Επιστροφή στην αρχική σελίδα του Παρατηρητηρίου

ΒΙΒΛΙΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ

 

1.      Πάνος Τότσικας, «Η άλλη όψη της Ολυμπιάδας 2004», εκδόσεις ΚΨΜ, Αθήνα, 2004.

2.      Νίκος Μπελαβίλας,  "Τόποι ανθρώπων", Πολίτης-Αυγή, Αθήνα, 2005 βλ. σχετικό δημοσίευμα

3.      Πάνος Τότσικας, «Εδώ κάποτε… Συμβολή στην ιστορία της Ηλιούπολης», εκδόσεις ΚΨΜ, 2005

4.      Γεράσιμος Σκλαβούνος «Από την πολή και το τοπικό στο περιφερειακό και το παγκόσμιο-Δοκίμια για τις συγκοινωνίες, την ανάπτυξη και το περιβάλλον», εκδόσεις Γόρδιος, Αθήνα, 2006 βλέπε σχετική ανακοίνωση

5.      Άρθρο, ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (Μάρξ) ΣΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ (Λεφέβρ)

6.      Η πόλη ως υπο-κείμενο και υπερ-κείμενο της γραφής Νάνος Βαλαωρίτης (Άρθρο)

7.      "Η Πολιτική Οικολογία στην Ελλάδα", συλλογικός τόμος που εκδόθηκε από την Ευώνυμο Οικολογική Βιβλιοθήκη, 2006 (βλ σχετική πρόσκληση).

8.      Κάρολος Ιωσήφ Καβουλάκος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Συμβασιούχος Ερευνητής ΕΚΚΕ, Έρευνα με θέμα: «Κινήματα της πόλης για την προστασία και διεκδίκηση δημοσίων χώρων στην Αθήνα του 21ου αιώνα» (Προδημοσίευση, Δεκ. 2006)

9.      State of the environment report No 1/2007 Europe's environment — The fourth assessment

10.  ΑΘΗΝΑ:  Η κοινωνική δημιουργία μιας μεσογειακής μητρόπολης, Ελίζαμπετ Χάιντενραϊχ, Σωτήρης Χτούρης, Ντέτλεφ Ίψεν, Εκδόσεις Κριτική 2007

11.  Μαργαρίτα Χονδρού-Καραβασίλη: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ – Σύγχρονα Περιβαλλοντικά προβλήματα

12.  Θ. Βλαστός, Ν. Μπαρμπόπουλος, Δ. Μηλάκης, «Ποδήλατο – Οδηγός σχεδιασμού και αξιολόγησης δικτύων» έκδοση ΤΕΕ, 2007

13.  δύο ποιητικές συλλογές της Μαργαρίτας Κοντού, «Οικολογικές Αδιαφάνειες»  και «Ψηφίδες και Βότσαλα»

14.  ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2008

15.  « Θεωρία και πολιτική του τοπίου. Ελληνικές και γαλλικές εμπειρίες »

16.  Ένα μέλλον για την Ελληνική πόλη, Επιμέλεια έκδοσης Στ. Τσέτσης, εκδόσεις Οκτάγωνο

17.  ΝΕΟ βιβλίο του Γεράσιμου Σκλαβούνου με τίτλο «ΠΕΡΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΥΝΕΧΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Αντίλογος στον Φαλμεράϋερ και στη θεωρία των βορείων Αρίων»

18.  ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ Κ.Υ.Τ Ηλιούπολης:  «Κ.Υ.Τ- Kινητοποίηση .Υπερυψηλής .Τάσης», διάρκεια 90’  

19.  ΔΥΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ: Ποικίλον  Όρος – Θριάσιο – Σκαραμαγκάς – ΧΥΤΑ, Ντοκιμαντέρ του Στρατή Χατζηελενούδα

20.  Ένα βιντεάκι από τα Γιάννενα

21.  Η κατάσταση του κόσμου 2008 Καινοτομίες για μια Πράσινη Οικονομία

22.  "Τι μένει άραγε από 45 χρόνια Μαχόμενης Πολεοδομίας;" Γρ. Διαμαντόπουλος

23.  «Ίχνος Χρόνου. Αφηγήσεις για τη νεώτερη ελληνική αρχιτεκτονική», Δημήτρης Φατούρος, εκδόσεις Καστανιώτη, 2009

24.  Αντώνης β. Καπετάνιος, "Αθήνα, ζεις;", εκδ. Φιλιππότη, Αθήνα 2006. (περιέχει ενδιαφέρον κείμενο για  το αττικό πράσινο).

25.  Βιβλίο Για το ΖΕΦΥΡΙ από την Πρωτοβουλία για ένα βιώσιμο Ζεφύρι (Δημοσιεύεται η εισαγωγή)

26.  Ελευθερία Αλεξανδρή (Πολιτικός Μηχανικός) -Ειρήνη Κορμέντζα (Χημικός Μηχανικός) -Ηρώ Μπενεσσαϊά (Αρχιτέκτων Μηχανικός), Διαχρονικό Ημερολόγιο, Περιβαλλοντικές δράσεις για ανήσυχους ανθρώπους,  53 εβδομάδες για να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας      αποτύπωμα. Για να μην αλλάξει το κλίμα, ας αλλάξουμε εμείς,. εκδόσεις ΚΨΜ περισσότερα

27.  Ευάγγελος Λιβιεράτος Οι χαρτογραφικές περιπέτειες της Ελλάδας, 1821 - 1919, Με αφορμή ένα χειρόγραφο του Κωνσταντίνου Νίδερ (1898) εκδ. Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, 2009, σελ. 286

28.  ενα εξαιρετικό ντοκυμαντερ για τους ελεύθερους χώρους από ένα εξαιρετικό blog! http://aformi.wordpress.com/

29.  Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη,    ΔΗΩ,    ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ  «Η Κατάσταση του Κόσμου 2009   Η Κλιματική Αλλαγή Μόλις Άρχισε»,  ετήσια έκθεση Άτου Ινστιτούτου Worldwatch

30.  Βιβλίο του Δημήτρη Κούνδουρου  Γυναίκες χωρίς πρόσωπο.  Ο Δημήτρης Κούνδουρος, γνωστός συναγωνιστής ελευθεροχωρίτης από το Περιστέρι, μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής Ελεύθερων Χώρων Αθήνας, εξέδωσε ένα μυθιστόρημα. Ενημερωθείτε 

31.  ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΧΩΡΟΙ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ: Κυκλοφόρησε από το WWF Ελλάς το βιβλίο των Νίκου Μπελαβίλα (γνωστού φίλου της Μεσοποταμίας)  και Φερενίκης Βαταβάλη με θέμα "Πράσινο και ελεύθεροι χώροι στην πόλη".Σε pdf όλο το βιβλίο στην διεύθυνση: http://www.wwf.gr/images/pdfs/Odigos_AstikoPrasino.pdf

32.  Με μεγάλη χαρά 'ανεβάζουμε' στην διαδικτυακή βιβλιοθήκη, το πολύ σημαντικό βιβλίο του Δ. Γρ. Καμπούρογλου: Το Δαφνί (1920)!  Ο Καμπούρογλου διεξήγαγε το 1891-92, τις πρώτες ανασκαφές στην αρχαία Ιερά Οδό, από το 8ο έως το 12ο στάδιο, στη Μονή Δαφνίου και στο Ιερό της Αφροδίτης. ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΙΝΗΣΗ, http://xaidari.blogspot.com/

33.  στο ιστολόγιό μας σήμερα (στο SUSTAINABLE ENERGY: ένα σημαντικό βιβλίο για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή (δωρεάν) ) μπορείτε να βρείτε links για να κατεβάσετε δωρεάν ένα πολύ καλό βιβλίο για την ενέργεια και τις ΑΠΕ. (ελήφθη από  Σ.ΔΑ.Π.ΠΕ  ΚΥΜΗΣ http://sdappe-kimis.pblogs.gr/ (ευχαριστούμε)

34.  Ιωσήφ Μποτετζάγιας, Η ιδέα της φύσης Απόψεις για το περιβάλλον από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, Κριτική, 2010, 264 σελ. ISBN 978-960-218-678-7, Τιμή € 21,00

35.  Σπυροπούλου Αλίκη, Μορφές κατοίκησης στην Αθήνα κατά τα τέλη του 19ου αιώνα, εκδόσεις νήσος, 2010.

36.  ενδιαφέροντα κείμενα για τον Σερζ Λατούς και την από-ανάπτυξη

37.  Γεράσιμος Σπ. Σκλαβούνος: Η "κυριαρχία" του ανθρώπου στη φύση και οι συνέπειές της - Από τον ιδεαλισμό στον υλισμό και την οικολογία (A΄ μέρος), εκδόσεις Γόρδιος

38.  ΦΥΣΗ και ΑΣΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ: Σχεδιάζοντας με τη Φύση στην Πόλη, Επιστημονικό Συμπόσιο εις Μνήμην Καθηγήτριας ΠΟΛΥΞΕΝΗΣ ΚΟΣΜΑΚΗ,  Επιστημονική Επιμέλεια:   Σοφία Αυγερινού – Κολόνια   /   Θάνος Παγώνης, ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ – Σχολή ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, Προπομπός, Αθήνα 1-12-2012, ISBN: 978-960-7860-96-5, Σχήμα: 22x22, Σελίδες: 204 με Φωτογραφίες / Σχέδια / Πίνακες / Σχήματα / Παραδείγματα

39.  "Περιβαλλοντική ποιότητα του δομημένου χώρου στην Ελλάδα", Μ. Σανταμούρης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φυσικής, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εισήγηση στο 8ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, Ηράκλειο Κρήτης, Μάρτιος 2009 (8,2 Mb)

40.  Βιβλιογραφία από την περιβαλλοντική γωνιά του ΕΚΚΕ, 3-11-2016

41.  Γιώργος Ντούρος, Φύσις Αλατόμητος, Ευώνυμος, 2015.

επιστροφή στην αρχή

Οι "Τόποι ανθρώπων" του Νίκου Μπελαβίλα

Τα κείμενα του \Νίκου Μπελαβίλα\ τα έχουν γνωρίσει και τα έχουν χαρεί, πολλές φορές, οι αναγνώστες της \"Αυγής"\ τα τελευταία χρόνια. Στη στήλη των "Συναντήσεων" κυρίως, ο Ν. Μπελαβίλας κατάφερε, μέσα στον "στενό κορσέ" των 500-600 λέξεων, γράφοντας για τις πόλεις, την αρχιτεκτονική, το περιβάλλον, το τοπίο και τη σχέση μας με αυτά, να αναδείξει ουσιαστικές όψεις τους, και, επίσης, την πολιτική τους ουσία: "Γράφοντας για ζητήματα εκ πρώτης όψεως απολιτικά ή τεχνοκρατικά, όπως συνηθίζεται να ονομάζονται, όταν έφθανα στην τελευταία παράγραφο του καθενός κειμένου, συνειδητοποιούσα για άλλη μια φορά τη βαθιά τους σχέση με την πολιτική", λέει ο ίδιος.
Τα κείμενα αυτά των "Συναντήσεων" (μαζί με λίγα ακόμα) τα συγκέντρωσε ο συγγραφέας (καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ και ταυτόχρονα δραστήριος πολίτης της αριστεράς, μέσα από τις γραμμές του "Λιμανιού της Αγωνίας", στον Πειραιά, και αλλού) σε ένα ωραίο τομίδιο, με τον τίτλο "Τόποι ανθρώπων. Σχόλια για τον χώρο και την πολιτική". Το βιβλίο κυκλοφόρησε την Παρασκευή, συνέκδοση της "Αυγής" και του περιοδικού \"Πολίτης"\. "Σχολιάζοντας θέματα τα οποία βρίσκονται κοντά ή μέσα στο πεδίο μελέτης των επιστημών του χώρου, όπως η αρχιτεκτονική, η πολεοδομία, η χωροταξία, οφείλουμε να αποφασίσουμε αν θα σηκώσουμε ή όχι την κουρτίνα. Πίσω από την κουρτίνα κρύβονται η φτώχεια και ο πλούτος, τα κοινωνικά στρώματα, η αδυναμία ή η δύναμη να προσεταιρισθούμε τον χώρο της καθημερινής μας διαβίωσης, να τον μοιρασθούμε με άλλους, να τον αποσπάσουμε από άλλους που τον έχουν ανάγκη", γράφει ο Ν. Μπελαβίλας στην εισαγωγή του, δίνοντας το στίγμα του τόμου.
Σε μας δεν απομένει παρά να χαρούμε που τα άρθρα αυτά, καίρια σχόλια για τον άνθρωπο, τον χώρο και την πολιτική, βρίσκουν για δεύτερη φορά, συγκεντρωμένα, το δρόμο τους προς τον αναγνώστη. Αυγή 2-10-2005

επιστροφή στην αρχή

Οι εκδόσεις Γόρδιος σας καλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Γεράσιμου Σκλαβούνου με τίτλο «ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ ΚΑΙ ΤΟ ΤΟΠΙΚΟ ΣΤΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ. Δοκίμια για τις συγκοινωνίες, την ανάπτυξη και το περιβάλλον», τη Δευτέρα 13 Νοεμβρίου 2006 στις 7.30 μ.μ. στην Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, Ακαδημίας 23.

Το βιβλίο θα παρουσιάσουν οι Περικλής Κοροβέσης, Δημοσιογράφος – Συγγραφέας, Παναγιώτης Λαφαζάνης, μέλος της Π.Γ. του Συνασπισμού, πρ. βουλευτής, Ελένη Πορτάλιου, Αρχιτέκτων, Αν. Καθηγήτρια Ε.Μ.Π. Θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Γιώργος Βότσης

επιστροφή στην αρχή

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ

γραφει : Αρμάν ΑΖΕΝΜΠΕΡΓΚ   

(Δημοσίευση: 14 Απριλίου 2007)

Κριτική της πολιτικής οικονομίας -υπότιτλος που ο Μαρξ έδωσε στο Κεφάλαιο-, Κριτική της καθημερινής ζωής του Ανρί Λεφέβρ -το πιο βασικό έργο του- έχουν κοινό στοιχείο τη λέξη «κριτική». Και στους δύο, πρέπει λιγότερο να την εκλάβουμε με την αρνητική, αποδομητική έννοια, και περισσότερο με εκείνη της διαλεκτικής ανάλυσης. Θέτω εδώ αξιωματικά την ιδέα ότι η Κριτική της καθημερινής ζωής είναι το σημερινό συμπλήρωμα στην Κριτική της πολιτικής οικονομίας... (Από τον ιστότοπο LA SOMME ET LE RESTE).

Κριτική της πολιτικής οικονομίας -υπότιτλος που ο Μαρξ έδωσε στο Κεφάλαιο-, Κριτική της καθημερινής ζωής του Ανρί Λεφέβρ -το πιο βασικό έργο του- έχουν κοινό στοιχείο τη λέξη «κριτική». Σε ό,τι αφορά τον Λεφέβρ δεν είναι κάτι τυχαίο. Σε κάθε περίπτωση, τόσο στον έναν όσο και στον άλλο, πρέπει λιγότερο να την εκλάβουμε με την αρνητική, αποδομητική έννοια, και περισσότερο με εκείνη της διαλεκτικής ανάλυσης. Θέτω εδώ αξιωματικά την ιδέα ότι η Κριτική της καθημερινής ζωής είναι το σημερινό συμπλήρωμα στην Κριτική της πολιτικής οικονομίας. Πιο συγκεκριμένα, είναι συμπλήρωση στη διαλεκτική ανάλυση που είχε κάνει ο Μαρξ στην έννοια του Τρόπου Παραγωγής γενικά, και στον καπιταλιστικό ιδιαίτερα. Είναι κάτι που πρέπει να αποσαφηνίσουμε και που ο ίδιος ο Λεφέβρ έκανε πολύ καλά.

Σε ένα κείμενο του 1983-1984, που δημοσιεύτηκε στο Βελιγράδι με αφορμή τα εκατό χρόνια από τον θάνατο του Μαρξ, ο Λεφέβρ διαπίστωνε ότι στον αστερισμό των εννοιών που μάς άφησε κληρονομιά ο Μαρξ υπήρχαν χάσματα, «μαύρες τρύπες» που έπρεπε να συμπληρωθούν. Κατά τη γνώμη του, «οι δραστηριότητες που ο Μαρξ μελέτησε και στις οποίες έδωσαν προτεραιότητα τα περισσότερα μαρξιστικά ρεύματα, αφορούσαν την εργασία, την παραγωγή και τους τόπους παραγωγής, τις σχέσεις παραγωγής». Πρόσθετε επίσης: «Αυτές οι αναλύσεις των σχέσεων παραγωγής δεν εξαντλούν ... τον τρόπο παραγωγής. ... Δεν επιτρέπουν να κατανοήσουμε καλά την εκδίπλωσή του κατά τον 20ο αιώνα, την ελαστικότητά του, τις χωρητικότητές του. Τί συμβαίνει έξω από τους χώρους δουλειάς;» Έδινε, δε, την εξής απάντηση: « Έχω προτείνει, κι ακόμη προτείνω προκειμένου να κατανοήσουμε ένα σύνολο γεγονότων, την έννοια της "καθημερινής ζωής". Αυτή η έννοια καθόλου δεν αποκλείει εκείνη της παραγωγικής εργασίας. Ίσα-ίσα: τη συνεπάγεται. Αλλά την ολοκληρώνει λαμβάνοντας υπ' όψη τις μεταφορές, τις σχόλες, την ιδιωτική και οικογενειακή ζωή, καθώς και όλες τις τροποποιήσεις που επέδρασαν κατά της διάρκεια της σύγχρονης εποχής σε αυτές τις διάφορες όψεις της ζωής και της κοινωνικής πρακτικής».

Έτσι ο Λεφέβρ εισάγει στη μαρξιστική ανάλυση και αντίληψη πλευρές ως τότε παραμελημένες: την αρχιτεκτονική - την πολεοδομία - και, ευρύτερα, τον κοινωνικό χώρο και χρόνο. Πράγματι, δεν παρέλειπε να τονίζει, ο χρόνος και ο χώρος έχουν καταστεί μαζύ εμπορεύματα, δηλαδή «αγαθά» γύρω από τα οποία διεξάγονται, σε πλανητική κλίμακα, μεγάλοι αγώνες. Αποτέλεσμα: χρόνος και χώρος, έστω κι αν παραμένουν το θεμέλιο της αξίας χρήσης, έχουν εξίσου εισέλθει στις αξίες ανταλλαγής. Κι είναι μ' αυτή την έννοια που έχουν γίνει αντικείμενο διεκδίκησης. Αυτός ο αγώνας για τον χώρο και τον χρόνο, δηλαδή για τη χρήση τους, είναι μία σύγχρονη μορφή της πάλης των τάξεων που ο Μαρξ δεν είχε προβλέψει μια και δεν υπήρχε στον καιρό του. Σύγχρονη μορφή της ταξικής πάλης που δεν έχει πλέον ως μοναδικό συγκροτημένο υποκείμενο την εργατική τάξη, είχε προσθέσει ο Λεφεβρ σε ένα άλλο κείμενό του. Σύγχρονη μορφή που δεν αποκλείει ωστόσο τις παραδοσιακές μορφές ταξικής πάλης.

Η θεμελιώδης συνεισφορά του Λεφέβρ στον Μαρξ

Συνοψίζοντας μπορούμε λοιπόν να πούμε ότι η συνεισφορά του Λεφεβρ στον Μαρξ βασίζεται στην σύγχρονη κατανόηση και ανάλυση της έννοιας του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Με δυο λόγια, ο Λεφέβρ στην κατηγορία «παραγωγικές δυνάμεις» εισφέρει την παραγωγή του χώρου (και του χρόνου), και στην κατηγορία «παραγωγικές σχέσεις» -επομένως ταξική πάλη- εισφέρει το αστεακό (κάτοικοι, χρήστες δημόσιων υπηρεσιών, καταναλωτές, κ.λπ). Έτσι, στην κριτική της πολιτικής οικονομίας έρχεται να προστεθεί η κριτική της καθημερινής ζωής.

Είναι αυτό που η Αλεσάντρα Νταλ' Άρα, μία νέα ερευνήτρια, κατάλαβε: «Ο Λεφέβρ είναι ο πρώτος που στην ιστορία της δυτικής φιλοσοφικής σκέψης διεκδικεί τον θεμελιακό ρόλο της καθημερινής ζωής, σαν «δομή στήριξης» ολόκληρης της κοινωνίας και ως μεσολάβηση ανάμεσα στη φύση και την κοινωνία, στην οποία το καθημερινό δίνει τις ανθρώπινες δυνάμεις και τις δυνατότητες προκειμένου να αναπτυχθεί, να παράξει, και να αναπαραχθεί» γράφει στο διδακτορικό της που πριν λίγο καιρό υποστήριξε.

Πριν λίγο καιρό επίσης σκεφτόταν κανείς, εμείς όλοι σκεφτόμασταν, σύμφωνα με τον Μαρξ, ότι το προλεταριάτο απελευθερώνοντας τον εαυτό του, θα απελευθέρωνε τον κόσμο. Αυτό ήταν (στάθηκε) μία δυνατότητα. Τέτοια ευκαιρία ίσως υπήρξε, αλλά πρέπει σίγουρα να παραδεχτούμε, μαζύ με τον Λεφέβρ, ότι η στιγμή της πραγματοποίησης μιας τέτοιας απελευθέρωσης δεν έλαβε χώρα. Με την έννοια της καθημερινής ζωής, με το σύνολο των εννοιών που συναπαρτίζουν την Κριτική της καθημερινής ζωής, αυτή η κριτική άνοιξε μία νέα προοπτική προς μια τέτοια απελευθέρωση του κόσμου. Απελευθέρωση που μπορεί κανείς να ονομάσει Επανάσταση.

Μπορεί κάποιος να αρνηθεί την εγκυρότητα της έννοιας του τρόπου παραγωγής, κάτι που απερίφραστα κάνουν πολλοί οικονομολόγοι και ιδεολόγοι. Μπορεί κάποιος να αρνηθεί την πάλη των τάξεων, κάτι που πάντοτε έκανε η αστική τάξη. Μία από τις σταθερές της υπήρξε πάντοτε ακριβώς να αρνείται τον εαυτό της ως κοινωνική τάξη. Μπορεί κάποιος να αρνηθεί στον Μαρξ την επανάσταση που εκπροσώπησε η σκέψη του και τις δυνατότητες και προοπτικές που αυτή η σκέψη ανοίγει. Αλλά τότε, ποιούς άξονες στοχασμού έχουμε όσον αφορά ένα σχέδιο κοινωνίας; Δώδεκα ή εκατόν δώδεκα προτάσεις κάνουν ίσως ένα σχέδιο διακυβέρνησης, όχι κοινωνίας. «Δίχως ένα σφαιρικό σχέδιο, έστω κι αμφισβητήσιμο, λείπει μια διάσταση. Η ίδια η σκέψη χάνεται» μάς είχε πει μια μέρα ο Λεφέβρ.

