Επιστροφή στην αρχική σελίδα

Δασική Πολιτική- Δάση 2

(Δάση 1, Δάση 3 , Δάση 4,  Δάση 5 )

 

"Πλάτες" στην ανεξέλεγκτη δόμηση

-         Δείτε Πως γίνονται οικόπεδα τα δάση

Εννέα περιπτώσεις καταστρατήγησης της δασικής νομοθεσίας καταγγέλλει ο κ. Φραγκιαδάκης

Με την ανοχή, ή ακόμα και τη συμβολή της Πολεοδομίας επιτρέπεται η ανεξέλεγκτη δόμηση σε δασικό περιβάλλον και ο αποχαρακτηρισμός δασικών εκτάσεων.
Αυτό καταγγέλλει στο ΣΚΑΪ ο μέχρι πρότινος προϊστάμενος της γενικής διεύθυνσης προστασίας δασών και φυσικού περιβάλλοντος του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Ελευθέριος Φραγκιουδάκης.
Τον Μάιο του 2006 ο κ. Φραγκιουδάκης απέστειλε έγγραφο στο ΥΠΕΧΩΔΕ, επισημαίνοντας εννέα περιπτώσεις που κατά την εφαρμογή πολεοδομικών διατάξεων καταστρατηγήθηκαν το Σύνταγμα και η δασική νομοθεσία.

Ζήτησε, μάλιστα, από τη γενική διεύθυνση πολεοδομικού σχεδιασμού του ΥΠΕΧΩΔΕ να καθοδηγήσει τις πολεοδομικές υπηρεσίες της χώρας, ώστε να σταματήσει η ανεξέλεγκτη δόμηση σε δασικές εκτάσεις.
"Μέχρι τον περασμένο Μάρτιο δεν είχε εκδοθεί καμία σχετική εγκύκλιος", ανέφερε στο ΣΚΑΪ ο κύριος Φραγκιουδάκης.
"Για άλλη μια φορά θα τονίσουμε ότι ο εμπρηστής δεν είναι ο καύσωνας. Εμπρηστής είναι η πολιτική γης που ακολουθείται στην Ελλάδα και κυρίως η στοχευμένη οικοπεδοποίηση των δασών και γενικότερα των δασικών εκτάσεων", δήλωσε η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Α. Παπαρήγα, μετά τη συνάντησή της με την Πανελλήνια Ένωση Δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων.
Στο μεταξύ, σε επιφυλακή βρίσκεται ο κρατικός μηχανισμός, καθώς ο κίνδυνος εκδήλωσης πυρκαγιών σε Αττική, Πελοπόννησο, Επτάνησα, Κυκλάδες, Χανιά και Σάμο, είναι υψηλός, λόγω των ισχυρών ανέμων.
Στο Νεοχώρι Πηλίου συνεχίζει να καίει η φωτιά στον Άγιο Αθανάσιο, ενώ υπό μερικό έλεγχο τέθηκε η φωτιά  που ξέσπασε σε δύσβατη δασική έκταση, μεταξύ των χωριών Πρόδρομος και Δόμβραινα Βοιωτίας. 
Παράλληλες εκδηλώσεις διοργανώνουν την Κυριακή στην Πάρνηθα ομάδες πολιτών,
με κεντρικό σύνθημα να μην αλλάξει η ιδιοκτησία και η χρήση του δάσους.
Στις 8 το πρωί θα ξεκινήσει ποδηλατοδρομία από την αφετηρία του τελεφερίκ.
Στις 9 το Παναττικό Δίκτυο Κινημάτων Πόλης και Ενεργών Πολιτών θα πραγματοποιήσει ένα οδοιπορικό, με σημείο εκκίνησης το Μον Παρνές και κατάληξη την Αγία Τριάδα, όπου την ίδια ώρα θα γίνει διαμαρτυρία δρομέων.
Στις 9 το πρωί επίσης, οι μπλόγκερς δίνουν ραντεβού στο τελεφερίκ της Πάρνηθας προκειμένου να φωτογραφήσουν τις περιοχές που έχουν καεί.
Στις 7 το απόγευμα θα γίνει στη Βουλή μεγάλη συγκέντρωση διαμαρτυρίας, με πρωτοβουλία της διαδικτυακής κίνησης "Αναδάσωση".
Την πρωτοβουλία στηρίζει το Παρατηρητήριο για την Πάρνηθα, που δημιούργησαν το ραδιόφωνο και η τηλεόραση του ΣΚΑΪ, η εφημερίδα "Καθημερινή" και η οργάνωση WWF Ελλάς.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΠΑΡΝΗΘΑ 06/07/2007

Επιστροφή

Προσφυγή για την έλλειψη δασολογίου

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ

Την αντισυνταγματική παράλειψη και αδράνεια της κυβέρνησης να προωθήσει τη σύνταξη δασολογίου πρόκειται να κρίνει δικαστικά το Συμβούλιο της Επικρατείας, ύστερα από την υποβολή σχετικής προσφυγής στο ανώτατο δικαστήριο.

Τη στιγμή που ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής μετά τις καταστροφικές φωτιές σε Πάρνηθα, Πήλιο κ.λπ., αποκρύπτοντας τις κυβερνητικές ευθύνες, προσπαθούσε στο συνέδριο της ΝΔ να εμφανίσει ένα φιλοπεριβαλλοντικό «προφίλ», αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει κάνει τίποτα προκειμένου να υλοποιήσει τη συνταγματική επιταγή για σύνταξη δασολογίου.

Και όχι μόνον αυτό, αλλά με δασοκτόνους εγκυκλίους -τις οποίες «πάγωσε» το ΣτΕ για να αποφευχθούν οι καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον- προσπάθησε η κυβέρνηση να βγάλει από τη μέση πολλές δασικές εκτάσεις, αξιοποιώντας τον αντιεπιστημονικό ορισμό και τον Ν. 3208/03 που ο Κ. Καραμανλής είχε καταγγείλει ως αντισυνταγματικό, ψηφοθηρικό και δασοκτόνο.

Στόχος της προσπάθειας αυτής ήταν να καταρτιστούν δασικοί χάρτες «απαλλαγμένοι» από μεγάλες δασικές εκτάσεις (με βάση τη λογική της συγκόμωσης - δασοκάλυψης 25% ανά 3 στρέμματα) προς χάριν της οικοπεδοποίησης - «τσιμεντοποίησης».

Τώρα το ΣτΕ καλείται να κρίνει αν η παράλειψη προώθησης του δασολογίου αποτελεί παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας, συνταγματική παράβαση βαριάς μορφής, αλλά και παράβαση του διεθνούς και κοινοτικού δικαίου, που δεν ανέχονται τη διαιώνιση αυτού του καθεστώτος που έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση της δασικής προστασίας και την αποδυνάμωση του ίδιου του Συντάγματος.

Η προσφυγή που φέρνει στο προσκήνιο το ζήτημα του δασολογίου προσβάλλει ταυτόχρονα και όλα τα αρχικά νομοθετήματα της περιόδου 1995-1998 για την κατάρτιση του Κτηματολογίου.

Σύμφωνα με την προσφυγή που υπέβαλε ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και συνυπογράφει ο καθηγητής Πανεπιστημίου Γ. Παπαδημητρίου, οι Νόμοι 2308/95 και 2664/98 είναι αντισυνταγματικοί, γιατί προωθούν τη σύνταξη Κτηματολογίου, ενώ (με βάση και τη νομολογία του ΣτΕ) έπρεπε οπωσδήποτε να προηγηθεί η κατάρτιση δασολογίου.

Η προσφυγή, που στρέφεται κατά της κυβερνητικής παράλειψης να κινηθεί η διαδικασία κατάρτισης δασολογίου, παίρνει αφορμή από την πρόσφατη επανενεργοποίηση των διαδικασιών του Κτηματολογίου, για το οποίο -όπως ανακοινώθηκε- θα προχωρήσει η κτηματογράφηση και η ένταξη 107 περιοχών σε όλη τη χώρα. Εάν το ΣτΕ κάνει δεκτή την προσφυγή και κρίνει αντισυνταγματικούς τους Νόμους 2308 και 2664, τότε όχι μόνο η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί και δικαστικά στη σύνταξη δασολογίου, αλλά θα κινδυνεύσει «να τιναχθεί στον αέρα» και το κτηματολόγιο, αφού πλήττονται οι «ιδρυτικοί» του νόμοι, γιατί κατάργησαν -όπως τονίζεται στην προσφυγή- την προληπτική προστασία των δασικών εκτάσεων.

Κτηματογράφηση

Μεταξύ άλλων τονίζεται ότι στις περιοχές που κηρύσσονται υπό κτηματογράφηση περιλαμβάνονται αναμφισβήτητα δάση και δασικές εκτάσεις με απροσδιόριστα μεγάλο βαθμό, ενώ αμφισβητείται η συνταγματικότητα των Νόμων 3208 και 3147/03 και οι νέοι ορισμοί των δασικών εκτάσεων σε δίκη που εκκρεμεί στην Ολομέλεια ΣτΕ και έχει ήδη αναβληθεί 8 φορές.

Επισημαίνοντας και το τεκμήριο κυριότητας που έχει το Δημόσιο στα δάση και στις δασικές εκτάσεις από το 1836, ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης υπογραμμίζει ότι παραβιάζονται με τους Νόμους 2308 και 2664 το άρθρο 24 του Συντάγματος, που επιβάλλει τη λήψη προστατευτικών μέτρων για το περιβάλλον στο πλαίσιο της αειφορίας, επιτάσσοντας τη σύνταξη δασολογίου ως υποχρέωση του κράτους, αλλά και το άρθρο 117 του Συντάγματος, που επιβάλλει τις αναδασώσεις.

Σύμφωνα με την προσφυγή, και οι δύο νόμοι πάσχουν, γιατί η σύνταξη δασολογίου πρέπει να είναι αυτοτελής και ανεξάρτητη από το Κτηματολόγιο και να προηγείται αυτού.

Παράλληλα σημειώνεται ότι με την ισχύουσα νομοθεσία αποξενώνονται και απογυμνώνονται οι δασικές υπηρεσίες και ότι είναι ανέφικτη η κτηματογράφηση, αφού είναι απολύτως αδύνατη προς το παρόν η διάκριση δασών και δασικών εκτάσεων από τις υπόλοιπες εκτάσεις γης που κηρύσσονται υπό κτηματογράφηση.

ΕΘΝΟΣ 9/7/2007

Επιστροφή

Να γίνει πάρκο όλο το Ελληνικό»

Την ολοκληρωτική μετατροπή του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού σε Μητροπολιτικό Πάρκο πρότεινε χθες ο Κώστας Καρτάλης, μέλος του ΔΣ του ΙΣΤΑΜΕ, κατά την παρουσίαση των 11+1 θέσεων του ιδρύματος για την προστασία του δασικού πλούτου στην Ελλάδα.

Κι αυτό γιατί, όπως τόνισε, «η πόλη έχει χάσει την ικανότητά της να αντιμετωπίζει υψηλές θερμικές πιέσεις εξαιτίας της αλλαγής του μικροκλίματός της».

Την πρόταση υιοθέτησε και η υπερνομάρχης Αθηνών - Πειραιώς κ. Φώφη Γεννηματά, η οποία υποστήριξε ότι το Ελληνικό θα πρέπει να παραμείνει πάρκο χωρίς να κτιστεί ούτε ένα στρέμμα, κάτι το οποίο, όπως είπε, επιβάλλεται να ισχύσει για τον Ελαιώνα και τον Ιππόδρομο. Ο κ. Καρτάλης σημείωσε, επίσης, πως θα πρέπει να ανασχεθεί η επέκταση της πόλης προς τα ανατολικά και να συζητηθεί εκ νέου το μέλλον των υπόλοιπων ελεύθερων χώρων της Αττικής.

Στην παρουσίαση παραβρέθηκε και ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο οποίος χαρακτήρισε κρίσιμη τη δημιουργία οργάνου 2ου βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την Αττική, ενώ είπε ότι τα κυβερνητικά μέτρα που ανακοινώθηκαν για την αποκατάσταση της πυρκαγιάς στην Πάρνηθα αποτελούν καταγραφές του συνόλου των υποχρεώσεων που επιβάλλει ο νόμος. «Είναι απολύτως επικίνδυνο το γεγονός ότι έχει αναφερθεί ως πρότυπο η περίπτωση της αναδάσωσης στη Χαλκιδική», τόνισε, καθώς, όπως είπε, η σχετική νομολογία δεν προέβλεπε τη συμμετοχή των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ εξαιρούσε από την αναδάσωση τις αγροτικές εκτάσεις.

Στη μελέτη που εκπόνησε το ΙΣΤΑΜΕ για τα δάση της Ελλάδας επισημαίνεται ο σπάνιος δασικός της πλούτος που συμβάλλει στην κατακράτηση των υδάτων και του εδάφους, στη ρύθμιση του κλίματος, στη δασική αναψυχή και την εκπαίδευση. «Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, το 2000 στην Ελλάδα οι καταστροφικές πυρκαγιές κατέστρεψαν πάνω από 100.000 εκτάρια δασών.

Η πολιτική βούληση, όμως, οδήγησε στην εθνική εκστρατεία ενημέρωσης με αποτέλεσμα το 2004 μόνο 10.000 εκτάρια να καούν. Δυστυχώς οι πολιτικές πρωτοβουλίες δεν είχαν συνέχεια», αναφέρεται στην έκθεση.

Οι δώδεκα προτάσεις του ΙΣΤΑΜΕ για τα δάση είναι οι εξής:

Αύξηση του ετήσιου προϋπολογισμού για τη Δασοπονία.

Δημιουργία Εθνικής Δασικής Στρατηγικής και Δασολογίου.

Δημιουργία Σώματος Διεθνούς Συνεργασίας για την προστασία του οικοσυστήματος από πυρκαγιές.

Σύσταση μηχανισμού διαχείρισης της βόσκησης των δασών και των δασικών εκτάσεων.

Θεσμική κατοχύρωση και αξιοποίηση των χώρων αστικού και περιαστικού πρασίνου.

Δημιουργία Πράσινου Ταμείου σε επίπεδο Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Αξιοποίηση επεξεργασμένου νερού από τις Μονάδες Επεξεργασίας Λυμάτων.

Αναδασώσεις και αντιδιαβρωτικά- αντιπλημμυρικά έργα.

Οριστική παύση λειτουργίας και αποκατάσταση χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων.

Ενεργός συμμετοχή των πολιτών.

Ενίσχυση της δασικής αναψυχής.

Παρατηρητήριο προστασίας δασικού πλούτου. (Έθνος 12-7-2007)

Επιστροφή στην αρχή

ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΝΔ - ΠΑΣΟΚ: Δίνουν τα δάση για οικόπεδα μέσω ... αναδάσωσης!

Ο «Ρ» αποκαλύπτει σήμερα δύο κραυγαλέες περιπτώσεις αποχαρακτηρισμού καμένων δασικών εκτάσεων:

Η μία αφορά τη φωτιά της Πεντέλης, τον Αύγουστο του 1998, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ

Η δεύτερη αφορά τη φωτιά της Ραφήνας, τον Ιούλη του 2005, επί κυβέρνησης ΝΔ

Μπορεί, ύστερα από κάθε μεγάλη πυρκαγιά, οι κυβερνήσεις τόσο της ΝΔ, όσο και του ΠΑΣΟΚ, να υπόσχονται ότι «όλες οι καμένες εκτάσεις θα αναδασωθούν», όμως στην πράξη, μέχρι τώρα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. «Κάψτε και χτίστε». Αυτό είναι, ουσιαστικά, το μήνυμα που δίνουν οι κυβερνήσεις του δικομματισμού, εκτός των άλλων και με το «κόλπο» της εξαίρεσης από την υποχρεωτική αναδάσωση σημαντικών εκτάσεων που κάηκαν.

