελσίνκι (7), το Αμβούργο (9,7), το Τορίνο
(9,7), η Μαδρίτη (6,9), η Βαρκελώνη (4,2), το Τόκιο (4,89), η Στοκχόλμη (3,6),
η Γενεύη (7,8), το Όσλο (3,5) και η Σεούλ (4,1).
Σε γενικές γραμμές, έχει αποδειχτεί ότι οι μεγαλύτερες σε
πληθυσμό πόλεις του πλανήτη εκπέμπουν στην ατμόσφαιρα λιγότερους ρύπους ανά
κεφαλή και είναι λιγότερο υπεύθυνες για την κλιματική αλλαγή σε σχέση με
μικρότερου μεγέθους πόλεις, όπως για παράδειγμα το Ρότερνταμ ή το Ντένβερ.
Νέα μελέτη ερευνητών της Παγκόσμιας Τράπεζας και του
Διεθνούς Ινστιτούτου για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (IIED) αποδεικνύει ότι
οι μεγαλύτερες σε πληθυσμό πόλεις εκπέμπουν συχνά λιγότερους ρύπους ανά κεφαλή
σε σχέση με μικρότερες πόλεις. Αυτό συμβαίνει γιατί οι πολίτες στις μεγαλύτερες
πόλεις χρησιμοποιούν περισσότερο τα μέσα μαζικής μεταφοράς, ενώ στις μικρές
πόλεις χρησιμοποιούν τα αυτοκίνητά τους.
Έτσι, οι εκπομπές αερίων ρύπων ανά κεφαλή στο
αραιοκατοικημένο Ντένβερ των ΗΠΑ είναι σχεδόν διπλάσιες των εκπομπών της πιο
πυκνοκατοικημένης Νέας Υόρκης. Εν τω μεταξύ, στα προάστια του Τορόντο, τα
σπίτια απέχουν πολύ από τα εμπορικά κέντρα με συνέπεια οι κάτοικοι να
χρησιμοποιούν συχνά τα αυτοκίνητά τους. Εκεί οι εκπομπές ρύπων είναι
δεκαπλάσιες σε σχέση με το κέντρο της πόλης. Μεταξύ άλλων η έρευνα συνιστά
αλλαγές στη χωροταξία των πόλεων αλλά και στις συνήθειες των πολιτών
προκειμένου να κάνουν μικρότερη χρήση αυτοκινήτων.
Οι ερευνητές επεξεργάστηκαν στοιχεία από 100 πόλεις σε
σύνολο 33 χωρών.
Επισημαίνεται ότι οι πόλεις του πλανήτη φιλοξενούν περίπου
τους μισούς κατοίκους της Γης αλλά ευθύνονται για το 71% των εκπομπών αερίων
του θερμοκηπίου. Το ποσοστό αυτό αναμένεται πως θα έχει αυξηθεί στο 76% το
2030.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ-ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ
ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ
Ταχ.
Δ/νση : Ακτή Ποσειδώνος 14-16 Ταχ. Κωδ. : 185 31
Τηλέφωνο : 213
2073503 Fax : 213 2073792
Email : ant.peiraios@patt.gov.gr
Αρ. Πρωτ.: οικ. 232799 Πειραιάς 21 - 11 - 2013
Προς: - «Οικολόγοι
- Πράσινοι Πειραιά» υπόψη κ. Ορέστη Κολοκούρη
ΘΕΜΑ: Προβλήματα ατμοσφαιρικής
ρύπανσης στο λιμάνι του Πειραιά.
Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή του
λιμανιού του Πειραιά είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση, με κύριες αιτίες τις
εκπομπές καυσαερίων από τα πλοία του κεντρικού λιμανιού και την αυξημένη κίνηση
των οχημάτων και ιδιαίτερα των βαρέων οχημάτων.
Το θέμα είχε αναδειχθεί
και τεκμηριωθεί στην επιστημονική του
διάσταση, το Ιούλιο του 2010, όταν η
πρώην Νομαρχία Πειραιά είχε παρουσιάσει μελέτη που εκπόνησε για
λογαριασμό της επιστημονική ομάδα του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Τα αποτελέσματα της μελέτης υπήρξαν ιδιαίτερα ανησυχητικά,
καθώς, όπως προέκυψε από τις μετρήσεις, η
ατμόσφαιρα στο λιμάνι του Πειραιά είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη από πολύ υψηλές
συγκεντρώσεις επιβλαβών για την υγεία αιωρούμενων μικροσωματιδίων,
που προέρχονται από διάφορες πηγές σωματοδιακής ρύπανσης - κατά κύριο λόγο από τον κυκλοφοριακό και
ακτοπλοϊκό φόρτο - με τις υπερβάσεις των ορίων που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση
για τα αιωρούμενα μικροσωματίδια να είναι σχεδόν καθημερινές.