Είναι εύκολο να το διακρίνει κανείς στο έργο του, στην έννοια της καθημερινής ζωής η πόλη, η γειτονιά είναι παρούσες σαν θεμελιώδεις κοινωνικοί χώροι. Κι αν η κουλτούρα, οι τέχνες και η ηθική είναι τα νέα εργαλεία της οικοδόμησης μιας αυτοσυνείδησης, η πόλη, το αστεακό, οι νέοι κανόνες κατανομής του χώρου είναι, σε αυτή την προοπτική, οι κεντρικοί τόποι μιας τέτοιας οικοδόμησης.

Η πόλη ως πλαίσιο μιας νέας μορφής ταξικών αγώνων

Σε ένα άρθρο του δημοσιευμένο το 1968, με την ευκαιρία των εκατό ετών από την πρώτη έκδοση του Κεφαλαίου, ο Λεφέβρ υπογράμμιζε ότι «Η ολική επανάσταση (οικονομική, πολιτική, πολιτιστική) θα μπορέσει, αυτή και μόνο, να εκπληρώσει τούτο το ιστορικό καθήκον: να φτιάξει «το αστεακό» - δεν είναι το «αστεακό» που θα φτιάξει [κάνει] την επανάσταση. Κάτι ουσιώδες θα συμβεί (ή δεν θα συμβεί) στην παραγωγή. Σε κάθε περίπτωση όμως, η αστεακή ζωή κι ιδίως ο αγώνας για την πόλη και για την αστεακή κοινωνία σύντομα θα προμηθεύσουν πλαίσια και στόχους σε πολλές επαναστατικές δράσεις. Εδώ επίσης θα υπάρξει (ήδη υπάρχει) μετατόπιση. Χωρίς έναν μετασχηματισμό της ορθολογικότητας στη σχεδιοποίηση και στη διευθέτηση του εδαφικού, χωρίς μιαν άλλη διαχείριση, η βιομηχανική παραγωγή δεν θα έχει σαν στόχο τις κοινωνικές ανάγκες της αστεακής κοινωνίας σαν τέτοιας. Εάν η πραγματοποίηση της αστεακής κοινωνίας συνεπάγεται ένα πολιτικό πρόγραμμα (που να αφορά το σύνολο της κοινωνίας), αυτό το πρόγραμμα συγκροτείται σε συνάρτηση με τον σκοπό του».

Και πρόσθετε: «Το να εμποδίσουμε την υποβάθμιση της υπάρχουσας αστεακής ζωής, το να επινοήσουμε νέες μορφές και να τους δώσουμε τη δυνατότητα να ξεδιπλωθούν, αυτές οι προοπτικές ξεπερνούν τις δυνατότητες της υπάρχουσας κοινωνίας. Απαιτούν μία εξουσία αποτελεσματική και γνήσια δημοκρατική: που να δρα προς το συμφέρον του «λαού», δηλαδή που να ξαναδώσει σε αυτόν τον λαό την ευθύνη και τη διαχείριση των έργων του. Μόνο η πόλη -ανανεωμένη, μεταμορφωμένη- μπορεί να γίνει έργο συλλογικό και κοινό. Και μόνο μέσα στην ανανεωμένη και μεταμορφωμένη πόλη μπορεί η η ζωή του καθενός να γίνει το δικό του έργο, διότι η αστεακή κοινωνία ορίζεται από τη συνάντηση και την επιλογή, τη συγκεκριμένη επικοινωνία και τη γιορτή. Με άλλα λόγια: από τη χρήση (την αξία χρήσης) ενός συλλογικού έργου».

Ο Λεφέβρ είχε αναμφίβολα δίκηο: δεν είναι το αστεακό που θα κάνει την επανάσταση δίχως έναν μετασχηματισμό στην παραγωγή. Μία όμως επανάσταση δεν προκύπτει κάποια «μεγάλη νύχτα». Αυτή, εφόσον προκύψει, δεν είναι παρά η σταγόνα που κάνει το ποτήρι να ξεχειλίσει. Εξίσου, ένας νέος τρόπος παραγωγής δεν έρχεται εξ ουρανού αλλά παίρνει σιγά-σιγά τη θέση εκείνου που υπάρχει και παρακμάζει. Βρισκόμαστε άραγε σε κάτι τέτοιο; Δεν ξέρω. Αλλά εάν απαντήσουμε ναι, αυτό σημαίνει ότι τα στοιχεία ενός νέου τρόπου παραγωγής είναι ήδη παρόντα μέσα στις κοινωνίες μας. Χρειάζεται να τα ανιχνεύσουμε, να τα κατανοήσουμε και να κάνουμε ν' αναδειχθούν.

Ο Λεφέβρ είχε άραγε δίκηο όταν έλεγε πως οι αγώνες για την πόλη και για την αστεακή κοινωνία, νέες μορφές ταξικών αγώνων, σύντομα θα προμηθεύσουν πλαίσια και στόχους σε πολλές επαναστατικές δράσεις; Εάν κάποιος απαντάει ακόμα ναι, τότε οι αγώνες για την αυτοδιαχείριση και την ιδιότητα-του-πολίτη, κυρίως μέσα στην πόλη, αποκτούν μία εντελώς άλλη σπουδαιότητα. Αυτοδιαχείριση; Ιδιότητα-του-πολίτη; Θα επανέλθουμε σε ένα επόμενο άρθρο.
 Armand Ajzenberg (Νοέμβριος 2005) http://www.filomantis.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=192&Itemid=80

επιστροφή στην αρχή

Η πόλη ως υπο-κείμενο και υπερ-κείμενο της γραφής Νάνος Βαλαωρίτης

Οι πόλεις στα μυθιστορήματα και στην τέχνη παριστάνονται συχνά, αχνά ή σε απόσταση στο περιθώριο όπως σε περίφημους πίνακες της Αναγέννησης. Είτε ονομάζονται είτε όχι, είναι φανταστικές, δηλαδή πόλεις - φαντάσματα που διαγράφονται πίσω από τις σκηνές όπου συναντιούνται τα πρόσωπα. Αυτά ισχύουν για τα περισσότερα μυθιστορήματα από τον 17ο έως τον 19ο αι. Οι αφηγήσεις επικεντρώνονται αρχικά είτε στα σπίτια και στα πάρκα, ή στους δρόμους όπου εμφανίζονται ή ταξιδεύουν τα πρόσωπα.
Πάντως αν θέλουμε να ανατρέξουμε σε μυθιστορήματα όπου οι πόλεις έρχονται στο προσκήνιο ως παρουσίες και πρωταγωνιστές, πρέπει να περιμένουμε να έρθουν οι μοντερνιστές. Ο Ρώσος συμβολιστής Μπιελυ εμφανίζει την Πετρούπολη, στο ομώνυμο μυθιστόρημά του, όμως τόσο ιμπρεσιονιστικά και εξπρεσιονιστικά που λίγα αναγνωρίζουμε. Είναι κυριολεκτικά μια πόλη φάντασμα. Την ίδια εποχή περίπου, ο Τζέημς Τζόυς, γράφει τους Δουβλινέζους και συνεχίζει με το \Ulysses\ όπου η πόλη παίρνει το προσκήνιο.
Η αφήγηση ακολουθεί τα πρόσωπα σε κεντρικές πλατείες, δρόμους, λεωφόρους, πάρκα, αμμουδιές, προάστια, στο ποτάμι. Η \Eccles street\ όπου μένει ο Μπλουμ είναι γνωστός δρόμος. Ακολουθούν σκηνές σε εστιατόρια, εφημερίδες, νυχτερινά κέντρα, στο λιμάνι, σε μαγαζιά, στο νεκροταφείο, στη βιβλιοθήκη, στις παμπς, στα θέατρα, σ' ένα πορνείο, που ήδη υπάρχουν στα νατουραλιστικά μυθιστορήματα του Φλωμπέρ του Ζολά, του Ουίσμανς, έστω και του Προυστ, ή του Ζιντ, του Ουίσμανς, έστω και του Προυστ, ή του Ζιντ, και του Ντίκενς. Όμως μια συστηματική πορεία απ' την αρχή ίσαμε το τέλος μιας πόλης, όπως το Δουβλίνο, δεν έχει ξαναγίνει. Ο Τζόυς, που ζούσε αυτοεξόριστος στη Γαλλία ή την Ελβετία, ενδιαφερόταν για κάθε λεπτομέρεια και είχε τηλεφωνικούς καταλόγους και χάρτες του Δουβλίνου.
Επίσης άλλη καινοτομία είναι η εφαρμογή σε κεφαλαία στο Δουβλίνο, επεισοδίων από την |Οδύσσεια| του Ομήρου, ώστε ο νατουραλισμός να μπαίνει στην υπηρεσία ενός συμβολισμού στο \Ulysses\ ως υπερ-κείμενο στο υποκείμενο του Ομήρου, για να μεταχειριστούμε τους όρους του Ζεράρ Ζενέτ, μια πετυχημένη συγκεκριμενοποίηση της θεωρίας του διακειμενισμού.
Όσο για τη διάσημη ροή της συνείδησης, εμφανίζεται παράλληλα με την περιπλάνηση και είναι το κείμενο της συνείδησης που κειμενοποιεί την πόλη, σε σκέψεις, εντυπώσεις, αφηγήσεις των προσώπων, όσο και στη συχνή απρόσωπη εξωτερική περιγραφή του συγγραφέα, όταν ο Μπλουμ δεν είναι το υποκείμενο που αφηγείται, αλλά ο συγγραφέας που παρακολουθεί τις σκέψεις εκείνου και του Στήβεν και της Μόλλυς στο τέλος.
Το κάθε κεφάλαιο έχει επιπλέον θέματα που εμπνευσμένα από την |Οδύσσεια| εφαρμόζονται σε τρέχοντα θέματα... όπως η όπερα, η μουσική, το τραγούδι, οι άριες, οι Σειρήνες που ταυτίζονται με τις σερβιτόρες του Μπαρ, το εστιατόριο ή το φαϊ, με τους κανίβαλους Λαιστρυγόνες, ο Αίολος ο θεός των ανέμων στη γλώσσα την εφήμερη ρητορική της δημοσιογραφίας, η κατάβαση στον Άδη σε μια κηδεία, όπου εμφανίζεται ο Άδης ο ίδιος ως ένας, με λάθος τ' όνομά του ως Μακ Ιντος ανθρώπου με το καφετί μάκιντος αδιάβροχο, μια μεταφορά για τον καφετί θάνατο που κυριαρχεί στο Δουβλίνο, των |Δουβλινέζων|, συμβολίζοντας την ακινησία και την απάθειά τους απέναντι στον Άγγλο κατακτητή, η επίσκεψη στο νοσοκομείο στα Βώδια του Ήλιου, έχει αυτό που μας ενδιαφέρει, ολόκληρη την ιστορία της αγγλικής γλώσσας, όπου η πόλη γίνεται μεταφορικά η γλώσσα από τη γέννησή της, όταν μιλούσε μια ακατάληπτη βάρβαρη διάλεκτο, όπως το μουγκρητό των πετσοκομμένων κρεάτων των βοδιών του ήλιου, σαν τις κραυγές των γυναικών που γεννάνε ή τα κλάματα των παιδιών και τα σχόλια των άπιστων συντρόφων, των κυνικών γιατρών κι ανάμεσά τους ο αγγλόφιλος ιρλανδός προδότης ο Μάλλιγκαν, συγκάτοικος του Στήβεν, απ' τα συναισθηματικά ρομάντζα παρωδίες στο επεισόδιο της Ναυσικάς, η περιπλάνηση στις Συμπληγάδες της Ναυσικάς, η περιπλάνηση στις Συμπληγάδες πέτρες στην πόλη του καθολικού παπά και στο παμπ, την ταβέρνα, με τον βίαιο εθνικιστή Πολίτη, τον Κύκλωπα, η κουρασμένη γλώσσα της επιστροφής στην Ιθάκη του Μπλουμ - Οδυσσέα με τον νυχτοφύλακα ναυτικό, τον Εύμαιο, έτσι η ζωή της πόλης παρακολουθείται εκ του σύνεγγυς. Όλα αυτά σχηματίζουν ένα αμάλγαμα που συνθέτει το γλωσσικό πανόραμα της Πόλης, σε διαφορετικό κάθε φορά ύφος και με άλλα θέματα.
Αν ο Τζόυς δεν είχε αποκαλύψει ο ίδιος το τέχνασμα του υπο-κειμένου της |Οδύσσειας| θα το ψάχναμε ακόμη. Το μυθιστόρημα είναι μια αντιηρωική παρωδιακή ακτινογραφία των εντοσθίων του γίγαντα μιας μεγαλούπολης και το κίνητρο της περιπλάνησης του Μπλουμ είναι μια αποστολή να βρει ένα σαπούνι για την άπιστη γυναίκα του. Οι μαρξιστές της πρώτης γενιάς το θεώρησαν αναδίφηση μιας λεπτομερειακής βρωμιάς και καταδίκασαν το \Ulysses\ στα μαύρα κατάστιχα του παρακμιακού αστικού μοντερνισμού. Βλέπε σχετικά τον Λούκατς.
Η αναπαράσταση μιας σκόρπιας επαρχιακής κωμόπολης στην |Ερόικα| του Κοσμά Πολίτη, ένα υβρίδιο της Πάτρας και της Σμύρνης, που δεν κατονομάζεται, παρά με ονομασίες και τοποθεσίες φανταστικές, όπως ο Άκορφος και η Νάκρεια τα βουνά, η οδός Αρμοδίου, το πρόχειρο γήπεδο, η Αγία Ακομίνα, η ΔΕΥΚΑΛΕΙΑ απέναντι, η τοποθεσία του λόφου με τ' αρχαία, η κωμόπολη η ίδια, την ονομάζει πολιτεία, που λέγεται αόριστα Ελεμίνθα, η μυστηριώδης Τετράπολη, κατά το Τρίπολη, η Κάτω Πόλη, η αφήγηση του Κοσμά Πολίτη αποκτάει μυθικές διαστάσεις, με υπο-κείμενο, επεισόδια της Ιλιάδας, της ΙΙ ραψωδίας, τα αριστεία του Πάτροκλου και του Λοϊζου ως Αχιλλέα, στο Ψ, τα νεκρικά αθλήματα, κάτω απ' το Ψωμάλωνο, πίσω απ' τον εμπορικό σταθμό του τραίνου κοντά στην παραλία, για την ψυχή του Πάτροκλου ή του Αντρέα.
Και με κάποιο τρόπο το Ιταλικό Προξενείο ως μια μεταφορική Τροία και τη Μόνικα ως μια Ελένη, και μια Πολυξένη, εγγονή ενός Ηφαίστου του σιδερά φαναρτζή Λούκιου Κνοπφ, Βαυαρικής καταγωγής, που επιδιορθώνει την αντλία - το άρμα των παιδιών. Η αναλογία του νεαρού ήρωα Αλέκου (Αλέξανδρου) με τον Πάρι, ή του Παρασκευά, τ' όνομα του συγγραφέα είναι επίσης διάφανη. Οι μυθικές διαστάσεις της πόλης, έχουν όμως και νατουραλιστικό παρασκήνιο με τα σχολεία, το φαρμακείο, "Ο Ιπποκένταυρος", το Ινστιτούτο, τα περιβόλια του, τα σπίτια των οικογενειών, ο ονειρικός διπλανός κήπος, η παραλία κ.λπ. Η απουσία της μητέρας του Λοϊζου - Αχιλλέα υπονοεί τη Θέτιδα.
Η γλώσσα του Κοσμά Πολίτη, υπονοηματική με ρηγμένες εδώ κι εκεί υποψίες, τα λογοπαίγνια, οι υπαινιγμοί, όπως το ομηρικό του |δ' απαμειβόμενος,| αυτός που απαντάει με την έννοια του πληρωμένου έρωτα ενός που αμοίβεται, όπως ο μπακαλόγατος, από τον Κύριο Κλήμη, αναφορά στον Καβάφη, δίνουν μια ερωτικο-αινιγματική και ρομαντική υφή στο μυθιστόρημα που τώχει και ο Τζόυς στο \Ulysses\, αλλά πιο νατουραλιστικά, πιο σκληρά. Μοιάζει περισσότερο με του Ρώσου Αντρέ Μπιελυ την εξπρεσιονιστική συμβολιστική τεχνική στο |Πετρούπολη,| γιατί κι ο Πολίτης συγχέει επίτηδες τους ρόλους κι αφήνει να πλανιέται μια αόριστη ατμόσφαιρα νοσταλγίας, κωμωδίας και τραγωδίας. Η κωμόπολη αυτή προσφέρεται στο υπαινικτικό, ελλειπτικό και σκόρπιο ύφος του Πολίτη είναι μέρος του - και το είχε ήδη εγκαινιάσει στο νωρίτερο αφήγημά του |Ελεονόρα|.
Στα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι, όπου ο συμβολισμός υποφώσκει στον νατουραλισμό η Πόλη είναι αχνή. Όμως πολύ νωρίς έγραψε το |Πετρούπολις, Οράματα, Στίχοι και Πρόζα,| όπου περιγράφει την πόλη, η |Ηλίθιος| και το |Έγκλημα και Τιμωρία| έχουν την Πετρούπολη ως φόντο, καθώς και οι Λευκές Νύχτες, που αναπολούν την έρημη Πετρούπολη του βόρειου λυκόφωτος. Στο |Έγκλημα και Τιμωρία| η άφιξη ενός προσώπου από την επαρχία τοποθετεί το μυθιστόρημα στην Πετρούπολη. Το προσκήνιο στον Ντοστογιέφσκι είναι ο διάλογος των προσώπων οπουδήποτε βρίσκονται, συνήθως σε δωμάτια. Επίσης στους |Δαιμονισμένους,| η επαρχιακή πόλη Σκβορεσνίκι παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς και το Φανταστικό Ρουλέτενβουργκ στον |Παίκτη|.
Στον |Κύριο και την Μαργαρίτα| του Μπουλγκάκωφ, αλλάζει το σκηνικό κι έχουμε αναφορές συγκεκριμένες στη Μόσχα, σε δρόμους, τα πάρκα και διάφορα ιδρύματα, ψυχιατρείο, η Ένωση των Συγγραφέων, εστιατόρια, μαγαζιά... Το ίδιο στου Σινιάφσκι τα |Φανταστικά Διηγήματα| και το |Λιούμπιμοφ|, μια παρωδιακή πόλη σοβιετικού τύπου, σατιρικά δοσμένη.
Οι περιγραφές αυτές έχουν μια κλασική μορφή. Συνήθως πρόκειται για μια πόλη που περιγράφεται ιμπρεσιονιστικά, με δυο - τρεις πινελιές για την ανάγκη να πλαισιωθεί η αφήγηση. Αυτό που αλλάζει στον Ρομπ - Γκριγιέ είναι ότι στο |Στον Λαβύρινθο| μια πόλη φάντασμα εκτείνεται έξω από την κάμαρα του αφηγητή-γραφέα, ανώνυμη, φλου, σε μια διαρκή χιονοθύελλα, ή με αντιφατική καλοκαιρία όπου ακόμα και τ' όνομα ενός δρόμου δεν έχει νόημα γιατί το πρόσωπο του ήρωα-στρατιώτη δεν το γνωρίζει ή το ξέχασε, και για τον οποίο η πόλη αυτή είναι τελείως άγνωστη και ξένη.
Πίσω από τις περιγραφές του Ρομπ - Γκριγιέ στέκονται οι περιγραφές σε στίχο ή πρόζα του Ράυμον Ρουσσέλ είτε μιας πλαζ με λουόμενους είτε ενός ξενοδοχείου ή μιας ορχήστρας ή ενός μεγάλου καρναβαλιού στη Νίκαια, ή τελικά στο μεγάλο έργο |Ο Σηκουάνας| με λογοπαίγνιο τη λέξη |Σκηνή|, \La Seine, La scene\, με τον ποταμό των προσώπων που δρουν στην πόλη, ή στο \Locus Solus\ την περιγραφή μιας μηχανικής κατασκευής με ζαλιστική λεπτομέρεια, πράγμα που έχει επίσης κάνει ο Κάφκα στη |Σωφρονιστική Αποικία| μιας μηχανής που γράφει στο σώμα του κατάδικου το κείμενο της καταδίκης του.
Η πόλη του Ρομπ-Γκριγιέ εκτείνεται απειλητική, ξένη, παγωμένη ακίνητη με μικρά σημεία ζωής σε εσωτερικά, ταβέρνα, διάδρομοι, δωμάτια, κτήριο στρατώνα, αντίθετα με την πόλη του Δουβλίνου του Τζους που ξετυλίγεται διαδοχικά σαν ένα χαλί στα πόδια των περπατητών περιπλανώμενων ηρώων. Το μυθιστόρημα τελειώνει πάλι με περιγραφή μόνο που αντί έξω να χιονίζει τώρα βρέχει. Και ο αφηγητής κλείνει το βιβλίο αφήνοντας πίσω του την πολιτεία.
Οι Υπερρεαλιστές πριν απ' τον Ρομπ-Γκριγιέ περιγράφουν λεπτομερώς δρόμους, πλατείες, καφενεία του Παρισιού, αγάλματα, κτήρια, στη |Νάντια| του Μπρετόν και στον |Αγρότη του Παρισιού| του Αραγκόν. Ο Αραγκόν και ο Μπρετόν εντυπωσιάζονται απ' τις στοές ανάμεσα στους δρόμους όπου κυκλοφορούν. Ο Σελίν στο |Θάνατος με δόσεις| περιγράφει επίσης μικρομάγαζα και στοές και δρόμους του Παρισιού με τα αληθινά τους ονόματα.
Η πόλη τους στοιχειώνει και την στοιχειώνουν με την παρουσία τους. Οι μεγάλες πόλεις σύμβολα του θανάτου ενός πλήθους, που κυκλοφορεί, έχει περιγραφεί από τον Πόε στο |Ο Άνθρωπος του Πλήθους|, σε ένα μικρό κείμενο όπου ο αφηγητής παρακολουθεί κάποιον που απλώς κυκλοφορεί άσκοπα μέσα στο πλήθος. Ο Ρομπ-Γκριγιέ πάλι στο μικρό κείμενο|Το Μετροπόλιταν| περιγράφει τους διαδρόμους, τις πλατφόρμες, τις μηχανικές σκάλες του Μετρό, όπου κυκλοφορεί το ανώνυμο πλήθος τελείως ξένο και ακινητοποιημένο σαν τα γραφικά ομοιόμορφα ανθρωπάκια του Γαϊτη. Σύμβολα της αποξένωσης οι μεγάλες πόλεις, σε πολλούς μυθιστοριογράφους, καθώς στο μυθιστόρημα του Αμερικανού Τζέημς Μακ Ελρόη, |Γυναίκες και Άντρες|, όπου τα δύο βασικά πρόσωπα των οποίων οι φίλοι και γνωστοί αλληλοσυνδέονται, και συζητιώνται κατά κόρον, αλλά οι ίδιοι δεν συναντιούνται ΠΟΤΕ.
Το |Σπλην του Παρισιού| του Μπωντλαίρ παρουσιάζει πρόσωπα που κυκλοφορούν στην πόλη, σε μικρά κείμενα όπου συναλλάσσονται με τον αφηγητή. Και αυτός έγραψε για το Παρίσι ότι του έδωσε τη λάσπη και την έκανε χρυσάφι. Όμως πρέπει να πούμε ότι αυτή η ροή των ξένων ο ένας δίπλα στον άλλον έχει υπερεκχειλίσει και στη γραφή την ίδια. Η επαναληπτική γραφή του Ρομπ-Γκριγιέ οφείλει κάτι σ' αυτή την ομοιομορφία, των πόλεων και στη ροή του πλήθους.
Οι ποιητές προώθησαν αυτή τη μεταφορικότητα ένα βήμα πιο μακριά. Ο Υβ Μπουέν, στην |Υποχώρηση απ' τη Ρωσία|, γράφει φράσεις άσχετες αλλά συνδυασμένες μ' ένα απλό |"και"|. Στο 1969-70 δύο γαλλικά μου κείμενα, η |Μάχη του Οροντή| καθώς και στο |Κείμενο σε σιδερένια κάγκελα|, έχουν ασύνδετες φράσεις. Η ροή τους αναπτύσσει, στο ύφος ενός ρητορικού λόγου, μια κριτική του σύγχρονου κόσμου. Μερικά χρόνια πριν σ' ένα μικρό πεζό μου |Με μια γενική θεωρία της ιδέας του μέτρου|, ο αφηγητής καταμετρούσε σε εκατοστά κάθε αντικείμενο ή γωνιά ή απόσταση που συναντούσε. Η καταμέτρηση των περιεχομένων της τζέπης ενός προσώπου στον Μπέκετ έχει ανάλογο χαρακτήρα. Ένας πρώην φοιτητής μου και πλέον πολύ γνωστός ποιητής, ο Ρον Σίλλιμαν, σ' ένα μεγάλο κείμενο που λέγεται |Τσάντιγκ (Ψέλνοντας)|, παρατάσσει φράσεις άσχετες σε μια ακατάσχετη ροή και διαβάζει, απαγγέλλνοντας, για τρεις μέρες σε μια γωνιά του δρόμου, ολόκληρο το βιβλίο, που είναι μια μεταφορά του πλήθους σε φράσεις ανεξάρτητες. Η ροή των εικόνων στις τηλεοπτικές ειδήσεις των νέων έχει την ίδια ακατάσχετη ομοιοποίηση κάθε γεγονότος.
|Ο κύριος Τεστ| του Πωλ Βαλερύ, ο άγνωστος μεγαλοφυής, είναι ο πρώτος τέτοιος άνθρωπος του πλήθους, που τον αγνοούν οι επώνυμοι. Το όνομά του Κεφαλή ή Πείραμα όπου υπάρχουν εκατομμύρια άνθρωποι. Η εσωτερίκευση του πλήθους βγάζει μυθιστορήματα ποταμούς όπως του Προυστ, την |Αναζήτηση του Χαμένου Χρόνου|, όπου όλα τα πρόσωπα σχετίζονται. Τα πλέγματα αυτά είναι τα προϊόντα των μεγαλουπόλεων όπως το Παρίσι νωρίτερα του Μπαλζάκ ή το Λονδίνο του Ντίκενς και τα αστυνομικά περιπετειώδη λαϊκά αναγνώσματα |Τα Μυστήρια των Παρισίων| του Ευγένιου Σου ή του Πόνσον Ντυ Τερραίγ με τον Ροκαμπόλ και αργότερα πάλι ο Φαντομάς, και του Μωρίς Λεμπλάν ο Αρσέν Λυπέν και βέβαια στους |Άθλιους| του Ουγκώ οι υπόνομοι, τα οδοφράγματα. Στο κέντρο συχνά ένα μάτι, ένας αστυνομικός, ο Ζαβέρτ, ή ένας Ραστινιάκ, τυχοδιώκτης, αλήτης ή εγκληματίας, που συνδυάζει ή παρακολουθεί τα άλλα πρόσωπα. Στο |Έγκλημα και Τιμωρία| τον ρόλο αυτό παίζει ο ανακριτής Προφύρης.
Στη δική μας ποίηση η πρώτη φορά που περιγράφεται ένα αστικό τοπίο επαναληπτικά είναι στη |Στρογγυλή Συμφωνία| του Νικόλαου Κάλας, η Πλατεία Ομονοίας. Κατόπιν έρχεται ο Μιχάλης Παπανικολάου στη |Στοά| και η Μαντώ Αραβαντινού στις δύο πρώτες |Γραφές, Άλφα και Βήτα|, όπου μια ανώνυμη πόλη περιγράφεται από την αφηγήτρια με δρόμους που διχάζονται, συναντιώνται, παραλληλίζονται, γεωμετρικά. Η λεγόμενη κειμενική ή παραβολική γραφή οφείλουν αρκετά στην Πόλη, όπως |Τα Κείμενα| του Εμπειρίκου όπου μια πολιορκημένη πόλη, με σύμβολο της αντίστασής της έναν ποδηλάτη, κυριεύεται απ' τους εχτρούς με το θάνατό του. Κι αργότερα αναφέρεται σε μια ιδεατή πόλη στην διάσημη |Οκτάνα ή Μπραζίλια|, ενώ ο |Μέγας Ανατολικός| είναι μια πλωτή πόλις του σεξ. Ο Νίκος Εγγονόπουλος αναφέρεται στο Ελμπασσάν ως η πόλη των τυφλών, και σε άλλες αρχαίες ελληνικές πόλεις συχνά στα ποιήματα και σε μια μεταθανάτιο ουτοπική πολιτεία. Επίσης ο Μιχαήλ Μήτρας στα |Τρία Αστικά Τοπία|, στο πρώτο επαναλαμβάνεται η λέξη πλήθος, στο τρίτο ανακατεύει αυτοκίνητα, πεζούς εναλλάξ και σε ένα άλλο κομμάτι ένας περπατητής παρατηρεί μια γυναικεία σιλουέτα σ' ένα παράθυρο κι αναρωτιέται τι θα κάνει αύριο κ.λπ. Με τη θεματική του πλήθους και της επανάληψης, εκείνο που προέχει δεν είναι πόλη ως θέμα αλλά η επιρροή της πόλης επάνω στη γραφή την ίδια από τη συντριπτική της παρουσία.
Το μυθιστόρημά μου |Απ' τα Κόκκαλα Βγαλμένη|, 1961, διαδραματίζεται στους δρόμους και τις πλατείες των Αθηνών, του Πειραιά και περιχώρων. Στο αφήγημά μου, τον |Σκύλο του Θεού, Το Στάδιο του Καθρέφτη|, ο αφηγητής περιγράφει μια μέρα στη ζωή του στο Λονδίνο, όπου διασχίζει δρόμους και πλατείες με κάθε λεπτομέρεια. Επίσης στα |Σπασμένα Χέρια της Αφροδίτης της Μήλου|, στον μονόλογο της Κοκκονίτσας Μαρώς, στο μυαλό της ηρωίδας ενόσω συνουσιάζεται, παρελαύνουν τα γεγονότα στην Πόλη του 1821, στο ξέσπασμα της Επανάστασης.
Στου Αλεξ. Σχινά τον |Πόλεμο|, ένα πολύ ευαίσθητο παιδί μεγαλώνει σε μια πόλη που στρατοκρατείται και πολιορκείται. Όταν μεγαλώνει θέλει να δει πού πολεμάνε και φτάνοντας με το τρόλλεϋ στα σύνορα της πόλης ανακαλύπτει ότι οι κανονιές προέρχονται από ένα μεγάφωνο. Ο πόλεμος είναι η πρόφαση να διατηρηθεί το δικτατορικό στρατιωτικό καθεστώς. Αυτό θυμίζει με μια σημαντική υπερκειμενική παραλλαγή το |1984| του Όργουελ. Επίσης ο Σχινάς σ' ένα άλλο αφήγημα με τίτλο |Το Σκηνικό| παρουσιάζει μια άδεια πόλη, με κτήρια, σκηνικά χωρίς βάθος, αλλά που κάτω από τα διάφανα πεζοδρόμιά της βρίθει μια ζωή πυρετώδης, απειλητική, δαιμονική. Επίσης στο μυθιστόρημα του Αντρέα Φραγκιά |Το Πλήθος| υπάρχει μια ανάλογη πλοκή μικροεπεισοδίων και αναφορά σε δύο πρόσωπα που δεν συναντιούνται, όπως στο μυθιστόρημα του Τζέημς Μακ Ελρόη.
Ανάλογα πράγματα συμβαίνουν στο |Εμείς| του Ζαμιάτιν και στο \Logan's Run|, |Η φυγή του Λόγκαν| που έγινε μια εξαιρετική ταινία. Οι πόλεις αυτές είναι απομονωμένες από τον έξω κόσμο η πρώτη μ' ένα πανύψηλο τείχος, η δεύτερη μ' έναν γυάλινο ή πλαστικό θόλο. Στην πρώτη η ηρωίδα βγαίνει για να γεννήσει, ενώ στην πόλη απαγορεύεται η φυσική γέννα και στη δεύτερη ένα διωκόμενο ζευγάρι εξέρχεται και ακολουθείται από τους κατοίκους, που μέσ' στην πόλη είναι καταδικασμένοι σε θάνατο στα είκοσί τους χρόνια στην κατάψυξη για να φαγωθούν. Στον |Θαυμάσιο Καινούργιο Κόσμο| του Χάξλεη επικρατεί και εκεί μια αδυσώπητη λογοκρατία με χημικά φαγητά, ηδονές και ναρκώσεις.
Τελικά όλο το κίνημα της Γλωσσοκεντρικής Γραφής στην Ευρώπη και την Αμερική στην ποίηση, σε στίχους ή πρόζα, δεν είναι άσχετο με την πραγματικότητα της πόλης, ξεκινάει ως μια συνέχεια της αρχικής μεταφοράς του πλήθους από τον Πόε και τον Μπωντλαίρ, που γίνεται πια στην εποχή μας τρόπος ζωής.
Η πόλη που μετατρέπεται σε κείμενο και συγχρόνως επηρεάζει τα κείμενα και τη γραφή και προκαλεί νέα είδη και τεχνικές είναι αυτή μέσ' στην οποία ζούμε και που ζει μέσα μας και ρέει στα όνειρά μας κυρίως ως το υβρίδιο εκείνο ονειρικό τοπίο, όπως στο καθαρά μεταλλικό Παρίσι στο ποίημα - όνειρο του Μπωντλαίρ όπου λείπει το |ακανόνιστο φυτό| (\sic!)! H πόλη δεν παύει να υπαγορεύει πάντοτε τις φαντασιώσεις μας στη γραφή και στα όνειρα όπου συχνά κυκλοφορούμε σε άγνωστες πόλεις ή μισογνώριμες.
Όσο για την Τέχνη, θα ήθελα να περιοριστώ σ' έναν πρωτοπόρο λησμονημένο Έλληνα καλλιτέχνη που ασχολήθηκε με πόλεις και χωριά κυβιστικά και υπερρεαλιστικά την δεκαετία του '20 και '30 και για τον οποίο έγραψα έναν πρόλογο... Τον Έλληνα της διασποράς, Βασίλη Μάρρο. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζω τον φουτουριστή Μπαλταδώρο.
ΑΥΓΗ 5-11-2006