Ο «Ρ» αποκαλύπτει σήμερα δύο από τις πιο «χοντρές» περιπτώσεις αποχαρακτηρισμού καμένων εκτάσεων, μέσω της εξαίρεσης από την υποχρεωτική αναδάσωση.

Η μία αφορά τη φωτιά της Πεντέλης τον Αύγουστο του 1998 επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ.

Η δεύτερη αφορά τη φωτιά της Ραφήνας τον Ιούλη του 2005 επί κυβέρνησης ΝΔ.

Και στις δύο περιπτώσεις, η απόφαση της αναδάσωσης εξαιρεί χιλιάδες στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων! Χωρίς κανένα δισταγμό, οι αποφάσεις των περιφερειαρχών (σ.σ. ήταν διορισμένοι από τις κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ) περιγράφουν επακριβώς τις καμένες εκτάσεις που δε θα αναδασωθούν. Θυμίζουμε ότι οι συγκεκριμένες πυρκαγιές ήταν από τις μεγαλύτερες που έχουν εκδηλωθεί σε όλη τη χώρα τα τελευταία περίπου 10 χρόνια.

Με τον τρόπο αυτό που αποκαλύπτουμε σήμερα, οι κυβερνήσεις όχι μόνο εξυπηρετούν τα άνομα συμφέροντα των καταπατητών, των εμπόρων της γης, του μεγάλου κεφαλαίου γενικότερα, αλλά πριμοδοτούν ένα «νέο κύκλο» εμπρησμών, που θα έχουμε αναπόφευκτα και τα επόμενα χρόνια. Ενώ στη θέση των καμένων δασών, που πλέον θα έχουν μεταβληθεί σε οικόπεδα - «φιλέτα», θα βλέπουμε να ξεφυτρώνουν βίλες ή επενδυτικά σχέδια μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων...

Οι αποχαρακτηρισμοί της ΝΔ...

Η έκταση στην Καλλιτεχνούπολη κάηκε το 2005. Η εξαίρεση από την αναδάσωση είχε το ...εντυπωσιακό αποτέλεσμα που βλέπετε

«Ολες οι δασικές εκτάσεις που κάηκαν κηρύσσονται άμεσα αναδασωτέες. Αυτό είναι ένα σαφές μήνυμα για όσους απεργάζονται σχέδια κατά της ποιότητας της ζωής όλων μας, κατά του περιβάλλοντος. Στη θέση του δάσους που κάηκε θα δημιουργηθεί νέο δάσος»...

Αυτά δήλωνε ο πρωθυπουργός Κ. Καραμανλής στις 28 Ιούλη 2005, μιλώντας πριν ακόμα τεθεί υπό έλεγχο η μεγάλη πυρκαγιά που σάρωνε για μία ακόμη φορά την Πεντέλη και που όλοι αποφαίνονταν ότι οφειλόταν σε εμπρησμό.

Μόλις, όμως, 37 μέρες αργότερα, με αποφάσεις του περιφερειάρχη, εξαιρούνται μεγάλα τμήματα των καμένων δασικών εκτάσεων από την υποχρεωτική αναδάσωση, οδηγώντας τες στον αποχαρακτηρισμό και, φυσικά, στην τσιμεντοποίηση, ολοκληρώνοντας το έργο της πυρκαγιάς και δικαιώνοντας φυσικά «όσους απεργάζονται σχέδια κατά του περιβάλλοντος»..! Εάν κάποιος κάνει απλά έναν περίπατο σε αυτές τις εκτάσεις σήμερα (διπλανή φωτ.), θα διαπιστώσει του λόγου το αληθές.

Ειδικότερα, οι αποφάσεις 2781 και 2782 του γενικού γραμματέα της Περιφέρειας, Χ. Μανιάτη, δημοσιεύτηκαν στο ΦΕΚ (τεύχος τέταρτο, Αρ. Φύλλου 942, της 2 Σεπτέμβρη 2005), το οποίο κυκλοφόρησε στις 20 Σεπτέμβρη 2005, υποτίθεται ότι κηρύσσουν ως αναδασωτέες εκτάσεις 6.237 στρέμματα στη θέση Ν. Βουτζά, Ν. Πόντος και Καλλιτεχνούπολη της Ραφήνας, αλλά και 3.948 στρέμματα σε περιοχές του Δήμου Σπάτων. Ωστόσο περιέχουν αρκετές σημαντικές εξαιρέσεις, που ουσιαστικά ανατρέπουν και ακυρώνουν την οποιαδήποτε αναδάσωση. Συγκεκριμένα, μεταξύ των άλλων εξαιρούνται:

«Ανέκαθεν αγροτικές εκτάσεις», χωρίς να περιγράφονται σαφώς οι εκτάσεις αυτές στο κείμενο της απόφασης και χωρίς να υπάρχουν καν οριοθετημένες στον επισυναπτόμενο χάρτη.

«Εκτάσεις που ...άλλαξαν νόμιμα χρήση γης».

«Εκτάσεις που έχουν οργανωθεί πολεοδομικά βάσει εγκεκριμένων σχεδίων πόλεως».

«Εκτάσεις που κατά την ημέρα της πυρκαγιάς δεν έφεραν δασική βλάστηση», δηλαδή προφανώς είχαν καεί σε προηγούμενες πυρκαγιές και είχαν εκχερσωθεί.

«Οι εκτάσεις που απαλλοτριώθηκαν υπέρ του Αερολιμένα Αθηνών», δηλαδή αυτές που προφανώς σκοπεύει να «αξιοποιήσει» η «Χόχτιφ».

...και του ΠΑΣΟΚ

«Κάθε σπιθαμή γης θα αναδασωθεί και πάλι», δήλωναν ευθαρσώς στελέχη της κυβέρνησης, αλλά και ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Κ. Σημίτης, τον Αύγουστο του 1998 που αποτεφρώθηκαν 90.000 στρέμματα δάσους της Πεντέλης. Αντί όλων αυτών, όμως, έρχεται η απόφαση 5147 του τότε περιφερειάρχη Π. Χαμακιώτη (ΦΕΚ 7 της 18 -1-1999, τεύχος 4ο), που υποτίθεται ότι κηρύσσει αναδασωτέες εκτάσεις μόνο 25.850 στρέμματα, αλλά και αυτά με πολλές εξαιρέσεις.

Ειδικότερα, από την αναδάσωση του ΠΑΣΟΚ στην Πεντέλη εξαιρούνται και αποχαρακτηρίζονται 7.140 στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων. Εκτός των άλλων, σύμφωνα με την απόφαση του περιφερειάρχη, εξαιρούνται από την αναδάσωση:

«Οι ανέκαθεν αγροτικές εκτάσεις», 1.631 στρεμμάτων.

«Εκτάσεις που καταλαμβάνουν τα εγκεκριμένα σχέδια πόλεως», 1.740 στρεμμάτων.

«Αλση και πάρκα και εντός σχεδίων πόλεως κοινόχρηστοι χώροι που δεν κάηκαν από την πυρκαγιά της 1-8-1998», 6,5 στρεμμάτων.

«Εκταση 410 στρεμμάτων για την οποία είχαν δοθεί εγκρίσεις επέμβασης από το υπουργείο Γεωργίας στην ΑΕΒΕ Μαρμάρων Διονύσου».

«Εκτάσεις που οριστικά και αμετάκλητα έχουν κριθεί με το άρθρο 14 του Ν. 998/79 ότι δεν εμπίπτουν στα πλαίσια προστασίας».

«Εκτάσεις που περιλαμβάνονται στη διανομή του Αγροκτήματος Γέρακα έτους 1950 (εποικιστικές εκτάσεις)», 2.188 στρεμμάτων.

 

«Εκτάσεις 75 στρεμμάτων του Οικοδομικού Συνεταιρισμού "Ν. Αιολίς"».

«Εκτάσεις που κατά την ημέρα της πυρκαγιάς δεν έφεραν βλάστηση», 1.068 στρεμμάτων.

Η φωτογραφία τραβήχτηκε χτες. Η έκταση στην Πεντέλη κάηκε δύο φορές. Το 1995 και το 1998. Τη δεύτερη φορά, το δάσος εξαιρέθηκε από την αναδάσωση - μέσω της απόφασης για αναδάσωση - και πλέον η εικόνα μιλά από μόνη της 

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 11/7

Επιστροφή στην αρχή

Αθήνα, 26.07.2007

Αρ.Πρωτ : 272

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ

Ο Σύλλογος Ελλήνων Πολεοδόμων και Χωροτακτών θεωρεί την καταστροφή της Πάρνηθας και των άλλων περιοχών στην Αττική και στην υπόλοιπη χώρα κορυφαίο γεγονός που καθιστά επιτακτική

πλέον τη λήψη σημαντικών μέτρων για την αποτελεσματική αντιμετώπιση παρόμοιων οικολογικών καταστροφών. Τα μέτρα αυτά πρέπει να είναι προληπτικά και μακροπρόθεσμα και όχι μόνο

κατασταλτικά.

Στηρίζουμε τις άμεσες σωστικού χαρακτήρα ενέργειες και τα μέτρα χαρτογραφικής αποτύπωσης, προστασίας του εδάφους, αποκατάστασης του δασικού χαρακτήρα αλλά και των οικοτόπων που

γλίτωσαν από την ολοσχερή καταστροφή, καθώς και τα μέτρα που θεσμικά θα προστατεύουν τις περιοχές από την επιδρομή των κάθε προέλευσης καιροσκόπων και κερδοσκόπων της γης.

Επισημαίνουμε όμως ότι τα οικολογικά αυτά ατυχήματα ή/και εγκλήματα καταδεικνύουν την ανάγκη λήψης τολμηρών μέτρων μακροχρόνιας πνοής για να αποτραπούν τάσεις χωροταξικής και

πολεοδομικής διαχείρισης που απαξιώνουν τόσο τον αστικό χώρο όσο και την ύπαιθρο.

Έχουμε επισημάνει εδώ και πολλά χρόνια, μαζί με άλλους φορείς, την καταστροφική επίπτωση του θεσμού της «εκτός σχεδίου δόμησης», ο οποίος αποτελεί εργαλείο κακόμορφης ανάπτυξης που

καταναλώνει με τον πιο σπάταλο τρόπο το έδαφος, το ευαίσθητο τοπίο και το εύθραυστο περιβάλλον της χώρας μας, ενώ ταυτόχρονα με την έλλειψη κτηματολογίου συντηρεί και συγκαλύπτει τις

καταπατήσεις και την αυθαίρετη δόμηση.

Η χρόνια απαξίωση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού μέσα από τον οποίο μπορούν να καλυφθούν οι ανάγκες πρώτης και παραθεριστικής κατοικίας με παράλληλη προστασία του

περιβάλλοντος έχει οδηγήσει στην εκρηκτική διόγκωση και καθολική εξάπλωση του φαινομένου της εκτός σχεδίου, νόμιμης και αυθαίρετης, δόμησης αλλά και των αθέμιτων, ακόμη και εγκληματικών,

ενεργειών που τις συνοδεύουν.

Καλούμε τους φορείς της πολιτείας να εγκαταλείψουν τις αναστολές του «πολιτικού κόστους» και να υιοθετήσουν μέτρα τολμηρά που εμφανώς θα συγκεντρώνουν την άμεση συναίνεση της κοινής

γνώμης. Προς την κατεύθυνση αυτή προτείνουμε:

• Να ενταχθούν στο Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού (Εθνικό Χωροταξικό) που πρόκειται σύντομα να δημοσιοποιηθεί, αρχές και μηχανισμοί σταδιακής κατάργησης της «εκτός σχεδίου»

δόμησης σε όλη την Επικράτεια. Οι αρχές και οι μηχανισμοί αυτοί να εξειδικευθούν σε συγκεκριμένους, μετρήσιμους και υλοποιήσιμους στόχους στα κατώτερα επίπεδα σχεδιασμού και στα «Ειδικά Πλαίσια» (Βιομηχανίας, ΑΠΕ και Τουρισμού).

τηλ: 210-3820077, fax: 210-3820076, e-mail: sepox@tee.gr, web: http://www.sepox.gr

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΛΕΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΟΤΑΚΤΩΝ (ΣΕΠΟΧ)

Γαμβέττα 6, 106 78 Αθήνα.

 

• Ειδικά για την Αττική να ανασταλεί επί μία πενταετία η έκδοση νέων οικοδομικών αδειών για κατοικίες στις εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών περιοχές, πλην των περιοχών που ρυθμίζονται από Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου ή που έχουν ενταχθεί σε προγράμματα οργανωμένης οικιστικής ανάπτυξης (όπως ΠΕΡΠΟ, ΠΟΑΠΔ κλπ) και πάντως μέχρι ο Οργανισμός Αθήνας να ολοκληρώσει τη διαδικασία αναθεώρησης του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας που αναμένεται επί σειρά ετών.

• Επισημαίνουμε επίσης την επιτακτική ανάγκη ενεργοποίησης του ΥΠΕΧΩΔΕ για την προώθηση και εφαρμογή των τοπικών χωροταξικών σχεδίων των Δήμων της χώρας (ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ)

αντικείμενο των οποίων είναι ο σχεδιασμός των χρήσεων γης στα διοικητικά όρια των πρωτοβαθμίων ΟΤΑ, αρχής γενομένης από την άμεση θεσμοθέτηση όσων από αυτά έχουν ολοκληρωθεί.

• Κάθε αίτηση για οικοδομική άδεια και λοιπές πολεοδομικές ρυθμίσεις για το σύνολο της εκτός σχεδίου περιοχής της Αττικής, αλλά και για κάθε καμένη περιοχή, θα πρέπει να παραπέμπεται, να

ελέγχεται και να εγκρίνεται από ειδική αρχή που θα υπόκειται σε διαδικασίες πλήρους δημοσιότητας και διαφάνειας. Στην ίδια αρχή πρέπει να ανατεθεί η ευθύνη παρακολούθησης των πιο πάνω περιοχών, με εναέρια και επίγεια μέσα επόπτευσης, ο έλεγχος και η καταστολή των αυθαιρεσιών και καταπατήσεων καθώς και ο συντονισμός όλων των αρμοδίων δημοσίων υπηρεσιών.

• Το συνολικό πρόγραμμα για τη θεσμική θωράκιση της Αττικής να δημοσιοποιηθεί και να αξιοποιηθούν οι φορείς (δημόσιο, τοπική αυτοδιοίκηση, επιστημονικοί σύλλογοι, ΜΚΟ, ιδιώτες, εθελοντές) που μπορούν να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή.