Από τις αρχές
του 2011, με την ανάληψη των καθηκόντων μας στην Περιφερειακή Ενότητα Πειραιά,
προσπαθήσαμε στο πλαίσιο της πολιτικής μας για την προστασία του περιβάλλοντος
και της δημόσιας υγείας να αναδείξουμε
το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης του λιμανιού, αναλαμβάνοντας
πρωτοβουλίες και δράσεις για την αφύπνιση και ενεργοποίηση όλων των
εμπλεκόμενων φορέων.
Με επιστολές - παρεμβάσεις προς το Κεντρικό Λιμεναρχείο
Πειραιά και τους προέδρους των Εφοπλιστικών Ενώσεων, ζητήσαμε αφενός την
άμεση εφαρμογή των προβλεπόμενων από την
ισχύουσα ελληνική και κοινοτική νομοθεσία μέτρων για την ποιότητα των καυσίμων,
τη συντήρηση των μηχανών, τον συχνό εκκαπνισμό των
φουγάρων τους και τη σωστή προθέρμανση των μηχανών τους, προκειμένου να
ελαχιστοποιήσουμε τις εκπομπές ρύπων και αφετέρου την ενεργοποίηση της αυτόφωρης
διαδικασίας και την προώθηση στον αρμόδιο Εισαγγελέα σε κάθε περίπτωση
εξόφθαλμης και αυταπόδεικτης ρύπανσης από τα ελλιμενισμένα πλοία.
Υποδείξαμε μάλιστα στο Λιμεναρχείο ότι, εφ’ όσον αδυνατεί να
ανταποκριθεί στην υποχρέωση διενέργειας ελέγχων, μπορεί να απευθυνθεί στην
Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΕΠ) του Υπουργείου Περιβάλλοντος,
Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει ληφθεί κανένα μέτρο με
αποτέλεσμα, λόγω της γειτνίασης των
γραφείων της Περιφερειακής Ενότητας Πειραιά με το λιμάνι, να βιώνουμε καθημερινά και με αυξημένη ένταση κάθε φορά
που ο άνεμος φυσά προς τον Πειραιά το πρόβλημα. Μάλιστα έχουμε καταγράψει και
συγκεκριμένα πλοία που, ιδιαίτερα κατά τις στιγμές κατάπλου και απόπλου,
ρυπαίνουν αφόρητα και προκλητικά δημιουργώντας ασφυκτικές καταστάσεις.
Λόγω της σοβαρότητας του θέματος και της ακινησίας των ελεγκτικών μηχανισμών
υποβάλλαμε στις 12-1-2012 μηνυτήρια
αναφορά στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Πειραιά, ζητώντας να προβεί σε κάθε νόμιμη ενέργεια για την προάσπιση της
Δημόσιας Υγείας των πολιτών της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά και σύμφωνα με προφορική ενημέρωση η
διερεύνηση του θέματος έχει ανατεθεί σε
Εισαγγελέα.
Επειδή η αρνητική επίδραση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης δεν αφορά μόνο το προσωπικό του λιμανιού και το επιβατικό κοινό, αλλά το σύνολο του πληθυσμού των παρακείμενων οικιστικών περιοχών
και ιδιαίτερα των εργαζομένων στην παράκτια περιοχή του επιβατικού λιμένα του
Πειραιά, θεωρούμε αναγκαία και
επιβεβλημένη την ενεργοποίηση σας και
την μαχητική παρέμβασή σας προς κάθε αρμόδιο για την επίτευξη του στόχου της βελτίωσης των
περιβαλλοντικών συνθηκών στο λιμάνι του Πειραιά.
Παραμένουμε στη διάθεσή σας για κάθε πρόσθετη πληροφορία και
διευκρίνιση.
Ο
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ Γ. ΧΡΗΣΤΟΥ
Κοινοποίηση:
«ΑΤΤΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ» Περιφερειακό Σύμβουλο κ. Διάκο Κώστα