επιστροφή στην αρχή

Πρόσκληση

 Η Οικοτοπία και ο Δαίμων της Οικολογίας σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου:

"Η Πολιτική Οικολογία στην Ελλάδα"

Πρόκειται για έναν συλλογικό τόμο που εκδόθηκε από την Ευώνυμο Οικολογική Βιβλιοθήκη και είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Νίκου Καίσαρη.

Η παρουσίαση θα γίνει στην Αίθουσα Λόγου και Τέχνης, την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου, στις 19.00, στον οικείο χώρο της Στοάς του Βιβλίου.

Η παρουσίαση θα ξεκινήσει με τις εισαγωγικές αναφορές επί του βιβλίου και του έργου του Νίκου στο πεδίο της πολιτικής οικολογίας από τους συντονιστές της πρωτοβουλίας Σάκη Κουρουζίδη, Λεωνίδα Λουλούδη, Γιάννη Σακιώτη και Γιάννη Σχίζα.

Θα ακολουθήσουν σύντομα σχόλια (3-4 λεπτά) για το έργο και τη ζωή του Νίκου Καίσαρη από τους συγγραφείς του τόμου και άλλους ενδιαφερόμενους.

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Ευθύμης Παπαδημητρίου.

Στη συνέχεια, θα έχουμε την ευκαιρία να πιούμε ένα ποτό και να κουβεντιάσουμε στο χώρο υποδοχής.

Πληροφορίες: 210-3231557, 210-8664335, 210-6142769

 επιστροφή στην αρχή

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

 

Το ιστορικό Λεύκωμα «Χαϊδάρι – Τόπος & Άνθρωποι» ταξιδεύει...

Καθελκύστηκε στις 20 Μαΐου 2007 και με άριστους οιωνούς διασχίζει τις θάλασσες της ιστορικής μνήμης, της αναπόλησης, της κριτικής, της περιβαλλοντικής και της πολιτικής διέγερσης.

Περισσότεροι από τριακόσια άνθρωποι από το Χαϊδάρι και από την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας παρευρέθηκαν στην παρουσίαση του βιβλίου.

Οι εκτός Χαϊδαρίου: Απόστολος Κακλαμάνης (πρώην Πρόεδρος της Βουλής και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ), Κατερίνα Παπακώστα (βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, έστειλε χαιρετισμό) Νίκος Χουντής (μέλος της Π.Γ. του Συνασπισμού), Γιάννης Σχίζας (Διευθυντής του οικολογικού περιοδικού ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ), Ευαγγελία Παπαδημητρίου και Κατερίνα Παπουτσή (Καλλιτεχνικό Εργαστήρι Ελευσίνας), Καλλιόπη Παπαγγελή (αρχαιολόγος, Διευθύντρια του Μουσείου Ελευσίνας), Σπύρος Πιλίτσης (Πρόεδρος του συλλόγου Βοτανικού, Ρουφ «Μέγας Αλέξανδρος»), Χρίστος Καραμάνος (Μέλος της Επιτροπής για την διάσωση του Ελαιώνα) κ.ά.

Οι Εντός των τειχών της πόλεως του Χαϊδαρίου: Δημήτρης Μαραβέλιας (Δήμαρχος), Κυριάκος Ντηνιακός (επί σειρά ετών Δήμαρχος της πόλης), Κώστας Σπηλιόπουλος (πρώην Δήμαρχος), η Λίλιαν Γιαχνή και η Τασία Σκαμπά (από τις οικογένειες των εκλιπόντων Δημάρχων), ο Δημήτρης Τσατσαμπάς (Καλύτερο Χαϊδάρι), ο Μιχάλης Σελέκος (Ενωτική Δημοτική Κίνηση), ο Άρης Πανόπουλος (Μαζί μπορούμε), ο Δημήτρης Βίτσας (Πολίτες σε δράση), οι αντιδήμαρχοι Μ. Λιακόπουλος και Ν. Παναγιωτάτος, Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι συλλόγων κ.ά.

Παραβρέθηκαν αρκετά πρόσωπα που αναφέρονται στο Λεύκωμα όπως η Ντίνα – Χόρμοβα Τσούρμα, ο Κώστας Χατζηγεωργίου, η Λίζα Χριστοδουλίδου, ο Θεόδωρος και η Ελένη Κουτσουμπού κ.ά.

Παρόν στην εκδήλωση ήταν ο πολυγραφότατος π.Γεώργιος Φραγκιαδάκης, του οποίου το βιβλίο «Μνήμες – Νέα Φώκαια» (1982) αποτελεί βασική βιβλιογραφική πηγή (μαζί με την έκδοση του Δήμου Χαϊδαρίου «Χαϊδάρι, Συνάντηση με την Ιστορία», 2006), για όποιον ερευνητή, μελετητή ή ιστορικό επιχειρήσει να καταπιαστεί με θέματα που αφορούν την ιστορική διαδρομή της πόλης.

Όλες οι τοπικές και περιφερειακές εφημερίδες πρόβαλλαν την έκδοση  του βιβλίου. Οι εφημερίδες και περιοδικά που παρουσίασαν μέχρι στιγμής το Λεύκωμα ήταν:

«Χαϊδάρι, η Πόλη μας», «Το Χαϊδάρι Σήμερα», «15 μέρες», «Υπεύθυνος Πολίτης», «Ελεύθερος Διάλογος» (Περιστερίου), «Δαίμων της Οικολογίας» (ένθετο της ΑΥΓΗΣ), «Οικοτοπία», Διάπλους, metrocity, expression, «Συλλογή»(απευθύνεται σε συλλέκτες).

Το βιβλίο ήδη ταξιδεύει και μπορείτε να το προμηθευτείτε απ΄ όλα τα βιβλιοπωλεία του Χαϊδαρίου ή να το παραγγείλετε να σας αποσταλεί με αντικαταβολή, στα τηλ. 6932 638523 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: prosanatolismoi@hotmai.com

 επιστροφή στην αρχή

State of the environment report No 1/2007

Europe's environment — The fourth assessment

The 'Environment for Europe' process now brings together 56 countries across three continents to jointly address environmental challenges. In support of this process, the European Environment Agency has prepared a series of assessments of the environment for the pan European region to provide policy relevant, up to date and reliable information on the interactions between the environment and society. This is the fourth report in the series. Where possible the report evaluates progress, primarily against the objectives of the Sixth Environment Action Programme of the European Community and the Environment Strategy for Countries of Eastern Europe, Caucasus and Central Asia. The report has been prepared in close partnership with a range of international organisations, governmental institutions and non governmental organisations across the region.

This is a major report covering many environmental topics

Publish date: 10 Oct 2007

Published by:

EEA (European Environment Agency)

OPOCE (Office for Official Publications of the European Communities)

Paper copy

ISBN: 978-92-9167-932-4
Catalogue No: TH-78-07-127-EN-C
Price: EUR 50

Order this report online from the EU bookshop (English).

You can also obtain a copy from your nearest sales agent.

Contents - Free download

Chapter 0 Abbreviations and acronyms, acknowledgements and foreword  [763 KB]

Chapter 1 Europe's environment in an age of transition  [7240 KB]

Chapter 2 Environment and health and the quality of life  [21742 KB]

Chapter 3 Climate change  [8037 KB]

Chapter 4 Biodiversity  [15041 KB]

Chapter 5 Marine and coastal environment  [14841 KB]

Chapter 6 Sustainable consumption and production  [8398 KB]

Chapter 7 Sectors that drive environmental change  [11667 KB]

Chapter 7.1 Satellite spread  [238 KB]

Chapter 8 Annexes  [29775 KB]

Chapter 9 References  [838 KB]

Cover  [4288 KB]

Full report: Europe's environment. The fourth assessment  [116711 KB]

See also

The EEA pan-European website.

Maps/Graphs included Europe's environment - The fourth assessment

 επιστροφή στην αρχή

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΑΘΗΝΑ:  Η κοινωνική δημιουργία μιας μεσογειακής μητρόπολης

Ελίζαμπετ Χάιντενραϊχ, Σωτήρης Χτούρης,

Ντέτλεφ Ίψεν, Εκδόσεις Κριτική 2007

Τόσο ο έντυπος όσο και ο ηλεκτρονικός τύπος με σταθερή  συνέχεια παρουσιάζουν το διαρκές  δράμα  της ελληνικής μητρόπολης. Παρακολουθώντας επί δεκαετίες αυτήν τη διαρκή  ροή  των γεγονότων, είτε λέγονται καταπατήσεις της γης, αυθαίρετα, κυκλοφοριακή συμφόρηση, πυρκαγιές, νέφος, αλλοίωση του περιβάλλοντος καθώς  και άλλες φυσικές και μη καταστροφές, αισθανόμαστε ότι ζούμε σε μία   πόλη ανοχύρωτη  και αδύναμη να αντιδράσει στη μοίρα  που τής επιφυλάσσεται, ως μια χαοτική και ανοργάνωτη μεσογειακή μεγαλούπολη.  Μια πόλη,  που με την πάροδο του χρόνου,  μόνο  προβληματικές καταστάσεις μπορεί να βρει μπροστά της, αφού όλες οι κρατικές πολιτικές για την πολεοδομική  ανασυγκρότησή της, όπως και τα οράματα ορισμένων πολιτικών ή οι  προσπάθειες λαμπρών πολεοδόμων και αρχιτεκτόνων, δεν έχουν αποδώσει κάτι ιδιαίτερο. Ως φυσικό επακόλουθο, η  πόλη μεγεθύνεται διαρκώς στις άκρες της, κατατρώγοντας με ασίγαστο τρόπο τη φύση που την περιβάλλει. Οι παρυφές της Αθήνας αποτέλεσαν και αποτελούν το σημείο τριβής, όπου το «άναρχο» παρελθόν της πόλης συναντά επιτακτικά τις αναγκαιότητες του παρόντος της. Αυτό που  δημιουργήθηκε άτακτα (άτυπα)  ταχτοποιείται γρήγορα, εκ των υστέρων, με πρόχειρα σχέδια και αδύναμες υποδομές, για να ξεχυθεί εκ νέου στον ορίζοντα  η πόλη  με ένα νέο ποταμό από πολυκατοικίες, αυθαίρετα κτίσματα, εργοτάξια και νταμάρια γεμάτα σκόνη .