Ο ΣΕΠΟΧ εκφράζει μέσω των μελών του ένα ευρύ φάσμα πολεοδόμων και χωροτακτών παλιάς και νέας γενιάς που υπηρετούν στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα καθώς και στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά

Ιδρύματα και από κάθε πλευρά μάχεται για την εγκαθίδρυση του χωροταξικού σχεδιασμού ως βασικού τρόπου αντιμετώπισης των νέων αναπτυξιακών και περιβαλλοντικών προκλήσεων με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπη η Χώρα. Θεωρεί λοιπόν ότι η ευκαιρία αυτή δεν πρέπει να χαθεί.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΠΟΧ

Ο Πρόεδρος                            Ο Γενικός Γραμματέας

Καθ. Ηλίας Μπεριάτος           Δρ Κων/νος Δημόπουλος

Επιστροφή στην αρχή

Πώς οι Ιταλοί πέτυχαν να προστατεύσουν το φυσικό περιβάλλον

 

Kώστας Παπαϊωάννου

Θετικός είναι ο απολογισμός για την Ιταλία στο μέτωπο της καταπολέμησης των πυρκαγιών. Οπως επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία τα οποία ανακοίνωσε αυτές τις μέρες το αρμόδιο υπουργείο για την προστασία του περιβάλλοντος την τελευταία τριετία ο αριθμός των πυρκαγιών περιορίζεται συνεχώς. Ιδιαίτερα θετική είναι η κατάσταση και στις περιοχές του ιταλικού νότου, οι οποίες στο παρελθόν έγιναν το θέατρο εκτεταμένων πυρκαγιών πίσω από τις οποίες κρύβονταν συχνά το εγκληματικό χέρι της μαφίας και καταπατητών δασικών εκτάσεων.

Φταίει ο άνθρωπος

Η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των πυρκαγιών αποκτάει ιδιαίτερη σημασία αυτό το καλοκαίρι όπου ο καύσωνας ταλανίζει κυρίως τις περιοχές του νότου και η έλλειψη νερού έχει οδηγήσει την πολιτεία να λάβει έκτακτα μέτρα περιορισμού της κατανάλωσής του.

Το γεγονός αυτό, τονίζει ο αρμόδιος υπουργός και ηγέτης του κόμματος των Πράσινων Πεκοράρο Σκάνιο, επιβεβαιώνει ότι ο κύριος υπεύθυνος είναι ο άνθρωπος και όχι οι κλιματικές συνθήκες.

Στην έκθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος γίνεται ειδική αναφορά στην ανάγκη σταδιακής αποκέντρωσης των υπηρεσιών για την προστασία του φυσικού πλούτου και την ευαισθητοποίηση των περιφερειών και των δήμων γύρω από αυτό το πρόβλημα. Το πακέτο για το περιβάλλον, το οποίο υιοθετήθηκε το περασμένο φθινόπωρο και φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης κα της τοπικής αυτοδιοίκησης, προβλέπει γενναίες επιδοτήσεις και οικονομικά κίνητρα για εκείνες τις νομαρχίες οι οποίες προχωρούν στη θέσπιση ειδικών προγραμμάτων καταπολέμησης των πυρκαγιών και οργανώνουν το φυσικό τους περιβάλλον με κριτήριο την προστασία του από τον κίνδυνο της φωτιάς.

Συντονισμένη δράση

Οι ειδικές επιτροπές, οι οποίες έχουν στηθεί στις νομαρχίες και στις οποίες συμμετέχουν οι δήμοι και οι κοινότητες, αλλά και εκπρόσωποι των κοινωνικών οργανώσεων έχουν μετατραπεί σε κέντρα επεξεργασίας αντιπυρικών μέτρων και συνεχούς επιτήρησης των δασικών εκτάσεων.

Οι επιτροπές αυτές ενημερώνουν συνεχώς τους πολίτες για τα μέτρα αντιμετώπισης των πυρκαγιών και επιβάλλουν πολύ συχνά υψηλά πρόστιμα για εκείνους που παραβατούν τους κανόνες καθαρισμού και πρόληψης από τις φωτιές των υπό την ιδιοκτησία τους εδαφικών εκτάσεων.

Οπως υπογραμμίζει χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και διακεκριμένος οικολόγος Πεκοράρο Σκάνιο, η Ιταλία έχει να πράξει ακόμη πολλά στον δρόμο της προστασίας του φυσικού της πλούτου.

Για τον σκοπό αυτό απαιτείται η συντονισμένη δράση όλων των φορέων της πολιτείας και ένα όπως το χαρακτήρισε ο ίδιος, πολιτισμικό άλμα στις συνειδήσεις των ανθρώπων.

Ευαισθητοποίηση
Διακομματική συνέχεια της πολιτικής

Για τον Π. Σκάνιο, η θετική πορεία που σημειώνεται τα τελευταία χρόνια προέκυψε και από την ιδιαίτερη προσοχή, την οποία επέδειξαν οι κυβερνήσεις, ανεξαρτήτως πολιτικής ταυτότητας, αλλά και της ευαισθητοποίησης όλων των κοινωνικών παραγόντων γύρω από το κρίσιμο θέμα της προστασίας του φυσικού πλούτου της χώρας. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι με τη σύμφωνη γνώμη και της αντιπολίτευσης, θέσπισε πριν από τρία χρόνια νόμο με τον οποίον καθίσταται σχεδόν αδύνατη η καταπάτηση δασικών εκτάσεων και γίνονται πολύ πιο αυστηρές οι ποινές για τους υπαίτιους των πυρκαγιών. Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε και η κυβέρνηση Πρόντι, με την ενίσχυση της χρηματοδότησης των υλικών αντιπυρικών μέσων που έχουν στη διάθεσή τους οι αρμόδιες υπηρεσίες.

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=4667&subid=2&pubid=320146

Επιστροφή στην αρχή

Επιμελητήριο  Περιβάλλοντος  και  Βιωσιμότητος

Καλλιδρομίου 30 & Ζωοδόχου Πηγής, Εξάρχεια 11473 ΑΘΗΝΑ  *  Τηλ/φαξ 210-3823.850 email: decleris@environ-sustain.gr  *  www.environ-sustain.gr

 

Δελτίο Τύπου

Αθήνα, 30.8.2007

Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος κ.Μιχαήλ Δεκλερής προέβη στην ακόλουθη δήλωση:

Το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος συμμετέχει στο βαρύ εθνικό πένθος για την οικολογική καταστροφή που έπληξε τη Χώρα μας και στην οδύνη των θυμάτων της.  Συμμερίζεται επίσης την εκδοχή ότι για την κατάσταση αυτή υπήρξε εγκληματικό σχέδιο που βρήκε ανέτοιμο και ευάλωτο το κράτος.  Η συμφορά μας όμως έχει βαθύτερα αίτια για τα οποία είναι υπεύθυνο το πολιτικό / πελατειακό σύστημα της Χώρας, που επί πολλά χρόνια απεργάζεται την απαξίωση του περιβάλλοντος στη συνείδηση των Ελλήνων με πολλούς τρόπους, από τους οποίους πρέπει να τονίσωμε τους εξής: 

Με τον ανοιχτό και πολυετή πόλεμο εναντίον της νομολογίας του ΣτΕ για την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος, στα πλαίσια του οποίου εκκρεμούν ακόμα και οι γνωστές προτάσεις αναθεωρήσεως του Συντάγματος για την οικοπεδοποίηση των δασών και την υποβάθμιση του ΣτΕ. 

Με νομοθετικές πανουργίες για την αλλοίωση του επιστημονικού ορισμού του δάσους, την νομιμοποίηση της καταπατήσεως και αποψιλώσεως των δασών, την εξουδετέρωση δικαστικών αποφάσεων κ.ά.

Με την αδιαφορία του για την αναβάθμιση της στελεχώσεως, οργανώσεως και εκπαιδεύσεως της δασικής υπηρεσίας και το βαρύτατο σφάλμα της θεσμικής διασπάσεως δασοπροστασίας και δασοπυροσβέσεως.

Με την συστηματική αποφυγή της καταρτίσεως του Δασολογίου της Χώρας, η υποχρέωση της οποίας έχει επιβληθεί υπό του ΣτΕ από δεκαετίας τουλάχιστον και δια της τελευταίας αναθεωρήσεως του Συντάγματος προ πενταετίας τουλάχιστον.

Με την παράλειψη της συνεχούς επιτηρήσεως των δασών με την σύγχρονη τεχνολογία, η οποία είχε υποδειχθεί υπό του ΣτΕ από του έτους 1993.

Είναι θλιβερό να υπενθυμίζονται οι ευθύνες αυτές σε ώρες πένθους, αλλά ενόσω εκκρεμεί η αναθεωρητική διαδικασία του Συντάγματος και επίκειται η εκλογική αναμέτρηση, οσονδήποτε βαρύ το πένθος μας, δεν πρέπει να αποσβέσει τα ολέθρια λάθη του παρελθόντος. 

Τέλος, το Επιμελητήριο υπενθυμίζει την πάγια θέση του ότι ήθος βιωσιμότητος και προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορούν να υπάρξουν στη Χώρα μας, χωρίς εθνική κυριαρχία και δημοσία τάξη.

Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου

Μιχαήλ Δεκλερής

Αντιπρόεδρος του ΣτΕ ε.τ.

Εξάλλου, η εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος κα Μαρία Καραμανώφ, Σύμβουλος Επικρατείας, προέβη στις εξής δηλώσεις:

Ως Ελληνίδα, μένω άφωνη από την οδύνη που προκαλεί η ανθρώπινη και οικολογική τραγωδία των τελευταίων ημερών.  Ως δικαστικός λειτουργός, όμως, και εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου, δεν έχω το δικαίωμα να σιωπώ.  Τη στιγμή αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη μια πρωτοφανής στα χρονικά επίθεση, όχι μόνο κατά των δασών και των προϋποθέσεων επιβιώσεως της παρούσης και των μελλουσών γενεών των Ελλήνων, αλλά κατά αυτής ταύτης της φυσικής υποστάσεως και ταυτότητος της Χώρας μας, διότι ο Ελληνικός πολιτισμός δε νοείται, ούτε θα επιβιώσει χωρίς την ελληνική φύση.  Αν αυτό συνεχιστεί, σε λίγο τίποτα γύρω μας δεν θα μας θυμίζει ποιοι είμαστε και πού βρισκόμαστε, και τίποτα δε θα έχει απομείνει για να το υπερασπιστούμε. 

Δεν πρόκειται πλέον μόνον για αδυναμίες του διοικητικού μηχανισμού, παράνομες προσδοκίες που υπέθαλψε και ανέχτηκε η διοικητική πρακτική και νομοθεσία, μικρά και μεγάλα συμφέροντα.  Είναι όλα αυτά μαζί, αλλά και κάτι πολύ χειρότερο:  Η αδυναμία να εντοπισθεί, να κατονομασθεί και να παταχθεί τούτο εγκαίρως, αποδεικνύει σοβαρή αποτυχία του πολιτικού μας συστήματος σε όλα τα επίπεδα: νομοθεσία, διοίκηση, δικαιοσύνη, πολιτικά κόμματα, κοινωνικούς φορείς, μη κυβερνητικές οργανώσεις. 

Τα αυτονόητα μέτρα, όπως η αναδάσωση των καμμένων και η άμεση και οριστική απόσυρση της δασοκτόνου αναθεωρήσεως του άρθ.24 του Συντάγματος, δεν αρκούν πλέον για να θέσουν υπό έλεγχο την παρούσα κρίση.  Οφείλουμε να θέσουμε το ερώτημα ποιος και γιατί εχθρεύεται τόσο τη Χώρα μας και τους πολίτες της, ποιος έχει συμφέρον από την αποδυνάμωση και διάλυσή της, να τον αποκαλύψουμε και να τον αντιμετωπίσουμε.  Καθένας μας από τη θέση του και κατά λόγο της αρμοδιότητός του πρέπει να ενεργήσει, ούτως ώστε να σταματήσει εδώ το κακό και να αρθούν οι προϋποθέσεις που το υποθάλπουν. 

Η Εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου

Μαρία  Καραμανώφ

Σύμβουλος Επικρατείας

Επιστροφή στην αρχή

http://www.petitiononline.com/fires07/petition.html

To:  Greek Parliament

Δασολόγιο ΤΩΡΑ
ΟΧΙ στην αναθεώρηση του άρθρου 24
ΝΑΙ σε ανεξάρτητο Υπουργείο Περιβάλλοντος
Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι πολίτες:
Αιτούμεθα την άμεση σύνταξη Δασολογίου από το κράτος και τις δημόσιες υπηρεσίες
Απαιτούμε από την επόμενη Βουλή να καταψηφίσει την αναθεώρηση του
Άρθρου 24 του Συντάγματος περί προστασίας των δασικών εκτάσεων ώστε να μην ενταθεί ο αποχαρακτηρισμός των δασών
Αξιώνουμε τη δημιουργία ξεχωριστού Υπουργείου Περιβάλλοντος με
εξειδικευμένα στελέχη και την αποδέσμευση του από το Υπουργείο
Δημοσίων Έργων καθώς οι δύο λειτουργίες είναι συχνά ανταγωνιστικές
μεταξύ τους
Να δεσμευτούν οι ελεύθεροι χώροι Ελληνικό Ελαιώνας Γουδή κλπ για να διπλασιαστεί το αστικό πράσινο σε μία τετραετία
Να κηρυχθεί η Αττική και όποιο άλλο σημείο της χώρας έχει υποστεί
οικολογική περιβαλλοντική καταστροφή σε 10ετή κατάσταση έκτακτης
περιβαλλοντικής ανάγκης ώστε να είναι κάθε επόμενη κυβέρνηση δεσμευμένη.

Sincerely,

The Undersigned

Επιστροφή στην αρχή

Η Ελλάδα κάτω από επίθεση τουριστικών καρτέλ  

Το αγγλικό άρθρο βρίσκεται στη σελίδα: http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=757320

Την τελευταία βδομάδα του Αυγούστου η Ελλάδα υπέστη μια τις από πιο αποτροπιαστικές καταστροφές στην ιστορία της.

Η Δυτική και η Νότια Πελοπόννησος, η Νότια Εύβοια, αλλά και ορισμένα προάστια της Αθήνας, καταστράφηκαν ολοσχερώς από πυρκαγιές. Εξήντα πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους (μια μάνα απανθρακώθηκε μαζί με τα τέσσερα ανήλικα παιδιά της, θυμίζοντας σκηνικό αρχαίας τραγωδίας), αρκετοί ακόμα και τώρα αγνοούνται, χωριά εξαφανίστηκαν από το χάρτη και εκατομμύρια στρέμματα δασικής και αγροτικής γης μεταβλήθηκαν σε στάχτες και αποκαΐδια.

Πέρα από την απώλεια (πάρα πολλών) ανθρώπινων ζωών, η καταστροφή που προκάλεσαν οι εμπρηστές θα έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες, που θα αρχίσουν να φαίνονται σε βάθος χρόνου. Ο αφανισμός των δασών θα προκαλέσει γενική αύξηση της θερμοκρασίας, πλημμύρες το χειμώνα, διάβρωση του εδάφους και κατολισθήσεις. Επιπλέον οι κατεστραμμένες περιοχές θα σημαδευτούν από ραγδαία αύξηση της ανεργίας, τεράστια εσωτερική μετανάστευση του ντόπιου πληθυσμού στην Αθήνα ή σε άλλες μεγάλες πόλεις, ενώ ολόκληρη η Ελλάδα θα υποστεί γενική πτώση της αγροτικής παραγωγής, καθώς οι περιοχές αυτές ήταν σημαντικές παραγωγοί λαχανικών, φρούτων και, κυρίως, ελαιόλαδου.

Αναμφίβολα λοιπόν πρόκειται για ένα τεράστιο έγκλημα.

Ένα έγκλημα όμως που δεν φαίνεται να είναι και τόσο... ακούσιο. Οι περίπου 290 εστίες φωτιάς που ξέσπασαν σε Πελοπόννησο και Εύβοια για κάθε πολίτη καλής πίστης, για κάθε πολίτη ο οποίος δεν έχει (ή δεν επιθυμεί να έχει) «γραμμή» από κόμματα ή κομματίδια, παραπέμπουν ευθέως σε ένα οργανωμένο σχέδιο εμπρησμού.