Ξεκινώντας με μια περιήγηση στα αθηναϊκά περίχωρα αλλά και στο κέντρο της πόλης, το βιβλίο εμβαθύνει σε αυτό το ιδιόμορφο πρότυπο αστικής ανάπτυξης της Αθήνας, προσπαθώντας να αναδείξει τους λόγους για τους οποίους η ελληνική πρωτεύουσα διαφοροποιείται τόσο έντονα από τις άλλες πόλεις της Δυτικής Ευρώπης. Πρόκειται για μια προσπάθεια ανάδειξης της λογικής η οποία κρύβεται πίσω από το επιφανειακό «χάος» της μητρόπολης. Στην ανάλυση αυτή συμβάλλει η αναγνώριση εκείνων των οικονομικών, πολιτισμικών και κοινωνικοπολιτικών σχέσεων που οδηγούν στη διαμόρφωση ενός καθεστώτος που οι συγγραφείς  συνοψίζουν με τον όρο  κοινωνική αυτορρύθμιση της πόλης.  Με άλλα λόγια, περιγράφουν  την απουσία του κράτους από σημαντικά και καίρια πεδία της αρμοδιότητάς του, ενώ αναγνωρίζουν τη δυναμική παρουσία της οικογένειας, των βασικών αξιών της και των κοινωνικών δικτύων στη ρύθμιση της πόλης.  Πρόσφατα, διαπιστώσαμε με τραγικό τρόπο αυτήν την απουσία του κράτους, τόσο στις πυρόπληκτες περιοχές  όσο και στο ιδιότυπο άβατο του Μυλοποτάμου, πράγμα που υπογραμμίζει έντονα  αυτόν  τον ιδιόμορφα αδύναμο χαρακτήρα της σύγχρονης ελληνικής πολιτείας. Το ελληνικό κράτος, παρά τον έντονο γραφειοκρατικό του αυταρχισμό, φαίνεται να μην είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις  κοινωνικές ανάγκες, ούτε  να συμβιβάσει τα διάφορα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα με το γενικότερο  κοινωνικό όφελος και συμφέρον. 

Στο βιβλίο παρουσιάζονται επίσης οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής οικονομίας, όπως αυτή καθορίζεται από τον κυρίαρχο οικονομικό τομέα των κατασκευών και της οικοδομής, αλλά και από την παραγωγή μικρής κλίμακας των οικογενειακών  επιχειρήσεων.  (Ξεκινώντας, streichen)   Τέλος, με την ερμηνευτική της γης (πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν εδώ βοσκοί καταπατητές, αυθαίρετοι οικιστές και πολιτικοί παράγοντες), περνώντας από τη ζωή στο μικρό σπίτι στις παρυφές της πόλης, τη διαμόρφωση της αστικής πύκνωσης και φτάνοντας στην εκ των υστέρων κρατική ρύθμιση, οι συγγραφείς μάς προσκαλούν να παρακολουθήσουμε βήμα βήμα την κοινωνική δημιουργία της αθηναϊκής μητρόπολης.  Μια μητρόπολη, που έλυσε σε μεγάλο βαθμό το μεταπολεμικό στεγαστικό της πρόβλημα στηριζόμενη στην κοινωνική αυτορρύθμιση, δημιουργώντας ωστόσο, παράλληλα, άλυτα περιβαλλοντικά και λειτουργικά προβλήματα. Οι διάσπαρτες παρεμβάσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων δεν φάνηκαν ικανές να δώσουν λύση σε αυτά τα καίρια προβλήματα. Η πόλη,  αφού συμβιβαστεί με το παρελθόν της, ίσως χρειαστεί να προχωρήσει σε ένα πρωτότυπο   δρόμο που θα συμβιβάζει δημιουργικά αυτές τις αντιθέσεις, για να εξασφαλίσει μια θέση ανάλογη με το ιστορικό της παρελθόν και το μητροπολιτικό της μέλλον.

 επιστροφή στην αρχή

Τίτλος : Μαργαρίτα Χονδρού-Καραβασίλη: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ – Σύγχρονα Περιβαλλοντικά προβλήματα
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΟΛΕΙΣ – Σύγχρονα Περιβαλλοντικά προβλήματα Μαργαρίτα Χονδρού-Καραβασίλη. Ο εικοστός αιώνας χαρακτηρίστηκε από έντονη αστικοποίηση, που είχε δραματικές επιπτώσεις στην παγκόσμια ενεργειακή οικονομία, ένα τεράστιας σημασίας ζήτημα για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία εντείνεται δραματικά από τις νέες αστικοποιημένες μάζες, αλλά και εν γένει στην σταθερότητα της φύσης, την υγεία των αγροτικών οικοσυστημάτων, την επάρκεια ζωτικών πόρων, όπως το νερό, η ενέργεια, τα δάση και τέλος στην ανθρώπινη υγεία. Οι πόλεις δεν είχαν ποτέ στεγάσει τόσο μεγάλο ποσοστό ανθρώπων όσο σήμερα , με αποτέλεσμα το μέλλον της ανθρωπότητας να καθορίζεται πλέον αποκλειστικά από τις πόλεις, που καταναλώνουν τα 3/4 της παγκόσμιας ενέργειας και είναι αιτία των 3/4 τουλάχιστον της παγκόσμιας ρύπανσης. Το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού (1.7 δισεκατομμύριο πολίτες στην Ευρώπη, τη Β. Αμερική, την Ιαπωνία αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου) συμμετέχει σε ένα υψηλό επίπεδο κατανάλωσης, έχοντας παρόμοιες διατροφικές συμπεριφορές, πρόσβαση σε παρόμοια συστήματα μεταφοράς και και όμοιο τρόπο ζωής. Αποτελούν τόπους παραγωγής και κατανάλωσης των περισσότερων βιομηχανοποιημένων προϊόντων και έχουν μετατραπεί σε τεράστιους οργανισμούς, που προκειμένου να διατηρηθούν απομυζούν και απομειώνουν τους διαθέσιμους φυσικούς πόρους, οι οποίοι δεν είναι ανεξάντλητοι. Μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 80% των πολιτών ζει σε πόλεις και περίπου τα 2/3 και τα 3/4 του συνολικού πλούτου της ΕΕ παράγονται στις αστικές περιοχές, που έχουν τη διπλή λειτουργία του να διασφαλίζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων τους και ταυτόχρονα να αποτελούν τον κινητήρα της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτισμικής προόδου ολόκληρου του πληθυσμού. Τα νέα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πόλεις, εκτός της εντεινόμενης υποβάθμισης και παρακμής των παραδοσιακών κοινωνικών και αστικών δομών τους, σχετίζονται με την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, με τις γνώσεις, την ενημέρωση και την κουλτούρα, προβλήματα που υποτάσσει τις πόλεις σε όλο και μεγαλύτερες ανταγωνιστικές πιέσεις, ενώ από την άλλη, μπορούν να προσφέρουν ισάριθμες ευκαιρίες αξιοποίησης και ανάπτυξης. Οι σύγχρονες κοινωνίες είναι άρρωστες. Μαζί και οι πόλεις, που υφίστανταιτις συνέπειες μιας γενικευμένης περιβαλλοντικής κρίσης, αποτέλεσμα των κυρίαρχων αναπτυξιακών λογικών στηριγμένων στην οικονομική μεγέθυνση, που δεν υπήκουε σε όρους, περιορσμούς και κανόνες, αλλά βασίστηκε στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, επιφέροντας διαταραχή στην ισορροπία των φυσικών οικοσυστημάτων και στη λειτουργία των πόλεων. Έτσι, ενώ η περιβαλλοντική κρίση γενικεύτηκε, άγγιξε όλους τους τομείς της ζωής και απειλεί άμεσα το κλίμα του πλανήτη, η παγκόσμια κοινότητα, με πρωτοπόρο την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανέλαβε δράσεις για τη σωτηρία του πλανήτη, υιοθετώντας άμεσες και αποτελεσματικές λύσεις στα ζητήματα της ανάπτυξης, που εγγυώνται οικονομική βιωσιμότητα, κοινωνική συνοχή, ευημερία, ποιότητα ζωής, ασφάλεια και κυρίως υψηλή προστασία του περιβάλλοντος και της ανθρώπινης υγείας. Έγινε κατανοητό ότι η οικοδόμηση των πόλεων και των σύγχρονων κτιρίων οφείλουν να ανταποκριθούν στις περιβαλλοντικές προκλήσεις με σκοπό να μπορέσουν να απορροφήσουν την αστική ανάπτυξη και να προσφέρουν κασι πάλι ευκαιρίες, χωρίς ωστόσο να θέτουν σε κίνδυνο την ευημερία των μελλοντικών γενιών... 
http://www.evonymos.org/greek/viewarticle.asp?id=3613

 επιστροφή στην αρχή

13 Δεκεμβρίου 2007  Παρουσίαση βιβλίου:

Θάνος Βλαστός, αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ και οι Νίκος Μπαρμπόπουλος και Δημήτρης Μηλάκης, Δρ ΕΜΠ: «Ποδήλατο – Οδηγός σχεδιασμού και αξιολόγησης δικτύων» έκδοση ΤΕΕ, 2007

 

Μια έκδοση σημαντική και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, που αναφέρεται στο Ποδήλατο, παρουσίασε το ΤΕΕ σε ειδική εκδήλωση που έγινε στη «Στοά του Βιβλίου».

Πρόκειται για το βιβλίο που έγραψαν ο Θάνος Βλαστός, αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ και οι Νίκος Μπαρμπόπουλος και Δημήτρης Μηλάκης, Δρ ΕΜΠ.

Είναι μια εμπεριστατωμένη καταγραφή της ιστορίας του μεταφορικού αυτού μέσου, των σύγχρονων τάσεων, αλλά και των μελλοντικών προοπτικών, με έμφαση στις όποιες προσπάθειες καταβάλλονται (ή μπορούν να καταβληθούν) στη χώρα μας για επάνοδό του στην καθημερινή μας ζωή.

«Δεν μπορεί να υπάρξει σύγχρονη πολιτική για τις Μεταφορές χωρίς φροντίδα για το Περιβάλλον» υπογράμμισε ο υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών Κωστής Χατζηδάκης μιλώντας κατά την παρουσίαση του βιβλίου. «Πιστεύω πραγματικά ότι σε αυτή την προσπάθεια για τη δημιουργία μιας ανθρώπινης πόλης το ποδήλατο μπορεί να παίξει ξεχωριστό ρόλο. Δεν είναι τυχαίο ότι στις υπόλοιπες πόλεις της Ευρώπης το παραδοσιακό αυτό μέσο για τις μετακινήσεις μας ολοένα και κερδίζει έδαφος. Είναι στα σχέδιά μας να ενισχύσουμε τους ποδηλάτες και να ενθαρρύνουμε τους κατοίκους των πόλεων να χρησιμοποιούν ποδήλατα» πρόσθεσε και τόνισε ότι η συγκεκριμένη έκδοση αποτελεί έναν οδηγό που θα βοηθήσει σ’ αυτή την κατεύθυνση.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιάννης Αλαβάνος αφού χαρακτήρισε το βιβλίο «ένα τόμο βαθιά αισιόδοξο για το αύριο των παιδιών μας» τόνισε πως «το ποδήλατο είναι πολλά περισσότερα από ένα απλό μέσο μεταφοράς. Είναι το σύμβολο μιας διαφορετικής πόλης, πιο ανθρώπινης, πιο πολιτισμένης, πιο ήρεμης και τελικά πιο αποτελεσματικής και πιο ευημερούσας. Σήμερα, σε συνθήκες απόλυτου κορεσμού, είναι πια δύσκολο κανείς να αμφισβητήσει ότι η δήθεν δυναμική πόλη, αυτή που χτίστηκε με κριτήριο την ταχύτητα των αυτοκινήτων, παρέλυσε. Δεν μπορεί να λειτουργήσει πια, απλά γιατί δεν χωράει. Την εμποδίσαμε να αποκτήσει το οδικό δίκτυο που θα κάλυπτε τις ανάγκες των μεγάλων αριθμών, πληθυσμού και δραστηριοτήτων. Συμπεριφερθήκαμε κοντόφθαλμα».

Υπογραμμίζοντας πως πλέον αυτές οι νοοτροπίες έχουν ξεπεραστεί δήλωσε ότι «το ΤΕΕ θα συνεχίσει τις προσπάθειές του, θα είναι υποστηρικτής κάθε πρωτοβουλίας που θα συμβάλλει στην ποιότητα ζωής, ώστε να γίνει ο τόπος μας καλύτερος. Το ποδήλατο είναι μια μοντέρνα λύση και συνάδει με την ανάπτυξη που οραματιζόμαστε» τόνισε.

Ο βουλευτής Αργολίδας του ΠΑΣΟΚ και άλλοτε γενικός γραμματέας του ΥΜΕ Γιάννης Μανιάτης στάθηκε κυρίως στην αναγκαιότητα της παροχής φορολογικών και άλλων κινήτρων, ώστε να υπάρξει διάδοση του ποδηλάτου (όπως π.χ. να καταργηθεί ο ΦΠΑ για την αγορά ποδηλάτων), ενώ ο αντιδήμαρχος Αθηναίων Χρόνης Ακριτίδης υπογράμμισε ότι η χρήση ποδηλάτου αποτελεί λύση για τις πόλεις, παραδέχθηκε ότι δεν έχουν γίνει πολλά προς την κατεύθυνση αυτή από το Δήμο Αθηναίων, αλλά και τόνισε ότι οι όποιες λύσεις θα πρέπει να σχεδιαστούν ορθολογικά. Ο Δήμαρχος Χαλανδρίου Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος είπε ότι το θέμα της χρήσης του ποδηλάτου είναι πρόβλημα παιδείας και επικοινωνίας, αναφέρθηκε στις πιλοτικές εφαρμογές που ξεκίνησαν με δανεισμό ποδηλάτων στους μαθητές σχολείων του Χαλανδρίου και τόνισε ότι η προσπάθεια θα συνεχιστεί καθώς βρίσκει ανταπόκριση στους νέους. Ο ομότιμος καθηγητής πολεοδομίας ΕΜΠ Αθανάσιος Αραβαντινός με μια φράση με διττή έννοια τόνισε πως «το ποδήλατο ανοίγει δρόμους» και στάθηκε ιδιαίτερα στο ζήτημα της αστυνόμευσης των ποδηλατοδρόμων, αλλά και της διασφάλισής τους με τεχνικά μέσα, ενώ σε ότι αφορά τη διάδοσή τους είπε ότι θα πρέπει να προωθηθεί με κάθε μέσο και η χρήση του «τρίτροχου» ποδηλάτου, κάτι που γίνεται σε πολλά σημεία του πλανήτη μας ήδη με μεγάλη επιτυχία. Ο πρόεδρος του ΟΑΣΑ και συντονιστής της συζήτησης Δημήτρης Τσαμπούλας αναφέρθηκε στην αξία του βιβλίου, που έρχεται την κατάλληλη στιγμή, να συμπληρώσει το κενό που υπήρχε στην ελληνική βιβλιογραφία (και μάλιστα με ολοκληρωμένο τρόπο) και ταυτόχρονα να ανοίξει νέους δρόμους διάδοσής του. Ο δήμαρχος Λαμιέων και πρόεδρος του «Δικτύου για τη Βιώσιμη Κινητικότητα και το Ποδήλατο» Γιώργος Κοτρωνιάς υπογράμμισε πως έως τώρα υπάρχει έλλειμμα πολιτικής σε τρόπους εναλλακτικής μετακίνησης (όπως είναι το ποδήλατο) και ότι δύο πρέπει να είναι οι στόχοι στο εξής: πρώτον να ενταχθεί στη καθημερινότητα του Έλληνα πολίτη η χρήση του ποδηλάτου (και να μην αποτελεί μόνον τρόπο αναψυχής) και δεύτερον να υπάρχει ενημέρωση κυρίως στις μικρές ηλικίες.

Ο εκ των συγγραφέων του βιβλίου αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ Θάνος Βλαστός στάθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι το ποδήλατο αποτελεί σύμβολο πολιτισμού και ευγένειας, χαρακτήρισε ως πόλη – πρότυπο για το ποδήλατο στην Ελλάδα την Καρδίτσα και δήλωσε, με αφορμή τη συμμετοχή στην εκδήλωση για την παρουσίαση του βιβλίου, ότι μαζί με τους δυο άλλους συγγραφείς, αισθάνονται πιο δυνατοί να συνεχίσουν την προσπάθειά τους.

Τέλος, στην εκδήλωση μίλησε και ο πρώην δήμαρχος Καρδίτσας κ. Χρ. Τέγος, ο οποίος αναφέρθηκε στην εμπειρία από την υλοποίηση ποδηλατοδρόμων στην πόλη της Καρδίτσας, στα χαρακτηριστικά της πόλης που ευνόησαν το έργο αυτό και την αποδοχή των πολιτών της, αλλά και στη σημαντική προσωπική συμβολή του κ. Βλαστού για την επιτυχία του, τονίζοντας όμως και την αναγκαιότητα να υποστηριχθούν οι προσπάθειες που γίνονται από τους δήμους με τη χρηματοδότηση σχετικών έργων και τη στήριξη στους νέους.

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται δύο μεγάλες ενότητες:

Α. Μεθοδολογίες αξιολόγησης

- Δημιουργία ενός νέου δικτύου ποδηλάτου

- Έλεγχος σκοπιμότητας και σχεδιασμός 

- Παραδείγματα εφαρμογής μεθόδων ‘δήλωσης προτίμησης’

- Μεθοδολογία σχεδιασμού για την ελληνική πόλη

- Παράδειγμα σχεδιασμού στην Καρδίτσα

Β. Αξιολόγηση της λειτουργίας υφισταμένων δικτύων

- Η διεθνής εμπειρία

- Εγχειρίδια ποιοτικής αξιολόγησης - BYPAD

- Μεθοδολογία ολοκληρωμένης αξιολόγησης για την ελληνική πόλη

- Παράδειγμα αξιολόγησης στην Καρδίτσα

Όπως επισημαίνεται στο βιβλίο το ποδήλατο είναι το μεταφορικό μέσο που ανήκει σε όσους αρνούνται να υποταχτούν στη μορφή που παίρνει ο κόσμος μας, που προτιμούν τη σύγκρουση από την παραίτηση, που πιστεύουν στη συλλογική βίωση της πόλης και όχι στην προσωπική θωράκιση. Ανήκει σε αυτούς που επιθυμούν, με απλές και σεμνές επιλογές στην καθημερινότητά τους, να δείχνουν ένα δρόμο διαφορετικό, να γράφουν μια πρόταση για μια αλλιώτικη πόλη. Το ποδήλατο ανήκει στις πολιτικές ανάπλασης. Η παρουσία του είναι ένα αλάνθαστο κριτήριο ποιότητας για το αστικό περιβάλλον.

 επιστροφή στην αρχή

Εκδόθηκαν πρόσφατα δύο ποιητικές συλλογές της Μαργαρίτας Κοντού, «Οικολογικές Αδιαφάνειες»  και «Ψηφίδες και Βότσαλα».

Προλογίζουν οι: Κώστας Φωτεινάκης και Κώστας Ασπρουλάκης (αντίστοιχα)

Η Μαργαρίτα Στ. Κοντού γεννήθηκε στον Πειραιά· η καταγωγή της είναι από τη Μύκονο και κατοικεί στο Χαϊδάρι. Εργάζεται στο μοναδικού κάλλους χώρο του Βοτανικού Κήπου Διομήδους του Πανεπιστημίου Αθηνών, χώρος από τον οποίο αντλεί τις ευαισθησίες της γύρω από τη ζωγραφική και την ποίηση.

Έχει δημοσιεύσει ποιήματά της σε εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία και στο λεύκωμα «Χαϊδάρι, τόπος και άνθρωποι». Έλαβε το 2ο βραβείο ποίησης στον 4ο Λογοτεχνικό διαγωνισμό Δυτικής Αθήνας για το 2007.

Η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «Οικολογικές Αδιαφάνειες» περιέχει 21 ποιήματα (σε 50 σελίδες),  η δε  δεύτερη «Ψηφίδες και Βότσαλα» περιέχει 35 ποιήματα (σε 64 σελίδες). Και οι δύο συλλογές είναι διακοσμημένες με σκίτσα και έργα ζωγραφικής της Μαργαρίτας Κοντού, τα οποία συνάδουν με τα ποιήματα, τα δε εξώφυλλα είναι έγχρωμα. Οι ανωτέρω συλλογές εκδόθηκαν πρόσφατα, Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2007 από τις εκδόσεις «προσανατολισμοί/e-trust».

Οι ποιητικές συλλογές της Μαργαρίτας Κοντού διατίθενται από την ίδια, τηλ.: 210 5819889, από την e-trust Κύπρου 13, Χαϊδάρι, 210 5817802 και από το βιβλιοπωλείο ΕΝ ΠΛΩ, 210 5323711, Στρ. Καραϊσκάκη 75, Χαϊδάρι.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ποιήτρια έχει στο συρτάρι της και είναι  υπό έκδοση δύο ακόμα συλλογές «Της ανεμόεσσας Μυκόνου» και «Οι κυβευτές».

Οικολογικές Αδιαφάνειες: «...Στη χώρα μας δεν έχουμε πλούσια δείγματα «οικολογικής ποίησης», δηλαδή μια  τέχνη που ως στόχος να  έχει την ευαισθητο-ποίηση της κοινωνίας μας για τα σύγχρονα οικολογικά προβλήματα.

Η πυρκαγιά της Πάρνηθας στάθηκε η αφορμή, όχι η αιτία, η σπίθα που άναψε τις οικολογικές παρακαταθήκες της Μαργαρίτας Κοντού που μετουσιώθηκαν σε ποίηση.

Η ποιήτρια ανέσυρε από το σεντούκι της  άφθαρτες λέξεις και  έννοιες για να εκφράσει το πόνο της αλλά και την ελπίδα της «ότι δεν θα ξεχάσουμε».

Για να προστατεύσουμε τη φύση....χρειάζεται να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε ως κοινωνία αλλά και ως μεμονωμένα άτομα, χρειάζεται να αδιαφορήσουμε για «τα πλαστικά δένδρα», τα «φλας και τα  χαμόγελα καταστροφικής ισοπέδωσης-»

Η υπερκατανάλωση και η κατασπατάληση των φυσικών και ανθρώπινων πόρων είναι μια «ύβρις», με την αρχαιοελληνική σημασία της λέξης, προς το δημιουργό, Θεό ή φύση...»