Ποιος έβαλε 290 εστίες φωτιάς; Γριές και γέροι 70-80 χρονών που συνελήφθησαν από τις επίσημες ελληνικές αρχές; Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ), για να κερδίσει πόντους στις εκλογές; Μήπως... αναρχοαυτόνομοι, ξένος δάκτυλος, τρομοκράτες;

Μόνο έλληνες του εξωτερικού μπορούν να «χάψουν» τα διάφορα μυθεύματα που ψιθυρίζονται τον τελευταίο καιρό. Όσοι ζουν στην Ελλάδα κατάλαβαν, ένιωσαν, υποψιάστηκαν τι μπορεί να συμβαίνει.

Τι συμβαίνει λοιπόν; Ποιος ή ποιοι μπορεί να είχαν συμφέρον να γίνουν στάχτη και αποκαΐδια εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα ελληνικών δασικών εκτάσεων;

Μήπως αυτός ή αυτοί που θα αποκόμιζαν και το μέγιστο δυνατό όφελος από μια τέτοια ολοσχερή καταστροφή; Ας εξετάσουμε προσεκτικά όλα τα δεδομένα...

Η Ιονία Οδός
Η κατασκευή νέου αυτοκινητόδρομου στην Πελοπόννησο με την ονομασία «Ιονία Οδός» (συγκεκριμένα το νότιο τμήμα της Ιονίας Οδού, καθώς η Ιονία εκτείνεται επίσης στην Κεντρική και στη Νότια Ελλάδα), που συνδέει τις τέσσερις μεγαλύτερες πόλεις της, Κόρινθο, Πάτρα, Πύργο και Καλαμάτα, εμφανίστηκε ως σχέδιο το 1996, αλλά δεν υλοποιήθηκε αμέσως λόγω των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα, οι οποίοι απορρόφησαν το μεγαλύτερο μέρος των κρατικών πόρων. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας υποσχέθηκε το 2004 να ξεκινήσει σύντομα την κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου. Τελικά η κατασκευή του δημοπρατήθηκε τον Ιούλιο του 2007 στις ελληνικές και πολυεθνικές κατασκευαστικές εταιρείες Vinci - Ελλ. Τεχνοδομική - TEV, Άκτωρ, J&P Avax, Hochtief και Αθηνά και είχε δρομολογηθεί να ξεκινήσει αμέσως, με την προοπτική να ολοκληρωθεί το 2011[i].
Η Ιονία Οδός θα εξασφάλιζε οδική πρόσβαση στις τεράστιες τουριστικές εγκαταστάσεις που κατασκευάζονταν στη δυτική Πελοπόννησο, καθώς και σε εκείνες που σχεδιαζόταν να κατασκευαστούν, και επομένως η ολοκλήρωσή της δεν θα έπρεπε να πάρει περισσότερο από τον απαιτούμενο χρόνο.
Το μόνο πρόβλημα που ανέκυπτε ήταν μερικά «ενοχλητικά» δάση, βιότοποι και οικοσυστήματα, αλλά και ορισμένοι οικολόγοι ή τοπικοί ακτιβιστές. Ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στην Ηλεία Γιώργος Κοντογιάννης δήλωνε το 2004: «Πεποίθηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ είναι ότι η Ιονία Οδός πρέπει να προχωρήσει με πολύ γρήγορο ρυθμό ώστε να καλυφθούν οι τεράστιες καθυστερήσεις των τελευταίων ετών» [ii].
Η Ιονία είχε αρχικά προγραμματιστεί να περάσει από μέρη υψίστης περιβαλλοντικής σημασίας, όπως η λίμνη Καϊάφα στην περιοχή της Ζαχάρως, η οποία μάλιστα είχε συμπεριληφθεί και στον ευρωπαϊκό περιβαλλοντολογικό κατάλογο Natura 2000, χαρακτηριζόμενη ως περιοχή «υψηλής προστασίας». Όπως μάλιστα επισήμαινε τον Ιούλιο ο πρόεδρος του Συλλόγου Περιβαλλοντικής Προστασίας Ζαχάρως Κώστας Αγραπιδάς: «Ο συνδυασμός χερσαίου και λιμναίου οικοσυστήματος, καθώς και η ταυτόχρονη συνύπαρξή τους με τις αρχαιότητες, τους μυθολογικούς τόπους και την ιαματική πηγή, καθιστά το οικοσύστημα Καϊάφα ένα μοναδικό σύμπλεγμα, το οποίο έχει κηρυχθεί αρχαιολογικός χώρος και τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους».
Παρά τις αφόρητες πιέσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ, το νομαρχιακό συμβούλιο Ηλείας, στο οποίο υπάγεται η προαναφερθείσα περιοχή, αρνήθηκε να παραχωρήσει τη λίμνη Καϊάφα για την κατασκευή της Ιονίας Οδού. Σύμφωνα ωστόσο με τους ισχυρισμούς του κ. Αγραπιδά, υπήρχε δυνατότητα εναλλακτικής χάραξης της Οδού, ώστε να μη διέρχεται από την περιοχή. Ενδεχομένως όμως να ήταν μεγαλύτερη σε μήκος (και σε κόστος) [iii]. Τελικά το υπουργείο ενέδωσε στα (αλλεπάλληλα) αιτήματα των κατοίκων και αποφάσισε στις 24 Ιουλίου να ακολουθήσει άλλη χάραξη για την Ιονία, προκειμένου να μη διέρχεται από τη λίμνη και να μη θίγεται έτσι το ευαίσθητο οικοσύστημα της περιοχής[iv].
Ωστόσο τα σχέδια άλλαξαν: μόλις ένα μήνα αργότερα η περιοχή γύρω από τη λίμνη Καϊάφα κάηκε ολοσχερώς. Όλως δε τυχαίως, οι εστίες των περισσότερων πυρκαγιών που ξέσπασαν συμπίπτουν απόλυτα με το αρχικό σχέδιο χάραξης της Ιονίας Οδού...
Αρκεί κανείς να συγκρίνει την εικόνα της φλεγόμενης Πελοποννήσου από δορυφόρο της NASA με το αρχικό σχέδιο της Ιονίας Οδού και θα βγάλει ένα πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα. Τι είδους συμπέρασμα θα είναι αυτό;


Πολύ απλά, το ότι οι κατασκευαστές της Ιονίας Οδού τώρα θα έχουν αντιμετωπίσουν την ελάχιστη δυνατή αντίσταση στην εκμετάλλευση της κατεστραμμένης περιοχής.

«Επενδύσεις» στα αποκαΐδια
Η λίμνη Καϊάφα είχε όμως έλξει το ενδιαφέρον και άλλων «επενδυτών». Το 2003 ο τότε υφυπουργός Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ Δημήτρης Γεωργακόπουλος κατηγορήθηκε ότι πίεζε την Κτηματική Υπηρεσία Ηλείας -απ’ όπου και εκλέγεται- να αποχαρακτηρίσει τη λίμνη Καϊάφα από προστατευόμενη περιοχή για να την παραχωρήσει σε μεγάλα τουριστικά τραστ, με σκοπό την ανέγερση ξενοδοχειακών συμπλεγμάτων αλλά και γηπέδων γκολφ.
Ο ίδιος είχε παρουσιάσει μια έκθεση στην οποία προτεινόταν μια επένδυση 150 εκατομμυρίων ευρώ για τον «εκσυγχρονισμό» των ιαματικών λουτρών και την κατασκευή άλλων εγκαταστάσεων στην περιοχή[v]. Παράλληλα, δεν παρέλειπε κάθε λίγο και λιγάκι να αποκαλεί τους οικολόγους που αντιδρούσαν στα σχέδια αυτά «οικοτρομοκράτες» [vi].
Τώρα λοιπόν που ο πανέμορφος αυτός βιότοπος γύρω από τη λίμνη έχει κατακαεί, οι «επενδυτές» (και οι πολιτικοί ατζέντηδές τους) δεν προβλέπεται να αντιμετωπίσουν και πολλά γραφειοκρατικά εμπόδια ή τους ενοχλητικούς «οικοτρομοκράτες» για να την αποχαρακτηρίσουν.
Πέρα όμως από τη λίμνη Καϊάφα, και άλλα μέρη της Δυτικής Πελοποννήσου, μέσα (ή δίπλα) από τα οποία θα περάσει η Ιονία Οδός, θεωρούνται ιδανικά για την ανάπτυξη τουριστικών επιχειρήσεων. Στη Μεσσηνία λ.χ. πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ πρόκειται να επενδυθούν για την κατασκευή έντεκα μεγάλων ξενοδοχειακών συγκροτημάτων πέντε αστέρων, πολυτελών εξοχικών βιλών, μονάδων θαλασσοθεραπείας και σπα, ενός συνεδριακού κέντρου, καθώς και τεσσάρων (τεράστιων) γηπέδων γκολφ. Ο κύριος επενδυτής στην περιοχή αυτή φαίνεται ότι είναι ο εφοπλιστής Βασίλης Κωνσταντακόπουλος, επικεφαλής της εταιρείας Costamare Shipping SA., με έδρα τον Παναμά, αλλά και ισχυροί διεθνείς επιχειρηματικοί όμιλοι. Η πολυεθνική Kempinski, που δραστηριοποιείται κυρίως στη ΝΑ Ασία, πρόκειται να αναλάβει την εκμετάλλευση των μονάδων θαλασσοθεραπείας και σπα, ενώ μεγάλο αμερικανικό γραφείο έχει αναλάβει την εκμετάλλευση των γηπέδων γκολφ[vii]. Ο εν λόγω επιχειρηματίας λέγεται ότι έχει απαλλοτριώσει τεράστιες εκτάσεις αγροτικής γης με ελιές -πολλές φορές χωρίς τη συγκατάθεση των ιδιοκτητών της-, αλλά και εκτάσεις σε περιοχές δίπλα στη λιμνοθάλασσα του Ναβαρίνου (επίσης προστατευόμενη από τη Natura 2000), παραβιάζοντας, όπως ακούγεται, ανοιχτά το νόμο. Τα λιγοστά «γραφειοκρατικά» προβλήματα σε σχέση με τις άδειες από την Αρχαιολογική και τη Δασική Υπηρεσία που παρέμεναν ξεπεράστηκαν το 2005, ύστερα από μια επίσκεψή του στο προεδρικό μέγαρο και τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή...
Παράλληλα ο ίδιος εξασφάλισε επιχορήγηση(!) 45% από το κράτος για τις «επενδύσεις» του[viii]. Και προφανώς τώρα, που μεγάλο μέρος της Μεσσηνίας καταστράφηκε ολοσχερώς από τις πυρκαγιές, θα έχει πλέον τη δυνατότητα να επεκτείνει τις επιχειρήσεις του στις κατεστραμμένες περιοχές, απαλλοτριώνοντας μάλιστα και την απαιτούμενη γη σε εξευτελιστικές τιμές...
Ένα άλλο μέρος στη Δυτική Πελοπόννησο που θεωρούνταν «κελεπούρι» εδώ και καιρό από τους «επενδυτές» είναι το Κατάκωλο Ηλείας. Ως παράδειγμα αναφέρουμε ότι στα τέλη Αυγούστου ο διεθνής επιχειρηματικός όμιλος World Trade Center Group έστειλε τον αντιπρόεδρό του, David Η. Lee, στην Ηλεία να επικυρώσει μια συμφωνία με κρατικούς και τοπικούς παράγοντες για την «ανάπτυξη» της περιοχής[ix].
Αλλά και για την περιοχή γύρω από την αρχαία Ολυμπία είχαν γίνει συζητήσεις πιθανής τουριστικής εκμετάλλευσης. Πλήθος εγχώριων και ξένων «επενδυτών» είχαν προτείνει την αξιοποίηση του περιβάλλοντος χώρου με το να χτιστούν σύγχρονα στάδια, ξενοδοχεία και άλλες εγκαταστάσεις. Επίσης είχαν προτείνει ακόμα και τη χρήση για τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων[x]. Ένας από τους λόγους για τους οποίους μέχρι τώρα δεν μπορούσε να γίνει εφικτή η εφαρμογή αυτών των σχεδίων ήταν ότι η περιβάλλουσα περιοχή απλώς τύχαινε να είναι δάσος. Μετά τη φωτιά ωστόσο, την Ολυμπία δεν την περιβάλλει πια δάσος. Το εμπόδιο αυτό έπαψε να υφίσταται...
Κατά τα άλλα, είναι τοις πάσι γνωστό ότι η Δυτική Πελοπόννησος έχει μερικές από τις πιο μαγευτικές ακτές σε όλη τη χώρα. Αρκετοί επίσης γνωρίζουν ότι οι κάτοικοί της είναι από αρχαιοτάτων χρόνων παραδοσιακά προσηλωμένοι στις ιδιοκτησίες τους και ουδέποτε θα επιθυμούσαν να αντίκριζαν μια μέρα τη γη τους να την εκμεταλλεύονται τουριστικά πολυεθνικές «αναπτυξιακές» εταιρείες.
Έχοντας λοιπόν γνώση αυτού του στοιχείου οι τουριστικοί «επενδυτές», αντιλαμβάνονταν ότι για να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν την περιοχή έπρεπε πρώτα να καταστραφεί οποιαδήποτε πιθανή αντίδραση στα σχέδιά τους.

Ο ρόλος των Γερμανών
Ο Ταΰγετος και ο Πάρνωνας κάηκαν. Ποιος μπορεί να είχε συμφέρον να καούν τα βουνά;
Στις παρακείμενες τοπικές κοινωνίες ήταν από καιρό τοις πάσι γνωστό ότι ισχυρός γερμανικός όμιλος συμφερόντων επιθυμούσε διακαώς να κατασκευάσει πάνω στα δύο αυτά όρη χιονοδρομικά κέντρα και σαλέ. Οι Γερμανοί ενδιαφέρονταν επίσης και για την εκμετάλλευση του Γράμμου στη Βόρεια Ελλάδα, ο οποίος κάηκε μερικώς τον Ιούλιο...
Το γερμανικό κεφάλαιο ήταν παράλληλα δραστήριο στη Δυτική Πελοπόννησο και στην Εύβοια, αγοράζοντας τεράστιες εκτάσεις γης είτε μέσω ιδιωτών είτε μέσω offshore εταιριών. Μία από τις ανάδοχες γερμανικές εταιρίες για την κατασκευή της Ιονίας Οδού, η Hochtief, ανήκει στον κ. Καϊτέλ.
Το γεγονός ότι ο τελευταίος είναι γιος του ομώνυμου και διαβόητου στρατηγού των ναζιστών δεν φαίνεται να βαρύνει και πολύ στη συνείδηση των αρμοδίων: οι περισσότεροι εξάλλου απ’ αυτούς είχαν από καιρό αντιληφθεί, νομοτελειακά και με μια δόση μοιρολατρίας, ότι ο γερμανικός ιμπεριαλισμός μπορεί να απέτυχε να υποτάξει την Ελλάδα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα κατάφερε όμως το 2007. Χωρίς στρατιωτικές εισβολές, τανκς και βαρέα όπλα, μόνο με μερικές φωτιές, με πακτωλό μάρκων και με τη βοήθεια των σύγχρονων δοσιλόγων, των σύγχρονων ταγμάτων ασφαλείας: των κεντρικών και τοπικών αρμοδίων της δημόσιας διοίκησης.
Δεν θα ‘πρεπε ίσως εδώ να αγνοηθεί και ο -επίσης σημαντικός- ρόλος Βρετανών και Αμερικανών. Έχοντας σχεδόν «καταλάβει» την Κέρκυρα και την Κρήτη με ξενοδοχεία και γήπεδα γκολφ, άρχισαν να ορέγονται και την Πελοπόννησο. Έτσι, αγόρασαν τεράστιες εκτάσεις γης και τώρα ετοιμάζονται να τις «αξιοποιήσουν» τουριστικά.

Το λόμπι του γκολφ
Ένα από τα ισχυρότερα μπλοκ συμφερόντων -αν όχι το ισχυρότερο- από αυτά που επιθυμούν διακαώς την τουριστική «ανάπτυξη» των ελληνικών ακτών είναι κι εκείνο των κατασκευαστών γηπέδων γκολφ. Η τεραστίου μεγέθους περιβαλλοντική καταστροφή που θα προκαλέσει η κατασκευή τέτοιων γηπέδων (από τη σπατάλη νερού, τη χρήση μεγάλων ποσοτήτων λιπασμάτων και τη διατάραξη των παρακείμενων οικοσυστημάτων) δεν φαίνεται να απασχολεί και πολύ την κυβέρνηση. Τουναντίον, κάνει ό,τι είναι δυνατόν προκειμένου να παραχωρηθούν τεράστιες εκτάσεις γης της υπαίθρου σε «επενδυτές» γκολφ.
Έτσι, ο υπουργός Δημόσιων Έργων Γιώργος Σουφλιάς δήλωνε το Μάιο του 2007 σχετικά με το ζήτημα των γηπέδων γκολφ: «Η Ελλάδα έχει μόνο(!) έξι γήπεδα, ενώ η Γαλλία πάνω από 500, η Ιταλία πάνω από 200, η Ισπανία πάνω από 300 και η Πορτογαλία 36». Παράλληλα άλλο υψηλόβαθμο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος, ο υφυπουργός Οικονομικών Πέτρος Δούκας, που όλως τυχαίως είναι και πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γκολφ, είχε δηλώσει δημόσια το 2005: «Είναι αναγκαία(!) πολύ περισσότερα γήπεδα γκολφ».
Επιπλέον αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι και η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ, πριν από τις εκλογές του 2004, υποστήριζε την επέκταση της βιομηχανίας γκολφ στην Ελλάδα, ενώ μετά τις εκλογές, τις οποίες έχασε, δεν αντιπολιτεύτηκε καθόλου την πολιτική της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας στο θέμα αυτό[xi].
Κατά τα άλλα, όλες οι περιβαλλοντικές μελέτες και εκθέσεις, που προειδοποιούσαν για την καταστροφή που θα προκαλούσαν τα γήπεδα γκολφ, αγνοήθηκαν παντελώς.
«Ποιος παρακάμπτει μελέτες για χάρη της τουριστικής ανάπτυξης;» διαμαρτυρόταν έντονα τότε η Ελένη Μπριασούλη, καθηγήτρια στο τμήμα Γεωγραφίας του Πανεπιστήμιου Αιγαίου. «Νομίζουν ότι θα γεμίσουν έτσι τα ξενοδοχεία; Το 70% του παγκόσμιου τουρισμού χειραγωγείται από έναν οργανισμό (σ.σ.: Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού). Αυτοί προωθούν το σύμπλεγμα του γκόλφερ και εκβιάζουν κι εμάς να αποδεχτούμε αυτό το μοντέλο. Έτσι έγινε και με τις πισίνες». Ποιο σύμπλεγμα τουρίστα εννοούσε ακριβώς η Ελένη Μπριασούλη; «Το μοντέλο αυτό του τουρισμού είναι ο ξένος που έρχεται και τα κάνει ό-λ-α μέσα στην τουριστική εγκατάστασή του. Δεν βγαίνει έξω, δεν καταναλώνει τίποτα ντόπιο! Και φυσικά τα πάντα παράγονται και κατασκευάζονται από μεγάλες εταιρείες» [xii].
Η μεγάλη ακτογραμμή της Δυτικής Πελοποννήσου φάνταζε ιδανική για την ανέγερση γηπέδων γκολφ. Από το 2005 κιόλας, η Διεθνής Ομοσπονδία Γκολφ ήταν ιδιαίτερα αισιόδοξη ότι το 2006 και 2007 θα γινόταν το μεγάλο «μπαμ» για το γκολφ[xiii].
Υπήρχε όμως ένα κώλυμα. Ποιο ήταν αυτό; Μέχρι στιγμής ντόπιοι και οικολόγοι αγωνίζονταν σκληρά εναντίον αυτής της «προοπτικής». Τώρα όμως που οι κατεστραμμένες από την πυρκαγιά περιοχές δεν έχουν περιβαλλοντική αξία, αυτό το «μπαμ» δεν προβλέπεται να συναντήσει και πολύ μεγάλη αντίσταση...
Και σαν να μην έφτανε όλο αυτό, ο ίδιος ο Πέτρος Δούκας εμφανίστηκε στην τηλεόραση δυο μέρες μετά την καταστροφή και προσπάθησε να... απαλύνει τον πόνο των κατοίκων των πληγεισών περιοχών με την υπόσχεση ότι ένα μεγάλο αναπτυξιακό τουριστικό σχέδιο (κατασκευή γηπέδου γκολφ...) θα αρχίσει να υλοποιείται αμέσως!
Τα δε ΜΜΕ, κρατικά και ιδιωτικά, παρουσίαζαν το σχέδιο αυτό ως «ευεργεσία»...

Συνενοχή κυβέρνησης και αντιπολίτευσης
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, από το 2004 που ανέλαβε την εξουσία, αφιέρωσε εαυτόν στην κατεύθυνση της τουριστικής «αξιοποίησης» της ελληνικής υπαίθρου και των ακτών της, με σκοπό να αυξηθεί η ετήσια εισροή τουριστών στην Ελλάδα.
«Υπάρχουν ένα εκατομμύριο Ευρωπαίοι που ενδιαφέρονται να αγοράσουν θερινή κατοικία στην Ελλάδα» ήταν ένα από τα κύρια επιχειρήματα των κυβερνητικών αξιωματούχων, οι οποίοι συνήθιζαν να αναφέρονται στον τουρισμό ωσάν να είναι η «βαριά βιομηχανία της Ελλάδας» [xiv].
Ως εκ τούτου, το υπουργεία Δημόσιων Έργων και Τουρισμού επεξεργάστηκαν ένα σχέδιο τουριστικής «ανάπτυξης», υπό την ονομασία «Νέο Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό», το οποίο φυσικά προσέφερε αφειδώς γη και ύδωρ στα τουριστικά καρτέλ. Σύμφωνα με το προαναφερθέν σχέδιο, ένας «επενδυτής» μπορεί να αγοράσει γη οπουδήποτε και απλώς ονομάζοντας την επένδυσή του «τουριστική» να πάρει γενναία επιδότηση και να χτίσει τέσσερις φορές περισσότερη έκταση από όση ένας ιδιώτης - με τον όρο βέβαια να πουλήσει το 70% των κατοικιών σε ιδιώτες και να λειτουργήσει το υπόλοιπο 30% ως ξενοδοχείο.
Έχει επίσης τη δυνατότητα να χτίσει σε περιβαλλοντικά προστατευόμενες περιοχές ή βραχονησίδες, αρκεί να τις ονομάσει «τουριστικές»! Μήπως φαντάζει ολίγον τι τριτοκοσμική αυτή η κατάσταση;
Όχι αδίκως, αν λάβουμε υπόψη ότι τέτοιου είδους καταστάσεις συμβαίνουν σε χώρες όπου παρατηρείται παντελής απουσία Εθνικού Κτηματολογίου και Δασολογίου, τα οποία θα κατοχύρωναν τις δασικές εκτάσεις και τους βιοτόπους και θα έκοβαν τυχόν πιθανές «ορέξεις» [xv].
Και η Ελλάδα, αν και έχει λάβει από την ΕΕ τα αναγκαία κονδύλια, δεν έχει προχωρήσει ακόμα στην εκπόνησή του...
Ωστόσο, προκειμένου αυτό το σχέδιο «ανάπτυξης» να είναι απόλυτα επιτυχές, έπρεπε να λάβει χώρα και μια γενικότερη αναθεώρηση της χωροταξίας στην Ελλάδα. Εν ολίγοις να μπορούν να δοθούν άδειες εκχέρσωσης δασικών εκτάσεων.
Έτσι, το 2007 η κυβέρνηση εισηγήθηκε στη Βουλή μια συνταγματική αναθεώρηση σύμφωνα με την οποία το Άρθρο 24 (εγγυάται την πλήρη απαγόρευση οικοδόμησης σε δασικές εκτάσεις) πρακτικά καταργούνταν. Η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ καταδίκασε έντονα την αναθεώρηση και παρεμπόδισε την επικύρωση της αναθεώρησης, αποσύροντας μάλιστα και τους βουλευτές του από την ψηφοφορία. Λίγα χρόνια πριν, είχε εξελιχθεί η ίδια σκηνή, αλλά με... ανάποδους ρόλους: το 2003, που το ΠΑΣΟΚ κατείχε την εξουσία, προσπάθησε να περάσει πανομοιότυπη μεταρρύθμιση, αλλά η αξιωματική αντιπολίτευση της Νέας Δημοκρατίας αρνήθηκε να την υποστηρίξει...
Το Άρθρο 24 τελικά δεν καταργήθηκε, οι υποψήφιοι εμπρηστές όμως έπαιρναν το πρώτο «πράσινο φως» για να αρχίσουν να υλοποιούν τα σχέδιά τους.
Παράλληλα, το υφυπουργείο Περιβάλλοντος, που τυγχάνει να υπάγεται στο υπουργείο Δημόσιων Έργων και είναι υπεύθυνο για την απορρόφηση των κρατικών κονδυλίων ως προς την προστασία δασών και βιοτόπων, μόνο ενέργειες προς όφελος του περιβάλλοντος δεν έκανε. Τα περισσότερα από τα -ήδη πενιχρά- κονδύλια για την περιβαλλοντική προστασία τα έστελνε πίσω(!) στο υπουργείο Δημόσιων Έργων, για να υποστηριχτούν διάφορα υπό κατασκευήν έργα. Η μόνιμη επωδός που ψιθυριζόταν σαν δικαιολογία για αυτό ήταν: «Το Υφυπουργείο Περιβάλλοντος δεν είναι σε θέση να τα αξιοποιήσει όλα» [xvi]...
Και ένας άλλος όμως παράγοντας φαίνεται ότι βάρυνε καταλυτικά στο πρόσφατο ολοκαύτωμα: ο παραγκωνισμός της Πυροσβεστικής. Το υπουργείο Δημόσιας Τάξης, στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται η εν λόγω υπηρεσία, δεν προχώρησε στις απαιτούμενες προσλήψεις προσωπικού, προτιμώντας να προσλάβει χιλιάδες νέους αστυνομικούς (πιο αναγκαίους, φαίνεται...) αλλά και... αγροφύλακες.
Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες μέσα από το Πυροσβεστικό Σώμα, ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Βύρων Πολύδωρας έσπευσε να μεταθέσει αξιωματικούς που ήταν μέλη του κυβερνώντος κόμματος σε θέσεις-κλειδιά, οι οποίοι δυστυχώς αποδείχτηκαν αν όχι παντελώς ανίκανοι, τουλάχιστον ανεπαρκείς, στην αντιμετώπιση των πολυάριθμων πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν[xvii]. Παράλληλα το υπουργείο φρόντισε να αχρηστεύσει εντελώς και το ρόλο της Δασικής Υπηρεσίας στη δασοπυρόσβεση, παραχωρώντας τον αμιγώς στην Πυροσβεστική, σε μια υπηρεσία που δεν γνώριζε πώς να προσανατολιστεί μες στα δάση αν δεν υπήρχε επαρκής χαρτογράφηση...

Η ώρα είχε πια φτάσει
Τα τουριστικά καρτέλ είχαν από νωρίς «διαγνώσει» όλη αυτήν την ατμόσφαιρα ανεπάρκειας. Και ενθαρρυμένα από το εκρηκτικό κοκτέιλ «υψηλότατες θερμοκρασίες - ισχυροί άνεμοι» των τελευταίων ημερών, διαισθάνθηκαν ότι ήρθε η ώρα τους...
Δεν έμενε πια τίποτα άλλο παρά να βρεθούν και οι φυσικοί αυτουργοί (ίσως οικονομικά εξαθλιωμένοι, με ελαφρώς ελαστική συνείδηση, μετανάστες, τοπικοί παρίες ή γενικώς φτωχοδιάβολοι ή ακόμα -ποιος ξέρει;- και έμμισθοι πράκτορες), των οποίων οι τραπεζικές καταθέσεις θα αυξάνονταν με μερικές χιλιάδες ευρώ. Την κατάλληλη στιγμή τα εμπρηστικά σχέδια μπήκαν σε πλήρη εφαρμογή...

Αποδιοπομπαίοι τράγοι

Μόλις μαίνονταν οι πρώτες φωτιές, όλοι πίστεψαν ότι επρόκειτο για τους συνήθεις οικοπεδοφάγους που καίνε κομμάτια δασικών εκτάσεων κάθε χρόνο με σκοπό να χτίσουν μετά σ’ αυτές. Όταν όμως ξέσπαγαν ολοένα και νέες φωτιές, που στην κυριολεξία κατέκαψαν ολόκληρα χωριά και σκότωσαν δεκάδες ανθρώπους, πολλοί άρχισαν να υποψιάζονται ότι κάτι σάπιο συμβαίνει στο Βασίλειο της Δανιμαρκίας...
Ήταν εμφανές ότι η Ελλάδα δεχόταν επίθεση. Αυτό το πρόσεξε και η κυβέρνηση. Από ποιους όμως; Έπρεπε να βρεθεί γρήγορα ο φταίχτης. Και εφόσον η Πυροσβεστική και η πολιτική της ηγεσία αποδείχθηκαν παντελώς ανίκανες, η ΝΔ επιχείρησε να αξιοποιήσει τον όλεθρο που προκάλεσαν τα καρτέλ προς... όφελός της!

Δύο μέρες μετά την πύρινη κόλαση, ο Πρωθυπουργός, ακολουθώντας παραινέσεις επικοινωνιακών του συμβούλων, εμφανιζόταν στην τηλεόραση φορώντας ένα απλό μπουφάν (όπως ο αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους αμέσως μετά την 11η Σεπτεμβρίου) και δήλωνε ότι η Ελλάδα αντιμετωπίζει «οργανωμένη τρομοκρατική απειλή».
Και αν ο ίδιος ούτε καν διανοήθηκε να κατονομάσει δημοσίως τους αληθινούς τρομοκράτες, των οποίων την ταυτότητα προφανώς γνωρίζει, κυβερνητικά μεγαλοστελέχια έβγαιναν υπογείως και κατάγγελναν είτε πασοκικές συνωμοσίες είτε δάκτυλο ξένης χώρας... Ορισμένοι μάλιστα έφτασαν μέχρι το (φαιδρότατο) σημείο να υπονοήσουν ότι τις πυρκαγιές τις έβαλαν άτομα του αναρχοαυτόνομου χώρου, «για να αποσταθεροποιήσουν τη Δημοκρατία»!
Τα δε προσκείμενα στην κυβέρνηση ΜΜΕ επινοούσαν κάθε μ νέους «εχθρούς»: Τούρκους, Αλβανούς, Σκοπιανούς.
Από την άλλη, το ΠΑΣΟΚ έσπευσε αμέσως να καταδικάσει όλα αυτά τα σενάρια, σαν θεωρίες συνωμοσίας, αλλά, μην μπορώντας (ή μη θέλοντας) να κατονομάσει το ποιος μπορεί να είναι αυτός που βάζει... 290 εστίες φωτιάς ταυτοχρόνως φρόντισε να ρίξει όλο το φταίξιμο στην κυβέρνηση κατηγορώντας την για ανικανότητα. Η αντιπαράθεση του ΠΑΣΟΚ με τα πανίσχυρα τουριστικά καρτέλ ίσως άλλωστε να του κόστιζε μεγάλες μερίδες ψηφοφόρων στις επικείμενες εκλογές...
Εν τω μεταξύ η Αστυνομία και οι υπαγόμενες σ’ αυτήν μυστικές υπηρεσίες έδειξαν ότι θα έκαναν τα αδύνατα δυνατά για να εντοπιστούν οι αυτουργοί του εγκλήματος. Αποτέλεσμα; Η σύλληψη μιας ηλικιωμένης γυναίκας στη Ζαχάρω για πρόκληση πυρκαγιάς ενώ μαγείρευε στην αυλή της, ενός Αλβανού μετανάστη που επαγγέλθηκε παραπλανητικά ότι είχε βάλει φωτιές με σκοπό να εκδικηθεί τους Έλληνες εργοδότες που τον είχαν κακομεταχειριστεί, αλλά και ενός 62χρονου με ψυχολογικά προβλήματα, παλιού στελέχους του ΠΑΣΟΚ (σ.σ.: βρέθηκε επιτέλους ο ένοχος!), που συνελήφθη στην Αρεόπολη Λακωνίας και ο οποίος εξαναγκάστηκε, όπως αργότερα έγινε γνωστό, να ομολογήσει ότι ήταν ένας από τους εμπρηστές[xviii]...
Πολλοί άρχισαν να αναρωτιούνται μήπως στην περίπτωση αυτή η Αστυνομία δεν δρούσε κατ' ανάγκην με τη (γνωστή) ανικανότητά της, αλλά ίσως να της είχε ανατεθεί μια αποστολή θόλωσης των νερών...