Κώστας Φωτεινάκης

Ψηφίδες και Βότσαλα: «....Ψηφίδα  ψηφίδα συναρθρώνεται αρμονικά η ποιητική συλλογή « Ψηφίδες και Βότσαλα» της Μαργαρίτας Κοντού. Βαθιά θρησκευτικότητα, έντονη φυσιολατρία και ανθρωπιά οι κεντρικοί άξονες.

Αδυναμία της ποιήτριας τα λουλούδια. Με άνεση προσδίδει σ΄ αυτά ανθρώπινες ιδιότητες και συμπεριφορές για να ευαισθητοποιήσει αρετές εν ανεπαρκεία στην κοινωνία μας. Η ανθρωπιά της αυστηρός κριτής σε όσους εμπορεύονται τη ζωή των μεταναστών.

Η ειρηνόφιλη διάθεση ολοφάνερη. Βαθύς ο πόνος για το αίμα που χύνεται, για τις φοβερές καταστροφές του πολέμου και μόνιμη η ανησυχία της αν θα επικρατήσει η ειρήνη. Σε ορισμένα ποιήματα  έχουμε τον απόηχο από τη δημοτική μας ποίηση.... Κάποτε  ανατρέχει σε εμβληματικά πρόσωπα της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και της Αγίας Γραφής

Η συλλογή « ΨΗΦΙΔΕΣ & ΒΟΤΣΑΛΑ » εύχυμος ποιητικός καρπός.»

Κώστας Ασπρουλάκης

 επιστροφή στην αρχή

ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 2008

Κυκλοφορεί και φέτος, για 22η χρονιά, το Οικολογικό Ημερολόγιο (τσέπης, τσάντας κτλ) του 2008. Πρόκειται για τον γνωστό ετήσιο θεσμό του οικολογικού κινήματος της χώρας μας, που συντροφεύει την καθημερινότητα κάθε ευαίσθητου πολίτη.

Μέσα στις 288 καλαίσθητες σελίδες του (12x16,5 εκ.) μπορεί κανείς ! να βρει, εκτός από τις κλασσικές πληροφορίες ενός ημερολογίου (γιορτές, πανσέληνους κτλ), τις επετείους με οικολογικό, ειρηνιστικό και εναλλακτικό κοινωνικό-πολιτικό περιεχόμενο, το ημερολόγιο της γυναικείας περιόδου, επιλεγμένες προτάσεις για τα οικολογικά και περιβαλλοντικά βιβλία που κυκλοφορούν, όλα τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων, υγιεινής διατροφής κτλ στην Ελλάδα, τις οικολογικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις κ.α.

Φέτος στα περιεχόμενά του παρουσιάζονται μια σειρά πρακτικές εναλλακτικές λύσεις σε επίπεδο καθημερινής ζωής των πολιτών, ώστε να συμβάλλουν αποτελεσματικά- με την αλλαγή του τρόπου ζωής τους- στην προστασία του πλανήτη.  

Η τιμή πώλησής του θα είναι 7 Ευρώ.

Παραγγελίες στο e-mail μας, που είναι: iliosporoi@yahoo.gr ή στο τηλέφωνο 6977705226

 

 Επιστροφή

 

AMBASSADE DE FRANCE EN GRÈCE

SERVICE DE COOPÉRATION ET D’ACTION CULTURELLE

INSTITUT FRANÇAIS D’ATHÈNES

31, rue Sina - 10680 Athènes - Grèce

Tél. : (30) 210 33 98 600  - Télécopie : (30) 210 36 46 873 – Courriel : ifa@ifa.gr

Στρογγυλή τράπεζα

Ελληνικό τοπίο, ώρα μηδέν

Παρουσίαση του βιβλίου

« Θεωρία και πολιτική του τοπίου. Ελληνικές και γαλλικές εμπειρίες »

των Η Μπεριάτου και Jordi Ballesta

Tρίτη 12 Φεβρουαρίου 2008, στις 19.30΄

Auditorium Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών (Σίνα 31)

Eίσοδος ελεύθερη

Μετά την κυκλοφορία του έργου « Θεωρία και πολιτική του τοπίου. Ελληνικές και γαλλικές εμπειρίες », το οποίο επιμελήθηκαν ο Ηλίας Μπεριάτος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ο Jordi Ballesta και την Διακήρυξη της Κεφαλονιάς για το τοπίο, το Τμήμα Μηχανικών Χωροταξίας-Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών επιδιώκουν να συμβάλλουν στο διάλογο για το μέλλον του ελληνικού τοπίου.

Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου αυτού και μια συνολική θεώρηση των σύγχρονων ερευνών, οι διάφορες παρεμβάσεις κατά τη στρογγυλή τράπεζα στόχο θα έχουν να ανιχνεύσουν τα χαρακτηριστικά του ελληνικού τοπίου.

Οι εισηγητές, αρνούμενοι να περιοριστούν στις εικόνες που μεταφέρουν οι καρτ-ποστάλ και το τουριστικό μάρκετινγκ ή σε τραυματικά γεγονότα, θα ανιχνεύσουν τις δυναμικές που δημιουργούνται, θα θέσουν το ερώτημα μιας στρατηγικής για το τοπίο, η οποία θα λαμβάνει υπ’ όψιν τις ελληνικές κοινωνιολογικές ιδιαιτερότητες και τις προαναγγελθείσες κλιματικές αλλαγές.

Έτσι, η εκδήλωση «Ελληνικό τοπίο, Ώρα μηδέν», συμπορευόμενη με το βιβλίο και την διακήρυξη που αποτέλεσαν εφαλτήρια για την διοργάνωσή της, θα συμβάλλουν στην κινητοποίηση τόσο της πανεπιστημιακής έρευνας όσο και των τεχνών, προκειμένου να συνειδητοποιήσουμε τις απειλές που αντιμετωπίζει το ελληνικό τοπίο και να διαμορφώσουμε ένα όραμα με προοπτικές, έχοντας επίγνωση των περιορισμών λόγω τετελεσμένων γεγονότων καθώς και των εξελίξεων που μπορούν να προβλεφθούν.

Συμμετέχοντες:

Σάββας Κονταράτος, ομότιμος καθηγητής, Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας

Παντελής Λαζαρίδης, καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Κωνσταντίνος Μανωλίδης, επίκουρος καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

Κωνσταντίνος Μωραΐτης, αναπληρωτής καθηγητής, Σχολή Αρχιτεκτόνων Ε.Μ.Π.

Συντονιστής:  Tάκης Γεωργακόπουλος, Πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων, Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών - Πανελλήνιας Ένωσης Αρχιτεκτόνων.

 

 Επιστροφή

Ένα μέλλον για την Ελληνική πόλη, Επιμέλεια έκδοσης Στ. Τσέτσης, εκδόσεις Οκτάγωνο

 Επιστροφή

 

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Οι εκδόσεις Γόρδιος σας καλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Γεράσιμου Σκλαβούνου με τίτλο «ΠΕΡΙ ΣΥΝΕΧΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΥΝΕΧΕΙΑΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Αντίλογος στον Φαλμεράϋερ και στη θεωρία των βορείων Αρίων», την Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008 στις 7.30 μ.μ. στην ΕΣΗΕΑ, Ακαδημίας 20.

Το βιβλίο θα παρουσιάσουν οι:

Μανόλης Γλέζος,

Γιάννης Μπανιάς, βουλευτής Επικρατείας,

Παναγιώτης Νούτσος, Καθηγητής Πολιτικής Φιλοσοφίας

του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Γιώργος Βότσης.

 

 Επιστροφή

 

ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ Κ.Υ.Τ Ηλιούπολης:  «Κ.Υ.Τ- Kινητοποίηση .Υπερυψηλής .Τάσης»

 

Τον Νοέμβριο του 2002 οι κάτοικοι της Ηλιούπολης-Αργυρούπολης συσπειρωμένοι γύρω από τη «Διαδημοτική Επιτροπή Αγώνα», προχώρησαν στην κατάληψη του χώρου που βρίσκεται μπροστά από την είσοδο των εγκαταστάσεων της Δ.Ε.Η, στη Β’ Ζώνη Προστασίας του Υμηττού, διακόπτοντας τις εργασίες που είχαν ξεκινήσει παράνομα για την κατασκευή ενός Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης (KYT) 400.000 vοlt.

Τους επόμενους 6 μήνες, οι κάτοικοι της περιοχής αυτο-οργάνωσαν παραδειγματικά τον αγώνα τους, αποτρέποντας την υπονόμευσή του από κάθε φορέα κεντρικής ή τοπικής εξουσίας και την διαστρεύλωσή του από  τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.

Τον Μάϊο του 2003, ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις  (Μ.Α.Τ  κλπ) εισέβαλλαν στη περιοχή και ανακατέλαβαν το χώρο, δίνοντας τη δυνατότητα να προχωρήσουν οι εργασίες που είχαν διακοπεί από την παρέμβαση των κατοίκων και να κατασκευαστεί, τελικά, αυθαίρετα, ένα Κ.Υ.Τ 150.000 volt. Παρά τη σθεναρή αντίσταση των κατοίκων, η εκτεταμένη καταστολή που ακολούθησε, είχε ως αποτέλεσμα την κάμψη των αγωνιστικών κινητοποιήσεων.

Τον Ιούνιο του 2005, το Συμβούλιο της Επικρατείας απεφάνθη ότι οι εγκαταστάσεις της ΔΕΗ στον Υμηττό είναι ουσιαστικά παράνομες και αυθαίρετες, δικαιώνοντας τους αγώνες των κατοίκων.  Η προσπάθεια, στη συνέχεια, ανασυγκρότησης του κινήματος των κατοίκων, δεν έγινε ωστόσο κατορθωτή…

Η ταινία του Μάριου Νόττα

«Κ.Υ.Τ – ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΗ. ΥΠΕΡΥΨΗΛΗΣ. ΤΑΣΗΣ»

περιλαμβάνει ντοκουμέντα από τους αγώνες των κατοίκων της περιοχής (εκδηλώσεις έξω από τη ΔΕΗ, συγκεντρώσεις στη Βουλή και στο ΥΠΕΧΩΔΕ, πορεία μαθητών, γιορτές στη παράγκα και στο στέκι της «Κατάληψης», παράσταση Καραγκιόζη, δεντροφυτεύσεις, συγκρούσεις με ΜΑΤ, διαδηλώσεις, συνεδρίαση Δημοτικού Συμβουλίου μετά την απόφαση του ΣτΕ, απόπειρες νέων κινητοποιήσεων).

                      Διάρκεια ταινίας περίπου 90’

      ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΥΜΗΤΤΟΥ

       Τηλ. Επικοινωνιας: 6979 145366           e-mail  ptots@tee.gr

 

 Επιστροφή

 

ΔΥΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ: Ποικίλον  Όρος – Θριάσιο – Σκαραμαγκάς – ΧΥΤΑ

Ντοκιμαντέρ του Στρατή Χατζηελενούδα

Παραγωγή: ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. Χαϊδαρίου

SPACEDANCE INDEPENDENT PRODUCTIONS

1η Επίσημη Προβολή

Κυριακή 19 Οκτωβρίου στις 6:00 μ.μ. Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Χαϊδαρίου (πρώην ΝΕΛΕ), οδός Κολοκοτρώνη 36.

Η «Δυτική όχθη» στην επικαιρότητα. Δεν πρόκειται για τη Δυτική όχθη της Γάζας, αλλά για τη Δυτική όχθη της Αθήνας, που βρίσκεται υπό συνεχή «κατοχή» των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων και των πολιτικών επιλογών.

Ποικίλο Όρος, Θριάσιο/Ελευσίνα, Σκαραμαγκάς, ΧΥΤΑ. Την ώρα που η εικόνα δείχνει τους εκσκαφείς να ξεκοιλιάζουν το βουνό για να περάσει το τρένο, οι γερανοί να ξεφορτώνουν τα εμπορευματοκιβώτια στην πρώην ακτή Σκαραμαγκά, τα απορριμματοφόρα των δήμων να έχουν μετατρέψει το δασικό δρόμο  σε «λεωφόρο», οι ρύποι να σκεπάζουν τον ουρανό τού Θριασίου, τα αποδημητικά πουλιά να ξεκουράζονται στην αρχαία Λίμνη των Ρειτών – Κουμουνδούρου, έξι πρόσωπα μιλούν για τη Δυτική Αθήνα: Ηλίας Αποστολίδης (δασολόγος), Δημήτρης Κάλφας (αρχαιολόγος) Χρήστος Ρούσσος (συγγραφέας για τη χλωρίδα και τη πανίδα του Ποικίλου), Παναγιώτης Ατματζίδης (κάτοικος Χαϊδαρίου από το 1939), Αντρέας Μηλιώνης (ερευνητής τοπικής ιστορίας Πετρούπολης), Κώστας Φωτεινάκης (ερευνητής  τοπικής ιστορίας Χαϊδαρίου).

Γιατί γυρίσαμε το ντοκιμαντέρ «Δυτικά της Αθήνας»;

Γιατί θέλουμε να προβάλουμε τα προβλήματα και τις βασικές αρχές της «Χάρτας προστασίας και οικολογικής ανάδειξης του Ποικίλου Όρους» που συντάξαμε μαζί με τους Οικολογικούς Περιβαλλοντικούς Συλλόγους Περιστερίου, Πετρούπολης και Χαϊδαρίου καθώς και την άρνησή μας «εμείς οι κάτοικοι της Δυτικής να φάμε τη ρύπανση». Γιατί θέλουμε να δείξουμε την συνεχιζόμενη υποβάθμιση της Δυτικής Αθήνας. Γιατί  αντιστεκόμαστε σε όσους προγραμματίζουν να μετατρέψουν τη Δυτική Αθήνα και το Θριάσιο (Ελευσίνα) σε περιβαλλοντική χαβούζα. Στο ντοκιμαντέρ προβάλλονται: α)Τα προβλήματα και οι απειλές από τις παράλογες διεκδικήσεις της εκκλησίας, μονών και ιδιωτών β) H αντίθεσή μας στις επεκτάσεις των σχεδίων πόλεων προς το βουνό, στη διάνοιξη περιφερειακών δρόμων, στη μετατροπή των πλαγιών των βουνών σε «καφετέριες με θέα» και οτιδήποτε υπονομεύει τον χαρακτήρα του Ποικίλου Όρους ως βουνού. Οι ορεινοί όγκοι δεν προσφέρονται για «κάθε νόσον και πάσα…». γ) Η οικολογική ανάδειξη και τη χρησιμότητα του βουνού δ) τα ιστορικά στοιχεία  της Δυτικής Αθήνας (Ιερά Οδός, Λίμνη Κουμουνδούρου, Ιερό Αφαίας, Μονή Δαφνίου, Στρατόπεδο Χαϊδαρίου) κ.λπ). 

Μέσα από την εικόνα οι θεατές θα διαπιστώσουν ότι η υποβάθμιση της Δυτικής Αθήνας δεν έγινε τυχαία αλλά είναι μια διαχρονική και συνειδητή επιλογή εκείνων που αποφασίζουν. Οι πολίτες αντιδρούν, αντιστέκονται «να φάνε την ρύπανση» στους δρόμους αλλά και με την τέχνη. «Με το ντοκιμαντέρ ΔΥΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ η διγλωσσία και η υποκρισία θα υποστεί μια μεγάλη δοκιμασία, οι πολιτικοί και οι αυτοδιοικητικοί  δεν μπορούν να επικαλούνται από εδώ και στο εξής ότι δεν γνωρίζουν» επισημαίνει ο Κώστας Φωτεινάκης, πρόεδρος του ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. Χαϊδαρίου που είχε την ιδέα του γυρίσματος και την παραγωγή τού ντοκιμαντέρ. Βασικοί συντελεστές: Στρατής Χατζηελενούδας( σκηνοθέτης),  Κώστας Φωτεινάκης (έρευνα), Αντρέας Σταυρόπουλος (Δ/νση Φωτογραφίας), Κώστας Λεβέτας (μοντάζ), CAYETANO (Μουσική).

 

 Επιστροφή

 

Ένα βιντεάκι από τα Γιάννενα: http://www.youtube.com/watch?v=Mu-V_-oFs3Y (Ελήφθη 17-10-08)

 

 Επιστροφή

 

Καινοτομίες για μια πράσινη οικονομία

Ένα πλούτο περιβαλλοντικών εφηρμοσμένων καινοτομιών μικρής και μεγάλης κλίμακας από διαφορετικά σημεία του πλανήτη, βιομηχανικών και αναπτυσσόμενων χωρών, περικλείει στις σελίδες του “η κατάσταση του κόσμου 2008 Καινοτομίες για μια Πράσινη Οικονομία” του έγκυρου αμερικανικού ινστιτούτου Worldwatch στην ελληνική του έκδοση.

Οι συνεκδότες του βιβλίου Εώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη και η ΔΗΩ, ο Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων διά των προέδρων τους Σ. Κουρουζίδη και Σπ. Σγούρου, αντίστοιχα, ο επιμελητής Μ. Προμπονάς και ο συντονιστής της έκδοσης Γ. Σακιώτης, στη χθεσινή παρουσίαση του βιβλίου υπογράμμισαν ότι ο συλλογικός τόμος εστιάζει στην επικαιρότητα ασκώντας κριτική στο σημερινό αδιέξοδο αναπτυξιακό μοντέλο μετά και την κρίση των μηχανισμών της αγοράς προτείνοντας εναλλακτικές λύσεις.

Η “κατάσταση του κόσμου” εκδίδεται για 25η συνεχή χρονιά και κυκλοφορεί σε είκοσι γλώσσες. Η έκδοση του 2008, όπως είπαν οι ομιλητές, παρουσιάζει τις καινοτομίες από ολόκληρη τη γη που αποσκοπούν στη μετάβαση σε ένα μοντέλο αειφόρου οικονομίας ή πράσινης οικονομίας κατ' άλλους.

Οι δε συγγραφείς τεκμηριώνουν πως η υπερθέρμανση του πλανήτη και η εντεινόμενη περιβαλλοντική κρίση δείχνουν ως μονόδρομο τον ανασχεδιασμό των οικονομικών δραστηριοτήτων προς άλλη κατεύθυνση όπου δεν θα λατρεύεται η οικονομική μεγέθυνση, θα λογαριάζεται στο ΑΕΠ και το κόστος της ρύπανσης, οι τιμές θα αποτυπώνουν αλήθειες, ενώ η αρχή της προφύλαξης θα ενσωματώνεται στον σχεδιασμό όλων των τομέων ανάπτυξης.

Την έκδοση προλογίζει ο δήμαρχος Χερσονήσου Ηρακλείου Σπ. Δανέλλης, ο οποίος σημειώνει πως η αφύπνιση της κοινωνίας των πολιτών είναι η μόνη που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές πολιτικών που θα υποχρεώσουν και τις επιχειρήσεις ν' αλλάξουν ρότα. Επί του θέματος ο Σπ. Σγούρος παρατήρησε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις μόνον ως μόδα αντιλαμβάνονται την προώθηση της καινοτομίας.

Συντάκτης : Σταυρογιάννη Λ. ΑΥΓΗ 04/12/2008

 

 Επιστροφή

 

"Τι μένει άραγε από 45 χρόνια Μαχόμενης Πολεοδομίας;" είναι ο τίτλος του βιβλίου του αρχιτέκτονα πολεοδόμου Γρηγόρη Διαμαντόπουλου το οποίο εξέδωσε το ΤΕΕ. Σε εκδήλωση που προγραμματίζεται σήμερα 1.30 μ.μ. στη Στοά του Βιβλίου, Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου, το βιβλίο θα παρουσιάσουν οι: Γ. Αλαβάνος πρόεδρος του ΤΕΕ, Στ. Μπένος πρώην δήμαρχος Καλαμάτας και πρώην υπουργός, Τ. Αλιφέρης δήμαρχος Τήλου, Κ. Κουρκούτης και Χρ. Παλαιολόγος πρώην δήμαρχοι Θήβας και Λιβαδειάς αντίστοιχα και η Θ. Γεωργιάδου αρχιτέκτων πολεοδόμος μέλος της επιτροπής εκδόσεων του ΤΕΕ.

 

"Τι μένει άραγε από 45 χρόνια μαχόμενης πολεοδομίας"

 

Λ. ΣΤΑΥΡΟΓΙΑΝΝΗ

Οι πολεοδομικές παρεμβάσεις οι οποίες μένουν προίκα στις επόμενες γενιές, καρπός του σχεδιασμού του αρχιτέκτονα πολεοδόμου Γρηγόρη Διαμαντόπουλου και της συνέργειας των τοπικών κοινωνιών έτσι όπως τις περιέγραψαν οι καθ' ύλην αρμόδιοι, τότε και νυν δήμαρχοι απάντησαν στον μάλλον απαισιόδοξο τίτλο του βιβλίου του “Τι μένει άραγε από 45 χρόνια μαχόμενης πολεοδομίας” σε ειδική εκδήλωση χθες στη Στοά Βιβλίου.

Παρών και ο Γ. Διαμαντόπουλος, ο οποίος ευχαρίστησε πολύ όσους-ες -και ήταν πάρα πολλοί-ες- βρίσκονταν εκεί για να τον τιμήσουν διευκρινίζοντας πως το βιβλίο αναφέρεται σε “45 ολόκληρα χρόνια δουλειάς δικιάς μου και των συνεργατών μου“, ενώ κατέγραψε ως παράλειψή του τη μη συγγραφή ενός βιβλίου για την πολιτική του δράση.

Στ. Μπένος: Χωρίς τον Γρηγόρη θα 'μασταν βλαχοδήμαρχοι"

Ο πρώην δήμαρχος Καλαμάτας Στ. Μπένος χαρακτήρισε "πρότυπο" τη συνεργασία του αλλά και το αποτέλεσμα για την πόλη της Καλαμάτας, αρχής γενομένης από το 1979, αλλά και μετά τον σεισμό εποποιία, καθώς μια πόλη με τα δύο τρίτα των κατοικιών να είναι αυθαίρετα απέκτησε σχέδιο, μείωσε στο μισό τους συντελεστές δόμησης και απέκτησε μέσω του σχεδιασμού αντισεισμική θωράκιση.