Ο τραγικός επίλογος
Μέρα με τη μέρα, όσο βγαίνουν όλο και περισσότερα στοιχεία στη δημοσιότητα, καθίσταται ολοένα και πιο εμφανής ο «ύποπτος» ρόλος των τουριστικών καρτέλ σ’ αυτήν την υπόθεση.
Όλη δε η Πελοπόννησος βοά πια ότι τουριστικά μπλοκ της Δ. Ευρώπης (και της Αμερικής), με τη συνεργασία Ελλήνων επιχειρηματικών αντιπροσώπων και την ανοχή ντόπιων πολιτικών, από καιρό προσπαθούν να μετατρέψουν την περιοχή τους σε τεράστιο τουριστικό θέρετρο για πλούσιους Ευρωπαίους (και Αμερικανούς) και τους κατοίκους της σε σερβιτόρους.
Αν όμως σκόπευαν να την αξιοποιήσουν, γιατί να φτάσουν στο σημείο να την... κάψουν;
Την απάντηση μας τη δίνει, πάλι, η ίδια η Πελοπόννησος, οι... ιθαγενείς της οποίας δεν έδειχναν και πολύ σύμφωνοι σ’ ένα τέτοιο σχέδιο. Το μόνο που δεν ήθελαν οι Πελοποννήσιοι θα ήταν να ξυπνήσουν μια μέρα και να δουν εκποιημένη τη γη τους, κοψοχρονιά, σε μια πολυεθνική και τους εαυτούς τους σε ρόλο σύγχρονων ειλώτων.
Ασκήθηκαν λοιπόν πιέσεις – οικονομικές και άλλου τύπου. Κι αυτές όμως δεν απέδωσαν. Και όταν πια κρίθηκε ότι όλες οι προσπάθειες ναυάγησαν, ένα πράγμα μόνο φαινόταν ότι θα έσωζε τα σχέδια των «επενδυτών»: μια τυχαία πύρινη λαίλαπα...
Η οποία ήρθε.
Μέχρι στιγμής, τα ευρωαμερικανικά καρτέλ φαίνεται ότι έχουν πετύχει το στόχο τους: ερήμωσαν ένα μεγάλο κομμάτι της Ελλάδας.
Θα καταφέρουν να ερημώσουν και την υπόλοιπη χώρα;
Ο μόνος που μπορεί να απαντήσει σ’ αυτό είναι ο ίδιος ο (πληγείς) λαός:
Θα ξαναπάρει στα χέρια του τη γη που του ανήκει ή θα παραδοθεί αμαχητί στις τουριστικές βιομηχανίες που έ-ρ-χ-ο-ν-τ-α-ι οσονούπω σε Ολυμπία, Ζαχάρω, Ταΰγετο και Πάρνωνα;
Αυτός θα αποφασίσει...

 

 

 

 

 

[i] Έτοιμος μέχρι το καλοκαίρι του 2011 ο αυτοκινητόδρομος Κορίνθου – Πατρών - Πύργου, GoWest.Gr, 24/7/07, http://www.gowest.gr/index2.php?option=com_content&task=view&id=9777...&Itemid=1585

[ii] Η ΝΔ θα θέσει τέλος στο «θέατρο» του ΠΑΣΟΚ για την Ιονία Οδό, Indymedia Athens, 27/8/07, http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=752934

[iii] Ο δρόμος μετακινείται, η λίμνη Καϊάφα όχι, Καθημερινή, 08/07/2007.

[iv] Δηλώσεις Υπουργού ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργου Σουφλιά για την υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης για τη Βορειοδυτική Οδό Πελοποννήσου, 24/7/07, http://www.minenv.gr/.../2007-07-24.dilosis.g.souflia.gia.ypografi.symbasis.....doc

[v] Ιαματικές πηγές Καϊάφα, αναζητούνται… επενδυτές, Ριζοσπάστης, 15/4/2003.

[vi] Το έγκλημα με τις 18 τρύπες. Υστερία κατασκευής γηπέδων γκολφ στην Ελλάδα, Ελευθεροτυπία, 3/4/2005.

[vii] Τουρισμός για το Διεθνές Κεφάλαιο, Αριστερά! http://www.koel.gr/index2.php?option=com_content&task=view&id=964...&Itemid=34

[viii] 18 τρύπες σε ένα δάσος, Απηγανιάς: Αξιοποίηση ή Καταστροφή; Ελευθεροτυπία, 1/5/2005

[ix] Συνάντηση Σπ. Σπυρίδων με Διεθνή Επιχειρηματική Αντιπροσωπεία, Δελτίο τύπου, 21/08/2005.

[x] Αναγεννάται η Ολυμπία, Καθημερινή, 6/8/05.

[xi] Το έγκλημα με τις 18 τρύπες. Υστερία κατασκευής γηπέδων γκολφ στην Ελλάδα, Ελευθεροτυπία, 3/4/2005.

[xii] Αυτόθι.

[xiii] Αυτόθι.

[xiv] Ξενοδοχεία-Χωριά προς πώληση ή ενοικίαση, Καθημερινή, 3/5/2007.

[xv] Τι είναι η πατρίδα τους. Πωλείται όπως είναι κατοικημένο, Ελευθεροτυπία, 17/6/2007.

[xvi] Η υποκρισία με τα δάση – 30 εκατομμύρια ευρώ για τις «Προστατευόμενες Περιοχές» προσπάθησε να περικόψει το ΥΠΕΧΩΔΕ, Ελευθεροτυπία, 21/7/2007.

[xvii] Από τις υποσχέσεις Καραμανλή… στις αρρυθμίες Σουφλιά, Ελευθεροτυπία, 28/7/07.

[xviii] Ερωτήματα για τη σύλληψη 62χρονου στην Αρεόπολη για τις πυρκαγιές. In.gr, 30/8/07, http://www.in.gr/news/article.asp?lngEntityID=827585&lngDtrID=244

 Επιστροφή στην αρχή

Αντιπυρικά συστήματα στα αζήτητα

Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ

Την ώρα που το υπουργείο Δημόσιας Τάξης κάνει, πάνω στις στάχτες, διθυραμβικές εξαγγελίες για «επανίδρυση» της Πυροσβεστικής, στα συρτάρια των αρμόδιων υπουργείων σαπίζουν σημαντικότατα ερευνητικά δεδομένα που αφορούν την πρόληψη και την καταστολή των πυρκαγιών.
Ο παραλογισμός της γραφειοκρατίας στο μεγαλείο της. Το κράτος δεν λαμβάνει σοβαρά υπ' όψιν το ίδιο το κράτος. Αναζητεί έξωθεν μαγικές λύσεις, τη στιγμή που υπάρχει πληθώρα σχετικών ερευνών από φορείς που το ίδιο εποπτεύει και χρηματοδοτεί.
*Το Εργαστήριο Προστασίας Δασικών Οικοσυστημάτων και Πυρκαγιών του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Αθηνών, το οποίο υπάγεται στο ΕΘΙΑΓΕ, φορέα εποπτευόμενο από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, είναι επιφορτισμένο μ' αυτό ακριβώς το έργο. Μια από τις βασικές παραμέτρους της έρευνάς του είναι η «ανάπτυξη τεχνικών αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών και μελέτης της εξέλιξης των οικοσυστημάτων μετά από την πυρκαγιά».
*Επικεφαλής, ο Γαβριήλ Ξανθόπουλος, δασολόγος κι ένας από τους ελάχιστους ανθρώπους στην Ελλάδα που διαθέτει εξειδίκευση στις δασικές πυρκαγιές. Πατέρας του χάρτη κινδύνου πυρκαγιάς που χρησιμοποιείται σήμερα από την πολιτική προστασία, μας λέει: «Αν δεν είχα την τύχη να είμαι στη δασική υπηρεσία, δεν υπήρχε περίπτωση να "περάσει" αυτός ο χάρτης».
*Οι επιτελείς δεν μπορούν να προφασιστούν ότι δεν γνωρίζουν τι συμβαίνει στα του οίκου τους. Τα πεπραγμένα του εργαστηρίου αποστέλλονται κάθε χρόνο στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Αλλωστε μόνο μ' ένα κλικ στον δικτυακό κόμβο του εργαστηρίου, ο κάθε ενδιαφερόμονες μπορεί να βρει 12 δημοσιεύσεις στην ελληνική γλώσσα για την ορθότερη διαχείριση των πυρκαγιών.
Πρόληψη και διαχείριση
Οσον αφορά τον «σκληρό πυρήνα» της δουλειάς του εργαστηρίου, είναι ενδεικτικές οι παρακάτω έρευνες:
1 Σύστημα Διαχείρισης και Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών FOMFIS. Ανακοινώθηκε πριν από εννέα χρόνια. Συμμετείχαν, εκτός από το ινστιτούτο, και άλλοι οκτώ φορείς από τρεις χώρες.
Πρόκειται για έναν συνδυασμό διαφόρων τεχνολογιών και επιστημών. «Εργαλεία» όπως η τηλεπισκόπηση (δορυφορικές εικόνες), τα γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, τα γραφήματα, οι χάρτες, η μετεωρολογία, οι στατιστικές και τα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα ενσωματώνονται σε ένα πρόγραμμα με τους εξής στόχους: Τον εντοπισμό κινδύνου πυρκαγιάς. Πώς είναι δυνατόν να αντιμετωπιστεί με τα υφιστάμενα στην περιοχή μέσα. Τι επιπλέον μέσα καταστολής χρειάζονται και πού πρέπει να τοποθετηθούν. Πώς μπορεί να εξελιχθεί η πυρκαγιά, ανάλογα με το είδος της βλάστησης και τις μετεωρολογικές συνθήκες. Ποιος θα είναι ο απολογισμός της.
2 Πρόγραμμα BEHAVE. Είναι ένα σύστημα πρόγνωσης της συμπεριφοράς της φωτιάς (ταχύτητα εξάπλωσης, μήκος φλόγας). Χρησιμοποιείται επιχειρησιακά στις ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1980, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες. Είναι διαθέσιμο δωρεάν.
Για τη χρήση του απαιτείται περιγραφή των δασικών καυσίμων με συγκεκριμένο τρόπο (μοντέλα καύσιμης ύλης). Οπου καύσιμη ύλη είναι το πεύκο, το έλατο, το είδος δηλαδή της βλάστησης. Στην Ελλάδα οι φορείς γνωρίζουν το πρόγραμμα, αλλά δεν το χρησιμοποιούν επιχειρησιακά. Ενας από τους λόγους είναι η έλλειψη χαρτών με τα μοντέλα καύσιμης ύλης. Το ινστιτούτο έχει σε εξέλιξη ερευνητικό πρόγραμμα, χρηματοδοτούμενο από τη ΓΓΕΤ, για τη μοντελοποίηση των δασικών καυσίμων στην Αττική.
3 Ευρωπαϊκό πρόγραμμα E-FIS. Προσφέρει τη δυνατότητα στους χρήστες (π.χ. πυροσβέστες στο πεδίο) με έναν απλό φορητό υπολογιστή και τηλεφωνική σύνδεση WAP να συνδέονται με μακρινό πανίσχυρο υπολογιστή όπου γίνεται προσομοίωση της εξάπλωσης της φωτιάς σε ελάχιστο χρόνο. Το σύστημα, αν και πήρε εξαιρετικά θετικές κρίσεις, δεν αγοράστηκε.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 09/09/2007

Επιστροφή στην αρχή

Πρόγνωση και για τις πλημμύρες

Επιστολή διαμαρτυρίας αναμένεται να στείλουν τις επόμενες ημέρες τα ερευνητικά κέντρα και οι επιστήμονες οι οποίοι ασχολούνται χρόνια τώρα με την πυροπροστασία και την πρόβλεψη των μεταπυρικών πλημμυρών.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ.Ε.», στο κείμενο θα γίνεται λόγος για αδιαφορία του κρατικού μηχανισμού για τα αποτελέσματα των ερευνών, παρ' ότι πολλές από αυτές έχουν πραγματοποιηθεί με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
*Χαρακτηριστική περίπτωση το «Αυτοματοποιημένο Σύστημα Αντιπυρικής και Αντιπλημμυρικής Προστασίας» (ΑΣΑΑΠ), το οποίο ολοκληρώθηκε το 2004 από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το υπουργείο Εσωτερικών και το Συμβούλιο Περιβάλλοντος της Μαδρίτης.
*Πρόκειται, όπως εξηγεί ο αν. καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου, Κ. Καλαμποκίδης, για ένα αυτόνομο σύστημα τηλεανίχνευσης της φωτιάς με ψηφιακή βιντεοκάμερα.
Με τη χρήση μάλιστα των γεωγραφικών δεδομένων (GPS) και πληροφοριών (GIS), των δορυφορικών εικόνων και της ψηφιακής χαρτογράφησης, η ανίχνευση της φωτιάς γίνεται σε πραγματικό χρόνο.
*Το σύστημα εφαρμόστηκε πιλοτικά στη Λέσβο το 2003 και στην περιφέρεια της Μαδρίτης στην Ισπανία το 2004 και αποδείχτηκε ότι η ανίχνευση της πυρκαγιάς ήταν ακριβής σε απόσταση μέχρι και 12 χιλιομέτρων.
*Το ΑΣΑΑΠ μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμο και για την πρόβλεψη πλημμυρών, σύμφωνα με τον ερευνητή, καθώς «η εκτίμηση της πλημμυρικής επικινδυνότητας στηρίζεται στην πρόγνωση ακραίων καιρικών φαινομένων σε συνδυασμό με πολλαπλά επίπεδα πληροφορίας που αφορούν την περιοχή ενδιαφέροντος (ένταση προγενέστερης πυρκαγιάς, είδος και επίπεδο νέας βλάστησης κ.λπ.).
Ετσι, είναι δυνατή η απλή πρόβλεψη και αναγγελία πλημμυρών σε πραγματικό χρόνο», καταλήγει. Με τη βοήθεια, άλλωστε, του συστήματος μελετήθηκαν οι πλημμύρες ως μεταπυρικό αποτέλεσμα στη Σάμο το 2000.
*Το κόστος εγκατάστασής του στους κύριους ορεινούς όγκους της χώρας δεν θα ξεπεράσει τις 500.000 ευρώ, σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς. Τα στοιχεία, οι πληροφορίες και τα συμπεράσματα του προγράμματος έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί από αρμόδιους φορείς της Ισπανίας. Στην Ελλάδα; Το σκέφτονται ακόμα!