"Μου δίδαξε -είπε- τον διαρκή διάλογο, μιλούσε για το συμφέρον των κατοίκων που ταυτίζεται με το συμφέρον της πόλης και θύμισε πως στο δημοτικό συμβούλιο “φάγαμε δύο φορές ξύλο για τη δουλειά που βραβεύτηκε από την Ε.Ε.“.

“Θα 'μασταν βλαχοδήμαρχοι”, κατέληξε, χωρίς τον Γρηγόρη, "ο οποίος μελέτησε από όλες τις πλευρές τη γενέθλια πόλη μου όπως εγώ δεν την ήξερα" και επανέλαβε τη ρήση του πολεοδόμου “ο σεισμός δεν πλήττει ντουβάρια αλλά ανθρώπους.

Η παρουσία του δικαιώνει την επιστήμη του, τους αγώνες του, τους αγώνες του προοδευτικού κινήματος, επεσήμανε ο δήμαρχος Τήλου Τ. Αλιφέρης προτρέποντας να “κάνουμε τη ζωή και το έργο του πρότυπο”. Προηγουμένως είχε υπενθυμίσει ότι η Τήλος, εν αντιθέσει με σήμερα, δεν διέθετε τίποτα παραδοσιακό παρά μόνον έναν κακοφτιαγμένο οικισμό και ένα κακοποιημένο λιμάνι.

Η Τήλος οφείλει πολύ μεγάλη και καλή τύχη στον Γρ. Διαμαντόπουλο και την ομάδα του, ανέφερε, στηλιτεύοντας το ΥΠΕΧΩΔΕ διότι εδώ και 4 χρόνια κρατάει στα συρτάρια το σχέδιο με τις χρήσεις γης.

Γυάρος, Παρθένι, Αβέρωφ

Εμφανώς συγκινημένος ο πρώην δήμαρχος Θήβας Κ. Κουρκούτης πήγε πίσω στο 1965-67, όταν ο Γρ. Διαμαντόπουλος ανέλαβε να εκπονήσει το ρυθμιστικό σχέδιο, πρώτη φορά στα χρονικά, συνεργασία που διεκόπη βίαια καθώς η χούντα οδήγησε τον αριστερό Γ. Διαμαντόπουλο στη Γυάρο, το Παρθένι, τις φυλακές Αβέρωφ. Συνεργασία η οποία “απεκατεστάθη 10 χρόνια αργότερα". Αναφέρθηκε στην απέχθεια του Γρ. Διαμαντόπουλου στην πολεοδομία των ρουσφετολογικών απαιτήσεων αλλά και στο πιστεύω του ότι η ανθρώπινη πόλη μπορεί να γεννήσει σοσιαλιστές και όχι οι σοσιαλιστές να δημιουργήσουν ανθρώπινη πόλη.

Τη “γνωριμία” του με τον μάχιμο πολιτικά, επιστημονικά και ιδεολογικά Γρ. Διαμαντόπουλο μέσω των παρεμβάσεών του σε συνέδρια και των άρθρων στην "Αυγή" μετά τη μεταπολίτευση και στη συνεργασία τους το 1992 ξετύλιξε ο Χρ. Παλαιολόγος. Έτσι η Λιβαδειά υπερηφανεύεται για το ποτάμι της και το πάρκο, αφού μετά από 100 χρόνια η πόλη “γύρισε ανάποδα”.

Το ποτάμι της που ήταν οχετός και κινδύνευε να καλυφθεί κατά τα σχέδια του τότε υπουργού κ. Τσιπλάκου εντάχθηκε και συνδέθηκε με αυτήν. Ο εκδότης του βιβλίου,  το ΤΕΕ, διά του προέδρου του Γ. Αλαβάνου σημείωσε ότι ο Γρ. Διαμαντόπουλος παραδίδει ένα ολοκληρωμένο έργο, ένας ευτυχισμένος άνθρωπος που υλοποίησε τα οράματά του σε δύσκολες συνθήκες προτρέποντας να τον γνωρίσουν και οι νεότεροι μηχανικοί,  “αυτοί που αναζητούν το νέο μέσα από τη συνέχεια ή την ανατροπή, αλλά με γνώση ό,τι αξιόλογου υπάρχει“.

Ο γενικός γραμματέας του ΥΠΕΧΩΔΕ Β. Μπαλτάς στον χαιρετισμό του συνεχάρη τους διοργανωτές για την πρωτοβουλία τους να αναδεικνύουν το έργο διακεκριμένων επιστημόνων και εστίασε στη δουλειά - σταθμό, όπως είπε, του Γρ. Διαμαντόπουλου για την πολεοδομική ανασυγκρότηση της Καλαμάτας, ενός πολεοδόμου που αντιλαμβανόταν την πολεοδομία ως λειτούργημα.

Η Θ. Γεωργιάδου αναφέρθηκε στον αριθμό των μελετών που εκπόνησε ο Γρ. Διαμαντόπουλος και η ομάδα του υπογραμμίζοντας το βάρος που έδινε στις συμμετοχικές διαδικασίες κατά τον σχεδιασμό.

http://www.avgi.gr/NavigateActiongo.action?articleID=428487

 

 Επιστροφή

 

«Ζούμε σε στέγαστρα, όχι σε πραγματικές κατοικίες»

Ο Δ. ΦΑΤΟΥΡΟΣ ΨΕΓΕΙ ΤΑ ΚΑΚΩΣ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΗΣ ΚΤΙΣΜΕΝΗΣ ΠΟΛΗΣ

Της Έφης Φαλίδα

«Τo κράτος θυσιάζει το περιβάλλον για το εμπόριο», λέει μέσα από τα γραπτά του ο Δημήτρης Φατούρος, που επισημαίνει πόσα λείπουν αρχιτεκτονικά από τις πόλεις
Όλα αρχίζουν από ένα όραμα. Για μία πόλη με πράσινο, δημόσιους χώρους, δίκτυο πεζοδρόμων, με διάρθρωση του ιστορικού κέντρου και ανάδειξη νέων σημείων του. Μία πόλη όπως η Αθήνα χρειάζεται να αναθερμάνει τη σχέση της με το νερό και να ανοιχτεί προς τη θάλασσα. Γιατί με αυτόν τον τρόπο, λέει ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Φατούρος, η πόλη δεν θα χάσει την ιστορική της μνήμη, συνεχίζοντας τον ρυθμό της στο παρόν.

«Δεν συζητώ την οργανωμένη φύση, το πάρκο και τις οργανωμένες ζώνες πράσινου. Συζητώ την ιστορική φύση. Μπορεί να είναι η θάλασσα, μία παραλία, ένα ποτάμι, βράχοι, ρεματιές. Για παράδειγμα, ένα δώρο στην πόλη είναι η ρεματιά στο Χαλάνδρι, ή το θαλάσσιο μέτωπο προς το Φάληρο. Τέτοια στοιχεία της φύσης τα έχουμε ανάγκη στην καθημερινή ζωή, καθώς διακόπτουν την ομοιομορφία του τεχνητού περιβάλλοντος. Και διηγούνται την ιστορία της άλλης κατάστασης προτού κυριαρχήσει το τεχνητό περιβάλλον των μεγάλων οικιστικών συγκεντρώσεων». Αλλά γιατί να έχει σημασία ένα καθαρό, αδιαμόρφωτο περιβάλλον μέσα σε μία μεγαλούπολη; Γιατί ο αρχιτέκτονας αναφέρει ότι ο Ιλισός από του Φιξ μέχρι τους Στύλους του Ολυμπίου Διός είναι ένα μεγάλο κανάλι νερού που αναμορφώνει την ποιότητα της περιοχής; Πώς τα κτίρια θα επικοινωνήσουν με τους ανθρώπους για να ακούσουν τις ανάγκες τους; Ο αρχιτέκτονας που για πολλές δεκαετίες πρόσφερε την εμπειρία του στα κοινά και ως δάσκαλος, αλλά και ως δημόσιος λειτουργός, δεν θα κρύψει τα λόγια του.

Στο βιβλίο του «Ίχνος Χρόνου» δείχνει προς τη μεριά του κρατικού μηχανισμού που υποστηρίζει τη λογική των εργολάβων, της κτηματομεσιτείας και της εμπορικής εκμετάλλευσης του χώρου. «Το κράτος ανέχεται την υποβάθμιση του περιβάλλοντος για εμπορευματική ιδιωτική δραστηριότητα. Και αναθέτει στο κάθε άτομο ή τη μικρή κοινωνική ομάδα να αντιμετωπίσει μόνη της τα προβλήματά της. Η πολιτική εξουσία αφαιρεί από τον εαυτό της την κοινωνική της ευθύνη, δηλαδή τον ρόλο της».

Το μάτι του αρχιτέκτονα πέφτει πάνω στους δυσλειτουργικούς χώρους της γειτονιάς από όπου απουσιάζουν παιδότοποι ή είναι βρώμικοι και εγκαταλειμμένοι, στα κατειλημμένα από σταθμευμένα αυτοκίνητα ή τα εμπορεύματα μικρών ή μεγαλύτερων επιχειρήσεων πεζοδρόμια. Το βλέμμα του ανεβαίνει ψηλά προς τις πολυώροφες πολυκατοικίες των περιοχών μικρομεσαίου οικοδομήματος που γεμίζουν τον ιστό της πόλης με «στέγαστρα και όχι με πραγματικές κατοικίες».

Ο Δημήτρης Φατούρος αναφέρεται σε κατασκευές χωρίς μελέτη, στα υλικά τους και στο κόστος συντήρησής τους, σε δωμάτια με ένα παράθυρο και κακό προσανατολισμό, χωρίς κατάλληλο φυσικό αερισμό. Μπαίνει μέσα σε στενές κουζίνες χωρίς λειτουργικό σχεδιασμό, με ελάχιστο φως και αερισμό. Και αναρωτιέται γιατί κανείς δεν διαμαρτύρεται. Από πού να σχηματίσει ο κάτοικος κριτήρια και άποψη για τη σημασία του τοπίου και του κτιρίου στην ίδια του τη ζωή όταν λείπει η πληροφόρηση για τον ρόλο που έχει ένα κομμάτι γης με πράσινο, το πλάτος του δρόμου, το ύψος του σπιτιού, οι φωταγωγοί, ο ήλιος, ο αερισμός;

Η λύση του Δημήτρη Φατούρου είναι η αρχιτεκτονική. Κι επισημαίνει τους σύγχρονους Έλληνες αρχιτέκτονες που εκπαιδεύουν τους κατοίκους με τα έργα τους δημόσια και ιδιωτικά για τη λειτουργία της πόλης (βλ. γράφημα). «Οι δύο κατευθύνσεις της νέας πραγματικότητας, τα άυλα μέσα και η νέα τεχνολογική δύναμη των κατασκευών και των υλικών ανοίγουν δυνατότητες για την αρχιτεκτονική. Ο αρχιτέκτονας πρέπει να τις αξιολογήσει για να στηρίξει το έργο του στα σύνθετα κριτήρια της ποιότητας της καθημερινής ζωής», επισημαίνει ο Δημήτρης Φατούρος.

ΙΝFΟ

Το «Ίχνος Χρόνου. Αφηγήσεις για τη νεώτερη ελληνική αρχιτεκτονική», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Με μια ματιά

Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1928 Καθηγητής και πρύτανης στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Έχει μελετήσει πολλά δημόσια και ιδιωτικά κτίρια όπως το Κλειστό Κολυμβητήριο Πειραιά, τα μουσεία Καβάλας και Φιλίππων, την Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας Στα κείμενά του αναφέρεται στην τέχνη, την αισθητική και τον πολιτισμό Η μεταφορά της Σχολής Καλών Τεχνών στην Πειραιώς ήταν η ιδέα του για να αποκτήσει πολιτιστικό χαρακτήρα η πρώην βιομηχανική ζώνη του κέντρου.

 http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&artid=4517474&ct=4

 

 Επιστροφή

 

Βιβλίο Για το ΖΕΦΥΡΙ από την Πρωτοβουλία για ένα βιώσιμο Ζεφύρι

 

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Το ανά χείρας πόνημα αποτελεί ουσιαστικά μια προσπάθεια περιγραφής, κατανόησης και - εν μέρει- ερμηνείας μιας σειράς κοινωνικών φαινομένων και προβλημάτων στο τοπικό επίπεδο. Πεδίο αναφοράς μας είναι ο Δήμος Ζεφυρίου: ο περιορισμένος χωρικά και πληθυσμιακά χαρακτήρας του (για πολλούς αυτό σημαίνει ένα σοβαρό μειονέκτημα ανταγωνιστικότητας) το καθιστά ένα «εργαστήρι» για τη μελέτη των ποικίλων κοινωνικών φαινομένων, όπως η παραβατικότητα, η διαιώνιση των ανισοτήτων (κοινωνικών, οικονομικών και χωρικών),  η αναπτυξιακή υστέρηση, η περιβαλλοντική υποβάθμιση.

Είναι πλέον κοινός τόπος ότι τμήμα της τοπικής κοινωνίας αλλά και της ευρύτερης «κοινής γνώμης» πιστεύει ότι το Ζεφύρι αποτελεί μια «μαύρη τρύπα», «αποθήκη ναρκωτικών», «περιθωριακή κοινότητα», «γειτονιά μαφιόζων» κ.ά. Αυτές οι πεποιθήσεις στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό- αν όχι αποκλειστικά- στην ύπαρξη μιας σημαντικής πληθυσμιακά ομάδας Ρομ. Με άλλα λόγια, η περιθωριοποίηση και η όποια υποβάθμιση ταυτίζεται με μια εκτίμηση περί αυξημένης εγκληματικότητας και παραβατικότητας των Ρομ. Αυτή η γραμμική συσχέτιση (Ρομ = περιθωροποίηση και εγκληματικότητα) υπήρξε το έναυσμα της επιστημονικής μου περιέργειας για τη μελέτη των κοινωνικών φαινομένων στο Ζεφύρι. Η απόκτηση της ιδιότητας του κατοίκου της περιοχής από το 2006 ήρθε να κάνει ακόμα πιο ζωηρό και άμεσο το ενδιαφέρον μου για το συγκεκριμένο ζήτημα, αλλά και πιο προσιτή την καθημερινή παρατήρηση συμπεριφορών, δράσεων και αντιδράσεων.

Είναι «αλήθεια» το Ζεφύρι μια «περιθωριακή» κοινότητα; Είναι «αλήθεια» το Ζεφύρι «κέντρο ναρκωτικών και εγκληματικότητας»; Τα συγκεκριμένα ερωτήματα είναι «αξιολογικά ουδέτερα» στον τοπικό πολιτικό διάλογο ή αποτελούν συνιστώσες ενός συγκεκριμένου πλαισίου πολιτικής διαχείρισης και διαπραγμάτευσης με συγκεκριμένους «κερδισμένους» και «ζημιωμένους»; Σε ποιο βαθμό τα παραπάνω ερωτήματα αντανακλούν τη γενική εντύπωση ομάδων του πληθυσμού και πώς αυτά επηρεάζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο; Τα ίδια και παρόμοια ερωτήματα εμφανίζονται και στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής Αττικής (όπου ανήκει διοικητικά το Ζεφύρι) και φιλοδοξούμε οι συμβολές του πονήματος να διευκολύνουν την έρευνα σε όλη την περιοχή.

Οποιαδήποτε ορθολογική εξέταση των παραπάνω ερωτημάτων προϋποθέτει τη συλλογή στοιχείων και δεδομένων (στατιστικών, ποιοτικών, προφορικών μαρτυριών, αρχειακών τεκμηρίων) αλλά και τη βιωματική συμμετοχή σε ποικίλες τοπικές δράσεις και δραστηριότητες. Η συνοπτική περιγραφή της διοικητικής εξέλιξης του σημερινού Δήμου Ζεφυρίου, η πληθυσμιακή, κοινωνική και οικονομική σύνθεσή του, καθώς και στοιχεία για τη συμμετοχή της περιοχής στα αναπτυξιακά προγράμματα, καθώς και επεξεργασία στοιχείων για τη θέσπιση συγκεκριμένων προγραμμάτων και θεσμών (πχ. Τοπικό Συμβούλιο Πρόληψης της Παραβατικότητας) μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η δυναμική της περιοχής εγκλωβίζεται από επτά παράγοντες («οι πληγές του Ζεφυρίου»):

 

Οι επτά πληγές του Ζεφυρίου

1) Η αναπαραγωγή στερεοτύπων για την ταυτότητα του Ζεφυρίου. Τα στερεότυπα αναφέρονται τόσο σε αποκρυσταλλωμένες απόψεις των ίδιων των κατοίκων (αυτο-αντίληψη) όσο και για γενικευμένες προκαταλήψεις της κοινής γνώμης για το Ζεφύρι. Και στις δυο περιπτώσεις, λειτουργούν ως αυτοεκπληρούμενες προφητείες που διαστρεβλώνουν τόσο τη διάγνωση των προβλημάτων και την επιλογή δεδομένων, παρατηρήσεων και μεθόδων ανάλυσης, όσο και την αξιολόγηση των προτεινόμενων δράσεων και παρεμβάσεων. Ακόμα περισσότερο, στερεότυπα όπως αυτό του περιθωριακού Ζεφυρίου δημιουργεί και ενισχύει μια ιδεολογία στο πλαίσιο της οποίας η περιθωριοποίηση τείνει να θεωρείται «η φυσική κατάσταση των Ρομά και των υλικά, κοινωνικά και πολιτισμικά αποστερημένων κατοίκων χαμηλού κοινωνικο-οικονομικού επιπέδου».

2) Η μίμηση αναχρονιστικών και παρωχημένων προτύπων αστικής ανάπτυξης (πολεοδομικά, χωροταξικά, περιβαλλοντικά). Είναι πραγματικά θλιβερό αλλά και συνάμα αποκαλυπτικό το γεγονός ότι μια νέα αστική περιοχή (όπως το Ζεφύρι) αναπτύσσεται κατά τρόπο όμοιο και απαράλλαχτο με αυτό της πρώτης μεταπολεμικής Αθήνας, δηλαδή με μηδαμινή πρόνοια για τις κοινόχρηστες και κοινωφελείς χρήσεις, την πρόβλεψη χώρων πρασίνου για όλους, την εξυπηρέτηση ποικίλων αναγκών ομάδων με αυξημένες απαιτήσεις πρόσβασης στο δημόσιο χώρο (πχ. παιδιά, ηλικιωμένοι, οικογένειες, ΑΜΕΑ), σεβασμό στη χωροταξική και πολεοδομική νομιμότητα κ.ά. Αν η τερατώδης πολεοδομική ανάπτυξη της Αθήνας «δικαιολογήθηκε»  στη βάση άμεσων και πιεστικών αναγκών στέγασης προσφύγων και εσωτερικών μεταναστών, ποια άραγε μπορεί να είναι η «δικαιολογία» για την διαφαινόμενη τερατώδη πολεοδομική ανάπτυξη του Ζεφυρίου;

3) Η στρεβλή λειτουργία του τοπικού πολιτικού συστήματος. Παρατηρείται «χάσμα» με τις τοπικές και ευρύτερες κοινωνικές και πληθυσμιακές καταστάσεις που βρίσκονται σε δυναμικό μετασχηματισμό (πχ. νέοι κάτοικοι, ιδιαίτερα νεαρός πληθυσμός, πολυπολιτισμικότητα). Για παράδειγμα, η ομάδα των Ρομά δεν έχει καμία αντιπροσώπευση στο δημοτικό συμβούλιο (ή μηδαμινή κατά καιρούς) με αποτέλεσμα η λήψη των αποφάσεων να μην αντανακλά και τις δικές τους προτιμήσεις και ιδέες. Επίσης, η συμμετοχή των Ρομά στο υπαλληλικό προσωπικό των τοπικών δημοτικών δημόσιων υπηρεσιών είναι μηδαμινή (αν όχι ανύπαρκτη).  Επίσης, η σύνθεση του δημοτικού συμβουλίου δεν αντανακλά την ηλικιακή σύνθεση του τοπικού πληθυσμού με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται μια παραμέληση των αναγκών νεαρότερων ομάδων του πληθυσμού. 

4) Η «άγρια» ανισότητα όσον αφορά την πρόσβαση της περιοχής σε κοινωνικούς και αναπτυξιακούς πόρους. Επεξεργασία στοιχείων για την κατανομή των συγχρηματοδοτούμενων πόρων στην Περιφέρεια Αττικής και στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δυτικής Αττικής με κριτήρια την πληθυσμιακή βαρύτητα και τις αυξημένες κοινωνικές ανάγκες (πχ. ανεργία) καταδεικνύει τη συστηματική υποχρηματοδότηση του Ζεφυρίου τόσο στο επίπεδο της Περιφέρειας όσο και στο επίπεδο της Νομαρχίας. Η ανισότητα αυτή εντείνει τις ήδη υπάρχουσες διαρθρωτικές αποκλίσεις της τοπικής κοινωνίας (υψηλή ανεργία και υποαπασχόληση, μη πρόσβαση στην κοινωνία της πληροφορίας, έλλειψη κοινωνικών υπηρεσιών) και διαιωνίζει το φαύλο κύκλο της αποστέρησης.

5) Η ασθενής τοπική κοινωνία των πολιτών. Η αυτό-οργάνωση των πολιτών και η σύμπραξή τους σε συλλόγους και άτυπες συσσωματώσεις θεωρείται σήμερα μια από τις βασικές συνιστώσες της ποιότητας της δημοκρατίας και της προσπάθειας για κοινωνική ανέλιξη. Αν και η ποσότητα των τοπικών συλλόγων δεν είναι μικρή δεδομένου του τοπικού πληθυσμού, ωστόσο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αυτών των συλλόγων (κυριαρχία παραδοσιακών συσσωματώσεων, σύλλογοι τοπικιστικού ενδιαφέροντος ή σύλλογοι ιερών ναών) αντανακλούν προτεραιότητας άλλων κοινωνικών συνθηκών και όχι τις σημερινές πιεστικές ανάγκες για οριζόντιες δράσεις, έμφαση στα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα, δραστηριοποίηση της νεολαίας σε οριζόντια μη ιεραρχικά σχήματα, ανάδειξη νέων κοινωνικών και τοπικών ζητημάτων.