ΧΡ. ΜΠΙΚΑΤΖΙΚ ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 09/09/2007

Επιστροφή στην αρχή

Αθήνα 7/9/2007

Σας αποστέλλουμε συνημμένη Παρέμβαση ομάδας ειδικών επιστημόνων-ερευνητών, σχετική με τα προβλήματα των δασικών πυρκαγιών του 2007.

Η παρέμβαση αυτή αποτελεί διεπιστημονική πρωτοβουλία με σκοπό να γίνει σαφές, πέρα από πολιτικές αποχρώσεις, συντεχνιακές ή συνδικαλιστικές επιδιώξεις ότι:

            - Υπάρχει ομόφωνη άποψη του επιστημονικού κόσμου που ασχολείται με το αντικείμενο των δασικών πυρκαγιών, η οποία και κατατίθεται για επεξεργασία και προβληματισμό

            - Η βιοφυσική διάσταση του προβλήματος η οποία επιτείνει τις συνέπειες θεσμικών και οργανωτικών αδυναμιών δεν αποτελεί άλλοθι άλλα αντικείμενο άμεσης και συστηματικής διαχείρισης και τέλος ότι

            - Χρειάζεται να υπάρξει εθνικό σχέδιο για τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και την προστασία των εθνικών πόρων, που να βασίζεται σε επιστημονική τεκμηρίωση και όχι σε αυθαίρετες πολιτικές επιλογές και να αξιοποιεί όλο το υπάρχον δυναμικό υπηρεσιών, οργανισμών, φορέων και προσώπων που μπορούν να συνεισφέρουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών

Την παρέμβαση υπογράφουν

ΟΝΟΜΑ

ΙΔΙΟΤΗΤΑ

ΦΟΡΕΑΣ

Ανδριόπουλος Παύλος

Βιολόγος

Τμήμα Βιολογίας Παν.Αθηνών

Αριανούτσου Μαργαρίτα

Καθ. Οικολογίας

Τμήμα Βιολογίας Παν.Αθηνών

Βαρελά Βασιλική

Δασολόγος

ΑΛΓΟΣΥΣΤΕΜΣ ΑΕ

Γήτας Γιάννης

Λέκτορας Τηλεπισκόπησης-ΓΣΠ

ΑΠΘ, Τμήμα Δασολογίας και ΦΠ

Γκούμα Βασιλική

Δρ Δασολόγος

ΕΘΙΑΓΕ, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Αθηνών

Δασκαλάκου Βάλια

Δρ Δασολόγος

ΕΘΙΑΓΕ, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Αθηνών

Ευτυχίδης Γιώργος

Δασολόγος

ΑΛΓΟΣΥΣΤΕΜΣ ΑΕ

Θάνος Κώστας

Καθ.Βοτανικής

Τμήμα Βιολογίας Παν.Αθηνών

Καζάνης Δημήτρης

Δρ Βιολόγος

Τμήμα Βιολογίας Παν.Αθηνών

Καλαμποκίδης Κων/νος

Επίκ. Καθηγητής

Τμήμα Γεωγραφίας, Παν. Αιγαίου

Καρέτσος Γιώργος

Δασολόγος- Δρ Οικολογίας

ΕΘΙΑΓΕ, ΙΜΔΟ & ΤΔΠ

Κωσταντινίδης Παύλος

Αναπληρωτής Ερευνητής

ΕΘΙΑΓΕ, Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών Θεσ/νίκης

Λυμπερόπουλος Νίκος

Δρ Μηχανολόγος Μηχ/κός

UNIDO-ICHET

Μαλλίνης Γιώργος

Δρ Τηλεπισκόπησης-ΓΣΠ

ΑΠΘ, Τμήμα Δασολογίας και ΦΠ

Μαντζαβέλας Αντώνης

Δρ Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος

ΟΜΙΚΡΟΝ ΕΠΕ

Μπαλατσός Παναγιώτης

Δρ Δασολόγος - Πυρκαγιολόγος

Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης

Ξανθόπουλος Γαβριήλ

Δρ Δασολόγος- Ερευνητής

ΕΘΙΑΓΕ, ΙΜΔΟ & ΤΔΠ

Σταθερόπουλος Μίλτος

Καθ. Αναλυτικής Χημείας

Τμήμα Χημ.Μηχανικών ΕΜΠ

Σφυρής Άγγελος

Μαθηματικός-Πληροφορικός

ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ

Τσαγκάρη Κωνσταντίνα

Δασολόγος – Δρ Μετεωρολογίας

ΕΘΙΑΓΕ

Τσιουρλής Γιώργος

Αναπληρωτής Ερευνητής

ΕΘΙΑΓΕ, Ιδρυμα Δασικών Ερευνών Θεσσαλονίκης

Για πληροφορίες σχετικά με την Πρωτοβουλία μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον Γ.Ευτυχίδη τηλ. 6937329151, e-mail: axion-1@otenet.gr


Παρέμβαση

Ελλήνων Επιστημόνων Έρευνας Δασικών Πυρκαγιών

για τις Πυρκαγιές του 2007

Οι πυρκαγιές του 2007 αποτελούν τη μεγαλύτερη κοινωνική, οικολογική και οικονομική καταστροφή που έχει υποστεί η Ελλάδα μετά τη λήξη του τελευταίου παγκοσμίου πολέμου, με σημαντικές συνέπειες στην υγεία του πληθυσμού και δεκάδες θυμάτων. Τα προβλήματα που δημιούργησαν οι πυρκαγιές αυτές και οι συνέπειές τους, σε συνδυασμό με τις αντιλήψεις που επικρατούν και το δυναμικό που υπάρχει για την επανάληψη τέτοιων καταστάσεων, είναι πολύ πιθανόν να επηρεάσουν μελλοντικά τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρα μας με πολύ αρνητικό τρόπο.

Ως Έλληνες επιστήμονες που ασχολούμαστε με τις πολλαπλές και σύνθετες πτυχές του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών, θεωρούμε καθήκον και υποχρέωσή μας να διατυπώσουμε ομόφωνα και διεπιστημονικά τις απόψεις μας για τις αιτίες της καταστροφής, την αντιμετώπιση του προβλήματος και το σχεδιασμό της μεταπυρικής διαχείρισης των περιοχών που κάηκαν. Η παρέμβαση αυτή αποτελεί για εμάς έκφραση της συμμετοχής μας στην οδύνη των οικογενειών των ανθρώπων που χάθηκαν, δήλωση εκτίμησης της προσπάθειας ανάκαμψης των κοινωνιών που δοκιμάστηκαν από τις πυρκαγιές αλλά και αντίλαλο της αγωνίας των περιοχών της χώρας, που εν δυνάμει αποτελούν υποψήφια θέατρα παρόμοιων καταστροφών στο μέλλον.

Όπως σε κάθε φυσική καταστροφή, αποτελεί υποχρέωση όλων να αντιμετωπίσουμε κατά προτεραιότητα τις έκτακτες καταστάσεις και να αποκαταστήσουμε τη λειτουργία και τη συνοχή του κοινωνικού ιστού. Παράλληλα όμως οφείλουμε να αναζητήσουμε και να αποκαλύψουμε τις αιτίες που οδήγησαν στην Εθνική αυτή τραγωδία και να αξιοποιήσουμε δημιουργικά την εμπειρία της καταστροφής ώστε να αποφύγουμε στο μέλλον αντίστοιχες περιπέτειες. Για το λόγο αυτό θεωρούμε εθνική προτεραιότητα, πέρα από την αποκατάσταση των πυρόπληκτων και την ανασυγκρότηση των καμένων περιοχών, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή προληπτικών μέτρων για τη διαχείριση του κινδύνου στις περιοχές της χώρας όπου οι οικολογικές συνθήκες είναι παρόμοιες με αυτές των περιοχών που κάηκαν και δυστυχώς είναι πάρα πολλές. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι το επόμενο καλοκαίρι οι πιθανότητες να βιώσουμε μία ακόμη εθνική τραγωδία έχουν μειωθεί ή θα μειωθούν με την ενίσχυση και μόνο της δασοπυρόσβεσης όπως διαφαίνεται από τις εκτιμήσεις και τις προθέσεις αυτών που θα κληθούν να αποφασίσουν για το μέλλον των δασών που συνδέεται άρρηκτα με το μέλλον της Ελλάδας.

Πυρκαγιές σαν αυτές που ζήσαμε στην Ελλάδα, παρότι πρωτόγνωρες για τη χώρα μας, δεν είναι σπάνιες για τα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Η μορφή αυτή των πυρκαγιών, που χαρακτηρίζεται διεθνώς με τον όρο Megafire (ΜΕΓΑ-ΠΥΡΚΑΓΙΑ), έχει γίνει αιτία για την απώλεια ανθρώπινων ζωών, υποδομών και οικισμών στην Αυστραλία, τις ΗΠΑ, την Κεντρική και Βόρεια Πορτογαλία, την Ισπανία, τη Νότια Γαλλία, τη Ρωσία και αλλού. Οι χώρες αυτές, πολύ περισσότερο εξελιγμένες από την Ελλάδα στη διαχείριση του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών, αν και δεν μπόρεσαν να αποφύγουν καταστροφές μεγάλης έκτασης, κατάφεραν τουλάχιστον να μην εξελιχθούν οι πυρκαγιές αυτές σε τραγωδίες και μάλιστα εθνικού χαρακτήρα.

Βασικοί λόγοι εμφάνισης των ΜΕΓΑΠΥΡΚΑΓΙΩΝ είναι οι παρατεταμένες ξηρασίες με επανειλημμένους καύσωνες, το έλλειμα διαχείρισης των εύφλεκτων δασών Μεσογειακού τύπου και κυρίως η αντίληψη ότι η προστασία από τις δασικές πυρκαγιές ταυτίζεται με την δασοπυρόσβεση. Η συσσώρευση βιομάζας που είναι αναπόφευκτο αποτέλεσμα κάθε κλασσικής πολιτικής δασοπροστασίας, τροφοδοτεί εκρηκτικές και ανεξέλεγκτες καταστάσεις που και οι πλέον εξελιγμένοι μηχανισμοί δασοπυρόσβεσης δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν, όταν η συσσώρευση αυτή δεν ελέγχεται με κατάλληλα προγράμματα και οι καιρικές συνθήκες ευνοούν την εκδήλωση πυρκαγιάς. Τέτοιες συνθήκες επικρατούσαν σε πολλές περιοχές της χώρας και για μεγάλα χρονικά διαστήματα το καλοκαίρι του 2007.

Επειδή είναι προφανής η παρατήρηση ότι παρόμοιες συνθήκες υπήρχαν και τα προηγούμενα χρόνια, θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία διαχείρισης των πυρκαγιών, κάθε χρονιά επιτυχημένης δασοπυρόσβεσης υπονομεύει την προστασία του δάσους για τα επόμενα χρόνια, όταν δεν συνδυάζεται με κατάλληλο χωροταξικό σχεδιασμό και ορθολογική διαχείριση της παραγόμενης δασικής βιομάζας. Έτσι μετά από επτά χρόνια «επιτυχημένης» δασοπυρόσβεσης στην Ελλάδα με πλήρη εγκατάλειψη της προστατευτικής διαχείρισης των δασών, δημιουργήσαμε μία κατάσταση η οποία δεν ήταν δυνατόν να ελεγχθεί, κάτω από τις συγκεκριμένες συνθήκες, από το μηχανισμό της καταστολής. Αν δεν είχε συμβεί αυτό φέτος θα συνέβαινε το επόμενο ή το μεθεπόμενο καλοκαίρι. εφόσον η παραγωγή της δασικής βιομάζας χωρίς καμία διαχείριση προσθέτει διαρκώς ποσότητες καυσίμων, αυξάνοντας το δυναμικό της όποιας πυρκαγιάς εκδηλωθεί κάποια στιγμή που οι μετεωρολογικές συνθήκες θα την ευνοήσουν. Είναι βέβαιο και είχε πολλές φορές επισημανθεί από τους επιστήμονες του χώρου, χωρίς κανένα δυστυχώς αποτέλεσμα, ότι η καταστροφή με την εφαρμογή της συγκεκριμένης πολιτικής είναι θέμα χρόνου και «συμπτώσεων». Για μία ακόμη φορά με την ανακοίνωση αυτή θέλουμε να εκφράσουμε ομόφωνα μέσα από τις ιδιαίτερες γνώσεις και την εμπειρία του καθενός από μας σε σχέση με το αντικείμενο των δασικών πυρκαγιών, όχι απλά την ανησυχία μας αλλά τη βεβαιότητα ότι αν δεν αναθεωρηθεί η λογική της «δασοπυρόσβεσης» σαν πρακτική προσέγγιση της προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές, ενδέχεται σύντομα να φτάσει η στιγμή να διακυβεύεται και αυτή ακόμη η εθνική υπόσταση της χώρας.

Είναι γεγονός ότι υπάρχει ένα πολύπλοκο σύστημα φυσικών, κοινωνικοοικονομικών, πολιτικών και θεσμικών παραγόντων που συνέβαλλε στο ολοκαύτωμα των ελληνικών δασών πλην όμως θα πρέπει να γίνει σαφές ότι κύρια γενεσιουργός αιτία της πυρκαγιάς παραμένει η λανθασμένη αντίληψη για τη διαχείριση του προβλήματος. Χωρίς να υποτιμάμε τον παράγοντα του κλίματος και να αμφισβητούμε την πιθανότητα εμπρησμών, θεωρούμε ότι οι κύριες αιτίες για την τραγική κατάσταση που έζησε όλη η Ελλάδα, είτε σαν πραγματικά είτε σαν εν δυνάμει θύματα καταστροφής, είναι η έλλειψη προληπτικής διαχείρισης των δασών, οι αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού δασοπυρόσβεσης και η ανυπαρξία οργανωμένων σχεδίων διαχείρισης κινδύνων και αντιμετώπισης κρίσεων που σχετίζονται με το φαινόμενο των ΜΕΓΑ-ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ. Επειδή ούτε το κλίμα ούτε τις προθέσεις των εμπρηστών μπορούμε να επηρεάσουμε άμεσα, η σύγχρονη και τεχνοκρατική προστασία των δασικών οικοσυστημάτων αποτελεί τη μόνη εφικτή μέθοδο για τον έλεγχο της συμπεριφοράς των πυρκαγιών και για τον περιορισμό της μεγέθυνσής τους.

Η αδυναμία ελέγχου των μετώπων των ΜΕΓΑ-ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ στη χώρα μας, ακόμη και μετά την πρωτόγνωρη υπερσυγκέντρωση μέσων δασοπυρόσβεσης σαν αποτέλεσμα της ευρωπαϊκής και διεθνούς αλληλεγγύης, αποτελεί περίτρανη απόδειξη ότι η λύση δεν βρίσκεται στην εμμονή της απόλυτης (και ίσως ύποπτης) στήριξης των εναερίων μέσων ούτε κατ’ επέκταση στο ανεπαρκές και προβληματικό σύστημα πυροπροστασίας των ελληνικών δασών. Η επιλογή αυτή έχει στοιχίσει διαχρονικά αυξανόμενες απώλειες με δεκάδες νεκρούς, χιλιάδες πυρόπληκτους, εκατομμύρια καμένα στρέμματα δάσους, οικονομικές ζημίες δισεκατομμυρίων ευρώ και ανυπολόγιστες κοινωνικές και περιβαλλοντικές συνέπειες.

Ο μοναδικός τρόπος για την αντιμετώπιση των ΜΕΓΑ-ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ είναι η πρόληψη που περιλαμβάνει κατάλληλα προγράμματα διαχείρισης της βλάστησης (κατασκευή ζωνών αναστολής γύρω από οικισμούς και προστατευόμενες θέσεις, δημιουργία μωσαϊκών δασικής κάλυψης κλπ), ήπια αντιπυρική διαχείριση, ευαισθητοποίηση και συμμετοχή των πολιτών στην προστασία του δάσους.

Η υπερθέρμανση του πλανήτη, η επιθετική διείσδυση της ανθρώπινης κατοικίας στα εύφλεκτα μεσογειακά δάση χωρίς σχεδιασμό και υποδομές και η ανεπαρκής, όπως αποδείχθηκε, πρακτική της καταστολής σαν μέθοδος προστασίας ενισχύει την ανησυχία μας ότι το πρόβλημα των ΜΕΓΑΠΥΡΚΑΓΙΩΝ θα είναι περισσότερο έντονο τα επόμενα χρόνια. Για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα πρέπει πρώτα να καταλάβουμε όλοι σε βάθος πώς και γιατί δημιουργείται και στη συνέχεια να τολμήσουμε να προλάβουμε την ανάπτυξή του μέσα από την εφαρμογή κατάλληλων χωροταξικών, διαχειριστικών και δασοκομικών μέτρων.

Τα σχέδια ανασυγκρότησης που έχουν εξαγγελθεί θα πρέπει να αποβλέπουν στη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής με τη διατήρηση της φυσιογνωμίας του τόπου. Τα δάση αποτελούσαν και εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική οικολογική και οικονομική συνιστώσα οιουδήποτε αναπτυξιακού σχεδιασμού και για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψη και να ενσωματωθεί στα σχέδια αυτά η ευαισθησία του δασικού οικοσυστήματος μετά την πυρκαγιά. Ο έλεγχος, η ορθολογική και ισορροπημένη διαχείριση της κτηνοτροφικής δραστηριότητας η οποία αποτελεί σημαντική οικονομική παράμετρο στις περιοχές που κάηκαν είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αειφόρο ανάπτυξη και την εξασφάλιση της διατήρησης της φυσιογνωμίας των περιοχών αυτών.

Θέλουμε να καταλήξουμε συνοψίζοντας τις σκέψεις μας στις παρακάτω διαπιστώσεις, προτάσεις και μέτρα που θεωρούμε ότι τόσο το κράτος όσο και οι πολίτες θα πρέπει να εξετάσουν άμεσα, μετά το τέλος της τρέχουσας καλοκαιρινής περιόδου, με πολιτική βούληση, επιστημονική συνεργασία και κοινωνική συναίνεση:

            - Οι πυρκαγιές αποτελούν σημαντικό εθνικό πρόβλημα το οποίο έχει διογκωθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια λόγω της ταύτισης της δασοπυρόσβεσης με την πυροπροστασία. Στην πραγματικότητα είναι δύο συμπληρωματικές συνιστώσες της διαχείρισης του προβλήματος των δασικών πυρκαγιών. Η μονοδιάστατη προσέγγιση στο πρόβλημα αυτό οδήγησε στα τραγικά τελευταία αποτελέσματα.

            - Η εκδήλωση πυρκαγιών πολύ μεγάλου μεγέθους δεν αποτελεί συμπτωματικό χαρακτηριστικό του φετινού καλοκαιριού αλλά θα συνεχίζεται με ολέθρια κοινωνικά, οικολογικά και οικονομικά αποτελέσματα όσο δεν εφαρμόζονται δασοκομικές και διαχειριστικές πρακτικές που περιορίζουν την πιθανότητα αναβάθμισης μιας πυρκαγιάς σε ΜΕΓΑ-ΠΥΡΚΑΓΙΑ.

            - Η διαχείριση των πυρκαγιών και η προστασία των πολιτών θα πρέπει να ενσωματωθούν στο χωροταξικό σχεδιασμό της ελληνικής επικράτειας με τη δημιουργία σύγχρονων υπηρεσιακών δομών και υποδομών. Η πρόληψη της διόγκωσης του μεγέθους και της έκτασης των δασικών πυρκαγιών προϋποθέτει την άμεση επανεξέταση και αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασμού και της πολιτικής της δασοπροστασίας στην Ελλάδα

            - Η αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών απαιτεί επανασχεδιασμό της πολιτικής δασοπροστασίας σε εθνικό επίπεδο ώστε να εξασφαλίζεται ενιαία διαχείριση του κύκλου πρόληψης, καταστολής και διαχείρισης των καμένων περιοχών. Η ολοκληρωμένη αυτή διαχείριση του προβλήματος θα πρέπει να βασίζεται στο συντονισμό της συμμετοχής όλων των εμπλεκόμενων φορέων σύμφωνα με αρμοδιότητες και συμπληρωματικούς ρόλους που θα προσδιορίζονται με σαφήνεια στο πλαίσιο ενός ενιαίου εθνικού σχεδίου.

            - Η πολιτεία πρέπει να εξετάσει, μετά και τον φετινό απολογισμό τα αποτελέσματα της εφαρμογής του Νόμου 2612 του 1998 και να επαναφέρει σε συζήτηση την προσέγγιση του ομόφωνου πορίσματος της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής του 1993 για τη δημιουργία Ενιαίου Διεπιστημονικού Φορέα Πυροπροστασίας (με ενοποίηση της πρόληψης, καταστολής και αποτελεσμάτων πυρκαγιών)

            - Η αποτύπωση και χαρτογράφηση των τύπων δασικής καύσιμης ύλης και η παρακολούθηση της συγκέντρωσης του φορτίου των καυσίμων σε εθνικό επίπεδο αποτελεί προτεραιότητα και προϋπόθεση της ορθολογικής και αποτελεσματικής αντιμετώπισης του προβλήματος. Η διαχείριση της δασικής καύσιμης ύλης με προγράμματα μείωσης και ελέγχου της συσσώρευσης βιομάζας θα πρέπει να προωθηθεί άμεσα σε συνεργασία της Δασικής Υπηρεσίας με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και τους ΟΤΑ. Θα πρέπει επίσης να διερευνηθεί ο συνδυασμός μείωσης της βιομάζας και παραγωγής βιοκαυσίμων ή βιοενέργειας

            - Οι δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας και η υπάρχουσα τεχνογνωσία για την οργάνωση και το σχεδιασμό της προστασίας των δασών από τις πυρκαγιές με τη μορφή συστημάτων έγκαιρου εντοπισμού, εφαρμογών πληροφορικής για τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών και τεχνολογιών πυρόσβεσης θα πρέπει να αξιοποιηθούν σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο με την ένταξη τέτοιων δράσεων πανελλαδικά, τόσο στα τομεακά όσο και στα περιφερειακά επιχειρησιακά προγράμματα για την περίοδο 2007-2013.

            - Είναι αναγκαία η αποτύπωση και χαρτογράφηση των καμένων εκτάσεων σε ετήσια βάση καθώς και η διαχρονική παρακολούθηση τους, έτσι ώστε αφενός να προστατευτούν από την παράνομη οικιστική επέκταση και αφετέρου να διευκολυνθεί η σύνταξη σχεδίων επαναφοράς των οικοσυστημάτων στην πρότερη κατάσταση τους.

            - Η ανασυγκρότηση των καμένων περιοχών προϋποθέτει την αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης, την εκτίμηση και την ιεράρχηση των προβλημάτων που ενδέχεται να προκύψουν σε βραχυπρόθεσμη και μεσοπρόθεσμη βάση και την εκπόνηση ολοκληρωμένων σχεδίων με ορίζοντα 5ετίας και εικοσαετίας αντίστοιχα.

            - Ο ευρύτερος σχεδιασμός θα πρέπει να λάβει υπ’ όψη του το ευάλωτο των καμένων οικοσυστημάτων και να εξασφαλίσει την προστασία τους από οικιστικές και κτηνοτροφικές πιέσεις αλλά και από διαβρωτικά και πλημμυρικά φαινόμενα

            - Οι αναδασώσεις και η επανεγκατάσταση του δάσους στις καμένες εκτάσεις θα πρέπει να ενταχθούν σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που θα αφορά τις ευρύτερες περιοχές που κάηκαν και η ανθρώπινη παρέμβαση θα πρέπει να περιορίζεται στις περιπτώσεις όπου το φυσικό οικοσύστημα δεν μπορεί να επανέλθει από μόνο του. Η μεγάλη έκταση των περιοχών που κάηκαν και η δυσκολία φυσικής αναγέννησης που αναμένεται να εμφανίσουν ορισμένα από τα δασικά είδη που κάηκαν (π.χ. ελάτη, μαύρη πεύκη) είναι στοιχεία που θα πρέπει να αξιολογηθούν και να εξεταστούν ιδιαίτερα στο πλαίσιο των σχεδίων αναδάσωσης που θα εκπονηθούν και εφαρμοστούν.

            - Θα πρέπει άμεσα να εκπονηθούν σχέδια για τον έλεγχο της εδαφικής διάβρωσης και την αντιπλημμυρική προστασία των περιοχών στα κατάντι αυτών που αποψιλώθηκαν από τις πυρκαγιές.

            - Επιβάλλεται η επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης του Κτηματολογίου και του Δασολογίου, για τον καθορισμό του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των εναπομείναντων δασών και δασικών εκτάσεων.

            - Θα πρέπει να αναθεωρηθεί ο τρόπος σύνταξης των αντιπυρικών σχεδίων (εκπόνηση Ειδικών Σχεδίων Αντιπυρικής Προστασίας περιμετρικά οικιστικών περιοχών, αρχαιολογικών χώρων, σημαντικών προστατευόμενων περιοχών, κ.λπ.) και να επεκταθούν με σχέδια αντιμετώπισης κρίσης από την εκδήλωση ΜΕΓΑ-ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ σε Νομαρχιακό και Περιφερειακό επίπεδο.

            - Ιδιαίτερη φροντίδα χρειάζεται να δοθεί επίσης στις επιπτώσεις του καπνού στην υγεία των πολιτών και των πυροσβεστών

            - Τέλος θα πρέπει να ενισχυθεί και να προωθηθεί η ιδέα και η συμβολή του εθελοντισμού για την πρόληψη και προστασία των δασών από τις πυρκαγιές, καθώς και η ενημέρωση της κοινωνίας για ουσιαστική ενεργοποίηση της περιβαλλοντικής συνειδητοποίησης και ηθικής των Ελλήνων, όπως συμβαίνει στις περισσότερες από τις άλλες χώρες της ΕΕ.

Αθήνα 7/9/2007

Επιστροφή στην αρχή

Ανοίγει ο δρόμος για τη σύνταξη δασικών χαρτών

Υπεγράφη η απόφαση για τις τεχνικές προδιαγραφές

Των Γιωργου Λιαλιου, Τανιας Γεωργιοπουλου

Ανοίγει ο δρόμος για τη σύνταξη των δασικών χαρτών, ενός έργου που όχι μόνο θα βοηθήσει στην προστασία του δασικού πλούτου της χώρας αλλά θα απαλλάξει και τους πολίτες από ταλαιπωρίες και χρόνιες «αιχμαλωσίες». Μόλις πριν από δύο ημέρες, το ΥΠΕΧΩΔΕ ενέκρινε επιτέλους τις τεχνικές προδιαγραφές, οι οποίες εκκρεμούσαν για μεγάλο διάστημα. Είχε προηγηθεί ρεπορτάζ-παρέμβαση της «Κ», που επεσήμανε τις συνέπειες της έλλειψης δασικών χαρτών και το γεγονός ότι είχε «κολλήσει» η διευκρίνιση των απαραίτητων τεχνικών ζητημάτων από το ΥΠΕΧΩΔΕ.

Η κοινή υπουργική απόφαση, την οποία υπέγραψαν χθες οι υπουργοί ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς και Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Ευ. Μπασιάκος, καθορίζει τις τεχνικές προδιαγραφές κατάρτισης των δασικών χαρτών, τον τρόπο εφοδιασμού των ενδιαφερομένων με αεροφωτογραφικό υλικό για την υποβολή των αντιρρήσεων και τον τύπο και το περιεχόμενο των βεβαιώσεων για τον δασικό ή μη χαρακτήρα των εκτάσεων. Η ΚΥΑ έρχεται να αντικαταστήσει δύο παλαιότερες (ΦΕΚ 2056 Β΄/1999) αποφάσεις του υπουργείου Γεωργίας και κάθε άλλη οδηγία για την κατάρτιση δασικών χαρτών.

Οι τεχνικές προδιαγραφές ορίζουν τον τρόπο που θα καταρτιστούν οι δασικοί χάρτες για δάση και αναδασωτέες εκτάσεις που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως, άλση και πάρκα εντός σχεδίου πόλεως. Οπως ορίζει η απόφαση, για τον καθορισμό των συνόρων των δασικών χαρτών χρησιμοποιούνται οι αεροφωτογραφίες του 1945 (για την περιοχή που δεν καλύπτεται ή λόγω κακής ποιότητος είναι αδύνατη η αξιοποίησή τους χρησιμοποιούνται αεροφωτογραφίες και διαθετικά έτους λήψεως 1960), καθώς και η νεότερη αεροφωτογράφηση. Ελάχιστη έκταση για την αποτύπωση δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων είναι τα 700 τ.μ., ενώ κατά περίπτωση (εφόσον συντρέχει λόγος προστασίας, λ.χ. πρανή, ρέματα) και μικρότερες.

Εφόσον τον Οκτώβριο κριθεί από το Συμβούλιο Επικρατείας η συνταγματικότητα του νόμου 3208/2003 ώστε να ξεκαθαριστεί η νομοθεσία την οποία υποχρεώνονται να ακολουθήσουν οι υπηρεσίες κατά τη διαδικασία της χαρτογράφησης (καθορισμός της Δασοκάλυψης προκειμένου μια έκταση να χαρακτηριστεί δασική), θα ξεκινήσει άμεσα η σύνταξη των δασικών χαρτών ανεξάρτητα από την πορεία του Εθνικού Κτηματολογίου. Σύμφωνα με όσα είχε δηλώσει στην «Κ» ο ειδικός Γραμματέας κ. Δημήτρης Παπαγιαννίδης, έχουν εξασφαλιστεί κονδύλια ύψους 100.000.000 από το Δ΄ ΚΠΣ για το συγκεκριμένο έργο. Τα χρήματα αυτά επαρκούν, σύμφωνα με πληροφορίες, για την χαρτογράφηση του 70% της χώρας, ενώ προτεραιότητα θα δοθεί σε περιοχές όπου υπάρχουν διεκδικήσεις και καταπατήσεις προκειμένου να λυθούν χρόνια προβλήματα και «η δασική υπηρεσία να ασχοληθεί επιτέλους με τα δάση και όχι τις διεκδικήσεις των πολιτών», όπως επεσήμανε υπάλληλος της υπηρεσίας. Το έργο θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το 2013, δεδομένου ότι θα χρηματοδοτηθεί από κοινοτικά κονδύλια οπότε υπάρχει δέσμευση για το χρονικό πλαίσιο απορρόφησης.

Καθημερινή 8-9-2007

Επιστροφή στην αρχή