6) Η «άγρια» κοινωνική, οικονομική και χωρική ανισότητα εντός του ίδιου του Ζεφυρίου . Το Ζεφύρι φαίνεται να έχει όλα εκείνα τα στοιχεία των κατακερματισμένων και διαιρεμένων κοινοτήτων. Καταγράφεται ένα τριπλό χάσμα στην ίδια την περιοχή του. Το χάσμα αυτό είναι χωρικό, κοινωνικό-οικονομικό και πολιτισμικό, αντιπροσωπεύει δε σε μεγάλο βαθμό το χάσμα μεταξύ Ρομά και μη Ρομά. Η περιοχή διακρίνεται σε δυο τομείς (με διαχωριστικό όριο την Αττική οδό): Η βόρεια περιοχή κατοικείται πλειοψηφικά από Ρομά, απολαμβάνει μηδαμινής πρόσβασης σε δημοτικές υπηρεσίες και υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, ενώ η περιβαλλοντική της υποβάθμισης είναι έντονη. Η νότια περιοχή συγκεντρώνει σχεδόν όλες τις δημοτικές υπηρεσίες, κατοικείται σχεδόν εξολοκλήρου από μη Ρομά και απολαμβάνει ποιοτικών κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων. Η όποια δε οικονομική δραστηριότητα συγκεντρώνεται σε αυτή την περιοχή.  

7) Η «άγρια» σπατάλη των τοπικών ανθρωπίνων πόρων. Η αναπαραγωγή των στερεοτύπων σε συνδυασμό με την ανισότιμη μεταχείριση του Ζεφυρίου αλλά και τις εσωτερικές χωρικές-κοινωνικές-οικονομικές ανισότητες ουσιαστικά αποδυναμώνουν τη δυναμική ανέλιξης και συμμετοχής των νέων ανθρώπων τόσο στα τοπικά όσο και ευρύτερα δρώμενα. Η τοπική νέα γενιά είτε εγκλωβίζεται σε μια αμυντική και εσωστρεφή στάση, είτε υιοθετούν ως στόχο της ζωής τους τη φυγή τους σε κάποια άλλη περιοχή της Αττικής. Συχνά παρατηρείται το φαινόμενο οι νέοι της περιοχής να ντρέπονται που μένουν εδώ και συχνά, όταν ερωτούνται για τον τόπο κατοικία τους, αναφέρουν γειτονικούς δήμους. 

Οι παραπάνω επτά πληγές δεν αποτελούν μεμονωμένους και ανεξάρτητους παράγοντες. Αντιθέτως, αποτελούν δυνάμεις που αλληλεπιδρούν, επηρεάζουν η μια την άλλη και συμβάλλουν στη δημιουργία και αναπαραγωγή ενός τοπικού φαύλου κύκλου. Πρόκειται για το φαύλο κύκλο της κοινωνικής, οικονομικής και περιβαλλοντικής υστέρησης. Είναι ο φαύλος κύκλος που υπονομεύει την αξιοπρεπή και βιώσιμη (αξιοβίωτη) ανάπτυξη.

Ακριβώς στην κατάδειξη αυτού του φαύλου κύκλου φιλοδοξεί το παρόν πόνημα στη βάση ενός ερωτήματος όμως που προσανατολίζεται στο μέλλον και όχι στο παρελθόν:  Μπορεί το Ζεφύρι να εξελιχθεί σε μια βιώσιμη κοινότητα ή είναι καταδικασμένο να «δικαιώσει» όσους του «χαρίζουν» την εικόνα του περιθωρίου; Μπορεί το Ζεφύρι να εξελιχθεί σε μια πράσινη (οικολογική) και πολύχρωμη (πολυπολιτισμική, ανοιχτή) νησίδα ποιότητας ή είναι «καταδικασμένο να δικαιώσει τη μοίρα μιας περιθωριακής κοινότητας»;

Τέτοιου είδους ερωτήματα απαιτούν διαρκή ανατροφοδότηση με ιδέες και απόψεις, όχι ντιρεκτίβες και ανούσια συνθήματα. Τέτοιου είδους ερωτήματα απαιτούν επίσης μια προσπάθεια επαναπλαισίωσης του τρόπου με τον οποίο προσεγγίζουμε και αναλύουμε τα προβλήματα της περιοχής μας. Τέτοιου είδους ερωτήματα συμβάλλουν στην ανάδειξη της σημασίας της πολιτικής και στην κατάδειξη της απάτης της ψευδοπολιτικής. Τα ερωτήματα είναι η καλύτερη αρχή για να αποδομήσουμε τον πανίσχυρο τοπικό φαύλο κύκλο που συγκροτούν τα στερεότυπα, οι ανισότητες, η ασθενική κοινωνία πολιτών και η στρεβλή λειτουργία του πολιτικού συστήματος.

Το βιβλίο αρθρώνεται σε δυο μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά γενικά το Ζεφύρι και περιλαμβάνει στοιχεία για τη διοικητική εξέλιξή του και βασικές παραμέτρους του τοπικού πληθυσμού (κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες, εκλογική συμπεριφορά). Το δεύτερο μέρος αποτελείται από άρθρα και κείμενα (πολλά από αυτά έχουν δημοσιευτεί στην εφημερίδα ΘΡΙΑΣΙΟ της Δυτικής Αττικής) για σειρά θεμάτων που αφορούν το Ζεφύρι και τη Δυτική Αττική. Τα κείμενα αυτά παρουσιάζονται στο πλαίσιο έξι επιμέρους θεματικών ενοτήτων:

        Κοινωνικές - οικονομικές ανισότητες και φτώχεια

        Νεολαία

        Κοινωνικές υπηρεσίες και προγράμματα

        Ρομά και ρατσισμός

        Περιβάλλον

        Παραβατικότητα, ανομία και ταραχές.

Η κατάταξη αυτή προκρίθηκε για λόγους ορθότερης συστηματικής παρουσίασης αλλά και με γνώμονα την παροχή δυνατότητας στον αναγνώστη να οργανώσει τη δική του έρευνα και μελέτη με βάση τις ομάδες θεμάτων που τον ενδιαφέρουν περισσότερο. Τέλος, τμήμα της μελέτης και των σχετικών άρθρων δημοσιεύονται στο ιστολόγιο http://viosimozefyri.wordpress.com   και στο http://users.hol.gr/~dbourikos .

--
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΕΝΑ ΒΙΩΣΙΜΟ ΖΕΦΥΡΙ
http://viosimozefyri.wordpress.com

 

 Επιστροφή

 

Ελευθερία Αλεξανδρή (Πολιτικός Μηχανικός) -Ειρήνη Κορμέντζα (Χημικός Μηχανικός) -Ηρώ Μπενεσσαϊά (Αρχιτέκτων Μηχανικός), Διαχρονικό Ημερολόγιο, Περιβαλλοντικές δράσεις για ανήσυχους ανθρώπους,  53 εβδομάδες για να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας      αποτύπωμα. Για να μην αλλάξει το κλίμα, ας αλλάξουμε εμείς,. εκδόσεις ΚΨΜ, ISBN  978-960-6750-34-2, Χαρτόδετο, σχήμα 14*19 cm, σελ. 160, Λ.Τ.  12,00 ευρώ

 

To διαχρονικό ημερολόγιο, είναι ταυτόχρονα ένα βιβλίο με ευρύ περιβαλλοντικό περιεχόμενο. Πέρα από τις λειτουργίες μιας ατζέντας,  υπενθυμίζει και επεξηγεί, 53 λύσεις  για την καθημερινότητά μας, προκειμένου να μειώσουμε το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα, δηλαδή την επίδραση των πράξεών μας στο περιβάλλον.

Τα προτεινόμενα, απλά, καθημερινά βήματα, αν εφαρμοσθούν από ένα σημαντικό αριθμό ατόμων, είναι ικανά να προστατέψουν σε σημαντικό βαθμό το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους.

Κάθε ανήσυχος άνθρωπος που ζει στην εποχή της κλιματικής αλλαγής έχει τη δυνατότητα να γίνει ο ίδιος μέρος της λύσης.

Το ημερολόγιο είναι διαχρονικό (ημερομηνίες χωρίς ημέρες) ώστε να μπορεί να χρησιμοποιείται κάθε χρόνο.

 

 Επιστροφή

 

Οι χαρτογραφικές περιπέτειες της Ελλάδας, 1821 - 1919

Με αφορμή ένα χειρόγραφο του Κωνσταντίνου Νίδερ (1898) εκδ. Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, 2009, σελ. 286

Του Γιώργου Tολια

Οι Eλληνες έχουμε μιαν ανολοκλήρωτη σχέση με τον χώρο. Αρνούμαστε να τον βιώσουμε ως κεντρική παράμετρο του δημόσιου και του ιδιωτικού μας βίου, και αναβάλλουμε συνεχώς το ζήτημα της ορθολογικής αντιμετώπισής του. Εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση, τα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο, μεταοθωμανοί και νεοκλασικοί, με τριτοκοσμικές αδράνειες και ευρωπαϊκές φιλοδοξίες, καλλιεργούμε μιαν ακυρωτική αντιμετώπιση του χώρου, μια σχέση σχεδόν ουτοπική. Οφείλουμε να αναζητήσουμε τους λόγους καθώς τα αποτελέσματα είναι συντριπτικά: παντελής έλλειψη χωρικού σχεδιασμού, απουσία κτηματολογίου, σύγχυση και ανεπάρκεια αρμοδιοτήτων, πολεοδομική αναρχία, πελατειακές σχέσεις και ατομικισμός, ιδιωτικές και δημόσιες δράσεις που αγνοούν το περιβάλλον –ακόμη και το πιο άμεσο, μη ανατάξιμες καταστροφές και ληστρικές επιθέσεις.

Τις ανεκπλήρωτες σχέσεις των Ελλήνων με τον χώρο έρχεται να διερευνήσει το τελευταίο βιβλίο του Ευάγγελου Λιβιεράτου, που εξέδωσε το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ). Η μελέτη εστιάζεται στον πρώτο αιώνα του ελεύθερου εθνικού βίου (1821 - 1919) και προσεγγίζει το ζήτημα από τη σκοπιά των προθέσεων στρατηγικού ελέγχου του εθνικού χώρου, τόσο στην κλίμακα της επικράτειας, όσο και στην κλίμακα της εγγείου ιδιοκτησίας. Ετσι, οι αναλύσεις του Ευάγγελου Λιβιεράτου κινούνται γύρω από περισσότερους άξονες, πράγμα που φανερώνει τη συνθετική δεξιοτεχνία του στην στοχαστικότερη έως τώρα στιγμή της δουλειάς του.

Κεντρικό νήμα της μελέτης είναι η ατελέσφορη χαρτογράφηση και κτηματογράφηση της χώρας κατά τον ευρύτερο 19ο αιώνα. Με το βιβλίο αυτό τίθεται στην πραγματολογική του βάση ένα από τα κεντρικά ζητήματα της νεώτερης ιστορίας μας, το ζήτημα του ελλείμματος δημόσιας βούλησης για ουσιώδη έλεγχο και ορθολογική διαχείριση του χώρου. Διαβάζοντας τις χαρτογραφικές περιπέτειες της Ελλάδας στον 19ο αιώνα, παρακολουθούμε επί χάρτου το πώς ακυρώνονται και αδρανοποιούνται οι εκάστοτε πρωτοβουλίες, πώς και γιατί χάνεται διαρκώς το στοίχημα. Την κρυπτο-αποικιακή στάση των ξένων επιστημονικών και τεχνικών αποστολών, τον πελατειακό χαρακτήρα της δημόσιας διαχείρισης του χώρου, ιδιαιτέρως στο ζήτημα του κτηματολογίου και των εθνικών γαιών, τις εκατέρωθεν ληστρικές διαθέσεις, τις περιπέτειες της χαρτογραφικής– τοπογραφικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, στρατιωτικής και πολιτικής. Τέλος, την ολοένα και εντονότερη ανάμειξη του στρατού στη διαχείριση του χώρου και τη διαπάλη μεταξύ πολιτικής και στρατιωτικής εξουσίας για εθνική γεωεποπτεία.

Οι πρώτες προσπάθειες

Η εξιστόρηση αρχίζει με τα επαναστατικά χρόνια, όπου εντοπίζονται και ερμηνεύονται οι πρώτες, άκαρπες, προσπάθειες του κυβερνήτη Καποδίστρια να προμηθευτεί τους απαραίτητους για μια σύγχρονη διαχείριση της επικράτειας χάρτες. Ακολουθεί μια εκτίμηση του χαρτογραφικού έργου της Γαλλικής Επιστημονικής Αποστολής στον Μοριά, που αποδεσμεύτηκε σχεδόν αμέσως από τον δημόσιο ελληνικό έλεγχο για να εξυπηρετήσει τις προτεραιότητες, γνωστικές, στρατηγικές και άλλες, των Γάλλων στην Ελλάδα. Παρουσιάζονται οι μάταιες –πάλι– προσπάθειες του Ιωάννη Κωλέττη στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του Οθωνα, να συστήσει μια δημόσια υπηρεσία χαρτογράφησης και κτηματογράφησης.

Ειδικά κεφάλαια του βιβλίου αφιερώνονται στη γερμανική αναλυτική χαρτογραφία της Αττικής στα τέλη της οθωνικής περιόδου και τα πρώτα χρόνια του Γεωργίου Α΄, που εξυπηρέτησε και αυτή το κύρος και τις ανάγκες της Γερμανικής ιδεολογίας της εποχής, ειδικότερα της ανάδειξής της σε ανάδοχο και διαχειριστή της ελληνικής κληρονομιάς. Περιγράφεται η ελληνο-αυστριακή χαρτογράφηση της άρτι προσαρτημένης Θεσσαλίας και ο ρόλος των πρώτων Ελλήνων στρατιωτικών τοπογράφων και χαρτογράφων, του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και του Ιφικράτη Κοκκίδη.

Η εξιστόρηση κορυφώνεται με τις απόπειρες εθνικής χειραφέτησης ως προς τη διαχείριση του εθνικού χώρου με την πρωτοβουλία των κυβερνήσεων Τρικούπη να καλέσουν τη μεγάλη αυστριακή τεχνική αποστολή (1889 - 1896), με σκοπό τη χαρτογράφηση και κτηματογράφηση της χώρας. Οι εργασίες της αποστολής διακόπηκαν από τον «ατυχή πόλεμο» του 1897. Στον πόλεμο αυτόν οι μαχόμενοι στερούνταν επιτελικών χαρτών, ωστόσο η αυστριακή αποστολή πρόλαβε να συνδέσει το τριγωνομετρικό δίκτυο της Ελλάδας με εκείνο των βορειοδυτικών (και αυστριακών) Βαλκανίων. Τέλος, ιστορούνται οι ανεπιτυχείς –πάλι– προσπάθειες του Κ.Δ. Καρούσου για τη σύσταση ενός δημόσιου χωρογραφικού θεσμού πολιτικού χαρακτήρα, και η τελική εγκαθίδρυση και θεσμοθέτηση του αποκλειστικού στρατιωτικού ελέγχου στην εθνική χαρτογραφία στις αρχές του 19ου αιώνα και την εν γενέσει αποδυνάμωση του τοπογραφικού ρόλου του Πολυτεχνείου.

Με τη διεισδυτική αυτή μελέτη, ο Ευάγγελος Λιβιεράτος προτείνει έναν διαρκή στοχασμό πάνω στην κληρονομιά που μας άφησε ο πρώτος αιώνας του ελεύθερου εθνικού βίου. Οι παραδρομές του στη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων και οι συσχετισμοί του σήμερα με το χθες είναι διαρκείς, επειδή τα περισσότερα ζητήματα παραμένουν πάντα ανοιχτά. Με το βιβλίο αυτό φωτίζει για πρώτη φορά τις ανολοκλήρωτες σχέσεις των νεοελλήνων με τον χώρο, παρουσιάζει τους λόγους για τους οποίους η γη παραμένει ένα αντικείμενο δημόσιας αμηχανίας και ληστείας και αναδεικνύει γιατί παραμένουμε μια αγεωγράφητη κοινωνία και μια αχαρτογράφητη χώρα.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_31/01/2010_388601

 

 Επιστροφή

 

Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη,    ΔΗΩ,    ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ

 Παρουσίαση του βιβλίου:

  «Η Κατάσταση του Κόσμου 2009 Η Κλιματική Αλλαγή Μόλις Άρχισε»

 Αίθουσα Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, Ακαδημίας 60, την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου, στις 7.00 το απόγευμα.

 Η ΟΙΚΟΤΟΠΙΑ Εταιρεία Περιβαλλοντικής Έρευνας & Ενημέρωσης και οι Οικολόγοι Πράσινοι Χανίων, σε συνεργασία με την Ευώνυμο Οικολογική Βιβλιοθήκη και τη ΔΗΩ Οργανισμός Ελέγχου & Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων, παρουσιάζουν την ελληνική έκδοση του βιβλίου: «Η Κατάσταση του Κόσμου 2009 Η Κλιματική Αλλαγή Μόλις Άρχισε», την ετήσια έκθεση Άτου Ινστιτούτου Worldwatch, στο βιβλιοπωλείο «Επιλογές», Ανδρέα Παπανδρέου 95 (Δημοκρατίας) & Πλάτωνος, την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2009, στις 8 μ.μ.

 Το βιβλίο παρουσιάζουν οι:

·   Τίνα Μπιρμπίλη, υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής

·   Σεβαστιανός Μοιρασγεντής, ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

·   Τάσος Κρομμύδας, Οικολόγοι Πράσινοι

·   Μιχάλης Προμπονάς, επιμελητής συντονιστής της ελληνικής έκδοσης

 ·   Δημήτρης Παξινός, πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών (θα απευθύνει χαιρετισμό)

 Σύμφωνα με όλες τις υπάρχουσες μέχρι σήμερα επιστημονικές έρευνες και διαπιστώσεις, δεν είναι υπερβολή να λέμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι η μεγαλύτερη περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική κρίση στην ιστορία της ανθρωπότητας. Η κλιματική αλλαγή τείνει να λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Ήδη οι πρώτες επιπτώσεις πλήττουν εκατομμύρια συνανθρώπους μας σε κάθε γωνιά του πλανήτη, ενώ ορισμένες μελλοντικές επιπτώσεις είναι μάλλον αναπόφευκτες.

 Η εφετινή Κατάσταση του Κόσμου του Ινστιτούτου Worldwatch είναι αφιερωμένη στην κλιματική αλλαγή και στις προοπτικές διεξόδου από την παγκόσμια κρίση, με έμφαση να δίνεται αφενός στους κινδύνους και τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και, αφετέρου, στη λήψη συγκεκριμένων πολιτικών προς την κατεύθυνση του μετριασμού των επιπτώσεων και της προσαρμοστικότητας στην επερχόμενη αλλαγή του κλίματος.

 Οι μελετητές του Ινστιτούτου Worldwatch, το οποίο εκδίδει τις ετήσιες εκθέσεις του ανελλιπώς από το 1984, έχοντας επιτύχει το State of the World να είναι η περισσότερο αναγνώσιμη έκδοση στο χώρο της περιβαλλοντικής βιβλιοπαραγωγής διεθνώς, και με την φετινή έκδοση επιμένουν να θέτουν επί της τράπεζας της δημόσιας συζήτησης τα μεγάλα και επείγοντα θέματα του κόσμου μας, υποστηρίζοντας ότι η ανθρωπότητα έχει ακόμη το χρόνο να αλλάξει πορεία. Ταυτόχρονα το Ινστιτούτο καταθέτει βιώσιμες και ρεαλιστικές προτάσεις για πολιτικές σε μεγάλη και μικρή κλίμακα.

 Πληροφορίες:      

Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη, τηλ. 210 3231557, 3316516,

Μιχάλης Προμπονάς, τηλ. 2810 393265, 6977618329

 

 Επιστροφή

 

Στο βιβλίο Γυναίκες χωρίς πρόσωπο, ο Δημήτρης Κούνδουρος πραγματεύεται την παράνομη διακίνηση ανθρώπων (τράφικινγκ), και πιο συγκεκριμένα το παράνομο εμπόριο αλλοδαπών γυναικών, με σκοπό την εκπόρνευσή τους. Γυναίκες από κάθε γωνιά του πλανήτη, στοιβαγμένες σε ασφυκτικά μικρά δωμάτια, η καθεμία με τη δική της ιστορία και το δικό της προσωπικό Γολγοθά.

Περισσότερα στο:

Δημήτρης Κουνδούρος: Ας γνωρίζουμε καλύτερα τους συναγωνιστές μας

 

 Επιστροφή

 

 ενδιαφέροντα κείμενα για τον Σερζ Λατούς και την αποανάπτυξη:

1. Συνέντευξη: http://spoudasterion.pblogs.gr/tags/serz-latoys-gr.html

2. Συνέντευξη για το βιβλίο του: Ο γάλλος οικονομολόγος Σερζ Λατούς μιλάει για νέο το βιβλίο του «Το στοίχημα της υπο-ανάπτυξης» απο την βιβλιοθηκη της ''Ε ''  http://nosferatos.blogspot.com/2010/12/blog-post_12.html

3. Η αποανάπτυξη κερδίζει έδαφος μέσα στην ύφεση http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=95401

4. Η « αναιμία » της οικονομίας κι η « ανομία » της κοινωνίας http://www.monde-diplomatique.gr/spip.php?article217

5. Latouche - Vers une sobriete volontaire Προς μια εθελοντική νηφαλιότητα (στα γαλλικά)  http://www.youtube.com/watch?v=KLRYss-lv8M&feature=related

6. Ο SERGE LATOUCHE ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗΤV<http://www.youtube.com/watch?v=9VperZmX6ls&feature=share>

 

 Επιστροφή

 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ  ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ

Ομάδα Περιβάλλοντος

Κρατίνου 9 & Αθηνάς, 105 52 Αθήνα, Τηλ.: 210 749 1715-6, Fax: 210 748 9130. Webpage: http://www.ekke.gr/estia, email: ktsaki@ekke.gr

 

Αρ. Πρωτ.: 1916/933

Αθήνα, 3-11-2015

 

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Η Ομάδα Περιβάλλοντος του ΕΚΚΕ, γνωστοποιεί σε όλους τους ενδιαφερόμενους Φορείς και άτομα, ότι το υλικό των ερευνών, μελετών και συνολικού έργου της κατά τα τελευταία έτη είναι προσβάσιμο, σε συνοπτική μορφή, στην «Περιβαλλοντική Γωνιά» στην ηλεκτρονική σελίδα του ΕΚΚΕ, στη διεύθυνση:

 http://www.ekke.gr/estia 

 

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στη «σελίδα» μας υπάρχουν:

 

1. Βάσεις δεδομένων:

α) Κατάλογος για τις Μη Κυβερνητικές Οικολογικές-Περιβαλλοντικές Οργανώσεις (ενημέρωση 2012),

β) Κατάλογος για τις Μη Κυβερνητικές Οικολογικές-Περιβαλλοντικές Οργανώσεις που σχετίζονται με τους «Ελεύθερους Χώρους».

 

2. Θέματα σχετικά με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (Π.Ε), στην κατηγορία «Ερευνητικά Προγράμματα» Πρόγραμμα LIFE υπάρχουν διαθέσιμα για αντιγραφή:

α) το Εγχειρίδιο - Οδηγός Δραστηριοτήτων Περιβαλλοντικής Αγωγής & Εκπαίδευσης: «Ο ποταμός Ευρώτας χθες, σήμερα, αύριο»,

β) η «Προσέγγιση στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση», Γ.Κ. Κούσουλας, Εκπαιδευτικός Δ.Ε, Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ/νσης Δ.Ε Β’ Αθήνας, Μάιος 2008,

γ) το Φυλλάδιο για εκπαιδευτικούς: «Πηγές της Εκπαίδευσης για την Αειφορία», Οκτώβριος 2012 και

δ) το Φυλλάδιο «Για να Γίνει Κάθε Μέρα 5 Ιουνίου!!!», Ομάδα Περιβάλλοντος ΙΑΑΚ/ΕΚΚΕ.

 

3. Πρόγραμμα «Ιαματικές Πηγές και Λουτρότοποι» - Ελληνικός Θερμαλισμός: (νέο)

Ταυτότητα του Προγράμματος

Θερμαλισμός: έννοιες-ορισμοί και γεωγραφική κατανομή των ιαματικών φυσικών πόρων

Βιβλιογραφία

Χαρτογράφηση των Ιαματικών Φυσικών Πόρων

Έκθεση Βασικών Ευρημάτων της έρευνας

Φιλοξενία

 

– Συνεργασίες. Προτεινόμενες Συνδέσεις.

στην κατηγορία «Περιβαλλοντικές Εκδόσεις» είναι διαθέσιμα για αντιγραφή (download) οι εκδόσεις/συνεργασίες με τη ΓΓΝΓ.

στην κατηγορία «Φιλοξενούμενες - Εκδόσεις» είναι διαθέσιμα για αντιγραφή (download) τα βιβλία:

- «Το Νερό στη Φύση, στην Ανάπτυξη, στην Προστασία του Περιβάλλοντος», του Δρ. Θεόδωρου Σ. Κουσουρή, Διευθυντή του Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών.

- «Πράσινο Επιχειρείν» του Ιωάννη Ζήση. Έκδοση: Πανελλήνιου Δικτύου Οικολογικών Οργανώσεων (ΠΑΝ.Δ.ΟΙΚΟ.), Χρηματοδότηση Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.), Αθήνα 2004.

- «Βιώσιμη Ανάπτυξη και Ποιότητα Ζωής», ΜΚΟ «Σόλων για τη σύνθεση και τον οικολογικό πολιτισμό στον 21ο αιώνα».

- «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση», Παύλος Κοσμίδης, Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (1995-2003), Δ/νση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αν. Αττικής.

- «Ο Μαλιακός με θέα: τη μυθολογία, την ιστορία, το περιβάλλον, την ανάπτυξη, την εκπαίδευση», Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Στυλίδας, Εισηγήσεις Σεμιναρίων Π.Ε., Στυλίδα Μάρτιος 2005.

- «Η Νομοθεσία της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (από την ίδρυση του Θεσμού μέχρι σήμερα)», Ιωάννης Ε. Μπότσαρης, Αγρίνιο 2006.

- «Τα Φράγματα και οι Λιμνοδεξαμένες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων», Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων-Ειδική Γραμματεία Γ’ ΚΠΣ, β’ έκδοση, Φεβρουάριος 2006.

- «Σειρά εκδόσεων και εγχειριδίων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Μακρινίτσας, Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2003 – Απρίλιος 2011.

- «Νερό: αειφορική διαχείριση και περιβάλλον», Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Ελευθερίου-Κορδελιού, Αγγελίδης Ζ., Αθανασίου Χρ., Υφαντής Γ., Θεσσαλονίκη 2009.

- «Το ταξίδι συνεχίζεται…από την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία», Δ/νση Β/θμιας Εκπαίδευσης Β' Αθήνας - Γραφείο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Κούσουλας Γ.-Παπαζήση Χρ., Αθήνα 2010 (νέο).

- «Ταξιδεύοντας με την αειφορία στον Αργοσαρωνικό», Οργανισμός Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Προστασίας Νομαρχίας Πειραιά – Δ/νση Β/θμιας Εκπαίδευσης Πειραιά, Αθήνα 2009.

- «Τεχνο-εμμονές: ένας κριτικός οδηγός σε τεχνολογίες απέναντι στην κλιματική αλλαγή», Corporate Watch report 2008 - Ματάφραση: Συλλογικότητα FARMA, Δεκέμβριος 2009.

- «Οδηγός Εκδρομής: i. Εργαστήριο στα έργα των Μινυών. Τεχνικογεωλογικά χαρακτηριστικά των αρχαιότερων αποστραγγιστικών και αντιπλημμυρικών έργων της Ευρώπης. ii. Ο χώρος του Μαντείου των Δελφών. Μια Γεωδυναμική και Γεωμυθολογική προσέγγιση. Από Dr rer. Nat. Ηλία Μαριολάκο σε συνεργασία με: Ιωάννη Μπαντέκα, Γεωλόγος Drs. (νέο).

 

στην ενότητα «Φιλοξενία-Συνεργασίες» περιέχονται άρθρα, δημοσιεύσεις, εισηγήσεις σε συνέδρια, ανακοινώσεις από συνεργαζόμενους Φορείς-άτομα, σχετικά με:

α) Θέματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και β) Γενικά Περιβαλλοντικά Θέματα, όπως:

 

- «Η Συστημική Σκέψη και Πράξη (Systems Thinking, Systems Practice) στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και την Αγωγή Υγείας», ΥΠ.Ε.Π.Θ. Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθηνών, Μάρτιος 2005 Αθήνα.

- «Οι Έριδες μεταξύ των Θεών στην Ελληνική Μυθολογία. Μία Γεωμυθολογική - Φυσικογεωλογική Προσέγγιση», εισήγηση του Dr. rer. nat. Ηλία Δ. Μαριολάκου, Πανεπιστήμιο Αθηνών, 21 Νοεμβρίου 2005.

- «Φράγματα Ανάσχεσης Χειμαρρικής Ροής», Ομιλία του Μανώλη Γλέζου, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 26 Μαΐου 1997.

- «Μια βουτιά, μια ματιά στους κήπους του νερού: γνωρίζοντας τα φύκη» (τετράδιο μαθητών), Ελληνική Φυκολογική Εταιρεία (ΕΛ.Φ.Ε), Αθήνα, Ιανουάριος 2008.

- «Πόλεις και Πράσινες Στέγες: Μία Ανάλυση SWOT για τον ελληνικό χώρο», εργασία των Χρηστίδου Βαγγελιώ-Βήτου Όλγα, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Περιβάλλοντος ΠΜΣ: «Γεωργία & Περιβάλλον», Μυτιλήνη 2008.

- «Γεωμυθολογικά Μονοπάτια: εκπαιδευτικό υλικό – τετράδιο μαθητών», ΚΠΕ Στυλίδας, Ιούνιος 2008.

- «Εθνικό Δίκτυο Π.Ε. ΕΛΙΑ, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση και Ειδική Αγωγή» (εκπαιδευτικό υλικό & δραστηριότητες), Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Στυλίδας, Ιούνιος 2008.

- «Τουρισμός, περιβάλλον και τοπική ανάπτυξη: ζητήματα αειφόρου διακυβέρνησης», Δρ. Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Οκτώβριος 2008.

- «Ανασχετικά φράγματα και φρεάτια για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα», Διεύθυνση Εγγείων Βελτιώσεων Νομαρχίας Πειραιά, Οκτώβριος 2008.

- «Ηφαίστεια και Κλιματική Αλλαγή», Δρ. Ρένα Παναγιώτου, Υπεύθυνη ΚΠΕ Τροιζήνας-Μεθάνων, Δεκέμβριος 2008.

- «Προς την Αειφόρο Ανάπτυξη: Φυσικοί Πόροι, Κοινωνία, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση», Πρακτικά 4ου Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (ΠΕΕΚΠΕ), Ναύπλιο, 12-14/12/2008.

- «Περιβαλλοντική Ποιότητα του Δομημένου Χώρου στην Ελλάδα», εισήγηση του Αν. Καθηγητή Μ. Σανταμούρη, Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο 8ο Περιβαλλοντικό Συνέδριο της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών, Μάρτιος 2009.

- «Ενέργεια και Τοπική Αυτοδιοίκηση: προβλήματα – προοπτικές», Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων (ΚΕΔΚΕ), Κοζάνη 3-4/9/2009.

- «Πιο Οικολογικά…πιο Οικονομικά: ένας χορός για δύο», Οδηγός ΟΤΑ για την εξοικονόμηση ενέργειας και χρήματος, ΚΕΔΚΕ.

- «12η Γιορτή των Σπόρων», ΚΠΕ Ακράτας, Διεύθυνση Β’ βάθμιας Εκπαίδευσης Κορινθίας, 10-12 Απριλίου 2009.

- Εισηγήσεις «1ου Συνεδρίου Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης», ΕΠΕΑΕΚ, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Ισθμός Κορίνθου, 23-25/9/2005 .

- «Η Τέχνη ως Εργαλείο Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον», Πρακτικά 1ου Πανελληνίου Διεπιστημονικού Συνεδρίου Τέχνης και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Ίδρυμα Ευγενίδου, Μάιος 2009.

- «Για ποιους λόγους συμμετέχουν και ποια εμπόδια συναντούν οι εκπαιδευτικοί που ασχολούνται συστηματικά με την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στη Δ/νση Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Αττικής», εισήγηση των Ευαγγελίας Αγγελίδου & Ελένης Κρητικού, υπευθύνων Δ/νσης Β/βάθμιας Εκπαίδευσης Αν. Αττικής, στο 2ο Συνέδριο Σχολικών Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Παν/μιο Αιγαίου-Αθήνα 15-17/12/2006.

- Πρακτικά Ημερίδας: «Άνθρωποι-Ζώα-Φύση από τον Ανθρωποκεντρισμό στον Οικοβιοκεντρισμό», συνδιοργάνωση των ΜΚΟ ΠΟΦΥΖΩ-ΣΟΛΩΝ, Ελληνοαμερικάνικη Ένωση, Αθήνα 24/06/2009.

- Πρακτικά 21ου Συνεδρίου ΠΑΝΔΟΙΚΟ: «Το Νερό ως κοινωνικό αγαθό» σε συνδιοργάνωση με την ΚΕΔΚΕ, Λαμία 13-15/11/2009.

- «Ιαματικές Πηγές – Κοινωνική, Οικονομική και Περιβαλλοντική Διερεύνηση Στάσεων Φορέων και Επισκεπτών: η περίπτωση των Λουτρών Αριδαίας του Ν. Πέλλας», Μεταπτυχιακή Διατριβή της Ανατολής Μαραντίδου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Τμήμα Περιβάλλοντος, ΠΜΣ «Γεωργία & Περιβάλλον», Μυτιλήνη 2009.

- «Μικροί Τύραννοι, Μόνοι, Απληροφόρητοι…ακόμα ψάχνουν», Δρ. Ελένη Καπετανάκη-Μπριασούλη, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Ιανουάριος 2010.

- Πρακτικά 5ου Συνεδρίου Π.Ε.ΕΚ.Π.Ε «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: το σταυροδρόμι της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη», Ιωάννινα 26-28/11/2010.

- Πρακτικά 1ου Συνεδρίου Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.ΕΚ.Π.Ε), Γλυφάδα-Αθήνα, Εκπαιδευτικό Κέντρο Εθνικής Τράπεζας, 8-10/10/1999.

- «Φωτοβολταϊκή Γεωργία: η ασύμμετρη συζήτηση», Ελένη-Καπετανάκη-Μπριασούλη, Καθηγήτρια, Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Λέσβος, Ιανουάριος 2011.

- Το κείμενο «Σχεδιάζοντας Αειφορικές Χρήσεις Γης: η προτεραιότητα των αδιαπραγμάτευτων» αποτέλεσε το κεντρικό θέμα της ομιλίας της Καθ. Ελένης Καπετανάκη-Μπριασούλη, Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, "Καλλικρατικοί Δήμοι: Η αναγκαιότητα του σχεδιασμού της τοπικής χωρικής ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος" στην εκδήλωση του ΓΕΩΤΕΕ με θέμα: "Η διαχείριση ζητημάτων αγροτικής ανάπτυξης και περιβάλλοντος στον Καλλικρατικό Δήμο", Αρχάνες Κρήτης, 18/03/2011.

- Εισηγήσεις Ημερίδας με θέμα: «Οι δημόσιοι χώροι ως κοινωνικό αγαθό σε κρίση», Νέο Κίνημα Αρχιτεκτόνων, Νομική Σχολή, Αθήνα, 15/01/2011.

- Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ASPIS: «Αξιολόγηση της Βιωσιμότητας των Δημόσιων Χώρων», 2009-2012.

- Παρατηρητήριο των Ελεύθερων Χώρων Αθήνας-Αττικής, Απρίλιος 2011.

- Πρακτικά 4ου Περιβαλλοντικού Συνεδρίου Μακεδονίας, Ένωση Ελλήνων Χημικών - Περιφερειακό Τμήμα Κεντρικής & Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 18-20/03/2011.

- "Οι φοιτητές σχεδιάζουν το τοπίο της Θεσσαλονίκης στην αειφόρο προοπτική της πόλης", Έκθεση έργου αρχιτεκτονικής τοπίου, Τμήμα Αρχιτεκτόνων-ΠΣ-ΑΠΘ, Τομέας Αρχιτεκτονικού & Αστικού Σχεδιασμού, Αποθήκη 13 Λιμάνι, 16-23/10/2009.

- "Οι ξεχασμένες γεωγραφικές και φυσικο-ωκεανογραφικές γνώσεις των προϊστορικών Ελλήνων" του Ομότιμου Καθηγητή Γεωλογίας του Παν/μιου Αθηνών, κ. Ηλία Μαριολάκου. Μετάφραση του "The Forgotten Geographic and Physical-Oceanographic Knowledge of the Prehistoric Greeks", Bulletin of the Geological Society of Greece, 2010, Proceedings of the 12th International Congress, Patras, May, 2010.

- Πρακτικά Συμποσίου "Γεωτουριστικά, Γεωπολιτιστικά Μονοπάτια και Γεωμυθότοποι", Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας- Παράρτημα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας, Αθήνα, 1-4 Ιουνίου 2000 (νέο).

- Βραβεία Αειφόρου Σχολείου 2010-2011. Ανακοίνωση 2ου Πανελλήνιου Διαγωνισμού Βραβείων Αειφόρου Σχολείου 2011-2012

- Αρχαία Θέατρα και Ωδεία: Φορείς και Δραστηριότητες, Νοέμβριος 2011 (νέο).

- 2ήμερο Συμπόσιο για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. "Τα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και η ενσωμάτωση των αρχών της ΕΑΑ στο Νέο Σχολείο. Υποστηρικτικοί θεσμοί" Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών για την ΠΕ. 15-16 Απριλίου 2011, Αθήνα, Αίθουσα "Jacqueline de Romilly", ΥΠΔΒΜΘ.

- Ανακοίνωση του Περιοδικού της ΠΕΕΚΠΕ. "για την ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝτική εκπαίδευση", Ιανουάριος 2012.

- "Συνθήκες Ενδογενούς Ανάπτυξης ενός Συγκεντρωτικού Προγράμματος Κομποστοποίησης. Η περίπτωση της ελβετικής υπαίθρου", Δώρα Ράπτη, Δρ. Γεωγραφίας, Μάρτιος 2012.

- “Δύο μέρες Θερμαλισμού, Υγείας & Ευεξίας”. Ένωση επιχειρήσεων Θερμαλισμού Ελλάδας. Αιδηψός 1/6/12 – 2/6/12 (νέο).

- Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Ελλάδα από το 1995 έως σήμερα. Στάσεις και θέσεις των εκπαιδευτικών προς την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ο ρόλος των καθηγητών Φυσικών Επιστημών. Γιαννίρης Κωνσταντίνος, Ιούνιος 2012 (νέο).

- «Σεβόμαστε τη φύση, προτιμάμε τοπικά φυτά». Φιλοδασική Ένωση Αθηνών, Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη και εταιρεία ΥΛΗ Διαχείριση & Προστασία Περιβάλλοντος. Δευτέρα 9 Ιουλίου 2012. Αίθριο της Ευωνύμου Οικολογικής Βιβλιοθήκης.

- Πρακτικά 5ου Συνεδρίου Π.Ε.ΕΚ.Π.Ε «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση: το σταυροδρόμι της εκπαίδευσης για την αειφόρο ανάπτυξη», Ιωάννινα 26-28/11/2010.

- Πρακτικά 6ου Συνεδρίου Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (Π.Ε.ΕΚ.Π.Ε), "Η Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία στη σημερινή πραγματικότητα", Θεσσαλονίκη, 30 Νοεμβρίου και 1-2 Δεκεμβρίου 2012 (νέο).

- Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας - Μουσείο Αρχαίων Ελληνικών Μουσικών Οργάνων και Παιχνιδιών (νέο).

- "Τα "Δημόσια Αγαθά" στην Αγροτική Πολιτική. Η έννοια, εφαρμογές, κριτική", Λεωνίδας Λουλούδης, Καθ. Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. "Τα κρίση-μα Σεμινάρια", Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, 19 Μαρτίου 2013 (νέο).

- "Ένωση Πόλεων με Μεσαιωνικά Κάστρα" (νέο).

- Το Βαρβάκειο στο "ΔΙΑΖΩΜΑ". Παρουσίαση εργασιών μαθητών Βαρβακείου Πρότυπου Πειραματικού Γυμνάσιου για χώρους θέασης και ακρόασης. Αθήνα, Απρίλιος 2014 (νέο).

- "Λίμνες στην Ελλάδα. Μαρτυρίες και Καταγραφές", Δρ. Θεόδωρος Κουσουρής, τ. Δ/ντής Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων, ΕΛΚΕΘΕ. Αθήνα 2014 (νέο).

 

στην κατηγορία «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση» περιέχονται:

. Εκδόσεις ΠΕΕΚΠΕ:

. «Βασικά Κείμενα για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση». [διαθέσιμα για ανάγνωση ή/και αντιγραφή]:

α) «Η Χάρτα του Βελιγραδίου», β) «Η Διακήρυξη της Τιφλίδας», γ) «Η Διάσκεψη της Μόσχας», δ) «Το Κεφάλαιο 36 της

Ημερήσιας Διάταξης 21 (Agenda 21)».

. «Για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση» περιοδικό της ΠΕΕΚΠΕ [Τεύχη 1-22 και 32-45. Νέο Τεύχος (45)

. «Άκρως ΕκπαιδευτΟΙΚΟ» Ατάκτως εκδιδόμενο περιοδικό του παραρτήματος Αττικής της ΠΕΕΚΠΕ [Τεύχη 1 έως 22].

. «Συλλογή των Ελληνικών Βιβλίων, των Διδακτορικών Διατριβών & του Εκπαιδευτικού Υλικού που έχει γραφεί για την  Περιβαλλοντική Εκπαίδευση (2η εμπλουτισμένη έκδοση)».

 

Στην «Παραλαβή Αρχείων» υπάρχουν διαθέσιμα για ανάγνωση/αντιγραφή:

1. το "Ευρετήριο (κατάλογος) των Μη Κυβερνητικών Οικολογικών - Περιβαλλοντικών Οργανώσεων" (ΜΚΟ-ΠΟ, ενημέρωση 2012 στοιχεία ταυτότητας των οργανώσεων")

2. το Φυλλάδιο για εκπαιδευτικούς: «Πηγές της Εκπαίδευσης για την Αειφορία», Οκτώβριος 2012

 

Στη νέα θεματική ενότητα «Αρχαία Θέατρα και Ωδεία: Φορείς και Δραστηριότητες», οι εκπαιδευτικοί που ενδιαφέρονται έχουν τη δυνατότητα να πληροφορηθούν για τους σκοπούς και τις δράσεις του «ΔΙΑΖΩΜΑΤΟΣ», καθώς και τα Προγράμματα που υλοποίησε το Βαρβάκειο Πειραματικό Γυμνάσιο τα σχολικά έτη 2010-2011 και 2013-2014, αλλά και άλλα σχολεία κατά το σχ. έτος 2014-2015, καθώς και το εκπαιδευτικό υλικό για το σχετικό Πρόγραμμα του ΚΠΕ Ακράτας Κλειτορίας.

 

 Επιστροφή

 

Με την ευκαιρία της έκδοσης του βιβλίου: «Φύσις αλατόμητος» με κείμενα τουΓιώργου Ντούρου, η Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη και η εταιρεία ΥΛΗ – Διαχείριση & Προστασία Περιβάλλοντος, σας προσκαλούν στην εκδήλωση που διοργανώνουν τη Δευτέρα 30 Νοεμβρίου 2015, στις 7.00 μ.μ., στο Αμφιθέατρο«Αντώνης Τρίτσης», στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Αθήνας (οδός Ακαδημίας 50), για την παρουσίαση του βιβλίου.

Στην εκδήλωση θα μιλήσουν:

  • Ελευθέριος Φραγκιουδάκης, τ. Γενικός Διευθυντής Δασών
  • Κίμων Χατζημπίρος, Καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
  • Γιώργος Σφήκας, μελετητής της ελληνικής φύσης, τ. πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Προστασίας της Φύσης
  • Αντώνης Καπετάνιος, Δασολόγος της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, Προστασίας Δασών & Αγροπεριβάλλοντος του ΥΠΕΝ.

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο δημοσιογράφος Γιώργος Λιάλιος.

Στο τέλος της εκδήλωσης θα προσφερθεί ένα ποτήρι κρασί στη μνήμη του Γιώργου Ντούρου.

Η εκδήλωση πραγματοποιείται με την υποστήριξη του ΟΠΑΝΔΑ.

Περισσότερα: http://dasarxeio.com/2015/12/09/1017-3/


 Επιστροφή

 Επιστροφή